Разработка открытого занятия по казахскому языку на тему: "Сын есімнің емлесі"

Пәні: қазақ тілі

Сыныбы: 7«Ә»

Пән мұғалімі: Сүлейменова А.

Мерзімі: 21.10.2016ж

Тақырыбы

Сын есімнің емлесі

Мақсаты

Сын есімнің жасалу жолын меңгереді.Сабақты оқушылар өз белсенділіктерімен меңгереді,алған білімдерін тәжірибеде пайдалана білуге үйренеді.Оқушылар ойланады,шығармашылық ой-өрістерін жетілдіруге ұмтылады,топтық, жеке жұмыс түрлерін орындайды.Тақырыпты меңгеру барысында бірлесіп жұмыс жүргізеді,өз ойын батыл айта білуге, жүйелі әдеби тілде сөйлей білуге дағдыланады,есте сақтау қабілеттері артады.

Күтілетін нәтиже

Сын есімнің емлесінің жасалу жолын біледі.Алған білімдерін берілген тапсырмаларды орындау барысында орынды қолда- нады. Жаттығуларды өз бетінше орындай біледі.

Түйінді идеялар

Сын есімнің күнделікті өмірде қажет екенін түсінеді.

Қажетті құралдар

С.Исаев,Г.Косымова.Алматы «Атамұра» 2012ж .7-сынып оқулығы, постерге арналған құрал-жабдықтар, смайликтер.

Сабақ кезеңдері

Уақыты

Жоспар мазмұны

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар:

Кіріспе 

Негізгі бөлім

 Қорытынды.

Ұйымдас тыру кезеңі.

Қызығушы

лықты ояту сатысы

 "Жуан, жіңішке сұрақтар "

Мағынаны ажырату сатысы

 Жұптық жұмыс

  Бағалау

  Үйге тапсырма    

Амандасу, түгендеу.Шаттық шеңберге тұрғызу.

«Бір тілек» тренингі арқылы балалар  бір-біріне  өздерінің аттарының бас әріптеріне сәйкес тілек тілеуін сұраймын.

(Психологиялық ахуалды жақсарту).

«Түс.Дәм.Көлем».

Мақсаты: топқа бөлу.

«Ой қозғау» диалогтік оқыту/ БЖӘ, қайта бағыттау.

Мақсаты: оқушыларды ұжымдық талқылауға үйрету, өз пікірлерін еркін жеткізу.

1.Сын есім қалай түрленеді? 2. Сын есімнің шырайы дегеніміз не? 3.Шырай нешеге бөлінеді? 4. Салыстырмалы шырай қандай жұрнақтар арқылы жасалады?

«Бір қадам артқа».

Мақсаты: оқушылардың ойларын білу, сөздік қорын дамыту.

—          Балалар,сапалық, қатыстық сын есімдер қалай жасалады?

 Сын есімнің емлесі

Сын есімнің жасалу жолы

1.Қосарланып, қайталанып жасалған күрделі сын есімдер дефис арқылы жазылады.

2.Күшейткіш буын арқылы жасалған күрделі сын есімдер дефис арқылы жазылады.

3.Бірнеше сөздің тіркесуі арқылы жасалған күрделі сын есімдер бөлек жазылады.

4.Күшейткіш үстеу арқылы жасалатын күшейтпелі шырай тұлғалы күрделі сын есімдер бөлек жазылады.

«Өз ойыңды айт».

Мақсаты:әңгіме мазмұнын ашу.

Мәтінді оқып, «Біржан сал» туралы әңгімелеп беру.

4. "Түртіп алу"Портрет туралы

 Сергіту  сәті:

Мақсаты: бойларын жазып,ойларын сергіту.

«Галерея»:  «Табиғат анаға хат» эссе.  5 минут.

 «Семантикалық кесте»

Мақсаты:оқушы ойларын жинақтау,ізденуге, өз ойларын жеткізе білуге үйрету.

Сын есімнің емлесін  төрт торға бөліп жазыңыздар.

(кесте беріледі)

«3 қадамнан тұратын сұхбат»

А,В, С.  А-сұрақ қояды.

В-жауап береді.

С – айтқан жауаптарды бақылайды, толық болмаса толықтырады.

Рефлексия «INSERT»

Мақсаты: оқушылардың оқығанын саналы түрде түсінуге, өз ойын білдіруге үйрету.

