К?мектес септік 4 сынып

К?ні: 23.01.2014 ж

Сыныбы: 4?

М??алімі: К.Жолма?анбетова

Та?ырыбы:  К?мектес септік

Саба?ты? ма?саты:

білімдік: зат есімні? септелуі туралы т?сінік беру,к?мектес септікті? жасалуы туралы білім беру.

т?рбиелік: о?ушыларды адамгершілік ?асиеттерге ,??ыптылы??а т?рбиелеу.

 дамытушылы?: м?тінмен ж?мыс істей білу да?дысын жетілдіру,жазбаша,ауызша с?йлеу да?дыларын ?алыптастыру.

 Саба?тын к?рнекілігі: интерактивті та?та, кесте.

 Саба?ты? т?рі: д?ст?рлі

Саба?ты? типі: аралас

 Саба?ты? ?дісі: т?сіндіру, с?ра?-жауап, «Сен – ма?ан, мен –са?ан » ?дісі.

 Саба?ты?  барысы

 I.?йымдастыру б?лімі

?атар-?атар тізіліп,

О?ушы?а лайы?,

Тіп-т?зеу боп т?райы?.

1 ?атар ж?й отыр,

2-?атар сенде отыр,

3-?атар тез отыр.

 II.?й тапсырмасын с?рау.?йге:4-жатты?у.  С?йлемдерді к?шіріп жаз .  Шы?ыс септіктегі  с?здерді тауып, ?осымшасын белгіле .

 Жа?ымсыз ?ылы?та? са?тану – ?дептілікті? белгісі.

Ма?жан?а анасы ту?ан к?ніне доп сыйлады.

Аппа? ?ар жамыл?ан, далада ?ызыл т?лкі зытып  ж?р.

Баладан мін табылса,

Ата-ана?а сын та?ылар.

ІІІ. 1.  С?зж?мба?  шешу

?андай с?з шы?ты ? «К?мектес»

Б?гінгі ?тетін саба?ымызды? та?ырыбы к?мектес септігі.

                                                          К?мектес септік

                Жал?аулары                                                         С?ра?тары

               -мен, -бен,-пен                                                     кіммен? немен?

?аза? тілі бал тілім

?зі? барда шал?ыдым.

Тіліммен бірге самалмын

Тіліме кім та?ар мін.

Зат есім септеледі жеті т?рде,

 Бір-бірімен шатыстырып алып ж?рме.

 Жал?анатын жал?аулары сан т?рлі ?ой,

 Жатта соны ойнап-к?лме,бос?а ж?рме.

 Атау,Ілік,Барыс,Табыс,Жатыс,Шы?ыс,К?мектес,

 Жаттап алса? бала?ай,зат есімді септе тез.

 Септіктерді? аты С?ра?тары Септік жал?аулары

 Атау септік кім? не?

 Ілік септік      кімні?? нені?? ны?, -ні?,-ды?, -ді?,-ты?,-ті?.

 Барыс септік  кімге? неге? ?айда?  -?а,-ге,-?а,-ке.

 Табыс септік кімді? нені?  -ны,-ні,-ды,-ді, -ты,-ті

 Жатыс септік кімде? неде ?  та,-те-да,-де,

 Шы?ыс септік кімнен?  неден? - нан,-нен,-дан,-ден,-тан,-тен

 К?мектес септік кіммен ? немен?  - мен,-бен,-пен.

IV. О?улы?пен ж?мыс.

1. Мынау не балалар? (санды?)

Я ?зі си?ырлы санды??а ??сайды екен. Б?ны? ішінде не ?ызы? бар екен? Б?л санды?ты ашу ?шін бізге мынадай тапсырма беріліп т?р.

1- жатты?у.  С?йлемдерді  к?шіріп жаз.  ?арамен жазыл?ан с?здерді? т?бірі мен ?осымшасын тап.

?о?амды? к?лікпен ж?ру ережелерін білесі? бе? ?лкен адамдармен ?ашанда “сіз” деп с?йлес. ?міре халы? ?ндерін ?лкен сезіммен ша?ырады. ?сет бас?а а?ындармен айтыс?анда, ?зіні? білімділігін бай?атты.

Я, балалар! тапсырманы орындады? енді санды?ты ашайы?. (санды? ашылды)

V.Пысы?тау  тапсырмалары

Ертегі  ты?дау.

1. Мынау не ?

«Жетіген»  б?л аспап ?алай пайда болл?ан? Сендер білесі?дер ме?

