Ы.Алтынсаринні? "Бай баласы мен жарлы баласы" ??гімесі
Ы.Алтынсаринні? "Бай баласы мен жарлы баласы" ??гімесі
Данный урок разработан для учащихся 6 класса по казахской литературе.
В казахской литературе как и в русской литературе есть устное народное творчество. Устное народное творчество подразделяется на несколько видов.Это сказки, стихотворения, пословицы и поговорки, скороговорки, различные рассказы.
Данная разработка урока по казахской литературе по рассказу великого писателя Ыбрая Алтынсарина. Рассказ переводится как сын бая и сын бедняка.Дети отстали от кочевавшего аула и находили себе различные предметы для выживания.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Ы.Алтынсаринні? "Бай баласы мен жарлы баласы" ??гімесі »
Күні: _______________________
Сабақтың тақырыбы:Ы. Алтынсариннің «Бай баласы мен жарлы баласы» әңгімесі
Сабақтың мақсаты: Ы.Алтынсариннің өмірі мен шығармашылық жолы туралы оқушылар түсініктерін, Ы. Алтынсариннің қазақ әдебиетіндегі орны туралы оқушы білімдерін толықтыру, тіл дамыту, сөздік қорларын молайтуға жағдай туғызу. Әдебиет теориясынан түсінік беру. «Бай баласы мен жарлы баласы» әңгімесіндегі еңбек тақырыбының ашылуы. Оқушылардың ағартушы-жазушыға деген құрмет сезімін тәрбиелеу, еңбектің адам өміріндегі маңыздылығын түсінулеріне ықпал ету.
Сабақтың түрі: жаңа білімді игеру сабағы
Әдіс-тәсілдері: баяндау, мәнерлеп оқу, сұрақ-жауап, көрнекілік қолдану
Ы.Алтынсариннің өмірі мен шығармашылығына арналған оқулық мәтінімен оқушылар өз бетімен танысады.
Ы. Алтынсарин туралы оқып-білгендерін «Эстафета» ойын тапсырмасы орындау арқылы тексеру. Ол үшін сынып оқушылары үш топқа бөлінеді. Әр топ өзі оқып-үйренуге тиісті мәтін бөлігімен жұмыс істейді. Үш топқа парақ таратылады. Белгі бойынша белгілі бір уақыт ішінде бір-бірін қайталамай, үндеместен, естерінде қалған мәліметті, оқиғаны, мерзімдерді параққа жазып, бір-біріне жылжытып беріп отырады. Қай топ неғұрлым көп мәлімет берсе, толық, нақты жауап беріп, мерзімдерді дәл көрсетсе, сол топ жеңімпаз болады.
Интерактивті тақтада мәтінге байланысты жасалған сөздік көрсетіледі.
Тапсырма: сөздердің қолданылу аясын анықтау, лексикалық жұмыс жүргізу.
Беделді-авторитетный
Белгілі- известный
Хатшы-секретарь
Мүмкіндік-возможность
Пайдалы болу-быть полезным
Аға жәрдемші-старший помощник
Ғимарат-здание
Тікелей-напрямую
Ұғымтал-понятливый
Қарапайым-простой, скромный
Жауапты жұмыс-ответственная работа
Оқу құралдары – учебные принадлежности
Тағайындалды-был назначен
3.Оқулықпен жұмыс:
Шоқан туралы берілген мәтінді оқу
Сөздікпен жұмыс:
ағартушы - просветитель
шөбере-правнук
шен алу — получить чин
зерттеушілік қабілетті - исследовательские способности
таңдаулы - избранный
құрбылар - сверстники
жаңа белес — новый этап
дүниежүзілік - всемирный
үлес - вклад(жалғасы оқулықта бар)
Берілген сөздер бойынша келесі тапсырманы орындау:
Зат есімдерге сәйкес келетін сын есімдерді қосып жазу арқылы сөз тіркестерін, сөйлемдер құрастыру.
Мәтін мазмұны бойынша сұхбат құрастыру.
Ұлы адамдардың Шоқан туралы айтқан сөздерін түсіндіру:
Шоқан туралы Г.И.Потанин: «Бізден жасы кіші болса да, өзімізбен салысытырғанда, ол үлкен сықылды еді де, біздер оған қарағанда бала тәрізді едік, өзінің бізден артық білетіндігін, не біздерден білімі жағынан жоғарылығын білдіруге тырыспаса да, жай әңгіменің өзінде-ақ оның білімінің бізден артықтығы танылып қалатын. Жалпы жолдастарына, соның ішінде маған, ол еріксіз «Еуропаға ашқан терезе» ІҮ. Әдебиет теориясынан сюжет туралы түсінік беру.
Сюжет туралы түсінік
Көркем әдебиеттің негізгі қарастыратын мәселесі -адам тағдыры. Шығармада адамдар әртүрлі қарым-қатынасқа түседі. Шығармадағы оқиғалар белгілі бір жүйемен құрастырылады. Көркем шығармадағы оқиғалардың рет-ретімен баяндалып, бір-бірімен байланысып, біртұтас желіс құруын сюжет дейміз. Сюжет болмаса, шығарма да болмайды. Кез келген шығарманы алатын болсақ, онда суреттелетін оқиғаның басталуы, дамуы, аяқталуы бар. Оқиғаға қатысты адамдар да үйлесімді әрекеттерге түседі.
Мысалы, С.Бегалиннің «Шоқан асулары» повесін алатын болсақ, оның өзі бірімен -бірі байланысты екі бөлімнен тұрады. Бөлімдердің өзі өзара байланысты тараулардан тұрады. Әр тараудың өзі жеке бір оқиғаны суреттесе де, барлық оқиғалар Шоқан бейнесін сомдауға бағытталған. Шоқанның балалық шағынан бастап, ғалым болып қалыптасуына дейінгі оқиға желісі қамтылған.
Сөздік:
мәселе-проблема
адам тағдыры-судьба человека
жүйе-система
біртұтас желіс-единая мысль
басталуы-начало
дамуы-развитие
аяқталуы-развязка
бөлім-часть
тарау-глава
Ү. Сабақты бекіту
Шоқанның саяхат жасаған жерлерін географиялық картаны пайдалана отырып белгілеп көрсету, әңгімелеп беру.
Шоқанның ғылымға келу жолы туралы әңгімелеу.
ҮІ. Сабақты қорытындылау, оқушылар білімін бағалау
Блиц - турнир сұрақтарына жауап беру:
Шоқан ....
Шын аты...
1853 жылы...
1856 жылы...
1857 жылы...
1861 жылы...
1865 жылы...
Шоқанның орыс достары ...
ҮІІ. Рефлексия кезеңі
Шоқанға қандай сұрақтар қояр едіңдер?
ҮІІІ. Үй тапсырмасы:
Қосымша тапсырманы:
р\с
Жалқы есімдер
Түсінік
1
Шоқан Уәлиханов
Ұлы ғалым, тарихшы, фольклоршы, этнограф,географ, ағартушы, демократ.
