К?ркем ??деу т?рлері:жапсырма оюлар (аппликация), ою, ?рнек, раппорт

Астана ?аласы

№ 24 орта мектеп

Технология п?ні м??алімі

Кауымбаева Динара Нагметовна

Саба?ты? та?ырыбы: К?ркем ??деу т?рлері:жапсырма оюлар (аппликация), ою, ?рнек, раппорт

ІІ. Саба?ты? ма?саты: к?ркемдік к?ктеу тігініні? т?рлерін тігіп ?йрену ж?не оларды ?олдану орнымен танысу.

А) Білімділік ма?саты: кестені? т?рлерін, т?рмыста ?олданылу ретін к?рнекіліктер ар?ылы к?рсету, таным де?гейін арттыру.

?) Дамытушылы? ма?саты: к?ктеу тігістерін к?ркемдік тігістерден ажырата білу, тігісті ?сем етіп орындау ?ажеттілігін ?алыптастыру.

Б) Т?рбиелік ма?саты: кесте ?неріні? ертеден келе жат?ан ?лтты? ?нерді? ?астерлі б?лігі екендігін т?сіндіру, ?аза?ты? инабатты ?ызыны? рухында т?рбиелеу, ?семдікке, биязылы??а, е?бекті с?юге, ?й т?рмысына бейімділікке ?йрету ж?не ?ызы?тыру

Саба?ты? ?дісі: баяндау, демонстрация, с?ра? –жауап, теориялы? білім ж?не сарманды? ж?мыс.

Саба??а ?ажетті ??рал-жабды?тар:?айшы, т?сті кесте жіптері, инелер ине ?ыстыр?ышта, бір т?сті мата, т?сті бор, ?алам, фломастер, сыз?ыш, ойма?, сантиметрлік таспа, кестелер эскиздері, кергіш, жа?таулар, канва.

ІІІ. К?рнекілігі: слайд,интерективтік та?та,.

П?н аралы? байланыс:бейнелеу ?нері,тарих,математика

Саба? жоспары:

I.?йымдастыру кезе?і

II.?ткен саба?ты ?айталау "?олменен орындалатын ж?мыстар"

III.С?з жасыру ар?ылы саба?ты? та?ырыбын аны?тау/?ызы?ушылы?ын ояту/

IY.Жа?а саба?

Y.Саба?ты бекіту

YI.?орытынды

YII.О?ушыларды ба?алау

YII.?йге тапсырма

Саба?ты? барысы: 1. О?ушыларды? назарын саба??а аудару.

2. О?ушылар?а психологиялы? дайынды? беру.

3. Ба?алау пара?шасымен таныстыру.

ІІ. ?ткен саба?тар бойынша с?ра?тар.

С?ра?тар:

1.Табанды еденге не ?шін тегіс ?оямыз?(?ан айналымы д?рыс ж?ру ?шін)

2 Б?йым немесе б?лшекті к?зден ?анша см алша? ?стау керек?(30 см)

3. Та? н?мірлі инемен ж?п н?мірлі инені? ?андай айырмашылы?ы бар?(та? н?мірлі ине ?зы)

4. Жіпті? н?мірі арт?ан сайын жіпті? сапасы ?андай болады? (жі?ішке)

5. Инешаншым дегеніміз не?(жіпті? мата?а ?рілуіні? ая?тал?ан процесі)

6. Тігім дегеніміз не?-(матада?ы ?айталан?ан инешаншым ?атары.)

7.Инешаншымны? ?зынды?ы-(Шаншылып алын?ан инелерді? ара?ашы?ты?ы)

8.?ол ж?мысын орындау барысында ?олданатын ??рал-жабды?тарды ата?-(Ине,жіп,?айшы,?азы?ша,ойма?,т?йрегіш,бор,кесіш,сантиметр таспа,с?ккіш,с?нм?сін)

?ол ж?мыстары барысында ?андай ?ауіпсіздік ережелері са?тау ?ажет ?-(инемен немесе т?йрегішпен сауса?ты жара?аттаудан,?айшымен ?олды,к?зді жара?аттап алудан са?тау керек,инешекте ?анша ине,т?йрегіш барын санау,??рал-жабды?ты арнайы орын?а ?ою)

9.?ол ж?мыстарына ?андай н?мірлі жіптер ?олданылады?

