ІІ. ?й тапсырмасын тексеру: ?й тапсырмасын ?айталау ретінде, с?ра?тар?а ж?не сурет бойынша жауап бері.
Б?кпені екінші жа? б?лікке ?андай ?діспен к?шіреді, ?дісін т?сіндір? (Алдымен алды??ы бойда?ы б?кпені к?шірммелі тігістер ар?ылы екінші жа??а к?шіремі. Орындалу ?дісі екі б?лікті уа?ытша біріктіреді к?ктеу ара?ашы?ты?ы 15-25мм, ал жіпті? босату биіктігі 15,-20 мм. Матаны екі жа??а тартып ортасында?ы жіпті кеседі де екінші жа??а т?скен инешаншымшы? орнын арнайы бор мен сызады)
Б?йір тігістерін неше сантиметрге к?ктейді ж?не тігеді?(б?йір тігісін 15 мм к?ктейді ж?не 10 мм тігеді)
Арт?ы бойда?ы жапсырма ?алтаны? ??делу жолдарын ?андай?( алдымен ?алта б?лігін дайындап алу, ?алта аузын 15-20 мм ?айырып сырып тігу, жиектерін 10 мм ?айырып к?ктеп машинамен 1-2 мм тігу )
Белдемшені? етегін ?алай ??дейді?
(Белдемшені? етегін 40 мм ?айырып к?ктер аламыз, содан кейін арнайы жасырын тігін машинасымен немесе ттігін машинасы мен 35 мм-тігіс ж?ргізіп тігу)
Т?йме тесігін ?андай ?діспен орындайды?
( Т?йме тесігін арнайы машинамен тесуге болады немесе ілмектелген инешаншыммен тігеді)
(?и?аштал?ан, к?лдене?, тігінен, ?алпына ?арай ж?не фигуралы болып б?лінеді)
Ал с?ндік б?лшектеріне ?арай ?андай т?ріне б?лінеді?
(?а?па?шалы, жапыра?шалы болып б?лінеді)
Жарма ?алта ?андай ?діспен орындалады?
(тіл ?дісімен орындалады)
ІІІ. Жа?а та?ырып
?йелдер ?шін негізгі киімні? бірі белдемше болып есептеледі. Белдемшені? формасы мен ?лгісі ?р т?рлі болады.
Тіке белдемше т?рі
Тіке белдемше бедерлі тігістерімен т?рі
Етегі жа?ы трапеция белдемше т?рі
Ше?берлі белдемше т?рі
Жартылай ше?берлі белдемше т?рі
Соларды? ішіндегі бедерлі тігістері дар белдемшені пішеміз. Белдемше алды??ы бой мен арт?ы бой болып б?лінеді, біра? алды??ы бойына бедерлік тігістері орналас?ан. Белдемшені? бір неше т?рлері болады.
Матаны дайындау барысы. Матаны алдымен ыл?алды жылулы? ??деуден ?ткіземіз. Я?ни, матаны ?тіктеу столында жазып ?оямызда матаны? теріс жа?ынан жайма ар?ылы ыл?алдап ?тіктеу ж?мысын ж?ргіземіз. Осы ж?мыс ар?ылы матаны? толы? отыруы немесе орнына келуі процесі ж?ргізіледі. Дайын матаны пішу столына жаямыз. Матаны? ?зынына белдемше пішіледі.
?лгіні мата?а т?сіру барысы. ?лгі жасау ?шін бірініші адам денесінен керекті ?лшем бірліктерін алады олар, бел айналымы, б?ксе айналымы, белдемше ?зынды?ы. Алдымен матаны? т?сіне т?ріне назараудару керек. Егер мата бір т?сті болса дайын ?лгіні ?атар ретімен ?ойып пішеді. Егер мата т?рі сызы?тары мен болса онда дайын ?лгіні мата суретін келістіріп орналастырады. Мата суретін орналастырма?ан жа?дайда белдемше сызы?тары мен суреттері ?р т?рлі болады. Сонды?тан матаны? тт?ріні? суретіне байланысты. Дайын белдемшені? ?лгісін мата бетіне д?рыс орналастырып ?ою. Мата?а ?лгіні ?зыннан ?ойып пішеміз. Алдымен алды??ы бой мен бедерлік тігістеріні? ?лгісін мата бетіне орналастыамыз, содан кейін арт?ы бойды? ?лгісін мата?а орналастырамыз. ?р ?лгіні? б?йір тігісіне, арт?ы бой тігісіне, 1,5 см ?оспа беріп сызамыз, бел сызы?ына да ?оспа беріледі 1 см ?оспа беріледі, етек сызы?ына 4 см ?оспа беріледі. Дайын белдемшені кесіп к?ктеу ж?мысына дайындаймыз.
