Міндеттері: ?стазды? психологиялы? портретін жасау, оларды жан-жа?ты психологиялы? талдау; психологты? ?стаздармен ж?мысы: зерттеу ж?мыс ?ткізу ерекшеліктерін, психологиялы? дамыту мен т?зету, а?артушылы? ж?мыстарыны? ерекшеліктерін ?арастыру;
Студенттерде психолог ретінде ?стаздармен ж?мыс істей алу икемдерін ?алыптастыру; коммуникативті ?асиеттерін дамыту.
Болаша? маманды?тарына деген ?ызы?ушылы?тарын арттыру, оларды? маманды?ыны? ма?ыздылы?ын ашу; ?жымда ж?не топта ж?мыс істей алу ?абілетін ны?айту.
Негізгі ??ымдар: ?стазды? психологиялы? портреті, т?л?алы? ?асиеттеріне ?арай: м?нді, гедонистік, шынайы, шы?армашыл типтер; балалармен ?арым-?атынасы бойынша: демократиялы, авторитарлы, либералды стильдер; ?стазды? е?бегіндегі себептері мен т?рткілеріне ?арай: мен орталы?ы, ?кімшілікке, ?ріптестерге, ?дістемелерге, гуманистік орталы?тар; ?стаздарды зерттеу ?дістемелері: таным процестерін, т?л?алы? ?асиеттері, ?зара ?арым-?атынас ерекшеліктерін зерттеу ?дістемелері; флэштренинг.
?йымдастыру кезе?і: С?лемдесу. Студенттерді саба??а психологиялы? жа?ынан дайындау. Ашы? саба?ты А. Байт?рсыновты? с?зімен баста?ым келіп отыр: «Мектепті? жаны – м??алім. М??алім ?андай болса, мектеп сондай болма?шы. Я?ни, м??алім білімді болса, ол мектептен балалар к?бірек білім алып шы?па?шы. Солай бол?ан со?, е? ?уелі мектепке керегі –білімді, педагогика, методикадан хабардар, жа?сы о?ыта білетін м??алім». №1 СЛАЙД
Кез келген уа?ытта мектепке керегі -жа?сы м??алім. Б?гін «жа?сы м??алім кім?» деген с?ра??а жауап іздейміз
№2 тапсырма: М??алімдер арасында сауалнама ?ткізіп, ?орытындысын шы?ару керек еді. №4
?стазды? психологиялы? портретін жасауда- оларды? т?л?алы? жа?ына, балалармен ?арым-?атынас жасау стиліне, іс-?рекетіндегі т?рткілер мен ??ндылы?тарына, жас ерекшелігі мен ж?мыс ?тіліне м?н береміз. Осы аталып ?ткен жа?дайлар ?стазды? к?сіп?ой ретінде ?алыптасуына ы?палын тигізеді. №5СЛАЙД
«?стаздарды психологиялы? зерттеу ?дістеріні? ерекшеліктері» бойынша ж?мысымызды келесі саба?та жал?астырамыз. Психологты? ?стаздармен ат?арар ж?мысы к?п. Соны? бірі флэштренинг. ВИДЕО - 2минут.
3-тапсырма: 1-топ: Флэштренинг дегеніміз не? ?андай ж?мыс формасына енеді?
2-топ: Видео бойынша талдау: осы флэштренигті? ма?саты, ?андай ой т?йді?дер? Жауаптар.
Флэштренинг - арттерапияны? бір ба?ыты. №15СЛАЙД. Ма?саты мен міндеттері. №16СЛАЙД
?стазды? к?сіби ?асиеттері: білімі жа?ынан, балалар психологиясын білуі, ескеру жа?ынан, с?йлеуі, ?зін ?стауы, сырт?ы к?рінісі жа?ынан, о?ушыларды саба??а ?атыстыруы жа?ынан.
Саба?ты ?орытындылау: Сендер болаша? ?стазсыздар, сонды?тан осы ?асиеттер мен талаптар?а сай болу?а ?мтылу керексі?дер. Ал сондай талаптарды? бірі-?стазды? с?здік ?оры мол, тіл байлы?ыны? болуы шарт. Сендерді? тіл байлы?тары?ды бай?айы?, ол ?шін б?гінгі саба? ж?нінде ?з ойлары?ды, эмоциялары?ды ?з есімі?ні? бірінші ?рпімен бейнелеп, т?сіндіру керексі?дер.
