Д?нді да?ылдарды? аудандастырыл?ан сорттарын егу

Е?бек 9-сынып

Саба? та?ырыбы: ?аза? хал?ыны? ?ол?нер б?йымдарын жасау.

Саба? ма?саты: 1. Кебежені? ?олданатын орны.

2. Сыйк?делік кебежені? жасалу жолы.

Санды? жасалу технологиясы.

3. О?ушыларды ?семдікке, к?ркемдікке т?рбиелеу

Саба? ?дісі: Т?сіндіру,баяндау.

Саба? т?рі: Жа?а білім беру.

1.?йымдастыру

2.Саба? ма?сатын ?ою.

3.Жа?а саба?ты т?сіндіру.

4.Т?сініктерін тексеру.

5.?йге тапсырма беру.

6.Саба?ты ?орыту.

Саба? барысы

?йымдастыру кезе?і. О?ушыларды т?гнедеу, саба??а дайындау.

Саба? ма?сатын ?ою. Кебежені? ?олданатын орны.Кебеже жасау

технологиясы.

Жа?а саба?ты т?сіндіру.Кебеже азы?-т?лік салу ?шін ?шекйлеп, оюлап жасалатын а?аш санды?ты? бір т?рі. Ол ?аза?станны? барлы? жерінде ке?інен тара?ан б?йым. Кебежені? жасалу жолы барлы? жерде бірдей. Біра?, бетін к?ркемдеу жа?ы ?р жерде ?р т?рлі. Шеберді? жергілікті ?ол?нер ерекшеліктеріне байланысты. Кебеже ?й т?рмысында ?те ?ажет б?йым.

Орташа есеппен кебежені? ?зынды?ы 70-90 см, биіктігі 40-50 см, ені 40-45 см шамасында болады. Кебежені? т?рт ?абыр?асы, т?бі мен ?а?па?ы т?рт ?ыр, т?рт ?азы? ар?ылы біріктіріледі. Кебежені? бетін ?ана оюлап ?шекейлейді. ?ал?ан жа?ын ?ызыл-жасыл бояулармен бояп ?ояды. Біз жаса?алы отыр?ан сыйк?делік кебежені? т?рт жа?ы да м?мкіндігінше ою-?рнекпен ?шекейленеді.?аза?станны? ?р ??ірінде ?алыптас?ан д?ст?рлі ?нер мектептері бол?ан деп ?орытынды жасау?а болады.

Ежелгі кебежелерді? бетіне ою-?рнектер т?сіріліп, с?йектеліп, асыл тастар орнатылып жасал?ан. Кейіннен беті ?а?ылтырмен ?апталып ?рнектелетін болды. Б?л т?сіл Батыс Еуропадан келген.

Кебежеге ?ажетті заттар: т?рт тіреуіш бекіністен,бір бетінен, екі жанынан, арт?ы жа?ынан, ?а?па?ынан ж?не асты??ы б?лігінен т?рады. Кебежені? жалпы ?зынды?ы-120 см,биіктігі-70 см, ені 60-70 см болады.М?мкіндігінше жа?сы кепкен к?к терек, емен, ?айы? а?аштарын та?да?ан д?рыс.Б?л а?аштар?а ою салу о?ай. Кебеже бетіне арнайы ?а?аздар?а салын?ан оюларды бастырып, арнайы жасал?ан пыша?тармен оюлаймыз. А?ашты боя?анда текстурасын са?та?ан ж?н.

Т?сініктерін тексеру.

Кебежені не ?шін пайдаланады ?
Кебежені? ?рлеуді? ?андай т?рлері бар ?
Кебеже ?андай б?ліктерден т?рады ?
Кебежеге ?андай материалдар ?олдан?ан ж?н ?
?йлері?де кебеже бар ма, ол ?андай а?аштан ж?не ?андай ?рнектермен ?рнектелген ?
Кебежені? санды?тан ?андай айырмашылы?ы бар ?

?йге тапсырма: § 11 52 бетті о?у?а

Саба?ты ?орыту.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Д?нді да?ылдарды? аудандастырыл?ан сорттарын егу »

Еңбек 6-сынып

Сабақ тақырыбы: Республикамызда ағашты мәнерлеп өңдеудің түрлері мен

ерекшеліктері .

Сабақ мақсаты: 1. Ағашты мәнерлеу өңдеудің түрлерімен ерекшеліктері

2. Ағаш. Ағаш діңінен алаынатын өнім түрлері

3. Оқушыларды әсемдікке, көркемдікке тәрбиелеу

Сабақ түрі: Проблемалық сабақ

Сабақ барысы

Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгнедеу, сабаққа дайындау.

