Тема: Сыйфат д?р???л?ре (степени сравнения прилагательных).
Максат:
1.Укучыларга сыйфат д?р???л?ре турында т?шенч? бир?,рус теле аша
чагыштырып,охшаш ??м аермалы якларын билгел?т?,
предмет билгел?рен чагыштырып,укучыларны? фикер й?рт? бел?,
с?л?тл?рен ?стер?не д?в?м ит?.
2. Сыйфат с?з т?ркеме турындагы белемн?рен ныгыту,системалаштыру
3.Диологик,монологик с?йл?м телен ?стер?.
4. Активлык ??м м?ст?кыйль фикер й?рт? бел? с?л?тен т?рбиял??.
?и?азлау:д?реслек 42-43нче битл?р,т?сле карандашлар,китаплар,таблица,мультимедиа,
Р.З.Хайдарованы? мультидискы.
Сыйфат д?р???л?рен? багышланган 3 д?ресне? беренчесе.
Оештыру ?леше: Ис?нл?ш?,у?ай ??м психологиг хал?т тудыру.
Ис?нмесез, балалар!
Матур булсын к?небез!
К?л?ч булсын й?зебез!
Булыйк х?рчак ?д?пле,
Отыйк матур гад?тне
Д?рес,матур утырыйк,
Д?рест? ?авап бирик.
К?р?м, д?реск? барыгыз да ?зер,китап-д?фт?рл?регез парта ?стенд?, ручка-карандашларыгыз да бар.
Буген безне д?рест? к?п эш к?т?:
1.Табышмаклар чишерг?
2. Сыйфат турындагы белемн?рне иск? т?шерерг?
3.Сыйфат д?р???л?ре бел?н (степени сравнения прилагательных) танышырга
4.Сыйфатларны кулланып,д?рес ??м матур итеп с?йл?шерг? ?йр?нерг? тиешбез
Игътибар бел?н ты?лап утырсагыз, эшт? актив катнашсагыз,д?рест? барыбыз
да “4-л?р”??м “ 5-л?р”ген? алырсыз дип ышанам.
2.?й эше тикшер?
?йд? сез табышмаклар х?зерл?п килерг? тиеш идегез.Х?зер сез,с?зл?рне
д?рес ?йтерг? тырышып, табышмакларыгызны ?йт?сез.
Калганнар бик игътибар бел?н ты?лый.?й эше ?чен 2 ш?р
билге алырга м?мкин.
Табышмакны д?рес итеп ?йтеп бир?че д?, ?авап бир?че д? билге ала.5 табышмак ?чен-“5”; “4-4”; “3к?-3”.Табышмаклар ?йтеш?.Билге кую.
Актуальл?штер?.
Мин д? табышмак ?йт?м: 1 слайд
Эн?ле к?лм?к киг?н,
Урманнан безг? килг?н (чыршы)
С?злек эше: эн?ле.
-Чыршы тагын нинди?
-Яшел.
-Эн?ле, нинди сорауга ?авап бир??
-Нинди?
Нинди? (какой?)сорауларына ?авап бир?че нинди с?з т?ркеме?
-Сыйфат
Русча кагыйд?сен эйтегез.
-Имя прилагательное-часть речи,которая обозначает признак предмета и отвечает на вопросы- какой?
Татарчасын кем ?йт? алыр?
Предметны? билгесен белдереп,нинди? сорауларына ?авап бирг?н с?з теркеме-сыйфат дип атала. 2 слайд
-Молодцы.? х?зер карандаш, китап с?зл?рен, нинди?соравына куеп карыйк.Кем и? к?п с?стезм?л?р т?зи алыр?
-Карандаш нинди?(очлы,озын,т?сле)
-Китап нинди?(калын,н?зек,матур,кызык)
3.Я?а материалны й?р?н?
1-Ике карандашны чагыштырыгыз (сравните).
Кайсы озынрак?
-Ике китапны чагыштырабыз.
-Бу китап-калын, монысы аннан да калынрак.
-Икенче китап турында тагын ничек ?йтерг? була?
-Ул бик калын (очен толстый)
? х?зер слайдка карагыз. 3 слайд
Ч?ч?кл?р нинди т?ст??
-Кызыл
-Л?кин кызыл т?с барысында да берт?рлеме?
-Юк
-Рус теленд? ничек ?йтеп була?(красный,красноватый)
Татарча ничек ?йтербез?Кызыл,кызылрак,кып-кызыл,бик кызыл,кызгылт.
Бу сыйфатны? т?рле д?р???д? киле? була.
