Б.Жұмалиев атындағы орта мектеп п. Шетпе

Сабақтың тақырыбы : Жүннен жасалатын әшекей бұйымдар.

1. Білімділік: жүннен жасалған бұйымдардың жасалу жолдарын үйрету және күнделікті өмірде пайдаланылуын ұсыну .
2. Дамытушылық: оқушыларды ісмерлік өнерге баулу, қол икемділіктерін дамыту, түстердің бір-біріне үлесуін және оқушылардың ой-қиялдарын дамыту.
3. Тәрбиелік: халық қолөнерін бағалауға, қастерлеуге тәрбиелеу.
Сабақтың типі: аралас
Сабақтың түрі: сабақ-жәрмеңке
Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, көрсету,сарамандық жұмыс.
Сабақтың көрнекілігі: әр-түрлі жүннің коллекциялары, ине, поролон. Слайд.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгендеп, сабаққа керекті құралдарды әкелгенін, сарамандық жұмысқа дайындығын тексеру. 
ІІ. Жаңа сабақ:
Мұғалімнің сөзі. Балалар, біз сіздермен бүгін жәрменкеге барамыз.
Оқушы : Келіңіздер, келіңіздер,
Жәрмеңкені көріңіздер.
Алуан түрлі әшекей бар,
Бізге баға беріңіздер.
Слайд көрсетіледі.(Жүннен жасалған бұйымдардың түрлері) 
Мұғалімнің сөзі. 
- Балалар, суреттерде не көріп тұрсыздар? 
Жауабы: Әшекей бұйымдар.
- Олар неден жасалған?
Жауабы :Әр-түрлі түске боялған жүннен жасалған.
Иә, халқымыздың ғасырлар бойына мал шаруашылығымен шұғылдануы, мал жүнін пайдалануына табиғи негіз болды. Өйткені көшпенді тұрмыс қажетін өтейтін өнімдерге мұқтаж еді. Жүннен жасалған бұйымдар мықты, шыдамды, тұрмысқа қолайлы, денсаулыққа пайдалы, алып жүруге жеңіл.Бұл өнімдер тұрмыс тәжірибе барысында сараланып, дамып отырды.Жүннен киіз басылып, үй жабылды, текемет, сырмақ сияқты төсеніштер мен қабырғалық тұрмыстық бұйымдар жасалды.
Киіз басу өнері-Орта Азияны қоныстанған көшпенді ұлттардың шаруашылығының, тұрмыс мәдениетінің туындысы. Киізді халқымыз көшпенді тұрмысының барлық қажетіне жаратты. 
Халқымыз тарихтағы хандарын да ақ киізге көтеріп, тағына отырғызған.
Киіз жасайтын бірден-бір табиғи материал – жүн. Соның ішінде қой жүні. 
Киіз басу технологиясы:
1. Тоғыту.
2. Күзем алу.
3. Жүн сабау.
4. Жүнді шабақтау.
5. Жүн тарту.
6. Су себу.
7. Ши орау.
8. Тебу.
9. Киіз білектеу (басу)
10. Қарпу.
Қазіргі таңда киіз басу өнері қайта жаңғыруда. Әсіресе шетелде бұл өнер кеңінен таралуда. Мысалы, Ұлы Британияда киізшілердің Халықаралық Академиясы құрылған.

Ертеректе киіз басуға тек қана жүн мен су пайдаланылған.Бертін келе , киіз басудың жаңа технологиялары пайда болды.
Киіз жасаудың дымқыл және құрғак әдістері деп аталатын жолдарының бірнеше техниқалық тәсілі бар. 
-Бірінші әдіс, атынан көрініп тұрғандай, суды және киіз басу үдерісін жылдамдататын құралдарды қажет етеді. Оны сабын немесе «Турбо» тәрізді арнайы жұғыш құрал болуы ықтимал
-Екінші әдіс соңғы кезде пайда болды. Ол жазық заттарды да, жұмыр көлемі бар заттарды да жасауға мүмкіндік береді. Онда арнайы инелер қолданылады.Бірімен-бірін үйлестіре қолданғанда, олар шығармашылық үшіншектеусіз мүмкіндік туғызады.





Инелер техникасы. Жазылған жүнді арнайы инелердің көмегімен тығыздау-құрғақ басу деп аталады.Құрғақ басуды кейде фильцнаделдеу деп атайды.бұл жағдайда басу үдерісі тұла бойында кертпелері бар инелер арқылы жүреді. Қабатталған шикізатты көктей тесіп ең жуан инені пайдалана отырып, өңдеуді бастайды.Содаң соң жіңішке инені алуға болады.

ІҮ . Қауіпсіздік ережесімен таныстыру!
Ү.Сарамандық жұмыс.
Нұсқау картасы бойынша моншақ жасау.




ҮІ.Корытынды. Әр оқушы өз і істеген жұмысын жарнамалайды.
Келіңіздер, көріңіздер!
Бізде әшекей бұйымдар бар
Қолөнерін үйренеміз,
Елге пайда тигіземіз.

ҮІІ. Бағалау.
ҮІІІ. Үйге тапсырма.

• 0