?р адам алдына ?ой?ан ма?сатына жете алады! Біраз пайдалы ке?естер:
Ма?сат пайдалы ж?не м?нді болуы ?ажет. «?мірді? м?ні с?лулы? пен ма?сат?а жетуге талпыныс к?шінде ж?не де ?мірді? ?рбір с?тіні? ма?сатты болуында»-деп жазды М.Горький.
?ойыл?ан ма?сатты ?олдан келерлік, ?ызы?арлы? іс болардай істеу ?ажет. ?те ?иын, алыс ма?сат м?лдем ?олдан келмейтін сия?ты болып к?рінеді де, салымыз су?а кетеді. Ма?сат?а жету жолында шама-шар?ы келетін бірнеше кезе?дерді белгілеп алу ?ажет. Біртіндеп ?р кезе?ді іске асыра отырып, біз ?з к?шімізге, ал?а ?ой?ан ма?сатымыз?а жетуге деген сенімде боламыз.
?ойыл?ан ма?сат ?зі?ізді? м?мкіндігі?ізге сай болуы ?ажет.
Ма?саты?ызды ?уелі на?тылап алу ?ажет. «?ойы?ан ма?саты?а жету жолы? белгісіз болса, онда одан еш?андай н?тиже шы?пайды»-деп жаз?ан болатын А.С.Макаренко.
Басты ма?саты? бірнеше аралы? б?ліктерге б?лінуі ?ажет.
?з шешімі?ні? ??лы болудан аула? бол. К??іл ?ойылма?ан немесе ?айтадан туында?ан жа?дайлар ?рекет етіле баста?ан жа?дайда ма?ынасыз бол?ан ма?сатты ?згерту немесе тіптен алып тастау керек. ?ы?ыр адам ?ана ?з ?ателігінде ?ы?ырлы? к?рсетеді.
?зі?ді-?зі? жігерлендіру – ?зі?е деген сенімі?ді ны?айту?а арналады. Оны? мынадай т?сілдері ?олданылады: ?зі?ді-?зі? тыныштандыру, ісі?ні? табысты болуына деген сенімділікті сендіру- б?л ?олдан келетін ісі, -?зі?ні? сенімді болуы?ды сендіру- мен істей аламын, с?йікті кейіпкері?е те?елу-ол ?андай болып еді? ?зі?ді мынадай с?здермен жаз?ыру; не болды соншама боса?сып? Былжыр болма!
?зі?е-?зі? к?з жеткізу – б?л тиісті д?лелдеулер ж?не аргументтер ар?ылы ?зі?ді сендіру.
?зі?е-?зі? б?йры? беру- ?зі?е б?йры? беру.
- ?зі?ді ?стай білуді ?йрен.
- ?ашан ?зі?е к?мектеседі, к?рсетеді, тапсырма береді деп к?тпе – ?зі? ынталы бол, ?зі?ні? жеке бастама? бойынша ?рекет ет.
- ?зіне- ?зі командир болып, ?зіне- ?зі б?йры? беруге ?абілетті адам ?ана кез келген ?иынды?ты же?е алады.
- Ма?саты?а жетуге кедергі боларды? б?рін, е? алдымен ?з мінезі?дегі кемшіліктерді жой, сонда ?ана табандылы?пен б?рін же?уге болады.
К?птеген ойшылдар мынадай ке?ес берген екен: «Егер Сіз ш??ылданатын к?сібі?ізді ?зі?ізге с?тті та?дап ала отырып, о?ан барлы? жан-т?ні?ізді салатын болса?ыз, сонда ?ана ба?ыт Сізді ?зі табады».
Бізді? ке?естеріміз:
1.?ЗІ?ІЗДІ-?ЗІ?ІЗ БА?ЫЛАП ОТЫРЫ?ЫЗ. ?зі?ізге м??ият болы?ыз. ?з ойы?ызды ?ада?ала?ыз. Есі?ізде болсын, бізді? ?міріміз- к?бінесе , ?мір туралы ойлауымыз?а байланысты болады. ?мірдегі тіршілікке ?ара?анда ?мір туралы т?сінігім азапты деген ойдан аула? болы?ыз. На?ты істерді ба?алап алмай, болып жат?ан кейбір жайттерге жа?ымсыз ба?а беру-бізді? мазасыз болуымызды? басты себебі. ?зі?ізді жа?ымсыз сезімдер жайлап алуына жол берме?із. Фактілерге негізделген жайттерге с?йені?із.