?й ж?мысы: 1. ?стазды зерттеу ?дістемелерімен танысып, талдап келу. ?р студент берілген ?дістемені келесі саба??а алып келіп. Талдау жасау керек.
Мақсаты: Психологтың ұстаздармен жұмысы ерекшеліктерін қарастыру. Ұстаздардың кәсіби және тұлғалық қасиеттерін талдау.
Міндеттері: Ұстаздың психологиялық портретін жасау, оларды жан-жақты психологиялық талдау; психологтың ұстаздармен жұмысы: зерттеу жұмыс өткізу ерекшеліктерін, психологиялық дамыту мен түзету, ағартушылық жұмыстарының ерекшеліктерін қарастыру;
Студенттерде психолог ретінде ұстаздармен жұмыс істей алу икемдерін қалыптастыру; коммуникативті қасиеттерін дамыту.
Болашақ мамандықтарына деген қызығушылықтарын арттыру, олардың мамандығының маңыздылығын ашу; ұжымда және топта жұмыс істей алу қабілетін нығайту.
Негізгі ұғымдар: ұстаздың психологиялық портреті, тұлғалық қасиеттеріне қарай: мәнді, гедонистік, шынайы, шығармашыл типтер; балалармен қарым-қатынасы бойынша: демократиялы, авторитарлы, либералды стильдер; ұстаздың еңбегіндегі себептері мен түрткілеріне қарай: мен орталығы, әкімшілікке, әріптестерге, әдістемелерге, гуманистік орталықтар; ұстаздарды зерттеу әдістемелері: таным процестерін, тұлғалық қасиеттері, өзара қарым-қатынас ерекшеліктерін зерттеу әдістемелері; флэштренинг.
Сабақтың әдістемелік жағынан қамтамасыз етілуі: дәрісбаян,интерактивті тақта, студенттерге арналған тапсырмалар, көмекші құралдар.
Сабақ типі: аралас сабақ.
Сабақтың әдіс-тәсілдері: дәрісбаян, әңгіме, сұрақ-жауап, тапсырмалармен жұмыс, психодиагностикалық әдістемелерді талдау, флэштренингті өткізу және талдау.
Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу. Студенттерді сабаққа психологиялық жағынан дайындау. Ашық сабақты А. Байтұрсыновтың сөзімен бастағым келіп отыр: «Мектептің жаны – мұғалім. Мұғалім қандай болса, мектеп сондай болмақшы. Яғни, мұғалім білімді болса, ол мектептен балалар көбірек білім алып шықпақшы. Солай болған соң, ең әуелі мектепке керегі –білімді, педагогика, методикадан хабардар, жақсы оқыта білетін мұғалім».№1 СЛАЙД
Кез келген уақытта мектепке керегі -жақсы мұғалім. Бүгін «жақсы мұғалім кім?» деген сұраққа жауап іздейміз
Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: «Психологтың ұстаздармен жұмысы»- 6 сағат.
Жоспар:
1. Ұстаздың психологиялық портреті.
2.Ұстаздарды психологиялық зерттеу әдістерінің ерекшелігі.
3.Ұстаздармен психологиялық түзету, дамыту, ағартушылық жұмыстарын өткізу ерекшеліктері. №2СЛАЙД. 1-мен 2- сұрақтарды қарастырамыз. Келесі сабақта жалғастырамыз.
Студенттердің білімдерін тексеру: Тақырып бойынша алдын ала тапсырмалар берілген.
№1 тапсырма: ҚР , СҚО бойынша ұстаз мамандардың статистикалық мәліметі. №3 СЛАЙД. Қорытынды шығару.
