"?ыз еркем, кестесімен к?ркем"

«?ыз еркем, кестесімен к?ркем»

Саба?ты? ма?саты: Хал?ымызды? ?ол?неріні? бірі кестелеу, к?ркем тігістері, ?ол?нері туралы ??ымды ?алыптастыру, білімдерін ке?ейту.

Дамытушылы?ты? ма?саты: кесте тігісіні? орындалу ?діс-т?сілдерін ме?герту, ?ол икемділігін дамыту.

Т?рбиелік ма?саты: ?ол?нерімізді ?йрету ар?ылы атадан ?ал?ан салт д?ст?рімізді ??рметтеуге т?рбиелеу.

Саба?ты? типі: аралас.

Саба?ты? т?рі: сараманды?.

Саба?ты? ?дісі: зерттеу, т?сіндірмелі, с?ра?-жауап.

Саба?ты? к?рнекілігі: дайын б?йымдар, н?с?ау картасы, ай?ас кестені? дайын фото суреттерінен слайд.

?ажетті ??рал- жабды?тар: ине, ?айшы, кергіш, т?рлі т?сті жіптер, н?с?ау картасы.

Саба?ты? барысы:

І ?йымдастыру кезе?і.

О?ушылармен с?лемдесі, т?гендеу,саба??а назарын аударып, топ?а б?ліп, саба??а дайнды?ын ?ада?алау.

ІІ Жа?а саба?

І топ: Кесте дегеніміз не ?

ІІ топ: Кестені? ?андай т?рлерін білесіздер

ІІІ топ: Ай?ас кесте туралы не білесі?дер?

Кестелеу ?нері- ?те ертеден келе жат?ан халы? ?нері. ?нер- таусылмас ?азына,ж?тамас байлы?,-дейді дана хал?ымыз. ?аза? ?ол?нері ?зіні? т?лтума бітім ?асиетімен,к?ркемдік м?н-ма?ынасымен,шын м?нінде, хал?ымызды? ?асырлар тал?амынан ?ткен асыл ?азынасы,соны? бірі- кестелеу ?нері.

Ертеде хал?ымыз т?тынатын б?йымдарыны? (?лтты? киімдері, бас киімдері,неше т?рлі к?десыйлы? заттарды,?ол орамалдар,т.б)б?рін кестемен ?шекейлеп безендірген. Б?л кестелеуді? де бірнеше т?рлері болады. Олар ?з ма?саттарына ?арай орындалу т?сілдері де болады. Мысалы айтар болма?, жіппен бейнелеу изонить кестесі с?нді картиналар то?у ?шін, ай?ас кесте дастар?ан орамал шеттерін, картиналар то?у ?шін, шым кесте киімдерді к?рпе,жасты?тар,дастар?ан то?у ?шін т.б.?ажет.

Ай?ас кесте-инемен тигетін кесте. Б?л кестені? е? к?п тара?ан т?рі. ?рнек ізімен біркелкі т?ртб?рышты етіп,бір жіпті? ?стінен екінші бір жіпті ай?ыш т?рінде тігіп отыру ?ажет. Онымен шаршы орамалдарды? шеттерін ?шекейлейді. Сонымен ?атар т?рлі бейнедегі картиналар да то?у?а болады. Б?л кестені Жетісуді? о?т?стігінде орыс кесте деп те атайды

Ай?ас тігуді? к?рделі т?рлері ?осбасарлап, бесбасарлап тігу т?рлері де бар. ?осбасарлап тігу- ол ?осу т?рінде бірінші жіпті к?лдене? алып, екінші жіпті тік шаншиды. Сонымен ?атар орындалу техникасында да ерекшеліктері бар. Ал матаны? теріс бетіндегі жіп шалынып отырады. Оны кестені? айшы? м?нісіндегі к?ркем тігістерге ?олданады. ?шбасарлап тігу (?ш басып тігу)- оны ал?аш?ы жіптерді к?бейту амалыны? белгісі т?рінде Х етіп алады да, со??ы ?шінші жіпті тігіске ?олданады. Т?ртбасарлап, бесбасарлап тігу ?шбасарлап тігуді? к?рделі т?рі. Х (крест) тігісіні? ?стінен басып тігеді. Ол екі т?рлі жіппен айшы?тап тігетін к?ркем тігістер болып табылады.