Білетінім

Не білдім?

Мен үшін жаңалық

Таңғалдырды. 

Кері байланыс.

Тест сұрақтарын құрастыру.

Көркем әдебиеттен бес сөйлем жазып келу.

Амандасады.Оқушылар бір-біріне  өздерінің аттарының бас әріптеріне сәйкес тілек тілеп, жаңа сабаққа жақсы көңіл күймен аяқ басады.

Оқушыларға түс, дәм,көлем туралы сөздер таратылып беріледі. Сынып оқушылары өз заттары орналасқан топқа келіп жайғасады. Сынып оқушылары 6 адамнан 3топқа бөлінеді. Әр топқа жетекші сайланады. Бағалау парағы таратып беріледі.

Оқушылар  кезектесе үй жұмысын айтады. Мысалдарды дәлелдермен қорғайды.Мұғалім мен оқушы,оқушы  мен оқушы арасында диалог жүреді.

Үй жұмысы тексеріліп,өткен тақырыпты пысықтау."Менің досым"тақырыбына жазылған эсселерін оқыту, сын есімдерді тапқызу,талдату.

Сұрақтар қарапайым миға шабуыл, ой қозғау үшін беріледі.

 1)      Шырай формасына енуі.

2)      Бұл-өң мен сипатқа қатысты түсінік.

3)   –рақ, -рек, -ырақ, -ірек, -лау, -леу, -дау, -деу.

–ғыл, -қылт, -шыл, -шылтым, -ілдір, -аң, -қай.

 Заттың түр-түсін, сын-сапасын тікелей анықтайтын сын есімді сапалық сын есім дейміз.

  Заттың сын-сипатын, әр түрлі белгісін басқа сөз табының қатысы арқылы білдіретін сын есімді қатыстық сын есім дейміз.

Мысалы: ірілі- уақты, биік - биік

Мысалы: Біп-биік, қып -қызыл,

аппақ, көкпеңбек.

Мысалы: Жылы шырайлы, аласа бойлы, қара ала.

Орасан зор, аса керемет. өте жоғары.

1-топ. Оқулықтағы 57- жаттығу тапсырмасын дәптерлеріне жазады. Сын есімдердің емлесін түсіндіреді.

Біржан сал туралы білетіндерін топтасып, жұптасып орындайды,соңында бір,екі оқушы шығып қорғайды.

2-топ. Оқулықтағы 58- жаттығу тапсырмасын дәптерлеріне жазады. Сын есімдердің емлесін түсіндіреді

3-топ. Оқулықтағы 59- жаттығу тапсырмасын дәптерлеріне жазады. Сын есімдердің емлесін түсіндіреді

Оқушылар қозғалысқа түсу арқылы бойларын сергітеді.

Оқушылар 5 минуттық эссе жазады. (Әр топтан бір оқушыдан оқиды) Сын есімдерді тұлғасына қарай талдайды.

Оқушылар кестені толтырады, мұғалімге жинап бермес бұрын, ниет білдірген оқушылардың талдауы тыңдалады

Оқушылар топта үшеуден отырады. А — сұрақ қоюшы, В – жауап беруші, С — бақылаушы рөлін атқарады. Бақылаушы қажетті жерлерін түртіп алып, әңгіме соңында қорытынды береді.

Оқушылар осы сұрақтарға бүгінгі сабақтан алған әсері туралы жауап береді. Ұсыныс, тілектерін айтады.

 Оқушылар күнделіктеріне жазады.

Оқушылар тақтаға стикерлерін жапсырады.

Бағалау парақтарын жинап алып, бағалау.

Тамаша

Жарайсың дар, жақсы.

Сұрақтарға жауап берген оқушылар ды бағалау парағына жазып отырады.

Ауызша кері байланыс

Керемет!

  Сұрақтарға жауап берген оқушылар ды бағалау парағына жазып отырады.

Бәрекелді!

  Сұрақтарға жауап берген оқушылар ды бағалау парағына жазып отырады.

Жарайсың дар!

Кері байланыс

«Ынтымақтастық оқу»

Топтық жұмыс

Ноутбук, интербелсенді тақта

Кесте, ақ парақ, маркер

Тақта

Тақта, бор

«Талқылау құралдары» Power Point таныстырылым ресурсы

Стикер