Ма?саты: ?азіргі кездегі баланы? отбасы туралы к?з?арастарын диагностикалау. Ба?ытты отбасынын ??ндылы?ымен, ма?ызын т?сіну. Психологиялы? ?олдау к?рсету.
Тренинг ба?дарламасы:
1. «Танысу» жатты?уы
2. «Бала?ызды т?сіне білесіз бе?»
3. Ата- аналар?а ?сыныстар
4. Тренинг «Ба?ытты жан?я»
5. «Тілек шамы»
«Танысу» жатты?уы
Ата-аналар ше?бер бойымен т?рып, ?р?айсысы ?зіні? есіміне сын есім ?осып ж?не ?з бойында?ы ?ш ?асиетін кезекпен айтып шы?ады. ?мірлік ?станымын да айтады.
Психолог: Отбасы- адамзат бесігін тербеткен алтын ?я. Баланы? бас ?стазы ата-анасы. ?лтымызда «?яда не к?рсе?, ?ш?анда соны ілерсі?» деген дана с?з бар. «Балапан ?ыран болу ?шін оны сам?ытып ?шыратын ?ке де ?ыран болыу керек » деп отбасылы? т?рбиеге ерекше то?та?ан. ?р отбасында ата-ананы? орны б?лек. ?ке отбасыны? асыраушысы, ?ам?оршысы, тірегі деп білесі?, ана отбасыны? ?йыт?ысы, жылуы, шуа?ы. Жа?сы ана отбасына береке ?келіп, жан?ясын ба?ыт?а б?лейді. ?кеден ерлікті?, е?бекті?, адамгершілікті?, іскерлікті?, имандылы?ты? ?неге ?лгісін ?йренсе, ал анадан парасаттылы?ты?, мейірімділікті?, с?лулы?ты?, ?айырымдылы?ты? ?неге ?лгісін ?йренеді.
Е? негізгі ?ажеттілік – т?сіністік. Біз концепциясыны? ?алыптасуы; референтты? топ ?алыптасуы.
Ата-аналар?а ?сыныстар:
Бала?а ?ке ж?не шеше тарапынан ?ойылатын талап бірдей болуы керек. Баланы ?р?ашан ма?тап, мада?тап т?ру ?те ма?ызды. Отбасы ?мірінде ?рбір м?шені? е?бекке араласуы за?ды.Материалды? ж?не моральды? жа?дайлар балалар мен ?лкендер арасында те? болуы керек. Балалары?ыз?а ?р?ашан жылылы?тары?ызды ?мытпа?ыздар! Б?гінгі бала –б?л ерте?гі ?ркениетті ?о?ам м?шесі. ?азіргі кезде бала?а ?мір беру – оны жолбарысы бар тор?а ла?тыр?анмен бірдей. Балалар ?орша?ан ортаны ба?ылау?а ?абілетсіз, олар?а б?л ?шін шынайы м?мкіндіктер жо?. Олар?а ?мір с?ру ?шін махаббат ж?не к?мек ?ажет. Е? ?рекетті ??ралды? бірі-б?л тек баланы? дос болуы. Ба?ыт?а бастар жолды? бір б?лігі- ?з бетіндік ?мірге ая? баспайынша олра?а жа?сы к?ретіні?ізді білдірі?із ж?не к?мектесі?із.
А.С.Макаренко: «Т?рбие –баламен с?йлесумен, ??гілесумен, о?ан а?ыл ке?ес берумен ?ана шектелмейді. Т?рбие т?рмысты д?рыс ?йымдастыра білуде, бала?а ?ркімні? ?з жеке басы ар?ылы ?лгі ?неге к?рсетуінде. Отбасында?ы бала т?рбиесі халы? ?мірімен, ?о?амны? ма?сат міндеттерімен байланысты болуы керек.»
Тренинг «Ба?ытты жан?я»
Тренингті? шарты: «Ба?ытты жан?я» моделін ??ру. Я?ни, ата-ана отбасы ба?ытын сурет ар?ылы к?рсетіп, суретті? жан-жа?ына отбасы ба?ыты с?здер ар?ылы жеткізу керек. Ол ?андай жан?я? -деген сауал бойынша ?з ойлары?ызды білдірсе?іздер.
«Тілек шамы»
Отбасы, ?ш?ан ?я – жылылы?ты?, жылулы?ты? мекені.
