Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей
?ызылорда ?аласы, ?.Молда??лова атында?ы
№ 173 орта мектеп.
К.Ж.Ишимбаева, технология п?ні м??алімі
О?УШЫЛАРДЫ? ТЕХНОЛОГИЯ П?НІНЕ ?ЫЗЫ?УШЫЛЫ?ТАРЫН АРТТЫРУ ЖОЛДАРЫ
Істегені? елі?е жа?сы,
?йренгені? ?зі?е жа?сы.
Іскерлік-б?гінгі заман ада-мына ?ажетті басты ?асиет. ХХІ ?асыр – б?секелестік пен жо?ары технологиялар заманы, ?ылым мен білім заманы. Сонды?тан адамзат ?иял жетпес ?ажаптар?а ?ол созады.
?о?амымызда?ы барлы? азаматтарды? адам баласыны? ?ол жеткізген жетістіктерін пайдалану?а ???ы бар. Жеке т?л?аны? жан-жа?ты дамуына ?ажетті, б?л объективті жа?дай бізді? еліміздегі эстетикалы? т?рбиені? ?леуметтік факторы болып табылады. Бізді? елімізде эстетикалы? т?рбиеге деген ы?ылас жылдан жыл?а артып келеді. Ересектер мен балалар эстетикалы? ??былыстармен ?немі бетпе-бет кездеседі.Адамны? рухани ?мірінде, к?нделікті е?бегінде, к?ркем?нермен ?арым-?атынастарда-барлы?ында ?демілікпен пен сиы?сызды? елеулі рол ат?арады.
?демілік адамдар?а л?зз?т пен ?ана?аттанушылы? сыйлайды, е?бекке деген ??штарлы?ын арттырады, адамдармен кездесде-?уаныш, ал сиы?сызды? болса адамды жирендіреді.
Эстетикалы? т?рбие м?селесі ерте заманнан бастау алады. Эстетикалы? т?рбие туралы ойлар, оны? міндеттері мен ма?саттары Платон мен Аристотель заманнан к?ні б?гінге дейін адам баласын тол?андырып келеді.
?азіргі заманда эстетикалы? т?рбие м?селесі жеке т?л?аны? дамуында, оны? эстетикалы? м?дениетіні? ?алыптасуында т?рбие алдында?ы ?зекті м?селелерді? бірі болып отыр.
«Эстетикалы? т?рбие » ??ымына ?р-т?рлі аны?тама берілген, соны? бірнешеуін алып ?араса?, атыны? ?зінен –а? м?нін а??артатын негізгі ?а?идаларды б?ліп айту?а болатынын а??ару?а болады.
Біріншіден, б?л-тікелей ?сер етуге ба?ыттал?ан ?рдіс.
Екіншіден, б?л-?мір мен ?нердегі ?демілікті сезіну мен к?ре білуді, ба?алай білу ?абілеттерін ?алыптастыру.
?шіншіден, эстетикалы? т?рбиені? міндеті: жеке т?л?аны? эстетикалы? тал?амы мен арман м?раттарын ?алыптастыру.
Т?ртіншіден, ?демілікті жасау?а ж?не жеке дара шы?ар-машылы? ?абілеттерін дамыту. С?ндік-?олданбалы ?нер о?ушылар-ды? эстетикалы? ж?не е?бектегі рухани дамуында ерекше р?л ат?арады.
?олданбалы ?нермен айналысу халы?ты? ?нер туынды-лармен таныстырып, о?ушыларды? эстетикалы? тал?амын ?алыптас-тырып ?ана ?оймай, олар?а ?ажетті техникалы? білім беріп, е?бек, білік да?дыларын жетілдіреді, я?ни е?бекке, маманды? та?дау?а психологиялы? ж?не практикалы? дайынды? жасайды.
О?ушыларды к?ркем?нерге бейімділігін д?рыс пайдалана білуге ?йретіп, ?немі с?ндік- ?олданбалы ?нер туындылырыны? эстетикалы? ма?ыздылы?ын ашып отыру ба?ытында технология, сурет п?ні м??алімдері ж?мыс істейді.
О?ушыларды? халы? шеберлеріні? шы?армашылы?ымен танысуы оларды? эстетикалы? ?арым-?атынастарын дамыту?а жа?дай жасайды.
Мектепте о?ушыларды? эстетикалы? тал?амын с?ндік-?олданбалы ?нер ар?ылы ?алып-тастыру ?нер ар?ылы ?алыптастыру – барлы? о?у-т?рбие ?рдісінде ма?ызды орын алады ж?не о?ан к?п к??іл б?лінеді.Ол тек ?ана адамны? эстетикалы? тал?амын ?ана дамытып ?оймай, сонымен бірге жеке т?л?аны? т?тастай дамуына: рухани ?ажеттілігін, адамгершілік м?рат-тарын, патриотты? сезімі, жеке ж?не жалпы ??ымдарыны?, к?з?арас-тарыны? дамуына ?сер етеді.
