Саба?ты? та?ырыбы: Жай с?йлемні? т?рлері. Жа?ты с?йлемдер.
Саба?ты? ма?саты:
1. Білімділік: С?йлем м?шелеріні? ?атысына байланысты жай с?йлемдерді? т?рлерін, ?зіндік белгілері мен ерекшеліктерін т?сіндіру. Жа?ты с?йлем туралы ма?л?мат беру, лингвистикалы? білімдерін ке?ейту, ?осымша тапсырмалар мен жатты?у ж?мыстары ар?ылы бекіту.
2.Т?рбиелік: О?ушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу, ана тілді с?юге, м?дениетті с?йлеуге т?рбиелеу.
3.Дамытушылы?: О?ушыларды? лингвистикалы? д?ниетанымдарын ке?ейту, к?ркем ?рі сауатты жазу?а да?дыландыру, ?зіндік ізденісі мен ойлау ?абілетін дамыту, шы?армашылы? жд?мыс?а баулу.
Саба?ты? типі: Жа?а саба?ты т?сіндіру саба?ы.
Саба?ты? т?рі: топпен ж?мыс
Саба?ты? ?діс-т?сілі: т?сіндіру, с?ра?-жауап, жатты?у, ?зіндік ой ?орыту, топтастыру.
Саба?ты? к?рнекілігі: кесте, сызба, карточкалар
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і: 1.О?ушылармен с?лемдесу.
2.О?ушыларды? зейіндерін саба??а аудару.
3.О?ушыларды? саба??а ?атысын тексеру.
4.Сыныпты ?ш топ?а б?ліп, топ басшыларын сайлау.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру:
?йге берілген жатты?у ж?мысын тексеру, бірнеше о?ушы?а о?ыт?ызу, о?шау с?здерді тап?ызу. Теориялы? білімдерін тексеру ?шін с?ра?тар ?ою.
ІІ. ?й тапсырмасын ?орыту:
Топтастыру ?дісі ар?ылы топтарын ?ор?ау.
ІV. Жа?а та?ырыпты т?сіндіру:
?ткен та?ырып пен жа?а та?ырыпты байланыстыру ?шін бірнеше с?ра? ?оямын.
1. С?йлем дегеніміз не?
2. С?йлем ??рамына ?арай нешеге б?лінеді?
Жай с?йлемдер т?рлаулы, т?рлаусыз м?шелерді? ?атысына ?арай т?ртке б?лінеді.
1. Жа?ты ж?не жа?сыз 2. Жала? ж?не жайылма
с?йлемдер с?йлемдер
3. Толымды ж?не толымсыз 4. Атаулы с?йлемдер
с?йлемдер
Бастауышы бар не айтылмай жасырын т?рса да, оны баяндауыш ар?ылы табу?а болатын жай с?йлемні? т?рі жа?ты с?йлем деп аталады.
Жа?ты с?йлемде бастауыш пен баяндауыш ?иыса байланысады.
Сабақтың тақырыбы: Жай сөйлемнің түрлері. Жақты сөйлемдер.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Сөйлем мүшелерінің қатысына байланысты жай сөйлемдердің түрлерін, өзіндік белгілері мен ерекшеліктерін түсіндіру. Жақты сөйлем туралы мағлұмат беру, лингвистикалық білімдерін кеңейту, қосымша тапсырмалар мен жаттығу жұмыстары арқылы бекіту.
2.Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу, ана тілді сүюге, мәдениетті сөйлеуге тәрбиелеу.
3.Дамытушылық: Оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту, көркем әрі сауатты жазуға дағдыландыру, өзіндік ізденісі мен ойлау қабілетін дамыту, шығармашылық ждұмысқа баулу.
Сабақтың типі: Жаңа сабақты түсіндіру сабағы.
Сабақтың түрі: топпен жұмыс
Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, өзіндік ой қорыту, топтастыру.
Сабақтың көрнекілігі: кесте, сызба, карточкалар
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.
2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.
3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.
4.Сыныпты үш топқа бөліп, топ басшыларын сайлау.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:
Үйге берілген жаттығу жұмысын тексеру, бірнеше оқушыға оқытқызу, оқшау сөздерді тапқызу. Теориялық білімдерін тексеру үшін сұрақтар қою.
ІІ. Үй тапсырмасын қорыту:
Топтастыру әдісі арқылы топтарын қорғау.
Қаратпа сөздер
сөздер
сөздер
Қыстырма сөздер
Оқшау сөздер
ІV. Жаңа тақырыпты түсіндіру:
Өткен тақырып пен жаңа тақырыпты байланыстыру үшін бірнеше сұрақ қоямын.
1. Сөйлем дегеніміз не?
2. Сөйлем құрамына қарай нешеге бөлінеді?
Жай сөйлемдер тұрлаулы, тұрлаусыз мүшелердің қатысына қарай төртке бөлінеді.
1. Жақты және жақсыз 2. Жалаң және жайылма
Жай сөйлемдер
сөйлемдер сөйлемдер
3. Толымды және толымсыз 4. Атаулы сөйлемдер
сөйлемдер
Бастауышы бар не айтылмай жасырын тұрса да, оны баяндауыш арқылы табуға болатын жай сөйлемнің түрі жақты сөйлем деп аталады.
Жақты сөйлемде бастауыш пен баяндауыш қиыса байланысады.
Мен ерте келдім. Ол әбден кешікті.
Тақтадағы сөйлемдер арқылы түсіндіру
Мен өмірді қатты сүйемін.
Бұл дөңестен аман- есен өттік.
Абай Дәркембайдың жайын танып отыр.
Жұмыстың көзін тап.
Жақты сөйлемдер
Бастауышы баяндауышы-мен жақ- жағынан қиыса байланысады
Бастауышы бар, кейде ол түсіп қалса да баяндауыш арқылы табуға болады
жай- күйін білдіреді
Баяндауышы әр түрлі сөз табынан жасалады, құрамы жағынан дара я күрделі болады.
V. Жаңа тақырыпты қорыту:
Бастауышы қай сөз табы.
Үш нәрсеге: махаббатқа, асқа, ақшаға қанағат қылуды ұмытпа.
Үш нәрсеге: білім алуға, қайырым жасауға, мырзалық етуге қанағатсыз бол.