а)қауіпсіздік ережерлерін еске түсіру, ә) Үлгі бойынша тігу
V.Қорытындылау
а)бағалау, ә)үйге тапсырма беру, сөзжұмбақ «үзіліс»
ІІІ. Жаңа сабақ
«Өнер таусылмас қазына, жұтымас байлық» - дейді дана халқымыз. Қазақ қолнері өзінің төлтума бітім қасиетімен, көркемдік мән мағынасмен, шын мәнінде, халқының ғасырлдар талғамынан өткен асыл қазынасы, соның бірі – Кестелеу өнері. Сол кестелеу өнері жолғалтпай үйреніп әрі қарай дамыту біздің міндетіміз. Ертеде хақымыз тұтынған бұйымдардың бәрі кестемен әшекейленіп, безендіріліген. Мысалы: Үй бұйымдары, төсеніштерді, ұлттық киімдерді кестелеген. Негізі қандай өрнекті болмасын, адам баласы өзін қоршаған дүниеден алатыны мәлім. Киім кестесінде адамның жас ерекшелігіне, кестеге тігілетін жіптің түсіне, кестелеу барысында үлкен мән беріледі. Кестенің ашық түсті болуы жастарға лайық болса, жасы үлкен кісілерге кесте түсінің қоңырқай болуы лайық деп қабылданағн.
Жалпы кесте тігу технологиясы табиғатпен тығыз байланысты. Әр халықтың өзіндік кесте тігу нақыштары бар. Көне заманнан бері біздің эрамызға дейін V-VI ғасырдан кестелеу өнері жалғасып келеді.
Мысалы: Қытайда кестені таза жібекке алтын, күміс жіптермен тіккен. Кестелеу арқылы киімдерді ғана емес, кілем, сәнді панноларға құстармен ағаштар бейнеленген. Үнді, Иран елдерінің кестелері өсімдік тектес, жан-жануарлар мен бейнеленген. Ал, Византияда кестелер таза жібек алтын жіпшелермен төгіп зерлеген, бұл кестелер үлкен жетістіктер әкелген.
Қашанда кесте өнерінің түр түсі, үйлесімділігі, әдемілігі қайталанбастығымен ерекшеленеді. Біз еліміздің кестелеу тарихы әрі де жатыр, ата-бабаларымыз киімдерінен, ат-әбзелдерінен, үй-бұйымдарына өрнек сала білген.
-Өрнектің орналасу композициясыда ерекше бейнелеу өнерінен білесіңдер, ою-өрнектің композициясы, симметриясы менассиметриясы, калориті мен ритмі үйлесімді болу керек. Композиция – дегеніміз латынның ою-өрнекті бір заттың бетіне реттеп орналастыру деген сөз. Өрнек үшін симметрияның да маңызы зор. Оның екі жағының бірдей болуы – симметрия заңы. Симметрия кез – келген ою-өрнекте болады. Ою-өрнегі бою түрлерінің бір-бірімен үндесіп, жарасым табуын калорит дейді. Ою-өрнекті бір элементтің қайталанып отырыуынритмі – ырғақ дейді. Кесте түрі бірдей болғанымен түсі әр түрлі болса әдемі, тартымды келеді. Біз кесте немесе тышқаніз (слайд және дайын бұйым). Біз кестенің шым кесте және әредік кесте деп аталатын екі түрі бар. Біз кесте дөңгелек немесе төрт бұрышты етіліп кергіш, ағашқа керілген матаның бетіне түсірілген ою-өрнек бойынша қармақты бізбен өткермелеп шалу арқылы кестеленеді. Шым кесте – тігілетін матаның ашық жерін қалдырмай немесе ашық орынды өте аз қалдырып, тұтас кестелеген шышқай кесте.Әредік кесте – матаның әр жері әшекейленіп, бөлек өрнек салады.Мысалға: Экранға қарайықшы ұлттық кимдердің қалай кестеленіп, әшекейленгенін. (Ою-өрнекті слайдпен көрсетем)Ою-өрнектің төрт түрі бар.
1) Зооморофтық ;
2)Геометриялық;
3)Өсімдік тектес;
4)Космогониялық(аспан әлеміне байланысты)
Зооморофтық өрнектің ішіне қандай түрлер жатады? (құстар, көбелектер, жануарлар, үй жануарлары)
Оқушылар өрнектің қандай түрлерін білесіңдер? (қошқар мүйіз, түйе табан, құсқанаты, құстұмсық, сынық мүйіз, қолтық, түйемойын,жауқазын, т.б.)
