kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

"?аза?ты? ?лтты? ою-?рнектері"

Нажмите, чтобы узнать подробности

 Саба?ты? та?ырыбы:
“?аза?ты? ?лтты? ою-?рнектері

?аза? оюы, ?аза?ты? ою-?рнегі — ?й-жи?аздарын, с?ндік, т?рмысты? б?йымдар мен киімдерді на?ыштап безендіруге ?олданылатын ?рнектер. Жаппай дамы?ан кезе?інде (19 ?асырдан кейін) ?аза?тарды? ?й жи?аздарын ?шекейлеуге ке? к?лемде ?олдан?ан ою-?рнектерді, негізінен: зооморфты?, ?сімдік сипатты, геометриялы?, космогониялы? т?рлерге жіктеуге болады. Оларды? ішінде жануарларды? сырт?ы пішініне, м?йізіне, тырна?ына, мойнына, табанына, т.б. м?шесіне ??сас ою-?рнектер халы? арасына (зооморфты? т?р) ке? тара?ан. Зооморфты? ою-?рнек  кебеже,ж?каяк. асадал сия?ты т?рмысты? б?йымдар ?шекейінде жиі кездеседі. Атал?ан ою-?рнектер кебеже б?йірінде, к?бінесе, тігінен бедерленіп, бос жерлерін толы?тыр?ан, ал т?секті? жан а?ашы белгілі бір ыр?а?пен т?гел дерлік ?рнектелген. Кейде оларды ?сімдік сипатты ?рнектермен саба?тастырып, жарасымды т?тас композиция ??ра?ан. ?са? а?дарды? табандарыны? іздері ж?кая?, кебеже, асадалды? к?рнекті жерлеріне салын?ан. Сонымен ?атар б?л ?рнек т?рін ?й жи?аздарыны? жиектерінен, б?рыштарынан кездестіруге болады.   О?ан мысал ретінде ?ош?арм?йіз, т?рт??ла?, т?йетабан, ботамойын, т?лкібас, ??с?анат ж?не та?ы бас?а оюларын атау?а болады. ?ош?арм?йіз оюы ?аза? хал?ыны? б?кіл тыныс-тіршілігін танытады. Кей ?олданыста ол  ?ыры?м?йіз,  сы?арм?йіз,  ар?арм?йіз болып т?рленіп отырады. 

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«"?аза?ты? ?лтты? ою-?рнектері"»

Қызылтал жалпы орта білім беретін мектебі  Сабақтың тақырыбы:  “Қазақтың ұлттық ою-өрнектері Өткізген: технология пәнінің мұғалімі С.К.Кажденова.  5-сынып   2015-2016 оқу жылы

Қызылтал жалпы орта білім беретін мектебі

Сабақтың тақырыбы: “Қазақтың ұлттық ою-өрнектері

Өткізген: технология пәнінің мұғалімі С.К.Кажденова.

5-сынып

2015-2016 оқу жылы

көрнекілік ізденіс зерттеу сөйлеу Сабақтың әдісі логикалық Оқуды басқару әдісі көрнекілік өзіндік жұмыс Еңбек тапсырмалары

көрнекілік

ізденіс

зерттеу

сөйлеу

Сабақтың әдісі

логикалық

Оқуды басқару әдісі

көрнекілік

өзіндік жұмыс

Еңбек тапсырмалары

бейнелеу жаратылыстану тарих Пәнаралық байланыс әдебиет музыка

бейнелеу

жаратылыстану

тарих

Пәнаралық байланыс

әдебиет

музыка

сәйкестендіру 4 жолды өлең Топпен жұмыс Топтық жұмыс Қолданылған стратегиялар Миға шабуыл Топтастыру

сәйкестендіру

4 жолды өлең

Топпен жұмыс

Топтық жұмыс

Қолданылған стратегиялар

Миға шабуыл

Топтастыру

оқулық үлгі сызба Сабақтың көрнекілігі Ою-өрнек қаттамасы шаблон суреттер

оқулық

үлгі

сызба

Сабақтың көрнекілігі

Ою-өрнек қаттамасы

шаблон

суреттер

“ Жұлдыз” тобы “ Жауқазын” тобы “ Төртүшкіл” тобы І. Ұйымдастыру бөлімі Қыздарды үш топқа бөлеміз:

Жұлдыз” тобы

Жауқазын” тобы

Төртүшкіл” тобы

І. Ұйымдастыру бөлімі

Қыздарды үш топқа бөлеміз:

  • Жауқазын гүлі сияқты бейбіт те, қуанышты әсем болайық деп, “Жауқазынды” таңдадық. Жауқазын өсімдік тектес оюды алдық.
  • Жауқазын гүлі сияқты бейбіт те, қуанышты әсем болайық деп, “Жауқазынды” таңдадық. Жауқазын өсімдік тектес оюды алдық.
  • Төрт құбыламыз тең болсын деп, төртүшкіл геометриялық тектес оюды алдық.
  • Төрт құбыламыз тең болсын деп, төртүшкіл геометриялық тектес оюды алдық.
  • Жұлдыз сияқты биіктен көрінсек деп “Жұлдыз” атын алдық, “жұлдыз” аспан тектес оюға жатады.
  • Жұлдыз сияқты биіктен көрінсек деп “Жұлдыз” атын алдық, “жұлдыз” аспан тектес оюға жатады.
Психологиялық дайындық Графикалық диктант Оңға қарай 1 см Жоғары қарай 1 см Төмен қарай 1 см Солға қарай 1см Солға қарай 1см Төмен қарай 1 см Оңға қарай 1 см Жоғары қарай 1 см Оңға қарай 1 см Жоғары қарай 1 см Төмен қарай 1 см Солға қарай 1см

Психологиялық дайындық

Графикалық диктант

Оңға қарай 1 см

Жоғары қарай 1 см

Төмен қарай 1 см

Солға қарай 1см

Солға қарай 1см

Төмен қарай 1 см

Оңға қарай 1 см

Жоғары қарай 1 см

Оңға қарай 1 см

Жоғары қарай 1 см

Төмен қарай 1 см

Солға қарай 1см

Төрт жолдық өлең шығару, поэзия минуты. Оюларға сүйсініп, Қайран қалып тұрасын. Көре білсен сүйсініп, Одан көп сыр ұғасын. Оя алсаң ою әдемі, Үйлессін оған көлемі. Бояуымен үндескен, Ою әсем түр-түспен. Бұйымдар мен заттарды, Сәндеу үшін көрнекті. Қиын да болса қиналма, Мен де үйрендім өрнекті.

Төрт жолдық өлең шығару, поэзия минуты.

Оюларға сүйсініп,

Қайран қалып тұрасын.

Көре білсен сүйсініп,

Одан көп сыр ұғасын.

Оя алсаң ою әдемі,

Үйлессін оған көлемі.

Бояуымен үндескен,

Ою әсем түр-түспен.

Бұйымдар мен заттарды,

Сәндеу үшін көрнекті.

Қиын да болса қиналма,

Мен де үйрендім өрнекті.

ІІ. Жаңа сабақ Қазақ халқының өнеріндегі ұлттық байлығының бірі – ою-өрнек. Қазақ халқының өнеріндегі ұлттық байлығының бірі – ою-өрнек. Қазақ халқының өнердегі ұлттық байлығының бірін ата Латынның орнамент деген сөзінен алынған. Орнамент – әшекейлеу, әсемдеу деген мағынасына келеді. Латынның орнамент деген сөзінен алынған. Орнамент – әшекейлеу, әсемдеу деген мағынасына келеді. Ою – өрнек дегеніміз латынның қай сөзіне келеді? Ойды бір жүйеге келтіреді, жүйке қызметін жақсартады. Математикалық білімді жетілдіреді, түстерді таңдауға үйретеді. Ойды бір жүйеге келтіреді, жүйке қызметін жақсартады. Математикалық білімді жетілдіреді, түстерді таңдауға үйретеді. Оюдың пайдасы бар ма?

ІІ. Жаңа сабақ

  • Қазақ халқының өнеріндегі ұлттық байлығының бірі – ою-өрнек.
  • Қазақ халқының өнеріндегі ұлттық байлығының бірі – ою-өрнек.

Қазақ халқының өнердегі ұлттық байлығының бірін ата

  • Латынның орнамент деген сөзінен алынған. Орнамент – әшекейлеу, әсемдеу деген мағынасына келеді.
  • Латынның орнамент деген сөзінен алынған. Орнамент – әшекейлеу, әсемдеу деген мағынасына келеді.

Ою – өрнек дегеніміз латынның қай сөзіне келеді?

  • Ойды бір жүйеге келтіреді, жүйке қызметін жақсартады. Математикалық білімді жетілдіреді, түстерді таңдауға үйретеді.
  • Ойды бір жүйеге келтіреді, жүйке қызметін жақсартады. Математикалық білімді жетілдіреді, түстерді таңдауға үйретеді.

Оюдың пайдасы бар ма?

Ою-өрнектер әлемі

Ою-өрнектер әлемі

  • Қазақ оюы , қазақтың ою-өрнегі — үй-жиһаздарын, сәндік, тұрмыстық бұйымдар мен киімдерді нақыштап безендіруге қолданылатын өрнектер. Жаппай дамыған кезеңінде (19 ғасырдан кейін) қазақтардың үй жиһаздарын әшекейлеуге кең көлемде қолданған ою-өрнектерді, негізінен: зооморфтық, өсімдік сипатты, геометриялық, космогониялық түрлерге жіктеуге болады. Олардың ішінде жануарлардың сыртқы пішініне, мүйізіне, тырнағына, мойнына, табанына, т.б. мүшесіне ұқсас ою-өрнектер халық арасына ( зооморфтық түр ) кең тараған. Зооморфтық   ою-өрнек кебеже,жүкаяк.   асадал  сияқты тұрмыстық бұйымдар әшекейінде жиі кездеседі. Аталған ою-өрнектер кебеже бүйірінде, көбінесе, тігінен бедерленіп, бос жерлерін толықтырған, ал төсектің жан ағашы белгілі бір ырғақпен түгел дерлік өрнектелген. Кейде оларды өсімдік сипатты өрнектермен сабақтастырып, жарасымды тұтас композиция құраған. Ұсақ аңдардың табандарының іздері жүкаяқ, кебеже, асадалдың көрнекті жерлеріне салынған. Сонымен қатар бұл өрнек түрін үй жиһаздарының жиектерінен, бұрыштарынан кездестіруге болады.   Оған мысал ретінде  қошқармүйіз, төртқұлақ, түйетабан, ботамойын, түлкібас, құсқанат  және тағы басқа оюларын атауға болады. Қошқармүйіз оюы қазақ халқының бүкіл тыныс-тіршілігін танытады. Кей қолданыста ол  қырықмүйізсыңармүйізарқармүйіз болып түрленіп отырады. 
Ою-өрнек тарихынан

Ою-өрнек тарихынан

  • Қазақтың ұлттық ою-өрнегі  — қазақ жерін мекендеген көшпелі тайпалар өнері әсерімен ғасырлар бойы қалыптасып, белгілі бір жүйеге келген ою-өрнек түрлері.
  • Қазақтың алғашқы ою-өрнек үлгілері  Андронов мәдениеті   мен байырғы   сақгұнүйсін ,өнері мұраларынан геометриялық, зооморфтық (жан-жануарлардың табиғи және фантастикалық бейнерлері), көгеріс өрнек пен қиял-ғажайып ою-өрнектер (аспанның, жердің символы) ретінде кездеседі.
  • Олар негізінен малгершілік, саятшылық, әдет-ғүрып, үй іші жабдықтары мен сән-салтанат бұйымдарын, батырлық қару-құралдарын әсемдеуге қолданылған. Тартымды жасалып, биязы көркемделген өнердің көне мұралары (ағаштан қыштан, өнделген теріден жасалған ыдыстар, түкті кілемдер мен кестелі заттар т.б.)
Қазақтың ұлттық ою-өрнек түрлері

Қазақтың ұлттық ою-өрнек түрлері

“ Ою ойғанның ойы ұшқыр” балалар шығармашылығы 10

“ Ою ойғанның ойы ұшқыр” балалар шығармашылығы

10

Машықтық жұмыс үстінде

Машықтық жұмыс үстінде

Сематикалық карта Ою-өрнектер неше түрге бөлінеді? Жауабы:Космогенді, геометриялық, өсімдік тектес, жануарлар тектес оюлар. Қошқар мүйіз оюының мазмұны неде? Жауабы: Молшылық пен берекеде. Құс атаулы оюларды атайықшы? Жауабы: Құсқанат, құсмойын, құстұмсық Қағазға оюды қандай тәсілмен орындайды?  Жауабы: Б ір бүктеу, екі бүктеу, үш бүктеу, т.б күрделеніп орындалады Симметрия дегеніміз не?  Жауабы:Б үктелген бөліктердің екеуі де дәл келуін симметрия дейді “ Өнерді таудың бұлағынан, ешкінің құлағынан, апамның киізінен, қошқардың мүйізінен “деп кімнің айтқаны екен?

Сематикалық карта

  • Ою-өрнектер неше түрге бөлінеді?
  • Жауабы:Космогенді, геометриялық, өсімдік тектес, жануарлар тектес оюлар.
  • Қошқар мүйіз оюының мазмұны неде?
  • Жауабы: Молшылық пен берекеде.
  • Құс атаулы оюларды атайықшы?
  • Жауабы: Құсқанат, құсмойын, құстұмсық
  • Қағазға оюды қандай тәсілмен орындайды?

Жауабы: Б ір бүктеу, екі бүктеу, үш бүктеу, т.б күрделеніп орындалады

  • Симметрия дегеніміз не?

Жауабы:Б үктелген бөліктердің екеуі де дәл келуін симметрия дейді

“ Өнерді таудың бұлағынан, ешкінің құлағынан, апамның киізінен, қошқардың мүйізінен “деп кімнің айтқаны екен?

  • Жауабы: Сурет өнерінің атасы-Әбілхан Қастеев
Қорытынды: 1.Оқушылардың білімі мен машықтық жұмысын бағалау. 2. Үйге тапсырма беру. Аққу оюуын матаға жапсырмалап, тігіп келу. 3.Жұмыс орнын жинау .

Қорытынды:

1.Оқушылардың білімі мен машықтық жұмысын бағалау.

2. Үйге тапсырма беру.

Аққу оюуын матаға жапсырмалап, тігіп келу.

3.Жұмыс орнын жинау .


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Технология (девочки)

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 5 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
"?аза?ты? ?лтты? ою-?рнектері"

Автор: Кажденова Света Кудайбергеновна

Дата: 15.11.2015

Номер свидетельства: 253580


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Проверка свидетельства