Сұрақтар: 1.Белгісіздік есімдіктер туралы не білесің? / ереже /
2. Әлде, әр, кей, қай, бір есімдіктері өзге есімдіктермен тіркескенде қалай жазылады?
3.Қандай белгісіздік есімдіктер зат есім орнына жүреді?
4. Қандай белгісіздік есімдіктер сын есім орнына жүреді?
5. Қандай белгісіздік есімдіктер зат есіммен тіркескенде бөлек жазылады?
6. Қандай есімдіктер үстеу мәнінде мезгілдік, мекендік мағынаны білдіріп, сөйлемде пысықтауыш қызметін атқарады?
7.Қандай есімдіктер сан есім орнына жүреді?
« Ақыл қалпағы »
Есімдіктер / орынбасар сөздер /
Зат есім
Сын есім
Сан есім орнына жүретін сөз табы
Есімдіктердің түрлері:
Жіктеу
Сілтеу
Мен,
сен,
Ол, сол,
Сұрау
Өздік
бұл,
сіз,
Кім?
Жалпылау
ӨЗ-
ол, біз, сендер,
Не?
осы,
Белгісіздік
ана,
сіздер, олар
Күллі,
Қалай?
Қашан?
анау,
өзім,
Кей, бір,
Болымсыздық
барша, бүкіл,
өздік,
сонау,
әлде,
Қандай?
тегіс,
Ешкім,
ешқайсысы,
бәрі,
әр –
өзге,
Қанша?
сона,
бірдеме,
әне,
өзі,
барлық,
Неше?
ештеңе,
бірдеңе,
өз-өзіне,
Қайдағы?
міне,
түгел
ештеме,
өзімен-өзі, т.б.
әнеки,
әрбір,
дәнеңе,
Қашанғы?
дәнеме,
әрқашан,
Кімдер?
мінеки
әрқалай,
ешқандай,
Кімім? т.б.
ешбір,
кейбір,
Қай?
әрбір,
ешқашан,
ешқайда,
әлдебір,
Қайсы?
әлдене,
ешқайдан,
бірнеше,
т.б.
әлденеше,
қайсыбір,
т.б.
Ойнайық та, ойлайық! І топ
Етікші аспабының бірімен ұқсас есімдік – есімдіктің қай түрі?
Басқаның бәрін өзі сұрайды, өзінен ешкім сұрамайды.
Көпшіл және көңілшек,
Ештемені бөліп жармайды.
Көптік ұғым беріп,
Көпшілікті қармайды.
Біреу тойып секіреді,
... тоңып секіреді.
Ойнайық та, ойлайық! ІІ топ
Жақтас жалғауға жіктеле қояды, жақтас емесіне жоламай қояды. (Мен, сен)
Құрамындағы сөздің көбін көршісінен сұрап алыпты. Алдына бір буын қосыпты да, есімдіктің бір түрі боп тұра қалыпты. (Болымсыздық есімдіктері)
* Не ексең, ... орарсың. .
* Біреулері көрсетіп, нұсқап тұрады,
Біреулерін беймәлім есімдердің орнына қолданады.
Күш жинайық!
Физминутка
Тапсырма: Кім тез жіктейді !
І топ: айтушы
ІІ топ: тыңдаушы
Тапсырма: Кім тез септейді !
І топ: жіктеу есімдігін
ІІ топ: сілтеу есімдігін
/ анау ,мынау, сонау, осынау – ескерту! /
Тапсырма: Сен білесің бе?
І топ: Қазақстанда қанша облыс бар?
ІІ топ: Қазақстанның қай жерін « екінші Швейцария » деп атайды?
Тапсырма:
І топ: 180 – жаттығу
/ сұрақтың орнына керекті сөздерді қойып оқы /
ІІ топ: 184 жаттығу
/ көп нуктенің орнына өз есімдігін мағынасына қарай түрлендіріп оқы /
Тапсырма: Фонетикалық талдау
І топ: түгел
ІІ топ: бүкіл
Тапсырма: Есімдіктерді мағыналық тобына қарай топтап жазыңдар / 202 – жаттығу /
Жіктеу
Сілтеу
Сұрау
Өздік
Жалпылау
Белгісіздік
Болымсыздық
І топ:
Жіктеу, сілтеу, сұрау, өздік есімдіктері
ІІ топ:
Жалпылау, белгісіздік, болымсыздық есімдіктері
Тапсырма: Креативті тест
1. Есімдік қандай сөз табы? а) Заттың сынын білдіреді. ә) Есім сөздер орнына қолданылады. б) Заттың атын білдіреді. 2. Есімдік мағынасына қарай нешеге бөлінеді? а) 7 ә) 5 б) 6 3. Жіктеу есімдігінің қанша жағы бар? а) 3 ә) 2 б) 4 4. Жинақтық сан есімдерді тап. А) төртеу, тоқсан екі, он тоғыз Ә) үшеу, сегіз, он Б) біреу, екеу, жетеу
5. Септелетін есімдікті көрсет: А) осы Ә) тегіс Б) бүкіл
6. Орынбасар сөзді атаңдар: А) үстеу Ә) есімдік Б) еліктеу
7. Омоним болатын есімдіктерді тап: : А) кім, ол Ә) біз, сен Б) мен, сен
8. Берілген сөздердің қайсысы есімдік: А) кейде Ә) қандай Б) биік
9.Болымсыздық есімдігін атаңдар : А) анау Ә) дым Б) мен
10. Әрі жіктеу, әрі сілтеу есімігін көрсетіңдер : А) сіз Ә) ол Б) сен
Үйге тапсырма:
Көмекші дәптерге: ережелерді жазу
Өзіндік дәптеріне: 201 – жаттығуды көшіріп жазу
Жұмыс дәптеріне: есімдіктер туралы ребус салу, жұмбақ жазу
Бағалау :
1. Стикерге жазамыз:
сабақ ұнады / сабақ ұнаған жоқ
2. Сенің ойымша бүгін сабаққа ? белсене қатысты...