ІІІ. С?з жасыру ар?ылы саба?ты? та?ырыбын аны?тау

/?ызы?ушылы?ын ояту/ Ма?алды? жал?асын табу.

Кесте туралы

.Кестені? сыры т?рінде, Кілемні? сыры.... (т?гінде)

.?ыз еркем, кестесімен..... (к?ркем)

Шебер туралы

Шеберді? ?олы..., шешенні? тілі....(орта?)

.Шеберді ?нер....(асырайды)
.Шеберді? ісі..., шешенні? с?зі....(мерген)

Ине туралы

Жолды инемен ?лшемес...(болар)

Мата туралы

.Ма?ал атасы- с?з, мата атасы -...(б?з)

Ойма? туралы

Ойма?тай зат пішсе? де, ойлап...(піш)

IV. Жа?а саба?

Балалар, біз жа?а саба?ты? та?ырыбын аны?тап алды?. Ендеше жалпы ?нер дегеніміз не? О?ушылар ?нер туралы не білетінін, ?з ойларын орта?а салады.

?нер дегеніміз - ?рбір адамны? бойында?ы дарын,я?ни біреу ?нші, к?йші, биші, зергер, суретші, ісмер, м?сінші, т.б ?нер т?рлері к?п. Б?гін біз ?аза? хал?ыны? ?олданбалы ?лтты? ?нерлеріні? бірі к?ркем ??деу туралы я?ни кестелеу технологиясы туралы толы?ыра? білетін боламыз

Кесте – ?те ерте заманнан келе жат?ан ?олданбалы ?нер т?рі. ?олданбалы ?нер- к?птеген елдерді? шеберлеріні?, суретшілеріні? шы?армашылы? жемісі. Ол киімдерді, интерьерді ?шекейлеу н?тижесінде кісіні? к??іл к?йін к?тереді.

Кесте- дегеніміз не? -мата бетіне т?рлі т?сті жіппен то?ыл?ан ?шекейлі ?рнек.

Кестеші дегенміз не ? – кестені шебер то?итын ісмер адам.

Ж?мыс жібі – тігу ж?не кестелеуге арнал?ан ?ажетті жіп ?зынды?ы.

Мулине жібі ?андай жіп – кесте тігуге арнал?ан т?рлі т?сті жіптер

Кестелеуге арнал?ан тігістер.?шекейлеу тігістері.

Е? ?арапайым ?шекейлеу тігістеріне контурлы? -«инені ал?а»,саба?ты,тізбекті ж?не ілмекті тігістерді жат?ызу?а болады.Б?л тігістер кестелерде ?осал?ы тігістер ретінде болады,олармен ?сімдік тектес оюларлы кестелеугеде болады.

Кестелеу тігістері орындау техникасы бойынша Кестені ?лкен 2 топ?а б?леді.

Еркін ж?не есепті кестелеу.

Еркін кестелеуге:

Бір жа?ты шым кесте

Атласты кесте

К?ркем кесте

Т?йіндеу

Рококо

Саба?ты

Тамбурлы т.б. жатады.

Есепті кестелеу: Есепті тігістерді мата жібіні? саны бойынша орындайды ай?ас (крест)?рнекті,есепті ты?ыз кесте.

Кестелеу к?зге к?ш салып ж?мыс істеуді ж?не зейінділікті талап етеді,сонды?тан санитарлы?-гигиеналы? талартарды са?тау ?ажет.

Кестелеу кезіндегі санитарлы?-гигиеналы? талаптар.

ж?мыс орны ы??айлы,жасанды немесе таби?и жары?пен жа?сы жары?тандырыл?ан болуы керек.
міндетті т?рде 15-20 минут ?зіліс жасай отырып,30-40 минут ж?мыс істеуге болады.
?стел мен орынды? ж?мыс істеуге ы??айлы,ал б?лме ?немі желдетіліп отырылуы керек.
?зіліс кезінде к?зді демалдыр?ан ж?н,Терезеге жа?ындап,алыста?ы заттар?а ?арау?а,немесе к?зге арнал?ан жатты?улар жасау?а болады.