Ай?ас кестесіні?, сонымен ?атар, тігілу техникасыны? да ерекшелігіне ?арай бірнеше техникасы бар.

а ) матаны? теріс жа?ынан тік тігіс т?сіру;

? ) матаны? теріс жа?ынан к?лдене? тігіс т?сіру;

б ) к?лбеу ай?ас тігіс;

\ х х

а ) ? ) б )

ІІІ Сараманды? ж?мыс

Ж?мысты бастамас б?рын техникалы? ?ауыпсіздік ережелері еске т?сіріледі. Сонан со? ай?ас кестесіні? тігілу техникасымен танысады. Енді мата, т?рлі т?сті жіптер, ?айшы, ине, кергіш, н?с?ау картасы ?ажет.

Сергіту с?ні

3 топ?а ?ш т?рлі тапсырма беріледі.

І топ. Ребус шешу ( Ба?ыт кілті- е?бекте)

ІІ топ. Ма?ал-м?телдерді? орнын табу

Жеті рет ?лшеп....( бір рет піш)
К?з ?ор?а?.....( ?ол батыр)
?нер к?зі.....(халы?тар)
?ыз еркем....( кестесімен к?ркем)
Кестені? сыры....(т?рінде)

Кілемні? сыры.....( т?гінде)

Ата к?рген.....( о? жонар)

Шеше к?рген.....(тон пішер)

ІІІ топ. «?нерлі ?ол» деген с?зге те?еу с?здерден сызба жасау.

?нерлі ?ол Он сауса?ы майыс?ан

Барма?ынан бал там?ан

К?збен к?ргенді ?олмен жаса

Шеберді? ?олы орта?

?нерліні? ?рісі ке?

?нерліні? ?олы алтын

І? Саба?ты ?орытындылау.

Б?гінгі саба?ты ?алай т?сінгендерін 3 топ?а с?ра?тар ?ою ар?ылы ?орытындылау.

І топ?а

1) Б?гін біз ?андай кесте т?рімен танысты??

2) Ай?ас кесте дегеніміз не?

ІІ топ?а:

Ай?ас кестені? ?андай т?рлері бар?
Орыс кесте дегеніміз не?

ІІІ топ?а:

Ай?ас кесте ?андай б?йымдар?а тігіледі?
Ай?ас кестені? тігілу техникасына ?арай неше ерекшелігі бар?

? Ба?алау.

3 топ бір-бірлеріні? жаса?ан ?з ж?мыстары мен саба??а ?атысуын, ?з білімдерін ?здері ба?алайды.

?І ?йге тапсырма: баста?ан ж?мыстарын ая?тап келу.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«"?ыз еркем, кестесімен к?ркем"»

«Қыз еркем, кестесімен көркем»

Сабақтың мақсаты: Халқымыздың қолөнерінің бірі кестелеу, көркем тігістері, қолөнері туралы ұғымды қалыптастыру, білімдерін кеңейту.

Дамытушылықтың мақсаты: кесте тігісінің орындалу әдіс-тәсілдерін меңгерту, қол икемділігін дамыту.

Тәрбиелік мақсаты: қолөнерімізді үйрету арқылы атадан қалған салт дәстүрімізді құрметтеуге тәрбиелеу.

Сабақтың типі: аралас.

Сабақтың түрі: сарамандық.

Сабақтың әдісі: зерттеу, түсіндірмелі, сұрақ-жауап.

Сабақтың көрнекілігі: дайын бұйымдар, нұсқау картасы, айқас кестенің дайын фото суреттерінен слайд.