«Отбасы» атауыны? м?ніне тере? ??ілер болса?, оттын да ?лкен ма?ызы бар екенін сеземіз. Сонды?тан отты? басы, оша?ымызды? т?тіні т?зу болу ?шін «Тілек шамы» жатты?уын бір-бірімізге тілек айта отырып ж?ргізейік.
«Бала?ызды т?сіне білесіз бе?»
1.Бала?ызды? болмашы ісіне ?атты ашуланып,артынан ?кінесіз бе?
Ия-0, білмеймін-5, жо?-10
2.Кей кезде балалары?ызды? о?аш ?ылы?ына не істері?ізді білмей, туыстары?ыздан а?ыл с?райсыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жо?-0
3. Сізді? т?жірибе?із бен т?йсігі?із болса т?рбиеленудегі е? жа?сы а?ылшы
Ия-0, білмеймін-5, жо?-10
4. кейде ересек адамдар?а айтпа?ан сыры?ызды бала?ыз?а а?тара аласыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жо?-0
5.Сізді? бала?ыз туралы ?згелерді? жайсыз пікіріне ашуланасыз ба?
Жауабы: 100-150 ?пай?а дейін. ?з бала?ызды жа?сы т?сінуге тырысасыз. ??з?арасы?ыз бен ойлау ?абілеті?із т?рбие м?селесінде к?п н?рсеге к?мектеседі. Сіз балалар?а ?лгі боларлы?тай жансыз.
50-95 ?пай. Бала т?рбиелеуді? о? жолында келесіз. Бала?ыз?а тікелей ы?пал етесіз. Сонды?тан да, д?рыс бол?анымыз ж?н. Т?сіну-?абылдау емес, б?ны тек балалармен емес, жеке басы?ызда да ?олдан?аны?ыз ж?н.
0-45 ?пай. Сізді? бала?ызды тек аяу?а болады. ?йткені, ол сізден жа?сы дос таппады. ?мірді? ?иын кездерінде ата-ананы? оны т?сініп к?мектесе алмайтынына ?кінеді. Біра?, ?лі де кеш емес. Бала?ыз?а шын м?нінде к?мектеске?із келсе, ?арым-?атынасы?ыз бен т?рбие?ізді т?зеген д?рыс.
«Ашы?ын айтсам »
Саба?ты? ж?ргізілген к?ні : ---
Мені? тренинг барысында т?йгенім--
Б?рінен де ма?ан мына жатты?у ?нады ---
Ж?ргізушіге ?сыныс--
Ма?ан е? пайдалы, ??нды бол?ан--
Мен б?дан да ашы?, шынайы болар едім,егер---
Ма?ан ?нама?аны---
Е? жа?сы ?на?аны---
Келесі тренингіде мен келесі жайттарды білгім келеді----
Бала- жа?сы о?итын; жаман ?детсіз; ??ымтал; ??рметтей білетін; к?мектескіш;бос уа?ытын тиімді пайдаланатын (спорт, би т.б.); ата-аналарымен белгілі бір та?ырыпта ??гімелесе білуі.
Бала?ызды т?сіне білесіз бе?»
1.Бала?ызды? болмашы ісіне ?атты ашуланып,артынан ?кінесіз бе?
Ия-0, білмеймін-5, жо?-10
2.Кей кезде балалары?ызды? о?аш ?ылы?ына не істері?ізді білмей, туыстары?ыздан а?ыл с?райсыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жо?-0
3. Сізді? т?жірибе?із бен т?йсігі?із болса т?рбиеленудегі е? жа?сы а?ылшы
Ия-0, білмеймін-5, жо?-10
4. кейде ересек адамдар?а айтпа?ан сыры?ызды бала?ыз?а а?тара аласыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жо?-0
5.Сізді? бала?ыз туралы ?згелерді? жайсыз пікіріне ашуланасыз ба?
Просмотр содержимого документа
««Отбасыдан ?ымбат не болуы м?мкін!» »
«Отбасыдан қымбат не болуы мүмкін!»
Мақсаты: Қазіргі кездегі баланың отбасы туралы көзқарастарын диагностикалау. Бақытты отбасынын құндылығымен, маңызын түсіну. Психологиялық қолдау көрсету.
Тренинг бағдарламасы:
1. «Танысу» жаттығуы
2. «Балаңызды түсіне білесіз бе?»
3. Ата- аналарға ұсыныстар
4. Тренинг «Бақытты жанұя»
5. «Тілек шамы»
«Танысу» жаттығуы
Ата-аналар шеңбер бойымен тұрып, әрқайсысы өзінің есіміне сын есім қосып және өз бойындағы үш қасиетін кезекпен айтып шығады. Өмірлік ұстанымын да айтады.