Жалпытехникалы? ережелер.

Кестелеуге ?ыс?а,к?зі ?лкен инелерді ал?ан ж?н,(№ 1,2 кестелеуге арнал?ан ине)
Кестелеуге жаймалы? ?рімді:зы?ыр ж?не жартылай зы?ыр.маркизет,рогожка,штапельді немесе жібек жайма маталарды ал?ан ж?н.
Кестелеуде ж?мыс жібінде ?? бетінде еш?ашан т?йін жасалмайды.Тігісті? ?олдануына байланысты бір,екі ж?не алты ?абат жіптермен кестелейді.
Кестелеу со?ында ж?мыс жібін теріс жа?ына шы?арып,кесте орналас?ан жерде бірнеше инешаншымдар жасап бекітіледі.

Кестелеуге арнал?ан тігістер. ?шекейлеу тігістері.

Е? ?арапайым ?шекейлеу тігістеріне контурлы? –«инені ал?а»,

саба?ты,тізбекті ж?не ілмекті тігістерді жат?ызу?а болады.Б?л тігістер кестелерде ?осал?ы тігістер ретінде болады.

«Инені ал?а» тігісі

«Тігім» тігісі.

Ілмекті тігіс.

Тізбекті тігіс

Ты?ыз кесте

Есептік тігістер.

Ай?ас кесте.

Жапсырма.

Жапсырма–б?л сурет шетіне ?арай т?рлі т?сті ?р т?рлі ?лшемді мата ?иындыларымен ??деу т?рі.

Жапсырма дайындал?ан мата ?иындыларын крахмалдайды (егер мата ты?ыз болмаса )ж?не ?тіктеп кептіреді.Пішілген б?лшектер суретке с?йкес негізі б?лшекке к?ктеп тігіледі,содан со? ?шекейлі тігіспен тігіледі.

?лтты? костюмде жапсырма ою–?рнек жапсырма т?рінде ?олданылады.Б?л с?ндік безендіру ке? тара?ан т?сілі.

Ою–?рнек– ?сімдік ж?нежауар ?лемі сондай– а? геометриялы? фигураларды? ыр?а?тылы?пен кезектесіп келетін элементтерінен ??рал?ан ою.

Раппорт–ою–?рнек ??ралатын ыр?а?тылы?пен ?айталанатын мотив (элемент) немесе бірнеше элементтер.

Ою–?рнек к?бінесе тегіс бетте орналасады. Ою–?рнектік деп симметрия немесе асимметрия негізінде ??ралатын оюды айтады.

Симметрия–пішін,негізгі сызы?тар мен бояуларды? осьтерге ?атысты ?лшемдес орналасуы.

V. Саба?ты бекіту

О?ушылар?а б?гінгі ?ткен саба?тан ал?ан т?сінігі бойынша кесте тігу, топты? ж?мыс жасалады.

VI. Саба?ты ?орытындылау. Б?гінгі саба?та не білді?, саба? ?нады ма? Ойтол?ау жазу.

VI I. Ба?алау.

VIII. ?йге тапсырма

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«К?ркем ??деу т?рлері:жапсырма оюлар (аппликация), ою, ?рнек, раппорт»

Астана қаласы

№ 24орта мектеп

Технология пәні мұғалімі

Кауымбаева Динара Нагметовна

Сабақтың тақырыбы: Көркем өңдеу түрлері:жапсырма оюлар (аппликация), ою, өрнек, раппорт

ІІ. Сабақтың мақсаты: көркемдік көктеу тігінінің түрлерін тігіп үйрену және оларды қолдану орнымен танысу.

А) Білімділік мақсаты: кестенің түрлерін, тұрмыста қолданылу ретін көрнекіліктер арқылы көрсету, таным деңгейін арттыру.

Ә) Дамытушылық мақсаты: көктеу тігістерін көркемдік тігістерден ажырата білу, тігісті әсем етіп орындау қажеттілігін қалыптастыру.