Жаңа сабақ: Қолөнер түрлерінің қайсында болсын, белгілі бір дәрежеде жергілікті ерекшеліктермен орын алады. Ерекшеліктер ең алдымен халқымыздың көрші елдердің экономикалық байланысына ертеден қалыптасқан қолөнер дәстүріне және жергілікті жерлерде жиі кездесетін шикі зат түрлеріне тікелей байланысты. Қазақстанның солтүстік, солтүстік шығыс өңірлері мен Оңтүстік Алтай, Алатау төңірегінде қайың, шырша, қарағай ағаштарынан жасаған. Оңтүстікте бұл ағаштарға қоса терек және жеміс ағаштары, ал батыс және оңтүстік батыста қарағай, қайың, жөке, тал жиірек қолданылған.

Ағаш бұйымдарын безендіру жергілікті ерекшеліктер байқалады. Қазақстанның Оңтүстігінде түрлі бояулармен сәндеу, нұсқалы оюлар жүргізу басымырақ. Солтүстік орталық және шығыс Қазақстанда сүйекпен, күміспен, асылтастармен, түсті металмен әсемдеу жиі ұшырасады. Қазақстанның Батысында ағаш аз болғандықтан үй бұйымдарының бәріне дерлік өте әдемі бедерлі ою ойылып, түсті бояулар жағылып, үйлесімді көркемделеді.

Оңтүстік Қазақстанда негізінен қошқар мүйіз оюы мен геометриялық фигуралар араласа қолданылады. Солтүстік Орталық және шығыс Қазақстанда стильденген зооморфтық өрнектер басым.

Киіз үй сүйегінің әртүрлі ерекшеліктері де байқалады. Қазақстанның солтүстік шығыс өңірінде киіз үйдің шаңырағы кішірек, уықтарының иіні шағын болғандықтан үйлерінің төбесі тік, шошақтау келеді. Қазақстанның қалған өңірінде киіз үй шаңырақтары көлемірек, уық иіні молдау келеді де төбесі жатағай болады.

Ер жасауда да өзгешеліктер бар. Қазақстанның өңтүстігінде құрамды ер, батысында қозықұйрық ер басқа жерлерде қазақ ерінің көптеген түрлері жасалған.

ХХ ғасырдың басында өмір сүріп қолөнердің әр саласында жүріп еңбек еткен өнер иелері – шеберлер жасаған ғажайып өнер туындылары да мол. Оларды ішінде біздің қолымызға шалынбай түспегендері қаншама!

Ағаш дегеніміз - өсіп тұрған тығыз материал. Ол тамырынан, діңінен, бұтақтардан тұрады. Ағаштың негізгі бөлігі діңі. Ағашты барлық салада қолданады. Әсіресе құрылыста. Қазіргі кезде ағашты өңдеу механикалан-

дырылған. Бұтақтарын кесіп, қабығын аршып көлденең кесу станогынан өткізеді. Кесілген ағаш тақтай, бел ағаш, шпал, шпондар дайындалады. Ағаш ұнтағынан ДВП, ДСП, шығарылады.

-дөңбектер ағаштың жалпаұтығы 100 мм – ден жоғары материалды айтамыз. Екі жағы, үш жағы, төрт жағы өңделген.

- тақтай жалпақтығы қалыңдығынан екі есе көп өлшемді материалды тақтай дейміз.

- стропила (итарқа) 50х150 немесе 50х200 мм тақтайдың үлкені.

- Обришетка 50х50 мм (плинтус)

- Шпал 150х200мм темір жолда қолданады.

- Горбыль(обапол) жартыкеш тақтай бөлігі

ДВП – жартылай құрылыс материал. Жиһазға пайдаланылады.

ДСП – ағаш ұнтағын желім араластырып нығыздау арқылы жасалған материал. Бір,үш бес қабатты болады . Тығыздығы орташа, жоғары және өте жоғары, беткі қабаты тазвланбаған, беті жүргізілген және жүргізілмеген болып бөлінеді және оңай майысады.

Шпон – ағаштың жіңішке кесіндісі. Екі жолмен өғдейді:

1. жылжымалы станокпен,

2. станок қозғалмайды, ағаш айналады.

Қалыңдығы 0,5 – тен 3 мм ден жоғары болады. Саз аспаптарына қолданады.

Ұшқат – шпонды бірнеше қабаттап желіндеген материал (фанер). Ұшқатты қайыңнан, қанды ағаштан, шетен, емен, көктерек, үйеңкі, терек, сағызғ қарағайдан және жаңғақтан жасайды.

Сабақты қорыту: 1. Жергілікті жеріміздің қолөнерлерінің ерекшеліктерін ата.

2. Дөңбектерді қай жерде пайдаланады ?

3. ДСП қалай дайындалады ?

4.Обришетканың қалыңдығы қанша ?

5.Ағаш дегеніміз не ?

Үй тапсырмасы: § 1,2 67-72 беттерді оқу.