Қажетті құрал- жабдықтар: ине , қайшы, кергіш, түрлі түсті жіптер, нұсқау картасы.

Сабақтың барысы:

І Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен сәлемдесі, түгендеу ,сабаққа назарын аударып, топқа бөліп, сабаққа дайндығын қадағалау.

ІІ Жаңа сабақ

І топ: Кесте дегеніміз не ?

ІІ топ: Кестенің қандай түрлерін білесіздер

ІІІ топ: Айқас кесте туралы не білесіңдер?

Кестелеу өнері- өте ертеден келе жатқан халық өнері. Өнер- таусылмас қазына,жұтамас байлық,-дейді дана халқымыз. Қазақ қолөнері өзінің төлтума бітім қасиетімен,көркемдік мән-мағынасымен,шын мәнінде, халқымыздың ғасырлар талғамынан өткен асыл қазынасы,соның бірі- кестелеу өнері.

Ертеде халқымыз тұтынатын бұйымдарының (ұлттық киімдері, бас киімдері,неше түрлі кәдесыйлық заттарды,қол орамалдар,т.б)бәрін кестемен әшекейлеп безендірген. Бұл кестелеудің де бірнеше түрлері болады. Олар өз мақсаттарына қарай орындалу тәсілдері де болады. Мысалы айтар болмақ, жіппен бейнелеу изонить кестесі сәнді картиналар тоқу үшін, айқас кесте дастарқан орамал шеттерін, картиналар тоқу үшін, шым кесте киімдерді көрпе,жастықтар,дастарқан тоқу үшін т.б.қажет.

Айқас кесте-инемен тигетін кесте. Бұл кестенің ең көп тараған түрі. Өрнек ізімен біркелкі төртбұрышты етіп,бір жіптің үстінен екінші бір жіпті айқыш түрінде тігіп отыру қажет. Онымен шаршы орамалдардың шеттерін әшекейлейді. Сонымен қатар түрлі бейнедегі картиналар да тоқуға болады. Бұл кестені Жетісудің оңтүстігінде орыс кесте деп те атайды

Айқас тігудің күрделі түрлері қосбасарлап, бесбасарлап тігу түрлері де бар. Қосбасарлап тігу- ол қосу түрінде бірінші жіпті көлденең алып, екінші жіпті тік шаншиды. Сонымен қатар орындалу техникасында да ерекшеліктері бар. Ал матаның теріс бетіндегі жіп шалынып отырады. Оны кестенің айшық мәнісіндегі көркем тігістерге қолданады. Үшбасарлап тігу (үш басып тігу)- оны алғашқы жіптерді көбейту амалының белгісі түрінде Х етіп алады да, соңғы үшінші жіпті тігіске қолданады. Төртбасарлап, бесбасарлап тігу үшбасарлап тігудің күрделі түрі. Х (крест) тігісінің үстінен басып тігеді. Ол екі түрлі жіппен айшықтап тігетін көркем тігістер болып табылады.

Айқас кестесінің, сонымен қатар, тігілу техникасының да ерекшелігіне қарай бірнеше техникасы бар.

а ) матаның теріс жағынан тік тігіс түсіру;

ә ) матаның теріс жағынан көлденең тігіс түсіру;

б ) көлбеу айқас тігіс;

\ х х

а ) ә ) б )

ІІІ Сарамандық жұмыс

Жұмысты бастамас бұрын техникалық қауыпсіздік ережелері еске түсіріледі. Сонан соң айқас кестесінің тігілу техникасымен танысады. Енді мата, түрлі түсті жіптер, қайшы , ине , кергіш, нұсқау картасы қажет.

Сергіту сәні

3 топқа үш түрлі тапсырма беріледі.

І топ. Ребус шешу ( Бақыт кілті- еңбекте)

ІІ топ. Мақал-мәтелдердің орнын табу