То?ыспалы ы?пал. 5-сынып

?аза? тілі 5-сынып

Саба?ты? та?ырыбы: то?ыспалы  ы?пал

Саба?ты? ма?саты: а) білімділік: О?ушылар?а ?ндестік за?ын, то?ыспалы  ы?пал т?сіндіру

?) дамытушылы?: О?ушыларды? ауызекі с?йлеу тілін дамыту,п?н бойынша ал?ан білімдерін ж?йелі т?рде ?олдана білуге да?дыландыру

б) т?рбиелік: О?ушыларды? п?нге деген ?ызы?ушылы?тарын ояту, ?деби тілде к?ркем с?йлеуге т?рбиелеу.

Саба?ты? ?дісі: топпен ж?мыс, сайыс саба?, жатты?у ж?не талдау, с?ра?-жауап, ой сергіту ойындары.

Саба?ты? т?рі: аралас саба?.

Саба?ты? к?рнекілігі: слайд, Абай портреті, дидактикалы? топтамалар, т?рлі сюжетті суреттер,  тест с?ра?тары.

П?наралы? байланыс: ?дебиет, математика.

Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру.

С?лемдесу, кезекшімен с?хбаттасу, о?ушыларды тексеру. Психологиялы? дайынды?.

Бірінші о?ушы дауысты дыбыстан басталатын тілек айтса, екінші о?ушы дауыссыз дыбыстан басталатын тілек айтады.

ІІ.Б?гінгі саба?ты? ??рылымымен таныстыру.

     Саба? «Ашы? журнал саба?ы» деп аталады. Журналды? ?р пара?ында та?ырыптар берілген: 1. ?айталау-о?у анасы;2. Жа?а саба? ??пиясы; 3. Кітап-досы?, а?ылшы?; 4. Білімді мы?ды жы?ар; 5. Жеті ж?ртты? тілін біл. 6. Білімі?ді бай?ап к?р.

     ?р беттегі та?ырыпты аша отырып, тапсырмаларды орындаймыз. Сыныпта?ы о?ушылар суреттер та?дау ар?ылы топ?а б?лінеді.

??рметті білім алушы о?ушылар, б?гін бізді? саба?ымызда хал?ымызды? ?лы а?ыны Абай ??нанбай?лы?ле? жолдарын б?гінгі саба?ымызды? эпиграфы ретінде аламыз. «?ылым таппай ма?танба»  атты ?ле?індегі бес асыл іске ?атысты етіп топты? атын аламыз. Жарыс?а кіріспес б?рын ?р топ ?зін таныстыру ?ажет. Ал сайысты бастайы?!

?р топ сынып б?лмесі ішінде белгіленген орын?а б?лініп отырады. Топты? аттары жазыл?ан белгіленген парта?а ?ойылады. ?р топ жетекшісі ?здеріні? тобын т?мендегі шума?тар ар?ылы таныстырады.

1. «Талап» тобы.

Талабы? болса тайсалма,

?зі?ді-?зі? бай?а да,

Талаптанса? же?есі?

?иынды?ты ?ашанда.

2. «Е?бек» тобы.

Е?бек етсе? ерінбей,

Е?бегі? ?алмас к?рінбей.

Зор табыс?а кенелтер

??лшына еткен е?бек ?ой.

?айталау-о?у анасы. ?ткен саба?тарды ?й тапсырмасын с?рауда ал?аш?ы «?айталау-о?у анасы» пара?ы ашылады.

1-?атар о?ушылары бірлесіп, дауысты дыбыстар бойынша тірек сызбасын салады, т?сіндіреді, ережесін айтады.

2-?атар о?ушылары бірлесіп, дауыссыз дыбыстар бойынша тірек сызбасын салады, т?сіндіреді, ережесін айтады.

Жа?а саба?ты т?сіндіруде «Жа?а саба? ??пиясы» пара?ын ашамыз.

а) С?зж?мба?ты шешу ар?ылы жа?а саба?ты? та?ырыбын табу.

б) «Ой ?оз?ау».

Зымыран ?дісі ар?ылы  с?ра?тар ?ою.

1. Фонетика нені зерттейді?
2. Орыс ?ліпбиіне ?ашан к?штік? (1940 жылы)
3. ?ліпби с?зі ?ай тілден енген? (араб)
4. ?аза? тіліне т?н дыбыстар нешеу? (9)
5. Дыбыстар нешеге б?лінеді? (2)
6. ?ндестік за?ы нешеге б?лінеді? (2)
7. Дыбыс ?ндестігі нешеге б?лінеді? (3)
8. Ілгерінді ы?палды? жасалуы.
9. Кейінді ы?палдын жасалуы.
10. Буынны? т?рлері. (3)

Бастауышта ал?ан білімдерін тексеру.

?) мысалдар ар?ылы жа?а саба? т?сіндіріледі.