Б) Тәрбиелік мақсаты: кесте өнерінің ертеден келе жатқан ұлттық өнердің қастерлі бөлігі екендігін түсіндіру, қазақтың инабатты қызының рухында тәрбиелеу, әсемдікке, биязылыққа, еңбекті сүюге, үй тұрмысына бейімділікке үйрету және қызықтыру

Сабақтың әдісі: баяндау, демонстрация, сұрақ –жауап, теориялық білім және сармандық жұмыс.

Сабаққа қажетті құрал-жабдықтар:қайшы, түсті кесте жіптері, инелер ине қыстырғышта, бір түсті мата, түсті бор, қалам, фломастер, сызғыш, оймақ, сантиметрлік таспа, кестелер эскиздері, кергіш, жақтаулар, канва.

ІІІ. Көрнекілігі: слайд,интерективтік тақта,.

Пән аралық байланыс:бейнелеу өнері,тарих,математика

Сабақ жоспары:

I.Ұйымдастыру кезеңі

II.Өткен сабақты қайталау "Қолменен орындалатын жұмыстар"

III.Сөз жасыру арқылы сабақтың тақырыбын анықтау/қызығушылығын ояту/

IY.Жаңа сабақ

Y.Сабақты бекіту

YI.Қорытынды

YII.Оқушыларды бағалау

YII.Үйге тапсырма

Сабақтың барысы: 1. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

2. Оқушыларға психологиялық дайындық беру.

3. Бағалау парақшасымен таныстыру.

ІІ. Өткен сабақтар бойынша сұрақтар .

Сұрақтар:

1.Табанды еденге не үшін тегіс қоямыз?(Қан айналымы дұрыс жүру үшін)

2 Бұйым немесе бөлшекті көзден қанша см алшақ ұстау керек?(30 см)

3. Тақ нөмірлі инемен жұп нөмірлі иненің қандай айырмашылығы бар?(тақ нөмірлі ине ұзы)

4. Жіптің нөмірі артқан сайын жіптің сапасы қандай болады? (жіңішке)

5. Инешаншым дегеніміз не?(жіптің матаға өрілуінің аяқталған процесі)

6. Тігім дегеніміз не?-(матадағы қайталанған инешаншым қатары.)

7.Инешаншымның ұзындығы-(Шаншылып алынған инелердің арақашықтығы)

8.Қол жұмысын орындау барысында қолданатын құрал-жабдықтарды ата?-(Ине,жіп,қайшы,қазықша,оймақ,түйрегіш,бор,кесіш,сантиметр таспа,сөккіш,сәнмүсін)

Қол жұмыстары барысында қандай қауіпсіздік ережелері сақтау қажет ?-(инемен немесе түйрегішпен саусақты жарақаттаудан,Қайшымен қолды,көзді жарақаттап алудан сақтау керек,инешекте қанша ине,түйрегіш барын санау,Құрал-жабдықты арнайы орынға қою)

9.Қол жұмыстарына қандай нөмірлі жіптер қолданылады?

ІІІ. Сөз жасыру арқылы сабақтың тақырыбын анықтау

/қызығушылығын ояту/ Мақалдың жалғасын табу.

Кесте туралы

.Кестенің сыры түрінде, Кілемнің сыры ................... (түгінде)

.Қыз еркем, кестесімен ........................... (көркем)

Шебер туралы

Шебердің қолы ................, шешеннің тілі ....................(ортақ)

.Шеберді өнер ......................(асырайды)
.Шебердің ісі ..............., шешеннің сөзі .................(мерген)

Ине туралы

Жолды инемен өлшемес ................(болар)

Мата туралы

.Мақал атасы- сөз, мата атасы -..............(бөз)

Оймақ туралы

Оймақтай зат пішсең де, ойлап..................(піш)

IV. Жаңа сабақ

Балалар, біз жаңа сабақтың тақырыбын анықтап алдық. Ендеше жалпы өнер дегеніміз не? Оқушылар өнер туралы не білетінін, өз ойларын ортаға салады.