2. Б?ГІНГІ К?НМЕН ?МІР С?РІ?ІЗ. Сізді? ?ткені?із- б?л еске т?сіру, болаша?- б?л болжам. Осы к?нгі кезе? -б?л ескеруді керек ететін на?ыз шынды? . Бол?ан істі ?айтара алмайсы?. Алда болар ж?йт, ?лі бол?ан жо?. ?азіргі , осы с?ттегі барша ж?йт – б?л Сізді? ?мірі?із. Осы с?ттегі - ?азіргі болмыста?ы ж?йттерді ?ана сезін.
3. ?МІРІ?ІЗДІ? МА?ЫЗДЫ БОЛУЫН ?АДА?АЛА?ЫЗ. ?немі бір н?рсемен айналысып ж?рі?із. Сізді? мазасыздану?а ж?не ?ай?ыра беруге уа?ыты?ыз болмауы ?ажет. ?зі?із ?нататын н?рсемен ш??ылдан?аны?ыз б?рінен д?рысы сол болады . ?зі?ізге ?ана?аттанарлы? сезім ?келер іспен айналысуды жал?астыра бергені?із ж?н. Ж?мыс істеу т?ртібін бегілеп, оны ?ада?алап отыры?ыз. Уа?ытты ??нтта?ыз. ?зі?із ?деттенген ?мір салтын ?ада?ала?ыз.
4. ДЕНІ?ІЗ САУ БОЛСЫН. Дені сау адамны? ?з проблемаларын же?е білуіне м?мкіндігі бар. Егер Сіз осы уа?ыт?а дейін дене шыны?тырумен айналыспаса?ыз, онда оны ?азір баста?ыз. Д?рыс ?оз?алуды, тыныс алуды, дене?ізге к?ш т?сірмей, еркін ?стауды ?йрені?із. Алайда, ?ажып, шаршап-шалды?пай-а? тыны?ып алып отыр?ан ж?н. Таби?ат аясына жиі шы?ы?ыз. Гимнастика, д?рыс ?й?ы мен серуендеу- денсаулы? ?шін е? ?ажетті шарттар болып табылады. Ж?мыс істеу ?абілеті?ізді ны?айта отырып, оны арттырасыз.
6. АДАМДАРМЕН ?НЕМІ ?АТЫНАС ЖАСАП Ж?РІ?ІЗ. ?зге адамдар?а ы?ыласпен ?ара?ыз. К?н сайын біреуге жа?ымды істер жасап отыры?ыз . Есі?ізде болсын, Сіз тек ?зі?ізге ?ана емес, бас?алар?а да керексіз. ?зі?ізді? проблемалары?ыз бен ж?не шаруалары?ызды достары?ызбен ж?не жа?ын адамдары?ызбен б?лісіп отыры?ыз. ?арым-?атынас жасау аясын ке?ейті?із.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«"Психологты? пайдалы ке?естері" »
Әр адам алдына қойған мақсатына жете алады! Біраз пайдалы кеңестер:
Мақсат пайдалы және мәнді болуы қажет. «Өмірдің мәні сұлулық пен мақсатқа жетуге талпыныс күшінде және де өмірдің әрбір сәтінің мақсатты болуында»-деп жазды М.Горький.
Қойылған мақсатты қолдан келерлік, қызығарлық іс болардай істеу қажет. Өте қиын, алыс мақсат мүлдем қолдан келмейтін сияқты болып көрінеді де, салымыз суға кетеді. Мақсатқа жету жолында шама-шарқы келетін бірнеше кезеңдерді белгілеп алу қажет. Біртіндеп әр кезеңді іске асыра отырып, біз өз күшімізге, алға қойған мақсатымызға жетуге деген сенімде боламыз.
Қойылған мақсатты мұқият ойлап-толғау қажет. Көңіл -күйіңіз болмаған жағдайда мақсат қойып, шешім қабылдаудан аулақ болыңыз.
Қойылған мақсат Өзіңіздің мүмкіндігіңізге сай болуы қажет.
Мақсатыңызды әуелі нақтылап алу қажет. «Қойыған мақсатыңа жету жолың белгісіз болса, онда одан ешқандай нәтиже шықпайды»-деп жазған болатын А.С.Макаренко.
Басты мақсатың бірнеше аралық бөліктерге бөлінуі қажет.
