kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

С?з яси?учи ?ошумчилар

Нажмите, чтобы узнать подробности

Д?рисни? мавзуси: С?з яси?учи ?ошумчилар

Д?рисни? м?хсити: 1. С?з яси?учи ?ошумчилар ????ид? толу? ч?ш?нч? бериш.

                                  2. ?ст? са?лаш, ойлаш ?абилийитини ашуруш, саватли?   

                                      йезиш?а, ижадий ишл?шк? ?гитиш.

                                  3. Ад?мг?рчиликк?, ?зини-?зи баш?уруш?а т?рбийил?ш.

Д?рис т?ри: арилаш

?оллинилиди?ан усуллар: соал-жавап, ч?ш?нд?р?ш.

К?рн?кликл?р: д?рислик,схемилар

Д?рисни? бериши:

I. Уюштуруш ?исми

О?у?училарни т?г?лл?п, д?риск? т?йярлитиш.

     II. ?й тапшурмисини  т?кш?р?ш

304-к?н?кмини орунли?ини т?кш?р?п чи?им?н.

     III. Билимини т?кш?р?ш.

  1. ?ошумч? дегинимиз нем??
  2. ?ошумчи?а мисал к?лт?р???
  3. ?ошумчилар ?анч? т?рг? б?л?ниду?

«Бели? тутуш» оюни.

  1. «Достум» дег?н с?зг? ж?мл? ойла??
  2. ?ошумчиларни? т?рлирини атап бери??
  3. «?ойчи» с?зини? томури бил?н ?ошумчисини ажритип бери??
  4. –лар ?ошумчиси?а с?з ойла??
  5. ?ошумчилар ?з алди?а айрим тур?анда м?на а?литамду?

Сатылай комплексли? /фонетикили? / т??лил ?илиш

  • лар ?ошумчиси.

Л тавуши



 

 

 

                       Л тавуши - жара?ли? ?з?к тавуш. С?в?ви, бу тавушни ейт?анда ?пкидин

                        к?лг?н ?ава т?г?члирини титиритип ?тиду.

                                 

 

          Л- партли?учи ?з?к тавуш. С?в?ви, бу тавушни ейт?анда ?ава жипсилишип тур?ан  

          нуту? ?залирини к?ч бил?н йерип ?тиду.

    А тавуши










 

 

 

                       А тавуши-  ?елин созу? тавуш. С?в?ви, бу тавушни ейт?анда тилни?

                      учи с?л к?йниг? тартилип, ?сти с?л т?в?нл?йду.

                       

                                 

         А тавуши- очу? созу?  тавуш. С?в?ви, бу тавушни ейт?анда е?из к?? ечилип, ?ава

         ?ркин чи?иду.

   Р тавуши

                           Р тавуши-  жара?ли? ?з?к тавуш. С?в?ви, бу тавушини ейт?анда, ?пкидин

                           к?лг?н ?ава тавуш т?г?члирини титритип ?тиду.

         Р тавуши –сирла??у ?з?к тавуш. С?в?ви, бу тавушни ейт?анда, ?ава жипсилишмай,

        бир-бириг? йе?инлишип тур?ан нуту? ?залири?а  с?рк?л?ш?п ?тк?нд? ясал?ан.

- чи ?ошумчиси

Ч тавуши









 

                       Ч тавуши- жара?сиз ?з?к тавуш. С?в?ви, т?л?ппуз ?ил?анда п???т шав?ундин

                         ясал?ан.

Ч тавуши – партли?учи ?з?к тавуш. С?в?ви, бу тавушни ейт?анда ?ава жипсилишип тур?ан нуту? ?залирини к?ч бил?н йерип ?тк?нд? ясал?ан.

И тавуши

 

 

                       И тавуши - инчик? созу? тавуш. С?в?ви, бу тавушни ейт?анда тилни?

                      алдин?и ?исми ??рик?т ?илиду.

                       

                                 

            И- тар созу?  тавуш. С?в?ви, бу тавушни ейт?анда е?из тар ечилиду.

И тавуши - л?вл?шмиг?н /л?в бил?н тилни? ?атнишиши?а ?арап /. С?в?ви, бу тавушни ейт?анда л?вл?р ал?а ?арап созулмайду.