4.С?злек эше:
Д?р???-степень
Х?зер д?фт?рл?рл?регезне ачып число,я?а теманы язып куябыз.
Без х?зер сыйфат д?р???л?рене?( степени сравнения) ясалышы бел?н танышырбыз,рус теле бел?н чагыштырып охшаш ??м аермалы якларын ачыкларбыз.
?зебез д? сыйфатлардан калган 2 д?рест? т?рле д?р???л?р ясарга й?р?нербез.
Кем сыйфатлардан д?рес итеп д?р???л?р ясый ала аларны “ 5” к?т?.
Таблицага игътибар ит?без 5 слайд
Гади д?р???( Положительная степень)
2. Чагыштыру д?р???се (Cравнительная степень)
3. Артыклык д?р???се (Превосходная степень)
4. Кимлек д?р???се (Уменьшительная степень)
Таблица буенча сыйфатларны? ясалышы ?йр?нел?,мисаллар китерел?
42 нче бит. 6 слайд
Рус теле бел?н охшаш якларын атыйлар
Название степени
Показатели степени
Примеры
Положительная
(Гади д?р???)
–
матур – красивый
сары – желтый
т?г?р?к – круглый
Сравнительная
(Чагыштыру д?р???се)
-рак/ - р?к
матур-рак – красивее
сары-рак – желтее.
т?г?р?г-р?к – круглее
Превосходная
(Артыклык д?р???се)
а)частичное повторение основы;
б) усилительные частицы: и? – самый, бик – очень, ?т? – сверх
сап-сары – очень желтый
т?п-т?г?р?к – самый круглый
бик матур – очень красивый
и? зур – самый большой
?т? сизгер – сверхчувствительный
Уменьшительная – от прилагательных, выражающих цвет
(Кимлек д?р???се)
-кылт/ - келт
-гылт/ - гелт
-сыл/ - сел, - су
сар-гылт – желтоватый
ал-су – розоватый
ак-сыл – беловатый
з??г?р-су – голубоватый
Парларда эшл?? (бер берсенн?н сорыйлар)
-Кем сыйфат д?р???л?рен т?г?л итеп ?йт? ала-д?фт?р кырыена ?зен? “ 5” куя,
“4”сен д? бел?,?з ген? хаталар ?иб?р?-“4”,барысын да эйт? алмый-“3”,кем теманы а?ламый- ? куя.
4 Ныгыту
1.4 нче кунегу “кайсы ?лгер “уены 43 нче бит
7 слайд ярд?менд? тикшерел?
Физкультминутка
2.5 кунегу
Бирелг?н сыйфатларыны? д?р???л?рен билгел?у( телд?н)
3.3 кунегу 8 слайд
4.Тиешле сыйфатларны куеп ??мл?л?рне к?череп яз 9 слайд
-к?з. ..,..,яфраклар коела..
..кошлар..якка кит?.Козен конн?р..,? ??ен..
(Кыскарак,озынрак,алтын,сары,яшел,кызыл,кучм?,?ылы)
-Сыйфатлар ?ст?г?ч,??мл?л?р матурайды,тулыландымы?
-Сыйфатлар ни ?чен кир?к?
С?йл?мебезне тулыландыра,матурайта,тагы да т?г?л ?йтерг? м?мкинлек бир?.
5.Уен “артык с?зне тап”
Алма,карбыз,?ил?к-т?мле
Кар,шик?р,ч?й-ак.
Кыз,к?з,?ни-чиб?р.
6.Уен-эстафета.Тактада предметны? исемен белдер?че с?з язылган.??р р?тт?н
укучы предметны? билгесен белдер?че с?зл?р яза.
1 р.?ни (кадерле,матур,эшч?н..)
2р.Бала (кечкен?,елак.)
Тест ярд?менд? ?зебезне? белемн?ребезне тикшерербез.Б?ген д?рест? барысын да д?рес а?лап,ист? калдырдыкмы ик?н?11 слайд ярд?менд?.
“5”-се д? д?рес-“5”,
4-“4”
3-“3”
Кемне? билгесе “2” –лек, ул укучы ?йд? таблицаны яхшылап ?йр?н?.Минем яныма килеп,?ст?м? эш ала.
Икенче д?рест? билгесен т?з?т? ала.
5.?й эше а?лату.
8 нче кунегу.Т?р?ем? итерг?
Тагын да яхшырак билге алырга тел?учелэр “ минем ?ни” темасына
сыйфатлар кулланып,кечкен? ген? хик?я т?зеп килерг?.