(?зім жетігенні? суретін к?рсетіп:)

Жетіген — шертіп ойнайтын жеті ішегі бар музыкалы? аспап. Тиекті? орнына асы?тарды пайдалан?ан. XX ?асырда белгілі фольклор зерттеушісі Болат Сарыбаев жетігенді к?не к?з ?арияларды? сипаттауы бойынша ??растырып, ?айта ?алпына келтірді. Ертеде жетіген аспабын жыраулар жиі ?олдан?ан — оны? ?уені а? аулу?а шы??анда немесе алыс жоры??а аттанарда с?ттілік ?келеді деп сенген. Б?л - к?не ?лтты? музыкалы? аспап, ?азір мен сендерге осы аспап?а ?атысты бір ертегі айтпа?пын. «Ертеде Зат есімні? жерінде Септік деген шал болыпты.Оны? 7 ?лы болыпты. Бір жылы елде ж?т болып, Септік шалды? ?йіне де келіп жетіпті де, ол ?лдарынан айырыла бастапты.Атау атты ?лы ?айтыс бол?анда шал а?аш?а атты? ?ылын ішек орнына керіп та?ыпты да,кім? не? деп ?нсіз егіліпті. Ай ?ткен со? Ілік деген баласы ?лгенде та?ы бір ішек та?ып: нені? зияны, кімні? к?зі тиді екен?- деп егіледі.

Ай ?ткен со? Барыс атты ?лы д?ниеден ?теді. Сонда шал та?ы да ?шінші ішекті та?ып: «Кімге айтып жылайын, неге ?ана ?лді екен?» - деп жо?тау айтыпты. Табыс атты ?лы д?ниеден ?теді. «Нені айтып, кімді ?ор?айын» - дейді. Жатыс атты ?лы да ашты?тан ?лгенде «Кімде кетті обалы?, неде жатып к?з ж?мды??»- деп бесінші ішек та?ып егіледі. Шы?ыс атты ?лы да ашты?тан ?лгенде, сонда алтыншы ішек та?ылып: «Неден ?айтыс болды?, кімнен сені с?раймын?»- деп егіледі. Ал жетінші К?мектес те сол ашаршылы?тан ?айтыс бол?анда «Кіммен ?мір с?рмекпін, енді немен ш??ылданамын?»- деп жо?тау айтып егіледі.

 Содан 7 ішек, 7 тиек та?ылып Жетіген аспабы пайда болыпты»

- Атау ?айтыс бол?анда кім ?нсіз егіледі?                                              

- Септік шал

- Ілік ?айтыс бол?анда шал не деді?

- Нені? зияны, кімні? к?зі тиді екен?- деді.

Осы ретпен Септік шалды? аузынан шы??ан с?ра?тар ?айталанады.

- Енді осы с?ра?тарды Жетіген с?зіне ?оямыз.

- Не? – Жетіген

- Нені?? - Жетігенні?

- Неге? - Жетігенге

- Нені? - Жетігенді

- Неде? - Жетігенде

- Неден? - Жетігеннен

- Немен? – Жетігенмен

2. 2- жатты?у Ж?мба?тарды о?ы. К?мектес септіктегі с?здерге с?ра? ?ой.

Желмен ?шып жетеді,

Желмен ?шып кетеді.

                                        ( ?а?ба?)

 Та?мен к?зін ашады,

?лемге к?зін ашады.

                                      (К?н)   

3- жатты?у. С?йлемдерді к?шіріп жаз. К?мектес септіктегі с?здерді тауып, ?осымшаларын белгіле.

Барлы? ат к?міс ер-то?ыммен ерттелген. ?жесі Гау?армен музейге барды. Алмаг?л сыпыр?ышпен  еден сыпырып ж?р. ?ани ?сетпен  шахмат ойнады. Б?л шипажайда адамдар ?ымызбен емделді.

VI. Сергіту с?ті

Ала?анды ?райы?,

Білегімізді б?райы?.

Сілкіп, сілкіп алайы?,

О? ?олымызды созайы? .

Сол ?олымызды созайы?,

Екеуін бірге ?осып ап,

Ала?анды ?райы?.

5 – жатты?у . Суретте бейнеленген зат атауларына жал?ау жал?ап, ?р с?збен байланыстырып жаз.

Мысалы: кітаппен жазу

 VII. Саба?ты бекіту:

С?зж?мба? шешу.

Ілік, барыс, шы?ыс, к?мектес септіктерді? ж?рна?ын табу ар?ылы Н.?.Назарбаевты? ?раны шы?ады. «Тек, ?ана, ал?а ?аза?стан!»

VIII.  ?орытындылау:

О?ушылар ба?аланады.

IX. ?йге тапсырма: 4 – жатты?у.

X.   Ба?алау