№2 тапсырма: Мұғалімдер арасында сауалнама өткізіп, қорытындысын шығару керек еді. №4
Ұстаздың психологиялық портретін жасауда- олардың тұлғалық жағына, балалармен қарым-қатынас жасау стиліне, іс-әрекетіндегі түрткілер мен құндылықтарына, жас ерекшелігі мен жұмыс өтіліне мән береміз. Осы аталып өткен жағдайлар ұстаздың кәсіпқой ретінде қалыптасуына ықпалын тигізеді. №5СЛАЙД
№3 тапсырма: Ұстаздың психологиялық портретін жасау. Ұстаздың психологиялық портретінің 4 типі бар: мәнді, гедонистік, шынайы, шығармашыл типтер. №6 СЛАЙД.
Психолог ұстаздармен жұмыс барысында 4 типтің қандай ерекшеліктеріне мән беру керек? Жауап.
№4 тапсырма: Балалармен қарым-қатынас барысында ұстаз жеке стилін ұстанады: демократиялы, авторитарлы, либералды стилдер. Аралас стиль= А+Д, Д+Л.№7 СЛАЙД.
Ұстаздың осы стильді ұстануы немен байланысты?Неге бірі авторитарлы, екіншісі либералды?
№5 тапсырма: Әр ұстаз өз еңбегінде әртүрлі мақсаттарды көздейді. ҰСТАЗ- Меніне, әкімшілікке, әріптестерге, әдістемелерге, тәрбиеленушіге орталанған. №8 СЛАЙД.
Ұстаздың өз түрткілер мен ұстанымдарды бар .Психолог қандай жұмыс атқара алады? Жауап.
№6 тапсырма: Ұстаздың кәсіпқой ретінде қалыптасуындағы педагогикалық өтілінің әсері.№9
Психолог осы аталып өткен ұстаздармен қандай жұмыстар жасау керек деп ойлайсыңдар?Жауап.
Жаңа тақырып: Психолог кез келген жұмысын психодиагностикадан бастайтыны бізге белгілі.
Ұстаздарды зерттеу жұмыстарының мақсаты неде деп ойлайсыңдар? Жауаптар.
Психодиагностиканы өткізу мақсаттары. №11СЛАЙД .
Балаларды зерттеу ерекшеліктерін еске түсірейік.
1-тапсырма: 1-топ: Мектепке дейінгі балалар мен бастауыш сынып оқушыларын зерттеу ерекшеліктері.
2-топ: Жасөспірімдер мен ерте балаң жастағыларды зерттеу ерекшеліктері. Жауаптар.
Ұстаздармен жүргізілетін зерттеу жұмыстарының ерекшеліктері. №12СЛАЙД
Кестеге назар аударайық. №13СЛАЙД
Зерттеу заты
Әдістеменің атауы
Әдістеменің мақсаты
Таным процестер
Тұлғалық қасиеттер:
Қазіргі уақыттағы тұлғаның жағдайы
Мінез бітістері
Өмірлік мәселелерді шешуі
Тәртіптің түрткілері
Өзара тұлғалық қатынастары
«Корректурная проба» әдістемесі
«Жаттау процесінің динамикасы»
Айзенк тестінің 4 және 5-субтестері
«Педагогикалық жағдайлар» әдістемесі
«Хал-жағдайы-белсенділігі- көңіл күйі» әдістемесі
А.Т. Джерсайлдтың тұлғалық сауалнамасы
Әділдікті анықтау тесті
Тәуелсіздікті анықтау тесті
Акцентуацияны
Томастың жанжалдықты анықтау тесті
«Субъективті бақылау деңгейі» әдістемесі
«Қиын өмірлік жағдайлардан шығу» әдістемесі
«Аффилиация» әдістемесі
«Лидер»
«Ұстаздың кәсіби түрткісі мен өзін-өзі бағалау деңгейін анықтау» әдістемесі
«Ұстаздың ұжымдағы әлеуметтік статусын анықтау» әдістемесі
Өзара тұлғалық қатынасты анықтау тесті
Ұстаздың өзара тұлғалық қатынас саласындағы қасиетін зерттеу әдістемесі
Зейіннің өнімділігін, тұрақтылығын, ауысуын зерттеу
Ес процесі динамикасының ерекшелігін зерттеу
Жалпы интеллектуалды даму деңгейін бағалау