Психолог: Отбасы- адамзат бесігін тербеткен алтын ұя. Баланың бас ұстазы ата-анасы. Ұлтымызда «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілерсің» деген дана сөз бар. «Балапан қыран болу үшін оны самғытып ұшыратын әке де қыран болыу керек » деп отбасылық тәрбиеге ерекше тоқтаған. Әр отбасында ата-ананың орны бөлек. Әке отбасының асыраушысы, қамқоршысы, тірегі деп білесің, ана отбасының ұйытқысы, жылуы, шуағы. Жақсы ана отбасына береке әкеліп, жанұясын бақытқа бөлейді. Әкеден ерліктің, еңбектің, адамгершіліктің , іскерліктің, имандылықтың өнеге үлгісін үйренсе, ал анадан парасаттылықтың, мейірімділіктің, сұлулықтың, қайырымдылықтың өнеге үлгісін үйренеді.
Ең негізгі қажеттілік – түсіністік. Біз концепциясының қалыптасуы; референттық топ қалыптасуы.
Ата-аналарға ұсыныстар:
Балаға әке және шеше тарапынан қойылатын талап бірдей болуы керек. Баланы әрқашан мақтап, мадақтап тұру өте маңызды. Отбасы өмірінде әрбір мүшенің еңбекке араласуы заңды.Материалдық және моральдық жағдайлар балалар мен үлкендер арасында тең болуы керек. Балаларыңызға әрқашан жылылықтарыңызды ұмытпаңыздар! Бүгінгі бала –бұл ертеңгі өркениетті қоғам мүшесі. Қазіргі кезде балаға өмір беру – оны жолбарысы бар торға лақтырғанмен бірдей. Балалар қоршаған ортаны бақылауға қабілетсіз, оларға бұл үшін шынайы мүмкіндіктер жоқ. Оларға өмір сүру үшін махаббат және көмек қажет. Ең әрекетті құралдың бірі-бұл тек баланың дос болуы. Бақытқа бастар жолдың бір бөлігі- өз бетіндік өмірге аяқ баспайынша олраға жақсы көретініңізді білдіріңіз және көмектесіңіз.
А.С.Макаренко: «Тәрбие –баламен сөйлесумен, әңгілесумен, оған ақыл кеңес берумен ғана шектелмейді. Тәрбие тұрмысты дұрыс ұйымдастыра білуде, балаға әркімнің өз жеке басы арқылы үлгі өнеге көрсетуінде. Отбасындағы бала тәрбиесі халық өмірімен, қоғамның мақсат міндеттерімен байланысты болуы керек.»
Тренинг «Бақытты жанұя»
Тренингтің шарты: «Бақытты жанұя» моделін құру. Яғни, ата-ана отбасы бақытын сурет арқылы көрсетіп, суреттің жан-жағына отбасы бақыты сөздер арқылы жеткізу керек. Ол қандай жанұя? -деген сауал бойынша өз ойларыңызды білдірсеңіздер.
«Тілек шамы»
Отбасы, ұшқан ұя – жылылықтың, жылулықтың мекені.
«Отбасы» атауының мәніне терең үңілер болсақ, оттын да үлкен маңызы бар екенін сеземіз. Сондықтан оттың басы, ошағымыздың түтіні түзу болу үшін «Тілек шамы» жаттығуын бір-бірімізге тілек айта отырып жүргізейік.
«Балаңызды түсіне білесіз бе?»
1.Балаңыздың болмашы ісіне қатты ашуланып,артынан өкінесіз бе?
Ия-0, білмеймін-5, жоқ-10
2.Кей кезде балаларыңыздың оғаш қылығына не істеріңізді білмей, туыстарыңыздан ақыл сұрайсыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жоқ-0
3. Сіздің тәжірибеңіз бен түйсігіңіз болса тәрбиеленудегі ең жақсы ақылшы
Ия-0, білмеймін-5, жоқ-10
4. кейде ересек адамдарға айтпаған сырыңызды балаңызға ақтара аласыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жоқ-0
5.Сіздің балаңыз туралы өзгелердің жайсыз пікіріне ашуланасыз ба?
Ия-0, білмеймін-5, жоқ-10
6.Сіз өзіңіздің балаңыздың көзінше жасаған ыңғайсыз сөзіңіз немесе қылығыңызға кешірім өтінесіз бе?
Ия-10, білмеймін-5, жоқ-0
7.Балаңыздың сізден құпиясы болмауы керек деп ойлайсыз ба?
