Xalq hunarmandchiligi. Quroqchilik sana'ti tarixi

O’qituvchi:

Farzandim singari suyaman sizni,chunki siz ham farzandlarimsiz.

Dilbandim singari suyaman sizni chunki siz ham dilbandlarimsiz.

O’quvchi :

Assalomu alaykum

O’quvchi :

Hush kelibsiz aziz ustoz,

Qalblar sizga poyondoz

O’quvchi :

Har hunarni hushlaymiz,

Barmoq mashqin boshlaymiz

Darsning maqsadi:

a)ta’limiy maqsad :

O’quvchilarda mustaqil ijodiy izlanish,milliy xalq hunarmandchiligining shakllanishi,quroqning asrlar davomida sayqallanib,avloddan-avlodga o’tib kelayotgan hunar haqida tanishtirish.

b)tarbiyaviy maqsad:

O`quvchilarni dars jarayonida o`zini tutish madaniyatiga, mahoratiga alohida qarash, tarbiyalash. vatanga muhabbat ru`hida tarbiyalash.

v)rivojlantiruvchi maqsad:

O`quvchilarni hunar o`rganishga bo`lgan qiziqishini estetik qobilyatini, go`zallikka bo`lgan qiziqishini rivojlantirish

Darsning uslubi: uslubi:Noan`anaviy interfaol usulda. Mavzuni ilmiy asosda nazariy-amaliy tushuntirish.

Darsning usuli:Amaliy mashg`ulot, aqliy hujum, savol-javob, guruhlar bilan, jamoa bilan ishlash.

Texnik vositalari: proyektor, ekran va kompyuter

Darsning jihozi : turli xil gazlamalar bo’laklari turlaridan namunalar. Ish qutisi, ko`rgazmali qurollar turlari.sumkacha qismlariga bezak berish

5

Xavfsizlik texnika qoyidalari va

sanitariya gigiyena talablari.

1. Har bir o`quvchi faqat o`z ish joyida ishlashi lozim.

2. Ish faqat o`qituvchining ruxsati bilan boshlanadi.

3. Ishni boshlashdan oldin, ish joyingizni tayyorlang, asboblarni

to`g`ri va qulay joylashtiring: o`ng qo`l bilan ushlanadigan

asboblarni o`ng tomonga (qaychi, qalam, o`chirg`ich va hokazo),

chap qo`l bilan ushlanadiganlari (qog`oz, yelim va boshqalar)

chap tomonga qo`ying, sanchiladigan, kesiladigan asboblarni

hech qachon ikkita asbob o`rtasiga qo`ymang, ularni doyimo o`z

joyiga, o`tkir tomonini o`zingiz tomonga qaratib qoying.

4. Asboblarni o`ynamang.Ish vaqtida ish joyingizni tartibli saqlang.

5. O`tmas yoki buzuq asbob bilan ishlamang.

6. Ishni tugatishingiz bilan, ish joyini tezda tozalab,

tartibli qilib qo`ying.

Quroq tikish san’ati manba’larga ko’ra birinchi bo’lib XI asrda Angliyada paydo bo’lib, u yerdan ko‘chmanchi xalqlar orqali Amerika va Avstraliya davlatlariga kelib qolgan.

“ Quroq”namuna-lari Misr ehrom-laridan , shuning-dek Xitoy va O’rta Osiyoni birlash-tiruvchi “Buyuk ipak yo’li” dan qazilma ishlarida ham topilgan.

Quroq – bu bitta buyumda rangi va fakturasi turlicha bo’lgan gazlama qоldiqlarini birlashtirishdir.

“ Patchwork” – inglizcha so’zidan olingan bo’lib “Patch” - qiyqimlar , “work” - ish , ya’ni “Qiyqimlar bilan ishlash” degan ma’noni anglatadi, ya’ni yaxlit buyumni turli gazlama qoldiqlaridan tikishdir.

Kvilting - qavilgan buyumlarni yasash. Qavilgan buyum uch qismdan iborat bo’ladi:avra, astar va sintepon (vatin)dan. Kviltning avrasi quroq, applikatsiya yoki yaxlit gazlama usullarida bo’lib, turli baxya qator chokida qaviladi.

Qurоq tikish tеxnikasida gеоmеtrik n aqshlarni 3 guruhga ajratish mumkin:

• uchburchaklar
• yo’l-yo’l
• spiral

Uchburchaklar. Bu na q shlarni bajarishda teng yonli uchburchaklar birlashtiriladi.

Ucburchaklarlar o’z navbatida 4 guruhlarga bo’linadi:

Amerikancha kvadrat . Bu kvadratni bajarishda shablon tariqasida oddiy chizg’ichni ishlatish mumkin. Uning kengligi kvadratning hamma tasmalariga mos bo’ladi. Tasmalar uzunligini avvaldan kesib olish tavsiya qilinmaydi. Ularning uzunligini tikib olingandan so’ng aniqlash kerak.

Kvadrat ichida kvadrat. Ishni bajarish ketma-ketligi rasmda ra q amlar bilan k o’ rsatilgan.

Avval ichki kvadrat tikib olinadi. S o’ ngra uning yon tomonlariga 4 ta uchburchak tikiladi.

Tegirmon - Buning uchun avval ikkita uchburchakdan diagonali b o’ yicha birlashtirilgan 4 ta kvadratni tayyorlab olinadi. S o’ ngra bu kvadratlarning ikkitadan, keyin h ammasi birlashtiriladi. Bunda ranglar kontrastligiga e'tibor berish zarur.

Tegirmon - Buning uchun avval ikkita uchburchakdan diagonali b o’ yicha birlashtirilgan 4 ta kvadratni tayyorlab olinadi. S o’ ngra bu kvadratlarning ikkitadan, keyin h ammasi birlashtiriladi. Bunda ranglar kontrastligiga e'tibor berish zarur.

I usi

16

Yulduzcha - Ishni bajarish ketma-ketligi rasmda bilan k o’ rsatilgan. Avval markazdagi kvadratni tayyorlab оlinadi. Bu kvadrat yaxlit yoki uchburchaklardan yig’ilgan bo’lishi mumkin.So’ngra birinchi va ikkinchi ko’rinishlar bajariladi yo’g’оn chiziq bilan ajratib ko’rsatilgan) va markazga

birlashtiriladi. So’ngra uchinchi va to’rtinchi ko’rinishlar bajariladi va birlashtirilgan to’g’ri to’rtburchakka tikiladi.

Spiral - Ishni bajarish ketma-ketligi rasmda raqamlar bilan ko’rsatilgan. Bu usulda bajarish uchun shablon bo’yicha elementlarni bichish shart emas, balki turli shakldagi mayda gazlama qoldiqlarini ishlatish mumkin.

Buyumni eng mayda gazlama q oldi q idan boshlash tavsiya q ilinadi. Keyin esa buyumning kattalashib borishiga q arab gazlamaning katta bulaklari ishlatiladi.