Иы? б?йымдары деп, аты айтып т?р?андай, иы??а киілетін барлы? б?йымдарды айтамыз. Олар?а к?йлек, халат, шапан, ?амзол, тон, жейде, костюм т.б. жатады.
Иы? б?йымдарыны? айырмашылы?ы-м?нда мойын ойындысы, ?олты? ойындысы, жа?а, ??ір болады. Сонымен ?атар иы? б?йымдары ?олдану орнына с?ніне ?арай ?зын, ?ыс?а, тіпті же?і жо? болып келеді, жа?асы да т?рлі пішінде тігіледі. Ерлер ж?не ?йелдер киімдеріні? ?зіндік конструкциялы? ерекшеліктері болады. ?йелдер киіміні? ?лгісін алып ?араса?, онда кеуде, бел, иы? б?кпелерін к?руге болады, ал ерлерге арнал?ан ?лгіде иы?ы ке?, т?ймелікті? орны солдан о??а ?арай ба?ытталады.
Иы? б?йымдары ж?н, жібек, ма?та, зы?ыр ж?не т.б. Маталардан дайындалады ж?не адамны? жас ерекшеліктеріне ?арай: мектепке дейінгі, мектеп балалары, ?йел, ер киімдері деп б?лінеді. Силуэт бойынша – тік, ?ынамалы ж?не жартылай ?ынамалы.
Пішім – т?тас пішілген, бел сызы?ы бойынша кесілген, ?ондырма же?ді,реглан же?ді, ?ыс?а ж?не ?зын же?ді немесе же?сіз,жа?асыз, тік жа?алы, ш?лі жа?алы т.б. болып б?лінеді.
Салтанатты жа?дайлар?а арнал?ан киімдер де к?рделі пішімді, ?р т?рлі с?нді ж?не силуэтті болып келеді. М?ндай киімдер ?сем ?шекейлермен, к?ркем ?рнектермен, тамаша бедерлермен безендіріледі.
Иы? б?йымдарына жататын ?аза?ты? ?лтты? киімдеріні? бірі – ?амзол. ?аза? ?йелдеріні? киімінде ?амзолды? орны ерекше т.б. ?аза?станны? к?п б?лігінде ?амзолды? ??іріне, сондай-а? етегіні? екі жа?ына т?рлі жылтыра?тардан ою немесе ?рнек ж?ргізу ?деті бар. ?азіргі шеберлер ондай ?рнектерді с?нді жіптермен салу?а машы?тан?ан. М?ндай ?амзолдар ?те салтанатты к?рінеді. Оларды к?бінесе мереке кезінде, той-томала?та ж?не бас?а салтанатты думандарда киеді.
Жа?а саба?ты бекіту.
-Жа?а саба?ымыз т?сінікті болса, жатты?у ж?мыстарымызды жал?астырамыз. Екі топ?а б?ліп, кесілген ?а?аз ?иындыларын таратамын. Топ бірігіп ж?мыс жасайды, ?а?аз ?иындыларын ??растырады
1. ?арай т?рмысты? салтанатты ?олданылуына б?йымдар б?лінеді деп к?нделікті. (?олданылуына ?арай б?йымдар т?рмысты?, к?нделікті, салтанатты деп б?лінеді.)
2. ?йелдеріні? орны ?амзолды? ?аза? ерекше киімінде. (?аза? ?йелдеріні? киімінде ?амзолды? орны ерекше)
3. т?тас немесе б?ліктен м?мкін белдемше бірнеше т?руы пішілген (белдемше т?тас пішілген немесе бірнеше б?ліктен т?руы м?мкін)
2 жатты?у «?атені тап»
Та?тада екі топ?а бірдей суреттер ілінеді. Айырмашылы?ын табу керек.
?орытынды б?лім.
-Жа?сы жасал?ан ж?мысты атап ?ту;
-Жіберген ?ателерді талдау;
-Ба?алау. Ж?мыс орнын жинастыру
?йге тапсырма.
Иы? б?йымдарыны? т?рлеріне сызба дайындап келу
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Иық бұйымдары деп, аты айтып тұрғандай, иыққа киілетін барлық бұйымдарды айтамыз. Оларға көйлек, халат, шапан, қамзол, тон, жейде, костюм т.б. жатады.