Өнер дегеніміз - әрбір адамның бойындағы дарын,яғни біреу әнші, күйші, биші, зергер, суретші, ісмер, мүсінші, т.б өнер түрлері көп. Бүгін біз қазақ халқының қолданбалы Ұлттық өнерлерінің бірі көркем өңдеу туралы яғни кестелеу технологиясы туралы толығырақ білетін боламыз

Кесте – өте ерте заманнан келе жатқан қолданбалы өнер түрі. Қолданбалы өнер- көптеген елдердің шеберлерінің, суретшілерінің шығармашылық жемісі. Ол киімдерді, интерьерді әшекейлеу нәтижесінде кісінің көңіл күйін көтереді.

Кестенің алғашқы үлгілерін Пазырық қорғандарынан табылған құрал-жабдықтардан (тұскиіз, тұскілем, киім-кешектер, жауынгерлердің сыртқы су қағарлары, шекпен, қамзол) көруге болады.

Кестелеу көне заманнан белгілі,өнер мен ғылымның көптеген салалары сияқты бұл өнердің де қайнар көзі Шығыс болды.Ежелгі халық мал шаруашылығымен айналысқан.Сондықтан алғашқы маталар жүннен жасалды.Мысырда кейбір өсімдіктердің талшықтары ашылғаннан кейін халық одан мата тоқып,оны қолдана бастады.Кейінрек Үндістанда мақта талшықтарынан мата жасап,оған алтын,жүн жіптермен кесте тікті.Көбінесе кестелеу арқылы халықтың әлеуметтік тұрмысын көруге болады.Мысырда табылған перғауын киімінде гүлді оюмен қатар тек хан ұрпағына тән ою-өрнек бейнелген.Кестелеу тек Ежелгі Мысырда ғана емес,Ежелгі Грекияда да кеңінен тараған.Оған дәлел –б.з.д.Vғасырға жататын құмырады бейнеленген кесте тігіп отырған әйелдің бейнесі бейнеленген.

Кесте ежелден қазақ қыздарына қойылатын талаптардың бірі болған. Қыз атаулы кесте тігуді білетін болған. Халық арасында көп айтылатын «Қойшының қызы қой келгенде кесте тігеді» деген мақалдар содан қалған. «Кестелі орамал» деген ән де бар. Кесте және көркемдеп тігу ою - өрнекті әшекейлеудің ертеден келе жатқан элементтерінің басты түрі.

Қазақтың ұлттық кестелеу өнері тарихының түп тамыры ғасырлар қойнауында жатыр. Мыңдаған жылдар бойы қалыптасқан ұлттық кесте өнеріміз күні бүгінге дейін өзінің құндылықтарын сақтап, қасиетін жоғалтпай жақсы сақталған. Кестені бізбен және жай инемен әшекейлеп тігу барлық халықтарға да ортақ өнер. Кесте өнері нағыз халықтық, алуан әдісті, таңдауы көп өнер.

Кестелеу-жіп,бисер және әшекейлеудің басқа элементтері арқылы ою-өрнекпен бұйымдарды әшекейлеу техникасы.

Кесте керемет өнер болғаны соншалық, қазақтар бір кездері алтын жіптермен кесте тіккен. Алтын жіппен тігілген кестені «зер тігу» деген. Зерленген көйлек, кимешек, шапан аса бағалы болған. Оны хандар, асқан байлар, билер кисе керек. Қазақ әйелдер де ертеден бүгінгі дейін мүмкіндігінше пайдаланатын заттарын кестемен сәндеуге тырысады. Жиі қолданатын кесте түрлері- баспа кесте, қабырға кесте, біз кесте, тығыз кесте, маржандау, түкті кесте және т.б.

Кесте- дегеніміз не? -мата бетіне түрлі түсті жіппен тоқылған әшекейлі өрнек.

Кестеші дегенміз не ? – кестені шебер тоқитын ісмер адам.

Жұмыс жібі – тігу және кестелеуге арналған қажетті жіп ұзындығы.

Мулине жібі қандай жіп – кесте тігуге арналған түрлі түсті жіптер

Кестелеуге арналған тігістер.Әшекейлеу тігістері.