Өз шешіміңнің құлы болудан аулақ бол. Көңіл қойылмаған немесе қайтадан туындаған жағдайлар әрекет етіле бастаған жағдайда мағынасыз болған мақсатты өзгерту немесе тіптен алып тастау керек. Қыңыр адам ғана өз қателігінде қыңырлық көрсетеді.
Жаднама
Өз көңіл-күйіңді, сезіміңіді, психикалық жағдайыңды, қылықтарыңды, мінезіңді өзіңді-өзің жігерлендіру, өзіңе-өзің көз жеткізу, өзіңе-өзің бұйрық беру, өзіңді-өзің сендіру, аутогендік жаттықтырулар қолдана отырып басқару .
Өзіңді-өзің жігерлендіру – өзіңе деген сеніміңді нығайтуға арналады. Оның мынадай тәсілдері қолданылады: өзіңді-өзің тыныштандыру, ісіңнің табысты болуына деген сенімділікті сендіру- бұл қолдан келетін ісі, -өзіңнің сенімді болуыңды сендіру- мен істей аламын, сүйікті кейіпкеріңе теңелу-ол қандай болып еді? Өзіңді мынадай сөздермен жазғыру; не болды соншама босаңсып? Былжыр болма!
Өзіңе-өзің көз жеткізу – бұл тиісті дәлелдеулер және аргументтер арқылы өзіңді сендіру.
Өзіңе-өзің бұйрық беру- өзіңе бұйрық беру.
- Өзіңді ұстай білуді үйрен. - қашан өзіңе көмектеседі, көрсетеді, тапсырма береді деп күтпе – өзің ынталы бол, өзіңнің жеке бастамаң бойынша әрекет ет. - Өзіне- өзі командир болып, өзіне- өзі бұйрық беруге қабілетті адам ғана кез келген қиындықты жеңе алады. - Мақсатыңа жетуге кедергі болардың бәрін, ең алдымен өз мінезіңдегі кемшіліктерді жой, сонда ғана табандылықпен бәрін жеңуге болады. Көптеген ойшылдар мынадай кеңес берген екен: «Егер Сіз шұғылданатын кәсібіңізді өзіңізге сәтті таңдап ала отырып, оған барлық жан-тәніңізді салатын болсаңыз, сонда ғана бақыт Сізді өзі табады».
Біздің кеңестеріміз: 1.ӨЗІҢІЗДІ-ӨЗІҢІЗ БАҚЫЛАП ОТЫРЫҢЫЗ. Өзіңізге мұқият болыңыз. Өз ойыңызды қадағалаңыз. Есіңізде болсын, біздің өміріміз- көбінесе , өмір туралы ойлауымызға байланысты болады. Өмірдегі тіршілікке қарағанда өмір туралы түсінігім азапты деген ойдан аулақ болыңыз. Нақты істерді бағалап алмай, болып жатқан кейбір жайттерге жағымсыз баға беру-біздің мазасыз болуымыздың басты себебі. Өзіңізді жағымсыз сезімдер жайлап алуына жол бермеңіз. Фактілерге негізделген жайттерге сүйеніңіз.
2. БҮГІНГІ КҮНМЕН ӨМІР СҮРІҢІЗ. Сіздің өткеніңіз- бұл еске түсіру, болашақ- бұл болжам. Осы күнгі кезең -бұл ескеруді керек ететін нағыз шындық . Болған істі қайтара алмайсың. Алда болар жәйт, әлі болған жоқ. Қазіргі , осы сәттегі барша жәйт – бұл Сіздің өміріңіз. Осы сәттегі - қазіргі болмыстағы жәйттерді ғана сезін.
3. ӨМІРІҢІЗДІҢ МАҢЫЗДЫ БОЛУЫН ҚАДАҒАЛАҢЫЗ. Үнемі бір нәрсемен айналысып жүріңіз. Сіздің мазасыздануға және қайғыра беруге уақытыңыз болмауы қажет. Өзіңіз ұнататын нәрсемен шұғылданғаныңыз бәрінен дұрысы сол болады . Өзіңізге қанағаттанарлық сезім әкелер іспен айналысуды жалғастыра бергеніңіз жөн. Жұмыс істеу тәртібін бегілеп, оны қадағалап отырыңыз. Уақытты құнттаңыз. Өзіңіз әдеттенген өмір салтын қадағалаңыз.