 IV. Д?рисни? мавзуси в? м?хсити ейтилиду.

 V. Йе?и мавзуни ч?ш?нд?р?ш.

1. Спорт, мал, ба?, баш. Тахти?а йезил?ан бу с?зл?рг? с?з яси?учи ?ошумчиларни улап, спортчи, малли?, ба?в?н, башли? дег?н с?зл?рни ясаш?а болиду. ?нди ?з??лар ?аидини чи?ирип к?р??лар.

            «Томур с?зг? улинип, йе?и с?з ясайди?ан ?ошумчилар с?з яси?учи ?ошумчилар д?ймиз» д?п жавап б?рди. С?з яси?учи ?ошумчилар ад?тт? томур с?зни? ахири?а улиниду. М?сил?н, ?аза?-стан, ил-?уч, ?о?ун-лу?.

            Тилимизда томур с?зни? алдидин улинип келиди?ан б?зи с?з яси?учи ?ошумчилар бар. – бе, - на, -б?т. М?сил?н, бем?згил, нам?лум, б?т?или?.

VI. Йе?и мавзуни ч?ш?нгини ени?лаш.

  1. С?з яси?учи ?ошумчилар дегинимиз нем??
  2. С?з яси?учи ?ошумчиларни атап бери??
  3. ?айси ?ошумчилар томур с?зни? алдидин келиду?

 VII. Муст??к?мл?ш.

Д?рислик бил?н ишл?ш. 305- к?н?кмини е?изч? т??лил ?илиш.

306- к?н?км?. Томур с?з бил?н с?з яси?учи ?ошумчиларни? оттуриси?а ?ошуш б?лг?сини ?оюп, с?зл?рни к?чирип йези?лар.

Х?в?рчи- х?в?р+ чи, синипдаш- синип+даш, алмутили?- алмута+ ли?, малли?- мал+ли?.

С?з оюни

- чи, тарих, -стан, г?л, -ли?, бара?, -чи, су, -лик, Ярк?нт, -чили?, е?ир, -чан, к?й?м, -л?к, к?ч.

 VIII Ба?алаш. ?йг? тапшурма бериш.

 307-к?н?км?. 118-б?т.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«С?з яси?учи ?ошумчилар »

Дәрисниң мавзуси: Сөз ясиғучи қошумчилар

Дәрисниң мәхсити: 1. Сөз ясиғучи қошумчилар һәққидә толуқ чүшәнчә бериш.

2. Әстә сақлаш, ойлаш қабилийитини ашуруш, саватлиқ

йезишқа, ижадий ишләшкә үгитиш.

3. Адәмгәрчиликкә, өзини-өзи башқурушқа тәрбийиләш.

Дәрис түри: арилаш

Қоллинилидиған усуллар: соал-жавап, чүшәндүрүш.

Көрнәкликләр: дәрислик,схемилар

Дәрисниң бериши:

I. Уюштуруш қисми

Оқуғучиларни түгәлләп, дәрискә тәйярлитиш.

II. Өй тапшурмисини тәкшүрүш

304-көнүкмини орунлиғини тәкшүрүп чиқимән.

III. Билимини тәкшүрүш.

  1. Қошумчә дегинимиз немә?

  2. Қошумчиға мисал кәлтүрүң?

  3. Қошумчилар қанчә түргә бөлүниду?

«Белиқ тутуш» оюни.

  1. «Достум» дегән сөзгә жүмлә ойлаң?

  2. Қошумчиларниң түрлирини атап бериң?

  3. «Қойчи» сөзиниң томури билән қошумчисини ажритип бериң?

  4. –лар қошумчисиға сөз ойлаң?

  5. Қошумчилар өз алдиға айрим турғанда мәна аңлитамду?

Сатылай комплекслиқ /фонетикилиқ / тәһлил қилиш

  • лар қошумчиси.

Л тавуши



Л тавуши - жараңлиқ үзүк тавуш. Сәвәви, бу тавушни ейтқанда өпкидин

кәлгән һава түгүчлирини титиритип өтиду.


