С?т ж?не с?т та?амдары

Саба?ты? та?ырыбы: С?т ж?не с?т та?амдары

Саба?ты? ма?саты:

Білімділік: т?рт т?лік малдан ?ндірілетін с?тті? атауларын, жеке ?асиеттерін т?сіндіру, с?тті? атауларын, жеке ?асиеттерін т?сіндіру, с?ттен жасалатын т?рлі та?амдарды? жасалу т?сілдерін ?йрету.

Дамытушылы?: с?тті? ??рамын ажыратуар?ылыадам а?засына пайдасынан хабар беру, сиыр с?тінен дайындалатын ?лтты? та?амдармен таныстыру.

Т?рбиелік: о?ушыларды ??ыптылы??а, ?немділікке,?дептілікке баулып,салт-д?ст?рді

са?тап,?з орнын таза ?стау?а, ?ауіпсіздік ережесін са?тау?а т?рбиелеу.

Саба?тын т?рі: аралас саба?

Саба?та ?олданатын ?діс-т?сілдер: с?ра?-жауап,іздену,жазба ж?мыстар ар?ылы талдау,ой ?оз?ау.

Саба?тын к?рнекілігі:т?рт т?лік малдын суреті, с?ттен даярлан?ан та?ам т?рлері, с?зж?мба? жазыл?ан плакат.

Керекті ??рал-жабды?тар:кішкене тегеш,?асы?.

1.?йымдастырушылы? кезені.

Балалар, 1,2,3-ке дейін санау ар?ылы 1-лер б?лек, 2,3 ?з алдына топ ??рады. «Си?ырлы санды?шадан» ?з топтарына есім алады.

1-топ. «Бал?айма?» тобы.

2-топ. «?аты?» тобы.

3-топ. «Айран» тобы.

2. ?й тапсырмасын с?рау.

1.Макарон ?німдері дегеніміз не?

2.Макарон ?німдеріні? ?андай т?рлерін білесі??

3.Макаронды неше т?сілмен пісіреді?

4.Макарон ?німдерін ?ашан ж?не ?айда ойлап шы?арды?

5.Макаронды пісіру уа?ыты ?андай?

6.Макарон бидайды? ?андай сортынан жасайды?

3.Жа?а саба?ты т?сіндіру.

1.?ызы?ушылы?ты ояту.

?ой с?йеді баласын «?о?ырым» деп,

«Еште?ені білмейтін « момыным!» деп,

Сиыр с?йеді баласын «торпа?ым» деп,

«?ара??ыда баспа?ан « ?ор?а?ым!» деп,

Т?йе с?йеді баласын «боташым!» деп»,

«Жаудыра?анк?зі?нен « тоташым!» деп,

Ешкі с?йеді баласын «ла?ым» деп,

«Тастан-тас?а секірген «ш?на?ым!» деп,

Жыл?ы с?йеді баласын «??лыным» деп,

«Т?лпар болып ж?гірген « ж?йрігім» деп,

- Ал балар, «Ата к?рген о? жанар, ана к?рген тон пішер» демекші, енді біз «Жайлау?а» саяхат жасайы?.

2. Ма?ынасын ашу.

- Жайлаудан не к?ріп т?рмыз?

- Т?рт т?лік малды? адам?а ?андай пайдасы бар? Слайд 2

   С?т-д?румендерді? к?зі.С?т та?амдары ар?ылы адам а?засы А,В,С,Д  тобында?ы д?румендермен ?ана?аттандырылады.Оны? ??рамына а?уыз 3,6%,майлар 3-4% к?мірсулар 4% витаминдер ж?не минералды сусындар кіреді. Е? ба?алысы жа?а сауыл?ан с?т. ?йткені витаминдер са?талынады біра? оны? ??рамында кауіпті микроптар болуы м?мкін. С?тті зиянсыздандыру ж?не ашып кетпеу ?шін ?й жа?дайында оны ?айнатады. С?т ж?не с?т ?німдерін то?азыт?ышта са?тау керек.

С?т ж?не с?т ?німдерін са?тау мерзімі

Азы? т?лік

+4-тен +8С температура жа?дайында

са?тау мерзімі

С?т                                                                       Ашытыл?ан с?т ?німдері                                  

Ірімшік                                                                 ?айма?                                                                 Сыр                                                                     

Сары май                                                            

20са?ат

24 са?ат

36 са?ат

72 са?ат

5-тен 15 т?улікке дейін

5 т?улік

С?здік ж?мыс.

С?т - малдан алынатын ?нім

Уыз - жа?а т?лдеген малды? ал?аш?ы ?ою с?ті

Малта- езілген ??ртты? ж??анасы, ?са?ы.

Ме?іреу - ?ой с?тінен ?йытыл?ан ?аты? т?рі.

