Просмотр содержимого документа
«??ра?-??рау ?аза?ты? ?ол ?нері. ??ра?тан б?йымдар дайындау технологиясы»
Тақырыбы:Құрақ-құрау қазақтың қол өнері. Құрақтан бұйымдар дайындау технологиясы.
Мақсаты: Оқушыларға құрақ құрау әдіс туралы түсіндіріп, құрақтың түрлерін дайындау жолдарын үйрету.
Дамытушылық мақсаты:
Оқушылардың ізденімпаздық шығармашылық қабілетін дамытып,, сабаққа қызығушылығын және өздігінен ойлау қабілетін арттыру.
Тәрбиелік мақсаты:
Оқушыларды ұқыптылыққа, үнемділікке, іскерлікке, көркемдік талғамын қалыптастыра отырып, ата - бабаларымыздың салт - дәстүрін, қолөнерін білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Білім мен іскерлікті игеру
Сабақтың әдісі: Сұрақ - жауап, баяндау
Жаңа сабақты түсіндіру. Құрақ құрау әдісі.
Құрақ құрау өнері ХІҮ ғасырдың соңы мен ХХ ғасырдың басына қарай кең дамыған қолөнер бұйымдары. Жалпы құрақ құрау Қазақстанның барлық облыстарына тән қолөнер. Таңғажайып талантымен талайларды тамсандырған, қазақ қолөнерінің қарапайым да, қайталанбас түрі қиыстырып құрақ құрау. Құрақтың қымбат құндылығының бір айғағы, құрақтан жасалған бұйымдар ұзатылған қыз жасауына еніп, үй ішіне ұлттық рең беріп, адамның рухын асқақтатады. Ертеде аналарымыз «Тіл көзден аман болсын» деген ырыммен қырық құрақ көрпе құрап баланы құрақ көрпеге ораған. Қазақ халқының қолөнері өзінің қайталанбас көркемдігімен, дәстүрлі әдісімен дараланып тұрады. Көнеден қалған бұйымдар өрнегінің ерекшелігімен адамды баурап алып, тарих қойнауына жетелейді. Шеберлердің қолдарынан шыққан бұйымдар күнделікті тіршілікпен қатар сол заманның қолөнер мәдениетінің баға жетпес үлгісі. Шеберлердің, ұсталардың, зергерлердің, кілемші мен тігіншілердің суретшілік қасиетімен бірге жетілдіру дарыны да қатар дамыған. Солардың арқасында түрлі үй мүліктері, жиһаздар жаңа түрге еніп, жетілдіріп, асыл дүниелерге айналып отырған. «Шеберді шілтерінен танисың», «Шебердің қолы ортақ», деген ел ішіндегі сөздер бекер айтылмаса керек. Қас шеберлікке жету үшін дарын, білім, іскерлік пен шыдамдылық керек.Қолөнерінің алатын орыны ерекше, ол әрбір ұлттың өзіне тән меншікті өнері болып саналады. Халықтың мәдени дәрежесі өскен сайын қолөнері де дамып отырған. Қазақтың өрнекті әшекейімен істелетін қолөнерінің түрлері өте көп. Шығармашылық ізденіс үстіндегі халық шеберлері тұрмысқа қажетті қолөнерінің алуан түрін өмірге алып келуде. Соның бірі құрақ құрау. Бұл аса шеберлікті, шыдамдылықты қажет ететін қолөнер.
Құрақ дегеніміз не? Біздің қазақ тілінде құрақ сөзінің екі мағынасы бар. Біріншісі, көлдің жағасында өсетін өсімдікті құрақ десек, екіншіден, мата қиындысынан жасалатын бұйымды құрақ дейді. Яғни, құрақ дегеніміз шығынсыз өнім жасаудың бір түрі. Негізінен құрақтың 200 - ден аса түрі бар. Соныңішіндегітөртбұрыш, сегізсай, мүйізқұрақ, қиықшақұрақ, үшбұрыш, аққу, шахмат, торкөз, гүлқұрағы, майдақұрағы, жұлдызшақұрағы ел ішіндекеңінентараған.