№14 саба? 10 сынып
К?ні:
Саба?ты? та?ырыбы: Иы? б?йымды пішу.Кірісті молайту ережелері
Саба?ты? ма?саты: О?ушыларды? модельдеу ж?ніндегі ал?ан біліміне, біліктілігіне ж?не ?йренген ?дет – да?дысына с?йене отырып (5-6 сынып), б?йымны? алды??ы бойын модельдеу.
Саба?тын міндеті. Кеуде б?кпесін алды??ы бойды? ?р т?рлі б?ліктеріне ауыстыруды ?йрету. Модель туралы т?сінік беру, модельдеу т?рлері туралы айту, киім тарихымен таныстыру.
Т?рбиелік м?ні. Е?бекте жолдастарына к?мек к?рсете білуге, же?іл ?нерк?сіп маманды?ына ынталы? таныту?а т?рбиелеу.
Дамыту. Модельдеу кезінде салыстыра отырып ?лшеу, та?дау ж?мыстарына жылдамды?ты дамыту.
К?рнекті ??ралдар. Модельдеуге арнал?ан ?р т?рлі ?дебиеттер, журналдар, кестелер, халат модельдері.
П?наралы? байланыстар. Тарих (киім тарихы), модель суреттері, орыс тілі (жа?а терминдер), сызу (сызуды ??растыру).
С?здік ж?мыс. «Модельдеу» (шы?армашылы?, техникалы?), «модель», «нобай», «стиль».
Саба?ты? ?дісі. Т?сіндірме-бейнелеу, практикалы? о?ыту, интеллектуалды?-талдау. Шы?армашылы? ж?мысты? ?ыз?ылы?ты ?туі ?шін ?р т?рлі ?діс-т?сілдерді ?олдану?а болады.
Саба?ты? барысы.
1. ?йымдастыру. С?лемдесу, саба??а дайынды?ты тексеру, ?атыспа?андарды белгілеу.
2. О?ушыларды? білімін тексеруге арнал?ан с?ра?тар.
А) Сендер «модельдеу» терминін ?айдан кездестірдіндер ж?не ол нені білдіреді?
Б) «Фасон» дегеніміз не? Мысалдар келтіріндер.
В) Б?йымдарды ?алай ??дейді?
С) Б?йымдарды? б?лшектерімен пішіні ж?не т?р-т?сі ?зара ?йлесуі керек пе ? Мысалдар келтіріндер.
Сонымен, модельдеу – б?л жа?а модельдерді жасауды? шы?армашылы? процесі.
3. Жа?а материалды ме?геру. Модельдеу туралы т?сінік беріледі. Омырау б?кпесін аустыруды ?йрету.
Модельдеуді? ма?саты ж?не міндеті – ?лтты? д?ст?рлерге с?йкес ?демі, ?олайлы киімдер жасау. С?н мен костюм ?р?ашанда стиль мен д?уірді бейнелейді.
Стиль – киім м?дениеті саласында?ы ма?ызды ??ым. Киімге байланысты ?ш негізгі стильді ажырату?а болады: классикалы? (келісті ?рі с?нді); спортты? (?оз?алыс?а, белсенді демалыс пен ж?мыс?а ?олайлы); романтикалы? немесе фантазиялы?.
Саба? барысында модельдеуге байланысты ?р т?рлі суреттер к?рсетіледі. ?аза?ты? ?лтты? киіміні? ?згешелігіне то?талады (т?рлі т?сті то?ыма баумен тігілген ж?не металл жіп ?осылып ??растырыл?ан ?рнек).
Костюмдер тарихи д?уірге байланысты ?згеріп отыр?ан.
Б?йым дайындалатын ?лгіні жасап шы?аруды «модельдеу» дейді. Ертеректе модельдеуді с?нм?сінге (манекенге) немесе т?л?а?а (фигуралар?а б?лшектерді шындау) ?лшеп жаса?ан. Алайда м?ндай модельдеуге мата к?п ж?мсалатынды?тан ол ?те тиімсіз болды. Оны? ?стіне адамдарды? б?ріні? т?л?алары бірдей емес, ауыт?улар бар, с?нм?сінде ол ескерілмейді. Дегенмен с?нм?сінде модельдеу ар?ылы матаны? адам денесіне, бет-бейнесіне ?онымдылы?ын, ?йлесімділігін алдына ала білуге болады.
