?аза? тілі. Бата. Біріккен с?здер.

?усайынова Тансы? ?онырбай?ызы

?аза?стан агротехникалы? колледж

?аза? тілі ж?не ?дебиет п?ні м??алімі

  ?аза? тілі                                   

 Саба?ты? та?ырыбы: Бата. Біріккен с?здер.

Саба?ты?  білімділік ма?саты: Біріккен с?здер к?рделі с?здерді? бір т?рі екендігін, жасалу жолдарын ме?герту, біріккен с?зді? айырмашылы?ын т?сіндіру.

Саба?ты?  дамытушылы?  ма?саты: С?з байлы?ын, с?здік ?орын байыту, ойлау, бай?а?ышты? ?асиеттерін дамыту,?зіндік шы?армашылы? ж?мыстарды орындай білуге, ?атесіз, ??ыпты талдау?а ?йрету.

Саба?ты?  т?рбиелік  ма?саты:Ана тілін ??рметтеуге, ?лтты? ойын жетілдіруге, с?йлеу м?дениетін шеберлендіре т?суге т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: жа?а саба?

Саба?ты? ?дісі:с?ра?-жауап, ?зіндік ізденіс, салыстыру, топтау.

П?наралы? байланыс: тарих,?дебиет

Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і: о?ушыларды саба??а даярлау

ІІ.Ой ?оз?ау.

 ?андай ?аза?ты? салт-д?ст?рін білесі?дер?

-Адам баласы д?ниеге келгеннен бастап тойлар жасалады. ?ткен саба?тарда біз сендермен таныс?ан едік. Барлы? тойларда бата беріледі.

-Бата деген с?зді сендер ?алай т?сінесі?дер?

-Бата- ?лкен кісілер айтатын арнайы жа?сы тілектері. Оны? бірнеше т?рлері бар: дастар?ан?а берілетін бата, сапар?а аттанатын кезде берілетін бата, біреуді? жа?сылы?ы ?шін берілетін бата.

ІІІ.С?здік ж?мыс

Мейман-?она?

??рметті-сыйлы

?она?асы- ас беру

?й иесі- ?ожайын

Б?ле жаладан- жаманды?тан

А?са?ал- ?арт

Ізбасар- ?рпа?

ІV.М?тінмен ж?мыс .Бата м?тінін о?у.

1.М?тінні? ма?ынасын ашу. ?р абзац?а о?ушылар с?ра?тар ??растырады

1.Халы?ты? тілек, бата с?здері жеткіншек жас ?рпа?ты неге баулиды?

2.Ежелден адамзатты? асыл м?раты не?

3.??рметті мейман?а арналып ?ой немесе тай сойыл?анда не беріледі?

4.А. Байт?рсынов  не деген?

5.Ізбасар ш?кірттеріне ?андай адамдар бата берген?

2.М?тіннен біріккен с?здерді табу

–Балалар,с?здер ??рамына ?арай неше топ?а б?лінеді?

-Дара с?з дегеніміз не?

-К?рделі с?з дегеніміз не?

-Туынды с?здер ?алай жасалады?

С?зге ж?рна? жал?ану ар?ылы жасалады: ?нші, досты?, білгір, ?алашы?.

Лексикалы? жолмен жасалады. Мысалы: т?р-т?сті білдіретін «а?» с?зіні? негізгі лексикалы? ма?ынасы ке?ейіп, с?т та?амдары деген ??ым пайда бол?ан.

Бірігу ар?ылы жасалады: к?з?арас, тасба?а, т.б.

Тіркесу ар?ылы жасалады: он бес, ?ара торы.

?осарлану ар?ылы: бала-ша?а, ата-ана

Мына с?здерді салыстыр. Е?бекші- -е?бека?ы

Екібаст?з, алтыба?ан, тасба?а,Талды?ор?ан.

Осыдан біріккен с?зді? аны?тамасын айт?ызу.

Екі, я одан да к?п т?бірден бірігіп, т?тас бір ??ымды білдіретін к?рделі с?здер біріккен с?здер деп аталады.

Мысалы келтіру

А? бата м?тінінде біріккен с?здер бар ма?

V. Д?птермен ж?мыс

Біріккен с?здерге морфологиялы? талдау жасау.

?она?жайлылы?

?она?асы

 Ж?мба?ты? шешуі біріккен с?з, шешуі бол?ан с?зге фонетикалы? талдау жаса.

 ( К?нба?ыс)

( тасба?а)   

Бата м?тіндерімен таныстыру ( бата т?рлерін о?иды)

VІ.Топтастыру

?йге тапсырма: бата жаттау,ережені ?айталау

Ба?алау