?йыт?ы - с?тті ?йыту ?шін м?йек, айран, с?збе сия?ты ащылар «?йыт?ы» деп аталады.

К?бі - айран пісуге арнал?ан ыдыс.

??рт-?ыш?ыл с?т та?амына жатады.??рт-сиыр мен ?ойды? с?тінен жасалынады.Б?л та?ам ас?азан с?лін шы?аруды жа?сартады,ішектегаз жиналуын ж?не ішектін жиырылып –созылуын реттейді. Бабаларымыз жауынгершілік жоры? кезінде немесе ?за? жол?а сапар?а шы??анда, жыл?ы ба?ып, к?зетте т?р?анда, ?оржындарында ??рт, малта салып алып ?зектерін талдырмай сорып,азы? етіп ш?лдерін бас?ан. ??ртты? ?зге та?амдардан арты?шылы?ы ?за? са?талады, б?лінбейді.Жолда алып ж?руге ы??айлы. Тіске бас?анда тісті? т?бін бекітеді, ас?азан с?лін шы?аруын жа?сартады. К?бінесе ?ыс?а дайындалады.

С?т ж?не с?т та?амдарына байланысты ырымдар мен тыйымдар.

1. Жерге т?гілген а?ты басу?а болмайды.
2. Сауыл?ан с?тті? бетін ашып ?ою?а болмайды.
3. С?тті ?рлеп ішуге болмайды, майлылы?ы азайады.
4. С?ттен жасал?ан та?амдарды жерге т?гіп тастау?а болмайды.
5. С?т сауатын шелекті су басына апару?а болмайды, ??ты кетіп ?алады.

Ж?мба?:        ?жем уыстап сы?ып,

                        Далада кептірген.

                        ?атты, ?рі т?тті

                        Д?мін кім жеп к?рген?      ( ??рт)

І?.Сараманды? ж?мыс.

Енді технологиялы? карта бойынша ??рт жасап ?йренейік. Ж?мысты бастамас б?рын ?ауіпсіздік ережелерін са?тайы?

1. ?олды м??ият жуу ?ажет.
2. Алжап?ыш, орамал та?у керек.
3. ?олданатын ыдыстарды таза ?стау ?ажет.

??рт дайындау т?сілдері.

??ртты жасау технологиясыны? бір т?рі.

1. ?йытыл?ан айранды с?л ашыты??ырап, таза ыдыс?а ??йып бір ?айнатып алады.
2. Сал?ында?ан айранды дорба?а ??йып, астына ыдыс ?ойып с?зіп ал.
3. Суы ?бден сор?ы?ан айран ?ою с?збеге айналады.
4. ?алтадан ?лкен тегенеге аударып алып ?алаулары?ша т?з ?осып ?бден аралыстыры?дар.
5. С?збені м?лшермен ала?андары?а салып домала?, сопа? т?рінде ??рт жаса?дар.
6. ??ртты ??р?а? та?тай, не с?реге тізіп кептір немесе астына ауа келіп т?ратын ши ?решеге кптір.
7. Тобарсып кебе баста?ан ??ртты ауа ?тетіндей ж??а дорба?а салып іліп ?рі ?арай кептір.

?. ?орытынды.

Тест с?ра?тарын тапсыру

1. Уыз неден жасалады?

а) ашы?ан с?ттен        ?) с?ттен      б) т?лдеген малды? ал?аш?ы к?нгі с?тінен

2. Ш?батты ?ай т?лікті? с?тінен ?зірлейді?

а) сиыр с?тінен   ?) т?йе с?тінен   б) биені? с?тінен

3. Та?амды дайындамас б?рын е? алдымен нені са?тау керек?

а) техника ?ауіпсіздігін   ?) тама?тану м?диенетін      б) тазалы?- гигеналы? талабын

4. Май пісіруге арнал?ан піспегі бар ыдыс.                                                                 

а) к?бі     ?) мес     б)  торсы?

5. Ме?іреу дегеніміз не?                                   

а) жыл?ы с?ті     ?) ?ой с?тінен ?йытыл?ан ?аты?     б) т?йе с?ті             

С?т ж?не с?т та?амдарыны? ?зге та?амдардан ?згешелігі жайлы  ??гімеле.

Саба?ты ?орыту,пысы?тау.

1.Саба? ?нады ма?

2.Саба??а ?атысты пікірлері?із?

3.?андай с?ра?тары?ыз бар?

4.Нені білгі?із келеді?

?І.?йге  тапсырма.

1. ?здері?  ??рт жасап, достары?а ж?не ата-аналары?а д?мін тат?ызып, пікірін біл.

2. ?ымыз, ш?батты? емдік ?асиеттері жайлы м?ліметтер іздеп келу.