Ең қарапайым әшекейлеу тігістеріне контурлық -«инені алға»,сабақты,тізбекті және ілмекті тігістерді жатқызуға болады.Бұл тігістер кестелерде қосалқы тігістер ретінде болады,олармен өсімдік тектес оюларлы кестелеугеде болады.

Кестелеу тігістері орындау техникасы бойынша Кестені үлкен 2 топқа бөледі.

Еркін және есепті кестелеу.

Еркін кестелеуге:

Бір жақты шым кесте

Атласты кесте

Көркем кесте

Түйіндеу

Рококо

Сабақты

Тамбурлы т.б. жатады.

Есепті кестелеу: Есепті тігістерді мата жібінің саны бойынша орындайды айқас (крест)өрнекті,есепті тығыз кесте.

Кестелеу көзге күш салып жұмыс істеуді және зейінділікті талап етеді,сондықтан санитарлық-гигиеналық талартарды сақтау қажет.

Кестелеу кезіндегі санитарлық-гигиеналық талаптар.

жұмыс орны ыңғайлы,жасанды немесе табиғи жарықпен жақсы жарықтандырылған болуы керек.
міндетті түрде 15-20 минут үзіліс жасай отырып,30-40 минут жұмыс істеуге болады.
үстел мен орындық жұмыс істеуге ыңғайлы,ал бөлме үнемі желдетіліп отырылуы керек.
үзіліс кезінде көзді демалдырған жөн,Терезеге жақындап,алыстағы заттарға қарауға,немесе көзге арналған жаттығулар жасауға болады.

Жалпытехникалық ережелер.

Кестелеуге қысқа,көзі үлкен инелерді алған жөн,(№ 1,2 кестелеуге арналған ине)
Кестелеуге жаймалық өрімді:зығыр және жартылай зығыр.маркизет,рогожка,штапельді немесе жібек жайма маталарды алған жөн.
Кестелеуде жұмыс жібінде өң бетінде ешқашан түйін жасалмайды.Тігістің қолдануына байланысты бір,екі және алты қабат жіптермен кестелейді.
Кестелеу соңында жұмыс жібін теріс жағына шығарып,кесте орналасқан жерде бірнеше инешаншымдар жасап бекітіледі.

Кестелеуге арналған тігістер . Әшекейлеу тігістері.

Ең қарапайым әшекейлеу тігістеріне контурлық –«инені алға»,

сабақты,тізбекті және ілмекті тігістерді жатқызуға болады..Бұл тігістер кестелерде қосалқы тігістер ретінде болады.

«Инені алға» тігісі

«Инені алға» тігісі-тігістің ең көп тараған түрі.Ол инені соңғы инешаншымнан үнемі алға қарай жылжыта отырып,матаны тесіп өткенде пайда болатын инешаншымның үзік–үзік сызығы болып келеді.Инешанышымдарыдың ұзындығы мен аралығы бірдей болуы керек.

«Тігім» тігісі.

Бұл тігіспен төсем жасайды,сонымен қатар суреттің жеке элеметтерін біріктіру үшін пайдаланады. «Тігім» тігісін тігу үшін жіпті матаға бекітіп,инені матаның өң жағына шығару керек.оңға қарай бірнеше жіп шегініп ,инені матаның теріс жағына шығарып инешаншым жасаңдар,оның ұзындығы екі есеұзын болуы керек.Содан соң екінші инешаншым жасап,сонымен бірге инені бірінші инешаншым басталған жеріне шаншыңдар.

Ілмекті тігіс.

Ілмекті тігіс кестелеу және бұйымдардың (сулық,орамал,бет орамал,жапсырма тб) жиектерін өңдеу үшін пайдаланады.Оны келесідей түрде орындауға болады.Жіпті матаға бекітеміз,бұйымның жиегін бірнеше жіп шегініп,инені теріс шығарыңдар.жоғарыдан төмен қарай бағытта тік инешаншым жасаңдар,сонымен бірге жіп иненің арт жағында орналасуы керек. Содан соң жіпті ілмек тәрізді етіп (төмен,оңға және жоғары ),бірнеше инешаншымнан оң жаққа қарай шегініп, жоғарыдан төмен қарай бағытта екінші инешаншым жасап тігу керек.