Модельдегенде матаны? ?асиетін ескеру керек. ?йткені ?атпарлау мен к?лтелеуді? сипаты осы?ан байланысты болады. Матаны? ?и?аш к?лдене? ж?не бойлы? жіптер (долевой нити) бойымен орналасуын да осылай тексереді. Модельдеу ?неріні? с?ндік ?олданбалы ?нерді? бас?а т?рлерінен айырмашылы?ы оны? тікелей адамдармен байланыстылы?ында. Костюммен адамны? сырт?ы келбетін ?згертуге, не??рлым ?демірек етіп к?рсетуге, кемшілік т?старын жасыру?а болады. Матаны? т?р т?сімен к?зді?, шашты?, бетті? ?лпетін жа?сарту?а да болады.
Модельдеу адамдарды? тал?амын т?рбиелейді, адамны? с?лулы?ын арттырады. ?з д?уірімізді? бет-бейнесіне сай с?нді киімдер жасауымыз керек. Французды? белгілі суретші-модельері Пьер Карден «Мен с?нді к?шеден аламын да, оны кері ?айтарамын», — деген екен.
Модельдеуді? екі т?рі болады:
1) к?ркемдік (шы?армашылы?); 2) техникалы?.
К?ркемдік модельдеумен с?н ?йлеріні?, тігін фабрикалары эксперименттік лабораторияларыны? суретші-модельерлері айналысады. Олар с?н ба?ыттарын, модельді? кімге арнал?анын, оны? ?ызметін, ?андай матадан жасалатынын, ?ндеу т?рлерін, модельді? т?р т?сін та?дауды, ?са?т?йекті (фурнитураны) аксессуарларды ескере отырып, б?лшектер коллекцияларын жасайды.
Техникалы модельдеу дегеніміз – нобайлар, суреттер, фотографиялар бойынша модельдер жасау. Онымен инженер – конструкторлар ш??ылданады. Олар модельді? нобайына байланысты сызбаны? жекелеген б?лшектерін ?згертеді.
К?йлектерді? ?р т?рлі сызы?тарын модельдегенде, б?кпелерді д?рыс орналастыру керек (б?йір сызы?ына ?арай, ?олты? ойындысына, мойынды??ы, алды??ы бойды? орта сызы?ына, бел сызы?ына ?арай). Б?кпе киім моделіне сырт?ы ?демілік беруді? с?ндік т?сілі болып табылады.
4. саба?ты? практикалы? б?лігі. Кіркспе н?с?ау. Омырау букпесін ауыстыру ережесі.
а) б?кпні? жа?а орнын белгілейді. б) б?кпені кеседі.
Модельдеу омырау б?кпесін ауыстыру ?дістері к?рсетілген н?с?аулы? карта бойынша орындалады.
1. т?рлі т?сті ?а?аз?а ?лгіні ?ойып шетін айналдыра сызады.
2. н?с?а бойынша к?йлекті? алды??ы бойыны? жартысын ?ияды.
3. жа?а б?кпені орналастыратын орынды белгілейді.
4. белгіленген сызы?тар бойымен ?ияды.
5. алды??ы бойды? б?кпесін жабады.
6. омырау б?кпесін нобайсызы?ына с?йкес ауыстырады: а) б?йір; ?) ?олты? ойындысына; б) мойынды??а; в) бел сызы?ына; г) алды??ы блйды? ортасына ?арай.
Жа?а материалды пысы?тау.
1. модельдеу дегеніміз не?
2. модельдеуді? ?андай т?рлерін білесі?дер?
3. омырау б?кпесін ауыстыруды? ережелері ?андай?
4. омырау б?кпесін ауыстыру?а болатын сызы?тарды атап шы??дар.
?ортынды. Б?йым негізі сызыл?ан сызбаны ж?не ?осымша модельдеу элементтерін пайдалана отырып, ?р т?рлі б?йымдар тігуге болады: блузка, ?аза?ты? ?лтты? киімдерін, бешпент немесе камзол, лузка, нымша ж?не т. б.
Ба?а ?ою. ?йге тапсырма беру.