Ия-0, білмеймін-5, жоқ-10
8.Балаңыздың бойынан сізде жоқ ерекше қасиет көрсеңіз қуанасыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жоқ-0
9.Балаңыздың сәтсіздігіне қатты қиналасыз ба?
Ия-0, білмеймін-5, жоқ-10
10.Артық ақшаныз болған жағдайда балаңызда бұл зат бар екенін біле тұра сатып аласыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жоқ-0
11.Баланы тәрбиелеу үшін ең бастысы –жазалау деп ойлайсыз ба?
Жауабы: 100-150 ұпайға дейін. Өз балаңызды жақсы түсінуге тырысасыз. Қөзқарасыңыз бен ойлау қабілетіңіз тәрбие мәселесінде көп нәрсеге көмектеседі. Сіз балаларға үлгі боларлықтай жансыз.
50-95 ұпай. Бала тәрбиелеудің оң жолында келесіз. Балаңызға тікелей ықпал етесіз. Сондықтан да , дұрыс болғанымыз жөн. Түсіну-қабылдау емес, бұны тек балалармен емес, жеке басыңызда да қолданғаныңыз жөн.
0-45 ұпай. Сіздің балаңызды тек аяуға болады. Өйткені, ол сізден жақсы дос таппады. Өмірдің қиын кездерінде ата-ананың оны түсініп көмектесе алмайтынына өкінеді. Бірақ, әлі де кеш емес. Балаңызға шын мәнінде көмектескеңіз келсе, қарым-қатынасыңыз бен тәрбиеңізді түзеген дұрыс.
«Ашығын айтсам »
Сабақтың жүргізілген күні : ---------------
Менің тренинг барысында түйгенім----------
Бәрінен де маған мына жаттығу ұнады -------------
Жүргізушіге ұсыныс---------
Маған ең пайдалы, құнды болған----------
Мен бұдан да ашық, шынайы болар едім,егер----------------
Маған ұнамағаны--------------
Ең жақсы ұнағаны--------------
Келесі тренингіде мен келесі жайттарды білгім келеді-------------------
Тренинг жүргізуші сізге ұнады ма?--------------
Тренинг жүргізушінің орнында мен болсам-------------
Тренингті қорытындылау--------------------------
Қолы------------------------------------
Идеальды үлгілер:
Ата-ана-жұмсақ және қатты ( жағдайға байланысты); қамқор, көмектесуге бейім; жаман әдеттері жоқ; үйдегі үйлесімділік.
Бала- жақсы оқитын; жаман әдетсіз; ұғымтал; құрметтей білетін; көмектескіш;бос уақытын тиімді пайдаланатын (спорт, би т.б.); ата-аналарымен белгілі бір тақырыпта әңгімелесе білуі.
Балаңызды түсіне білесіз бе?»
1.Балаңыздың болмашы ісіне қатты ашуланып,артынан өкінесіз бе?
Ия-0, білмеймін-5, жоқ-10
2.Кей кезде балаларыңыздың оғаш қылығына не істеріңізді білмей, туыстарыңыздан ақыл сұрайсыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жоқ-0
3. Сіздің тәжірибеңіз бен түйсігіңіз болса тәрбиеленудегі ең жақсы ақылшы
Ия-0, білмеймін-5, жоқ-10
4. кейде ересек адамдарға айтпаған сырыңызды балаңызға ақтара аласыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жоқ-0
5.Сіздің балаңыз туралы өзгелердің жайсыз пікіріне ашуланасыз ба?
Ия-0, білмеймін-5, жоқ-10
6.Сіз өзіңіздің балаңыздың көзінше жасаған ыңғайсыз сөзіңіз немесе қылығыңызға кешірім өтінесіз бе?
Ия-10, білмеймін-5, жоқ-0
7.Балаңыздың сізден құпиясы болмауы керек деп ойлайсыз ба?
Ия-0, білмеймін-5, жоқ-10
8.Балаңыздың бойынан сізде жоқ ерекше қасиет көрсеңіз қуанасыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жоқ-0
9.Балаңыздың сәтсіздігіне қатты қиналасыз ба?
Ия-0, білмеймін-5, жоқ-10
10.Артық ақшаныз болған жағдайда балаңызда бұл зат бар екенін біле тұра сатып аласыз ба?
Ия-10, білмеймін-5, жоқ-0
11.Баланы тәрбиелеу үшін ең бастысы –жазалау деп ойлайсыз ба?