Тізбекті тігіс

Тізбекті тігіс сурет контуры бойымен және өсімдік тәрізді ою-өрнектің жеке элементтерін кестелеу үшін қолданады.Жіпті матаға бекітіп,инені өң жағына шығарамыз.Жіпті ілмек түрінде орналастыру,матаны ілмек ортасына инемен тесіп өтіп,жіпті теріс жағына тартып шығарып,Аздап шегініп инені өң жағына шығарып,келесі ілмекті тігіңдер.Нәтижеде өң жағына бірдей ілмектерден құралған тізбек пайда болады.Теріс жағына бірдей ұзындықта инешаншымдар тұратын тік тігім түсуі керек.

Тығыз кесте

Тығыз тігіспен әртүрлі бұйымадар:төсек орын және асхана жабдықтары,жейделер,көйлектер,балалар киімі және т.б кестеленеді.Кестелеудің бұл түрі ою-өрнекті толығымен жабатын тегіс,бір-біріне тығыз орналасқан инешаншымдармен (тығыз төсем) ерекшеленеді.

Солдан оңға қарай кестелеу.Инені А нүктесінен шығарып,Ә нүктесінің дәл үстінен шаншу керек.

А нүктесінен сәл оңға қарай Б нүктесінен шығару және қатарды ұқыпты жалғастыру.

Есептік тігістер.

Есепті тігістердің бұлай аталу себеі,олар мата жіптерін есептей отырып

өрнекті кестелеп толтырады. «Өрнек» -есепті тігіс,оның инешаншыммен тігілгенде матаның өң және теріс жағында суреті бірдей көрінеді.

Бұл тігіс «инені алға» тігіс қағидасы бойынша орындалады.

Айқас кесте.

Кері қарай және жоғары қиғаш инешаншымдарын орындай отырып

айқастырып,алға қарай тіккенде инені бұрыштарға жіп шыққан жерден шаншыңдар.

Жапсырма.

Жапсырма–бұл сурет шетіне қарай түрлі түсті әр түрлі өлшемді мата қиындыларымен өңдеу түрі.

Жапсырма дайындалған мата қиындыларын крахмалдайды (егер мата тығыз болмаса )және үтіктеп кептіреді.Пішілген бөлшектер суретке сәйкес негізі бөлшекке көктеп тігіледі,содан соң әшекейлі тігіспен тігіледі.

Ұлттық костюмде жапсырма ою–өрнек жапсырма түрінде қолданылады.Бұл сәндік безендіру кең тараған тәсілі.

Ою–өрнек– өсімдік жәнежауар әлемі сондай– ақ геометриялық фигуралардың ырғақтылықпен кезектесіп келетін элементтерінен құралған ою.

Раппорт–ою–өрнек құралатын ырғақтылықпен қайталанатын мотив (элемент) немесе бірнеше элементтер.

Ою–өрнек көбінесе тегіс бетте орналасады. Ою–өрнектік деп симметрия немесе асимметрия негізінде құралатын оюды айтады.

Симметрия–пішін,негізгі сызықтар мен бояулардың осьтерге қатысты өлшемдес орналасуы.

V. Сабақты бекіту

Оқушыларға бүгінгі өткен сабақтан алған түсінігі бойынша кесте тігу, топтық жұмыс жасалады.

VI. Сабақты қорытындылау. Бүгінгі сабақта не білдің, сабақ ұнады ма? Ойтолғау жазу.

VI I. Бағалау.

Оқушының

ата-жөні

Жаңа сабақтың тақырыбын анықтау кезеңі

5 ұпай

Өткен сабақты қайталау кезеңі

5 ұпай

Сараман дық жұмыс

5 ұпай

Қорытынды баға

VIII. Үйге тапсырма

Технологиялық карта

Орындау реттілігі	Графикалық кескін
Қағазды екі бүктеу
Қарындашпен «мүйіз» оюының суретін
Дайын үлгі