Педагогикалық қабілетті бағалау
Тұлғаның хал-жағдайының, белсенділігінің, көңіл күйінің деңгейін анықтау
Адамдармен қарым-қатынасына, жұмысына деген қатынасына әсер ететін тұрақты ішкі эмоционалды жағдайды бағалайтын адамның тұлғалық қасиеттерін анықтау
Басқа адамдардың жағымды және жағымсыз қасиеттерін әділ бағалай алу қабілетін зерттеу
Басқа адамдардың ой-пікіріне тәуелділік/тәуелсіздік деңгейін анықтау
Акцентуацияны анықтау
Мәселені шешудегі адамға сай (жарысу, бейімделу, компромиске бару, алшақтау) қасиеттерін анықтау
Өзімен және басқа адамдармен болып жатқан жағдай үшін жауап бере алу дәрежесін анықтау
Қиын жағдайларды шешу тәсілін таңдай алу қабілетін анықтау
Адамдармен жақсы қарым-қатынасты орнату, сақтау, нығайту деңгейін анықтау
Басшылық, көшбасшылық қабілетін анықтау
Ұстаздың кәсіби түрткісі мен өзін-өзі бағалау деңгейін анықтау
Ұстаздың ұжымдағы әлеуметтік статусын анықтау
Топқа бейімделу тәртібінің деңгейін, жұмысты орындау барысындағы мақсатына жету дәрежесін анықтау
Ұстаздың балалармен қарым-қатынасы барысында қолданатын стилін анықтау
2-тапсырма: Топтық жұмыс: зерттеу әдістемесін талдау. 1-топ: Әділдікті анықтау тесті.
«Ұстаздарды психологиялық зерттеу әдістерінің ерекшеліктері» бойынша жұмысымызды келесі сабақта жалғастырамыз. Психологтың ұстаздармен атқарар жұмысы көп. Соның бірі флэштренинг. ВИДЕО - 2минут.
3-тапсырма: 1-топ: Флэштренинг дегеніміз не? Қандай жұмыс формасына енеді?
2-топ: Видео бойынша талдау: осы флэштренигтің мақсаты, қандай ой түйдіңдер? Жауаптар.
Флэштренинг - арттерапияның бір бағыты. №15СЛАЙД. Мақсаты мен міндеттері. №16СЛАЙД
Тақырыптың негізгі ұғымдарын бекіту жұмысы: Алған білімдеріңді ұстаздың маңызды кәсіби және тұлғалық қасиеттерінің картасы арқылы тексерейік.
4-тапсырма: 1-топ - Таным процестеріне қарай
Тұлғалық қасиеттеріне қарай: жүйке жүйесінің күштілігіне қарай-темпераменті, акцентуациясына қарай, жетекшілікке ұмтылуына қарай, еңбегінің түртікісіне қарай, қиындықтарды көтере алу дәрежесі, өзіне деген қатынасы, адамдарға көзқарасы
2-топ- Ұстаз қарым-қатынас барысында: қарым-қатынас стилі жағынан, өзін-өзі бағалауы жағынан, ұжымдағы статусына қарай, өз ойының тәуесіздігіне қарай, әріптестермен қарым-қатынас барысында.
Ұстаздың кәсіби қасиеттері: білімі жағынан, балалар психологиясын білуі, ескеру жағынан, сөйлеуі, өзін ұстауы, сыртқы көрінісі жағынан, оқушыларды сабаққа қатыстыруы жағынан.
Сабақты қорытындылау: Сендер болашақ ұстазсыздар, сондықтан осы қасиеттер мен талаптарға сай болуға ұмтылу керексіңдер. Ал сондай талаптардың бірі-ұстаздың сөздік қоры мол, тіл байлығының болуы шарт. Сендердің тіл байлықтарыңды байқайық, ол үшін бүгінгі сабақ жөнінде өз ойларыңды, эмоцияларыңды өз есіміңнің бірінші әрпімен бейнелеп, түсіндіру керексіңдер.
Үй жұмысы: 1. Ұстазды зерттеу әдістемелерімен танысып, талдап келу. Әр студент берілген әдістемені келесі сабаққа алып келіп. Талдау жасау керек.