4. ДЕНІҢІЗ САУ БОЛСЫН. Дені сау адамның өз проблемаларын жеңе білуіне мүмкіндігі бар. Егер Сіз осы уақытқа дейін дене шынықтырумен айналыспасаңыз, онда оны қазір бастаңыз. Дұрыс қозғалуды, тыныс алуды, денеңізге күш түсірмей, еркін ұстауды үйреніңіз. Алайда, қажып, шаршап-шалдықпай-ақ тынығып алып отырған жөн. Табиғат аясына жиі шығыңыз. Гимнастика, дұрыс ұйқы мен серуендеу- денсаулық үшін ең қажетті шарттар болып табылады. Жұмыс істеу қабілетіңізді нығайта отырып, оны арттырасыз.
5.ОҚЫП-ҮЙРЕНІҢІЗ. Өзіңіздің кәсіптік тәжірибеңізді кеңейту жағдайын үнемі қарастырып отырыңыз. Көбірек оқып-біліп, істей білсеңіз, солғұрлым Сіздің кәсіби мүмкіндгіңіздің аясы кеңи түседі. Өзіңіздің біліктілігіңізді үнемі арттырып отырыңыз.
6. АДАМДАРМЕН ҮНЕМІ ҚАТЫНАС ЖАСАП ЖҮРІҢІЗ. Өзге адамдарға ықыласпен қараңыз. Күн сайын біреуге жағымды істер жасап отырыңыз . Есіңізде болсын, Сіз тек өзіңізге ғана емес, басқаларға да керексіз. Өзіңіздің проблемаларыңыз бен және шаруаларыңызды достарыңызбен және жақын адамдарыңызбен бөлісіп отырыңыз. Қарым-қатынас жасау аясын кеңейтіңіз.
Өзін-өзі тәрбиелеудің үлгі нысаны (С.Б.Елканов бойынша)
Міндеттер
Тәсілдері мен жолдары
Нәтижелері туралы белгі
Шамадан тыс болатын шыдамсыздық пен қызбалықты жеңу
Аудитория алдындағы қорқынышпен ұялшақтықты жеңу
Дене шынықтыру қозғалыстарын әдейі баяулатып жасауға жаттығыңыз.
Барлық істеріңізді әдейі баяу істеуге тырысыңыз (егер бұл басқаға зиянын тигізбесе болғаны)
Өзіңді-өзің ұстай алмай қалатын, қатты ашуланып, қызбалық тудыратындай жағдай бола қалғанда өзіңді шыдамды ұстап, немқұрайдылықпен бейқамдық көрсетіңіз. Бұл кемшілік асып кеткен өзімшілдік бола тұрса да мынадай қағиданы ұстану қажет: «Әрқашанда өз білгенімді істеймін» . Ол үшін : -адамдармен сөйлескенде , әуелі не туралы сөйлесетініңді ойлап ал;
-өзіңді дұрыс ұстай біл, -адамдармен қарым-қатынас жасау әдетін қалыптастыру үшін әртүрлі топтағы адамдар алдында жиі-жиі сөз сөйлеу қажет; -адамдармен байланыс жасау үшін түрлі тапсырмаларды пайдалану; -сөз сөйлер алдында толқу сезімін басу үшн аутотренинг тәсілдерін қолдану.
Қарым-қатынас жасау аясын дамыту
Қарым-қатынас жасау проблемалары жөніндегі психологиялық әдебиеттерді тыңғылықты зерделеу.
Адамның сыртқы пішіні бойынша бақылағыштық, немесе сөйлесіп отырған адамның ішкі дүниесін тани білу ерекшеліктерін жетілдіру.
Сөйлесіп отырған адамыңның ықыласын өзіңе аудара білу.
Қарым-қатынас жасайтын сырлас адамдарың арасында әңгімелерді, талқыламаларды бастап беретін бастамашысы болуға ықылас білдір.
Жалқаулыққа апаратын әдеттерді жеңу
П.И.Чайковскийдің айтқан нұсқамасын өзіңе үлгі етіп, есіңде ұста: жалқау адамға ешқашанда шабыт келмейді, жұмыс істеуге көңіл-күйің болмасада өзіңді жұмыс істетуге мәжбүр етуді үйрен.
Жұмыс істеуге зауқың жоқ, алайда жұмыс істеу керек, мұндай жағдайда өзіңді-өзің иландырып, тіпті «Іске кіріс» деп өзіңе-өзің бұйрық беру қажет.
