Балалар ?ндірісте ?олданылатын к?птеген машиналар, аппараттар, ?ондыр?ылар, механизмдер, электр энергиясы к?шімен ж?мыс істейтінін сендер білесі?дер. Оны алу ?шін электр энергиясы к?зі болу керек. Ток к?зі ретінде Гальваникалы? элемент, аккумулятор немесе генератор пайдаланады. Электр энергиясын ток к?зінен т?тынушы?а жеткізу ?шін арнайы ?ткізгіш ?ажет. Жа?сы ?ткізгіштер тобына металдар жатады. Ток к?зі мен электр т?тынушыны ?ткізгішпен ?осу ар?ылы электр тізбегі алынады. Тізбек ?осыл?ан кезде онымен ток ж?реді, ал егер оны кез келген жерден ?зіп тастаса ток тізбек ар?ылы ж?рмейді. Демек токты ж?ргізу ?шін тізбекті ?осу керек ал оны то?тату ?шін тізбекті ?зу керек.
Тізбекті ?осып ?зу ?шін арнайы электр ажырат?ыштар ?олданылады. Е? ?арапайым электр тізбегі т?рт элементтен т?рады-ток к?зі, ажырат?ыш, электр тогын ?ткізгіш ж?не ?абылда?ыш.
Т?рмысты? электр ??ралдарын пайдалану барысында оны? а?ауларын ж?ндеумен айналысу?а тура келеді. Т?рмысты? ??ралдарды? сымдарында а?аулар жиі болып т?рады. Электр сымын ауыстыр?анда, алдымен ток ?ткізгіш желілерден ?зілген орындарын табады. ?детте б?л электр сымдарыны? майыс?ан жерлерінде кездеседі. Б?л ж?мыстарды? орындалу т?ртібі мынадай.
І?. Плакатта?ы суретпен ж?мыс.
?. ?ауіпсіздік ережелерімен таныстыру.
Электро-техникалы? ж?мыстар барысында ?ауіпсіздік техникасыны? ережелерін б?лжытпай орындай отырып ж?мыс істеу керек. Электр тогы адам ?міріне ?ауіпті.
?І. Сараманды? ж?мыс.
Топ?а б?лініп тапсырмалар орындайды.
І топ?а ?ажетті электр арматураларды пайдалана отырып, ?арапайым электр тізбегін ??растыру тапсырылады.
Просмотр содержимого документа
«Ашы? саба? "Электр тізбегі ж?не оны? негізгі элементтері"»
Ашық сабақ
Тақырыбы:
Электр тізбегі және оның негізгі элементтері.
Сабақтың мақсаты:
А)Білімділік: Оқушыларды электр тізбегінің негізгі элементтерімен таныстыру. Сызба бойынша шартты белгілерді оқи білуге үйрету.
Ә) Дамытушылық: Оқушылардың бойына еңбек дағдысын қалыптастыру. Қарапайым электр тізбегін жинай білуге, тұрмыстық электр құралдарын ақауларын жөндеуге дағдыландыру.
Сабақтың объектісі: Түрлі электротехникалық арматуралар, электромонтаждық құрал-саймандар.
Сабақтың көрнекілгі: Сымдардың ұштарын аршып жалғаудың технологиялық картасы.
Пән аралық байланыс: сызу, физика.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру бөлімі: Психологиялық дайындық.
Үй тапсырмасын тексеру.
І топқа
1. Металдар қандай топтарға бөлінеді?
2. Қандай метал қорытпаларын білесіңдер және олардың химиялық құрамы қандай?
3. Ток көздері деп нені айтамыз?
4. Электр өткізгіш материалдарды ата?
ІІ топқа
Электр тогын жақсы өткізетін металдарды ата?
Диэлектриктер деп қандай затты айтамыз?
Дәнекерлеу әдісі қандай құбылысқа негізделген?
Электр энергиясын қабылдағыштарды ата
ІІІ. Жаңа сабақ
Балалар өндірісте қолданылатын көптеген машиналар, аппараттар, қондырғылар, механизмдер, электр энергиясы күшімен жұмыс істейтінін сендер білесіңдер. Оны алу үшін электр энергиясы көзі болу керек. Ток көзі ретінде Гальваникалық элемент, аккумулятор немесе генератор пайдаланады. Электр энергиясын ток көзінен тұтынушыға жеткізу үшін арнайы өткізгіш қажет. Жақсы өткізгіштер тобына металдар жатады. Ток көзі мен электр тұтынушыны өткізгішпен қосу арқылы электр тізбегі алынады. Тізбек қосылған кезде онымен ток жүреді, ал егер оны кез келген жерден үзіп тастаса ток тізбек арқылы жүрмейді. Демек токты жүргізу үшін тізбекті қосу керек ал оны тоқтату үшін тізбекті үзу керек.
Тізбекті қосып үзу үшін арнайы электр ажыратқыштар қолданылады. Ең қарапайым электр тізбегі төрт элементтен тұрады-ток көзі, ажыратқыш, электр тогын өткізгіш және қабылдағыш.
Тұрмыстық электр құралдарын пайдалану барысында оның ақауларын жөндеумен айналысуға тура келеді. Тұрмыстық құралдардың сымдарында ақаулар жиі болып тұрады. Электр сымын ауыстырғанда, алдымен ток өткізгіш желілерден үзілген орындарын табады. Әдетте бұл электр сымдарының майысқан жерлерінде кездеседі. Бұл жұмыстардың орындалу тәртібі мынадай.
ІҮ. Плакаттағы суретпен жұмыс.
Ү. Қауіпсіздік ережелерімен таныстыру.
Электро-техникалық жұмыстар барысында қауіпсіздік техникасының ережелерін бұлжытпай орындай отырып жұмыс істеу керек. Электр тогы адам өміріне қауіпті.
ҮІ. Сарамандық жұмыс.
Топқа бөлініп тапсырмалар орындайды.
І топқа қажетті электр арматураларды пайдалана отырып, қарапайым электр тізбегін құрастыру тапсырылады.
ІІ топқа электро шырақ құрастыру міндеттеледі.
ҮІІ. Қорытындылау. Бағалау. Сарамандық жұмыстары бағаланады.
ҮІІІ. Үйге тапсырма.
Түрлі электро шамдарының эскизін салып келу тапсырылады.