б) о?ушыларды? талдап, т?сіндіруі бойынша ереже шы?ару.

Жа?а саба? ??пиясы

Досжан сені к?ргеніме ?уаныштымын!

Баланы? аты ?алай жазылады

?алай естіледі

Неліктен олай естіледі,?алай ойлайсы?дар?

     Мысалы: Шайтанк?л (айтылуы шайта?г?л), тасжар?ан (ташшар?ан).

     Мына с?здерден ?андай ?згеріс бай?ады?дар?

     О?ушылар ?здері ереже шы?арады.

     ?атар т?р?ан екі дыбысты? бір-біріне бірдей ы?пал етуін то?ыспалы ы?пал дейміз.

Жатты?у ж?мыстарын ж?ргізу ?шін «Кітап- досы?, а?ылшы?» пара?ы ашылады.

Семантикалы? картамен ж?мыс

Мысалдар

С?з арасында?ы ілгерінді ы?пал

С?з ішіндегі кейінді ы?пал

То?ыспалы ы?пал

?ндестік за?ына ба?ынбайтын ?осымша

Бір к?ні

+

Жанбады

+

Т?зсыз

+

Есжан

+

Д?ние?ор

+

?азжуа

+

Д?ріхана

+

Бес жыл

+

Асанбек

+

О? ?ол

+

«Білімді мы?ды жы?ар»

?р топ о?ушылары ?з топтарыны? аттарын математикалы? т?сілмен талдау жасау.

Сергіту с?ті ретінде «Жеті ж?ртты? тілін біл» пара?ы ашылады.

О?ыл?ан ма?алда?ы айтылмай ?ал?ан с?зді тауып айту, орысша баламасын тап.

а) Жігітті намыс ?лтіреді,. ?амыс ?лтіреді (?оян-заяц)

?) Баланы? тілі. ( бал-мед)

б) О?усыз. жо?,. к?ні? жо? (білім-знание)

г) ?нер алды-?ызыл. (тіл-язык)

?) К?п с?з-к?мір,

    Аз с?з-.(алтын-золото)

д). –оттан да ысты? (Отан-Родина)

е). ?ссе-жерді? к?ркі (г?л-цветы)

   . ?ссе-елді? к?ркі (?ыз-девушка)

з) Айтыл?ан.-атыл?ан о?пен те? (с?з-слова)

Бекіту с?ра?ын беру ?шін «Білімі?ді бай?ап к?р» пара?ы ашылады.

«?ытайша десерт» ?дісі бойынша тапсырма тексеріледі.

1. ?ай с?зде ілгерінді ы?пал барын белгіле?із.

А) Жауып

?) Саба?ы

Б) Жазса

+В) Ашса

Г) К?нбеді

2. Кейінді ы?палды с?зді белгіле?із.

А Елге

? Т?нбеді +

Б Есбай

В Ашса

Г О?улы?

3. ?ай с?зде кейінді ы?пал барын белгіле?із.

+А) С?зсіз

?) ?ашса

Б) К?рікпай

В) С?тбай

Г) Ала к?з

4. Ілгеріндіы?палдытабы?ыз

А) Бесігім

+?) С?тпай

Б) Тара?ым

В) Теуіп 

Г) Тауып

5. Кейінді ы?палды тап.

А) Тастан

?) Жаз?ы

+Б) Кітабым

В) Тасжар?ан

Г) Шайтанк?л

6. То?ыспалы ы?пал деген не?

А) Дауысты дыбыстарды? бірі??ай жуан не жі?ішке болып ?ндесуі.

?) Алды??ы дыбысты? кейінгі дыбыс?а ?сер етуі.

Б) Со??ы дыбысты? алдын?ы дыбыс?а ?сер етуі.

+В) ?атар т?р?ан екі дыбысты? бір-біріне ?сер етуі.

Г) Дауысты дыбыстарды? жуан, жі?ішке болып араласып келуі.

7. ?ай с?зде то?ыспалы ы?пал барын белгіле?із.

А) Жазсын

?)Жанболат

Б) Жанпейіс

В) Адамнан

+Г) Шайтанк?л

8. Ілгерінді ы?палды к?рсеті?із.

А) О?ушы

?) Жолдасым

Б) Ойыншы?

+В) ?ашса

Г) А?шы

9. Кейінді ы?палды белгіле?із.

А) Келе к?р

+?) Жанпейіс

Б) Ішсе

В) Ала к?з

Г) Ашса

10. Біры??ай жуан буынды с?зді табы?ыз.

+А) Тану

?) Арбакеш

Б) С?зше?

В) ?асен

Г) ?су  

?йге тапсырма:    ы?палдарды ?атыстырып м?тін ??рап, жазып келу.

Ба?алау: ба?алау пара?ы ар?ылы о?ушылар ?здерін-?здері ба?алайды