К?ктеу ж?мысы. Адымен алды??ы бойда?ы бедерлік тігістерін к?ктеу ж?мысы ат?арылады. Алды??ы бойда?ы орта бедерлік б?лікке жан ?иы?ыны? б?ліктерін ?ондырамыз. Матаны? о? жа?тарын бір біріне ?аратып 1,5 см к?ктейді, содан кейін арт?ы бойда?ы б?кпені к?ктеу. Бол?аннан со? арт?ы бой мен дайын бол?ан алды??ы бойды? б?ліктерін алып б?йір тігістерін 1,5 см к?ктейді. Сол жа? б?лігіні? тігісіні? сыдырма орнын 18 – 20 см жеткізбей к?ктейді.
Бірініші ?лшемнен ?ткізу барысы. Дайын б?йымды бірінші ?лшемге дайындап кигізіп к?реді, а?ауларын бор немесе арнайы т?йреуішпен белгілейді. Белдемшені? ?ателігін т?зетеді де келесі ж?мыс?а дайындап ?ояды.
(Матаны алдымен толы? ЫЖ?-ден ?ткізеді. Матаны? сапасына байланысты мата ЫЖ?-ден ?ткеннен кейін отыруы мумкін.)
Белдемше пішуге мата суретіні? ы?палы бар ма?
(?лгіні матаны? т?рі мен суретіне байланысты пішіледі, егер мата бір б?сті болса онда ?лгіні ?аз ?атар ?ойып пішеді. Ал мата суретті немесе сызы?ты болма онда ?лгіні мата бетіні сурет жал?асымен немесе сызы? жал?асын келтіріп пішеді)
Белдемшені? жан ?иы?тарына ж?не б?йір тігісіне неше мм. ?оспа береді?
(10-15 мм ?оспа беріледі)
Белдемшені? етегіне неше мм. ?оспа беріледі?
(40 мм ?оспа беріледі)
Белдемшені? сыдырмасына неше мм орын ?алдырады ?ай жа?ынан?
(18-20 мм сыдырма?а орын ?алдырады сол жа? б?йір тігісінен)
Просмотр содержимого документа
«Бедерлі тігістері бар белдемшені тігу»
Сабақтың тақырыбы: Бедерлі тігістері бар белдемшені тігу
Сабақтың тақырыбы: Белдемшені пішу, көктеу және бірінші өлшемнене өткізу
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Белдемшенің пішу жолдарын тусіндіре отырып көрсету, дайын лекаломен жұмыс жасауды үйрету.
Дамытушылық: Мамандығына деген қызығушылығын арттыру, еңбекке іскерлігін, икемділігін дамыту.
Тәрбиелік: оқушыларды: Талаппен бастап, талғаммен аяқтау, әсемділікке, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Сарамандық тәжірибелік жұмыс
Материалды-техникалық жабдықтар: Презентация слайдтарын қолдану, нұсқау парақтары, сантиметрлік таспа, арнайы бор, қайшы, сызғыш, дайын үлгілер.
Пән аралық байланыс: математика, киімді құрастыру.
САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ:
І. Ұйымдастыру бөлімі: 3-5 мин.
1. Амандасу.
2. Сабаққа қатысуын тексеру.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: Үй тапсырмасын қайталау ретінде, сұрақтарға және сурет бойынша жауап бері.
Бүкпені екінші жақ бөлікке қандай әдіспен көшіреді, әдісін түсіндір? (Алдымен алдыңғы бойдағы бүкпені көшірммелі тігістер арқылы екінші жаққа көшіремі. Орындалу әдісі екі бөлікті уақытша біріктіреді көктеу арақашықтығы 15-25мм, ал жіптің босату биіктігі 15,-20 мм. Матаны екі жаққа тартып ортасындағы жіпті кеседі де екінші жаққа түскен инешаншымшың орнын арнайы бор мен сызады)
Бүйір тігістерін неше сантиметрге көктейді және тігеді?(бүйір тігісін 15 мм көктейді және 10 мм тігеді)
Артқы бойдағы жапсырма қалтаның өңделу жолдарын қандай?( алдымен қалта бөлігін дайындап алу, қалта аузын 15-20 мм қайырып сырып тігу, жиектерін 10 мм қайырып көктеп машинамен 1-2 мм тігу )
Белдемшенің етегін қалай өңдейді?
(Белдемшенің етегін 40 мм қайырып көктер аламыз, содан кейін арнайы жасырын тігін машинасымен немесе ттігін машинасы мен 35 мм-тігіс жүргізіп тігу)
Түйме тесігін қандай әдіспен орындайды?
( Түйме тесігін арнайы машинамен тесуге болады немесе ілмектелген инешаншыммен тігеді)
Қалтаның өңделуіне қарай қандай топқа бөлінеді?
(жарма қалта тігіске түскен және жапсырма қалта)
Қалтаның орналасуына қарай қандай түрге бөлінеді?