Адамны? эстетикалы? т?рбиелілігі таби?и к?штер дамуы, ?абылдау ?абілеті эмоциялды? к?йзеліс, ойлау ж?не к?ркемдік эстетикалы? білімділігі бірлігіне негізделеді. Б?л ба?ытта сынып жетекшілері ?немі ж?мыс ат?аруы керек. Эстетикалы? п?ндер м??алімдерімен ты?ыз байланыста ?рбір саба?ты? т?рбиелік ма?сатында т?рбиені? осы элементтері о?ушы?а баса айтылып, оны? бойында?ы ?демілікке с?лулы??а, ?мірдегі ??былыс?а деген ?зіндік ой пікірі, к?з?арасы тал?ыланып отыруы керек. Осы т?рбие ба?ытында эстетикалы? дисциплиналарыны? ма?ызы зор. /4, 12 бет/
О?ушыларды д?ст?рлі халы?-ты? к?ркем?нерге тартуда ?йірме ж?мысы ма?ызды р?л ат?арады. Осы ?йірме ж?мыстарында о?ушыларды? шы?армашылы? белсенділіктері мен дербестіктерін дамыту?а жа?дай жасалып, о?ушыларды? бейімділігі мен ?абілеттеріні? ?алыптасуыны? кепілі бола алады. Мектептегі ?йірме ж?мысыны? н?тижелерін ?ткізілетін к?рмелерден бай?ау?а болады.
Мектепте балаларды халы?ты? ?нерге баулуда, к?ркемдік шеберлікті? т?сілдеріне ?йретуде ?олданбалы ?нер, ісмерлік ?йірмесі ?лкен е?бек етуде. ?йірмелерде о?ушылар ?з шеберліктерін іс ж?зінде ?олдана алады. Ас?ан шеберлер к?ркем?ол?неріне бас?аша шы?армашылы? к?збен ?арап ?демі ж?неде пайдалы заттарды жасай алады.
Осы ?йірмелер ар?ылы, о?ушыларды ?нерге баулып, эстетикалы? тал?амын дамытып, ?абілеттерін арттырып, іскерлік да?дыларын ?алыптастыру жолында ж?мыс ж?ргізіп жатырмыз.
Осы ма?саттарды ж?зеге асыруда «Шебер ?олдар» ?йірмесіні? жетекшісі ретінде о?ушыларды? білімі мен шеберлігін ?алыптастырамын.
Мені? ізденістерім – жа?а технологиялар. Соны? ішінде бисермен аппликациялаумен, ж?-мырт?а ?абы?шасынан жасалатын мозаика.
Менімше, ?рбір саба?ты тиімді ?йымдастырып,оны о?ушылар зерікпейтіндей етіп ?ткізу керек.О?ушыны? сол уа?ытта ?ана п?нге деген ?ызы?ушылы?ы артып, ьіпті нашар о?итын о?ушыны? бойында да бір ?оз?алыс болатынын бай?адым. ?з ?дістерімде ?осымша ?дебиеттерді, жа?а а?паратты? технологияларды,?лем журнал-дарын, интернет а?параттарын ке? пайдаланамын. «Е?бектен аянбаса?, е?бегі? жанады» деп ата-бабаларымызды? на?ыл с?здерін жерге тастамай, ба?алау?а о?у-шыларды? сезіміне сі?іру, о?ушыны табыс?а жеткізу м??алімні? е?бегі.
?йірме ж?мысында ж?ргі-зілген бисермен ж?мыс жасау о?ушыларды ?ызы?тырады. ?азір су монша?пен кестелеу ?дісіне с?раныс к?п. Уа?ыт талабына орай монша? су мрнша?тармен жа?а техно-логиясы аппликация ?нері ар?ылы панно, картиналар жасалады.
Шы?армашылы? ж?мыстарды? білік де?гейіне к?терілуіне ?йірме ж?мыстарыны? ?осар ?лесі мол.?йірмеде о?ушылар ?здері ??растырып жасал?ан е?бектері ба?аланады . Б?дан ?р т?л?аны? ?з жетістіктері к?рінеді. Ж?мыстар ай сайын ?тетін сайыстар?а ?сынылып, к?рмелерге ?ойылады.Б?л жас талантты? ?рі ?арай ?анат жаюына ?лкен жол ашады.
Технология саба?ы 5-9 сыныптарды? о?ушыларында ж?ргізіледі. Оларды? ?йірмеге ?атысушылар саны 42 % ??райды. ?йірмеде заман?а сай ?р т?рлі техникамен ж?мыс жасайды. М?селен, бисермен то?у немесе панно жасау, ж?мырт?а ?абырша?ымен ж?мыс істеу, то?ыма то?у ж?не т.б. Т?уелсіздік к?ніне арнал?ан мектептішілік о?ушылар арасында к?рме ?ткізілді. К?рмеге 25-тан астам ж?мыстар ?сынылды. Осы к?рмеге белсене ?атыс?андар орта буын о?ушылары. ?алалы? к?рмеге мектептен о?ушыларым ?немі ?атысып, ж?лделі орындар?а ие болады. ?р баланы? ізденіс е?бегі жетістікке жеткізеді. Сонды?тан да ?йірме ж?мыстарында оларды? ?ызы?ушылы?ы мен ізденісі – бірінші орында ж?не технология саба?ында осы о?ушылар ?р?ашанда кез келген та?ырыпты бірден іліп ?кетеді.
«Шебер ?олдар» ?йірмесіне ?ызы?ушылы? танытып ж?рген о?ушылар к?п. Ш?кірттерімні? ?лі талай жетістіктерге жетіп, шы?армашылы? шы?ынан к?рінеріне сенімдімін.
Пайдалан?ан ?дебиеттер тізімі:
1. ?за?стан мектебі. Алматы, Д?уір, 2009ж. № 6.
2. З. ?білова. О?ушылар?а эстетикалы? т?рбие беру. Алматы 1986.
3. К. Кожахметова, С. ?за?баева. Эстетикалы? т?рбие беруді? ?лтты? негіздері. Алматы 1985.
4. М. Касымов, Г. Райымбекова. О?ушылар?а рухани эстетикалы? т?рбие беруді? мазм?ны. http.www.tarsu.kz
* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт