Технологическая карта урока в 6 классе "Да5ааьын ааттар"

Уруок тиэмэтэ

Даҕааһын ааттар

Уруок тиибэ

Саҥа билиини иҥэринии

Уруок сыала

Сыала:

үөрэтэр (билэр-көрөр үөрүйэх): даҕааһын аат суолтатын, морфологическай бэлиэтин араарыы; ылбыт билиини чиҥэтии; тиэкискэ даҕааһыны сатаан булуу; сыыһаны булан көннөрүү; даҕааһыны тылга-өскө, айар үлэҕэ таба туһанарга үөрэтии.

сайыннарар (бэйэни салайынар, бодоруһар үөрүйэх): тыл кэрэтигэр умсугуйуу; саҥарар саҥаҕа бэйэ кыаҕын толору туһаныы; тылын-өһүн бэйэтэ сатаан тупсаран, санаатын сиһилии этии; дьону кытта бииргэ алтыһан үөрэнэр, үлэлиир араас ньыманы баһылааһын (пааранан, биирдиилээн); тылын сайыннарарыгар туох-ханнык түмүккэ кэлиэхтээҕин быһа холоон билии;

иитэр (тус санааны, сыһыаны сайыннарар үөрүйэх): тыл баайын, кырааскатын сыаналааһын; саҥарар саҥатын кэтээн көрөн сөптөөх түмүк оҥостуу; бэйэ үлэлиирин ситиһии (самостоятельность), үөрэнээччилэр бодоруһар эйгэлэрин тэрийии (пааралыы үлэ нөҥүө); төрөөбүт дойдуга таптал.

Күүтүллэр түмүктэр

Тустаах үөрэх биридимиэтин үөрэтии

(предметные)

Үөрэх сатабылларын иҥэрии

(метапредметные)

Ытык өйдөбүллэри иҥэрии

(личностные)

- даҕааһын аат туһунан өйдөбүл ылыы, бэлиэтин араарыы;

- тиэкистэн даҕааһын ааты булуу; -даҕааһын ааты этиигэ таба туттуу;

- даҕааһыны тылыгар-өһүгэр, тиэкискэ таба туттуу, сыыһаны булан көннөрүү

- чопчу тиэмэҕэ матырыйаалы наардааһын;

- араас көрүҥнээх тиэкиһи сатаан истии, ааҕыы;

- тиэкис араас көрүҥүн суругунан оҥоруу;

-ылбыт билиитин, үөрүйэҕин сатаан туһаныы

-төрөөбүт тыл кэрэтигэр умсугуйуу;

-тылы-өһү сайыннарарга дьулуһуу;

-ылбыт билиитигэр, тылын баайыгар тирэҕирэн санаатын тиэрдии;

- саҥарар саҥатын кэтээн көрөн сөптөөх түмүк оҥостуу

Уруокка туттуллар ньымалар

пааранан үлэ, биирдиилээн үлэ

Туттуллар матырыйааллар

ИКТ, карточкалар, аудио матырыйаал, үлэлиир тэтэрээт (рабочая тетрадь)

Уруок хаамыыта

Уруок этээптэрэ

Үлэ көрүҥнэрэ

Учуутал үлэтэ

Үөрэнээччи үлэтэ

Күүтүллэр түмүктэр

Тэрээһин

Киирии тыл

-Үтүө күнүнэн! Билсиһэн кэбиһиэххэйиҥ. Мин аатым Матрена Васильевна диэн.

- Бүгүн эһиэхэ уруок ыыта кэллим. Бары көхтөөхтүк кыттыаххыт, үлэлиэххит диэн эрэнэбин.

олорон истии

-болҕомтону тардыы

-үлэлииргэ туһаайыы

Сонурҕатыы

(көҕүлээһин)

Тыллары таайыы

(ИКТ)

Проекторга (1 слайд) ойууларга сыһыаннаах кистэнэ сылдьар даҕааһыннары таайтарыы

Күн – сырдык, сылаас, саһархай

Хатыҥ – көнө, маҥан, нарын

Күөл – улахан, дириҥ, төгүрүк

Бу тыллар көмөлөрүнэн уруок тиэмэтин арыйыы

тыллары таайыы

тиэмэ аатын таһаарар

- интэриэһэ үөскүүр

- таайар

- ырыҥалыыр

- сабаҕалааһын оҥорор

Саҥа билиини иҥэринии

Быраабыла таһаарыы

(пааранан үлэ)

Карточкалары түҥэтии (даҕааһын ааттар, аат тыллар)

Сорудах: тыллар ис хоһооннорунан паараларын булуу уонна бу тыл ситимнэрэ туох уопсайдаахтарын быһааттарыы.

- быраабыла таһааттарыы

(дуоскаҕа үлэ)

2 слайданы көрдөрүү

паараларын көрдүүллэр (тыл ситимин сөп түбэһиннэрэн)

уопсай өрүттэрин быһаараллар, туох ураты баарын этэллэр

- сөптөөх түмүккэ кэлэр

- уруок тиэмэтин бэйэтэ арыйар

- бииргэ алтыһан үлэлиир

Чопчулааһын

тэҥнээһин

тиэкистэри тэҥнээн көрдөрүү (3 слайд)

тиэкиһи ааҕаллар, тэҥнииллэр

- тыл кэрэтигэр умсугуйуу

- тэҥнээн араарыы

Билиини ылыныы, чиҥэтии

Тиэкиһи кытта үлэ

• Сайын туһунан ойуулааһын тиэкис биэрии (үлэлиир тэтэрээт)

Сорудах: Тиэкистэн даҕааһын ааттары булуу.

-биирдии-биирдии доргуччу аахтарыы, даҕааһын ааттарыы булларыы

• “Таптааҥ төрөөбүт дойдугутун” тиэкиһи иһитиннэрии (аудио матырыйаал)

Сорудах: Тиэкиһи болҕойон иһит. Даҕааһын ааттары сөптөөх миэстэҕэ таба туруор. (тиэкис иккитэ ааҕыллар)

-тыллары туруоралларыгар бириэмэ биэрэн бэйэ үлэтин тэрийии;

-тиэкистэрин аахтарыы;

- бэйэ үлэтин бэрэбиэркэлэнии, көннөрүү сыаналаныы (4 слайдаҕа сөптөөх тиэкиһи көрдөрүү)

тиэкистэн көрдөөн булаллар

тиэкиһи чуумпутук олорон истии, өйдөөһүн

тугу өйдөөбүттэринэн бэлиэтэнии

биирдиилээн ааҕыы

бэйэни бэрэбиэркэлэнэллэр, сыыһаларын көннөрөллөр

- тиэкиһи кытта үлэлиир;

- тыллары була, араара үөрэнэр;

- төрөөбүт тылын барҕа баайын сыаналааһын

- атын киһини истэр үөрүйэҕи сайыннарар;

- болҕомтолоох буолууну ирдиир;

- сыыһатын көннөрүнэр;

- бэйэтин сыаналанар;

Сынньалаҥ

оонньуу

Тыллары даҕааһыннар көмөлөрүнэн таайтарыы: дьэдьэн, тиит, алаас

бэйэ-бэйэлэригэр таайтараллар, таайаллар

-интэриэс көбүтүү

Иҥэриммит билиини туһаныы

Айар үлэ

(хартыынанан үлэ)

Суругунан айар үлэ тэрийии:

(үлэ тэтэрээтин хас биирдии үөрэнээччигэ түҥэтии)

Сорудах: бэриллибит ойууларга даҕааһыннары толкуйдаан киэргэтэн суруйуу: хонуу, оҕолор, сибэкки (ньээм от-алтан от), күрүө (5 слайд)

-оҕолорго чугаһаан өйдөөбөтөхтөрүн быһаарар, сөптөөх суолга сирдиир

- биирдиилээн ыйытыы

Саха биллиилээх худуоһунньугун Андрей Чикачев “Ньээм оттор” хартыынатын 6 слайдаҕа көрдөрүү

Сорудах: бу хартыынаны ойуулаан ойуулааһын тиэкис айыы

-тиэкистэрин аахтарыы

-холобур курдук үөрэнээччи тиэкиһин ааҕыы

тэтэрээккэ үлэ

бэриллибит тылларга даҕааһын аат толкуйдууллар, суруналлар.

бэйэлэрин холобурдарын ааҕаллар

эрдэ суруйбут тылларын ситимигэр тирэҕирэн хартыынаҕа сыһыаннаах тиэкис айаллар

-саҥарар саҥаҕа даҕааһыны таба туһанар;

- тылын-өһүн тупсарар;

-бэйэ-бэйэни истиһии

-көрбүтүн туһунан санаатын сааһылаан суруйар;

-бэйэ үлэлиирин ситиһии;

- тэҥниир;

-тыл баайын, кырааскатын сыаналааһын;

Бэйэни сыаналааһын

Санааны этинии

Бэйэҕит санааҕытыгар тиэкискит төһө сатаннай? Туох сатамматай? Туох ыарахаттары көрүстүгүт?

• Түмүк оҥоруу

ыйытыыларга хоруй

- түмүк санааҕа кэлии

-бэйэни сыаналанар уонна түмүк оҥостор