(төс және жан қалта түріне бөлінеді)
Қалта аузының қырқылуына қарай қандай түрге бөлінеді?
(қиғашталған, көлденең, тігінен, қалпына қарай және фигуралы болып бөлінеді)
Ал сәндік бөлшектеріне қарай қандай түріне бөлінеді?
(қақпақшалы, жапырақшалы болып бөлінеді)
Жарма қалта қандай әдіспен орындалады?
(тіл әдісімен орындалады)
ІІІ. Жаңа тақырып
Әйелдер үшін негізгі киімнің бірі белдемше болып есептеледі. Белдемшенің формасы мен үлгісі әр түрлі болады.
Тіке белдемше түрі
Тіке белдемше бедерлі тігістерімен түрі
Етегі жағы трапеция белдемше түрі
Шеңберлі белдемше түрі
Жартылай шеңберлі белдемше түрі
Солардың ішіндегі бедерлі тігістері дар белдемшені пішеміз. Белдемше алдыңғы бой мен артқы бой болып бөлінеді, бірақ алдыңғы бойына бедерлік тігістері орналасқан. Белдемшенің бір неше түрлері болады.
Матаны дайындау барысы. Матаны алдымен ылғалды жылулық өңдеуден өткіземіз. Яғни, матаны үтіктеу столында жазып қоямызда матаның теріс жағынан жайма арқылы ылғалдап үтіктеу жұмысын жүргіземіз. Осы жұмыс арқылы матаның толық отыруы немесе орнына келуі процесі жүргізіледі. Дайын матаны пішу столына жаямыз. Матаның ұзынына белдемше пішіледі.
Үлгіні матаға түсіру барысы. Үлгі жасау үшін бірініші адам денесінен керекті өлшем бірліктерін алады олар, бел айналымы, бөксе айналымы, белдемше ұзындығы. Алдыменматаның түсіне түріне назараудару керек. Егер мата бір түсті болса дайын үлгіні қатар ретімен қойып пішеді. Егер мата түрі сызықтары мен болса онда дайын үлгіні мата суретін келістіріп орналастырады. Мата суретін орналастырмаған жағдайда белдемше сызықтары мен суреттері әр түрлі болады. Сондықтан матаның ттүрінің суретіне байланысты. Дайын белдемшенің үлгісін мата бетіне дұрыс орналастырып қою. Матаға үлгіні ұзыннан қойып пішеміз. Алдымен алдыңғы бой мен бедерлік тігістерінің үлгісін мата бетіне орналастыамыз, содан кейін артқы бойдың үлгісін матаға орналастырамыз. Әр үлгінің бүйір тігісіне, артқы бой тігісіне, 1,5 см қоспа беріп сызамыз, бел сызығына да қоспа беріледі 1 см қоспа беріледі, етек сызығына 4 см қоспа беріледі. Дайын белдемшені кесіп көктеу жұмысына дайындаймыз.
Көктеу жұмысы. Адымен алдыңғы бойдағы бедерлік тігістерін көктеу жұмысы атқарылады. Алдыңғы бойдағы орта бедерлік бөлікке жан қиығының бөліктерін қондырамыз. Матаның оң жақтарын бір біріне қаратып 1,5 см көктейді, содан кейін артқы бойдағы бүкпені көктеу. Болғаннан соң артқы бой мен дайын болған алдыңғы бойдың бөліктерін алып бүйір тігістерін 1,5 см көктейді. Сол жақ бөлігінің тігісінің сыдырма орнын 18 – 20 см жеткізбей көктейді.
Бірініші өлшемнен өткізу барысы. Дайын бұйымды бірінші өлшемге дайындап кигізіп көреді, ақауларын бор немесе арнайы түйреуішпен белгілейді. Белдемшенің қателігін түзетеді де келесі жұмысқа дайындап қояды.
IV. Жаңа тақырыпты бекіту.
Матаны пішпес бұрын қандай жұмыс атқарылады, неліктен?
(Матаны алдымен толық ЫЖӨ-ден өткізеді. Матаның сапасына байланысты мата ЫЖӨ-ден өткеннен кейін отыруы мумкін.)
Белдемше пішуге мата суретінің ықпалы бар ма?
(үлгіні матаның түрі мен суретіне байланысты пішіледі, егер мата бір бүсті болса онда үлгіні қаз қатар қойып пішеді. Ал мата суретті немесе сызықты болма онда үлгіні мата бетіні сурет жалғасымен немесе сызық жалғасын келтіріп пішеді)
Белдемшенің жан қиықтарына және бүйір тігісіне неше мм. қоспа береді?
(10-15 мм қоспа беріледі)
Белдемшенің етегіне неше мм. Қоспа беріледі?
(40 мм қоспа беріледі)
Белдемшенің сыдырмасына неше мм орын қалдырады қай жағынан?
(18-20 мм сыдырмаға орын қалдырады сол жақ бүйір тігісінен)