Иық бұйымдарының айырмашылығы-мұнда мойын ойындысы, қолтық ойындысы, жаға, өңір болады. Сонымен қатар иық бұйымдары қолдану орнына сәніне қарай ұзын, қысқа, тіпті жеңі жоқ болып келеді, жағасы да түрлі пішінде тігіледі. Ерлер және әйелдер киімдерінің өзіндік конструкциялық ерекшеліктері болады. Әйелдер киімінің үлгісін алып қарасақ, онда кеуде, бел, иық бүкпелерін көруге болады, ал ерлерге арналған үлгіде иығы кең, түймеліктің орны солдан оңға қарай бағытталады.
Иық бұйымдары жүн, жібек, мақта, зығыр және т.б. Маталардан дайындалады және адамның жас ерекшеліктеріне қарай: мектепке дейінгі, мектеп балалары, әйел, ер киімдері деп бөлінеді. Силуэт бойынша – тік, қынамалы және жартылай қынамалы.
Пішім – тұтас пішілген, бел сызығы бойынша кесілген, қондырма жеңді,реглан жеңді, қысқа және ұзын жеңді немесе жеңсіз,жағасыз, тік жағалы, шәлі жағалы т.б. болып бөлінеді.
Көйлек көбінесе белдемшеден және үстіңгі бөліктен тұрады. Үстіңгі бөлік артқы- алдыңғы бөліктерден, жең, жағадан тұрады. Белдемше тұтас пішілген немесе бірнеше бөліктерден тұруы мүмкін.
Сонымен қатар көйлектің тік, кең етекті, қатпарлы, бүрмелі, ши бүрмелі, гофре, бедерлі түрлері де кездеседі. Жеңінің ауызы пішіміне, ұзындығы мен кеңдігіне қарай қайырылады,түймеленеді,тік және өрнектеліп қималанады.
Мойын ойығы төрт бұрыш, дөңгелек, сопақша, ассимметрия түрінде пішіледі.
Иық бұйымдарын өңдеп-әшекейлеу олардың түрі мен қолдану орнына байланысты. Өңдеу түрлеріне кестелеу, әр түрлі тігіс түрлері, қатпарлар, бүрмелер, желбіршектер, шілтер, таспа, түймелер, қапсырмалар, және басқа әшекей материалдар жатады. Қолданылуына байланысты бұйымдар тұрмыстық, күнделікті, салтанатты деп бөлінеді.
Тұрмыстық киімдерді мақта және штапель маталардан тігеді. Пішімі үй жағдайына ыңғайлы болуы керек. Күнделікті киімдер күрделі пішіліп, мақта,жібек және жүн маталардан тігіледі.
Салтанатты жағдайларға арналған киімдер де күрделі пішімді, әр түрлі сәнді және силуэтті болып келеді. Мұндай киімдер әсем әшекейлермен, көркем өрнектермен, тамаша бедерлермен безендіріледі.
Иық бұйымдарына жататын қазақтың ұлттық киімдерінің бірі – қамзол. Қазақ әйелдерінің киімінде қамзолдың орны ерекше т.б. Қазақстанның көп бөлігінде қамзолдың өңіріне, сондай-ақ етегінің екі жағына түрлі жылтырақтардан ою немесе өрнек жүргізу әдеті бар. Қазіргі шеберлер ондай өрнектерді сәнді жіптермен салуға машықтанған. Мұндай қамзолдар өте салтанатты көрінеді. Оларды көбінесе мереке кезінде, той-томалақта және басқа салтанатты думандарда киеді.
Жаңа сабақты бекіту.
-Жаңа сабағымыз түсінікті болса, жаттығу жұмыстарымызды жалғастырамыз. Екі топқа бөліп, кесілген қағаз қиындыларын таратамын. Топ бірігіп жұмыс жасайды, қағаз қиындыларын құрастырады
1. қарай тұрмыстық салтанатты қолданылуына бұйымдар бөлінеді деп күнделікті. (қолданылуына қарай бұйымдар тұрмыстық, күнделікті, салтанатты деп бөлінеді.)
2. әйелдерінің орны қамзолдың қазақ ерекше киімінде. (қазақ әйелдерінің киімінде қамзолдың орны ерекше)
3. тұтас немесе бөліктен мүмкін белдемше бірнеше тұруы пішілген (белдемше тұтас пішілген немесе бірнеше бөліктен тұруы мүмкін)
2 жаттығу «Қатені тап»
Тақтада екі топқа бірдей суреттер ілінеді. Айырмашылығын табу керек.