Л- партлиғучи үзүк тавуш. Сәвәви, бу тавушни ейтқанда һава жипсилишип турған

нутуқ әзалирини күч билән йерип өтиду.


А тавуши



А тавуши- қелин созуқ тавуш. Сәвәви, бу тавушни ейтқанда тилниң

учи сәл кәйнигә тартилип, үсти сәл төвәнләйду.

А тавуши- очуқ созуқ тавуш. Сәвәви, бу тавушни ейтқанда еғиз кәң ечилип, һава

әркин чиқиду.

Р тавуши


Р тавуши- жараңлиқ үзүк тавуш. Сәвәви, бу тавушини ейтқанда, өпкидин

кәлгән һава тавуш түгүчлирини титритип өтиду.


Р тавуши –сирлаңғу үзүк тавуш. Сәвәви, бу тавушни ейтқанда, һава жипсилишмай,

бир-биригә йеқинлишип турған нутуқ әзалириға сүркүлүшүп өткәндә ясалған.

- чи қошумчиси


Ч тавуши




Ч тавуши- жараңсиз үзүк тавуш. Сәвәви, тәләппуз қилғанда пәқәт шавқундин

ясалған.

Ч тавуши – партлиғучи үзүк тавуш. Сәвәви, бу тавушни ейтқанда һава жипсилишип турған нутуқ әзалирини күч билән йерип өткәндә ясалған.


И тавуши




И тавуши - инчикә созуқ тавуш. Сәвәви, бу тавушни ейтқанда тилниң

алдинқи қисми һәрикәт қилиду.

И- тар созуқ тавуш. Сәвәви, бу тавушни ейтқанда еғиз тар ечилиду.


И тавуши - ләвләшмигән /ләв билән тилниң қатнишишиға қарап /. Сәвәви, бу тавушни ейтқанда ләвләр алға қарап созулмайду.



IV. Дәрисниң мавзуси вә мәхсити ейтилиду.


V. Йеңи мавзуни чүшәндүрүш.

1. Спорт, мал, бағ, баш. Тахтиға йезилған бу сөзләргә сөз ясиғучи қошумчиларни улап, спортчи, маллиқ , бағвән, башлиқ дегән сөзләрни ясашқа болиду. Әнди өзәңлар қаидини чиқирип көрүңлар.

«Томур сөзгә улинип, йеңи сөз ясайдиған қошумчилар сөз ясиғучи қошумчилар дәймиз» дәп жавап бәрди. Сөз ясиғучи қошумчилар адәттә томур сөзниң ахириға улиниду. Мәсилән, Қазақ-стан, ил-ғуч, қоғун-луқ.

Тилимизда томур сөзниң алдидин улинип келидиған бәзи сөз ясиғучи қошумчилар бар. – бе, - на, -бәт. Мәсилән, бемәзгил, намәлум, бәтқилиқ.


VI. Йеңи мавзуни чүшәнгини ениқлаш.

  1. Сөз ясиғучи қошумчилар дегинимиз немә?

  2. Сөз ясиғучи қошумчиларни атап бериң?

  3. Қайси қошумчилар томур сөзниң алдидин келиду?

VII. Мустәһкәмләш.

Дәрислик билән ишләш. 305- көнүкмини еғизчә тәһлил қилиш.

306- көнүкмә. Томур сөз билән сөз ясиғучи қошумчиларниң оттурисиға қошуш бәлгүсини қоюп, сөзләрни көчирип йезиңлар.

Хәвәрчи- хәвәр+ чи, синипдаш- синип+даш, алмутилиқ- алмута+ лиқ, маллиқ- мал+лиқ..

Сөз оюни

- чи, тарих, -стан, гүл, -лиқ, бараң, -чи, су, -лик, Яркәнт, -чилиқ, еғир, -чан, көйүм, -лүк, күч.

VIII Баһалаш. Өйгә тапшурма бериш.

307-көнүкмә. 118-бәт.

Х. Һәмраев намидики оттура мәктәп










ОЧУҚ ДӘРИС

уйғур тили 5-синип

Мавзуси:

«Сөз ясиғучи қошумчилар»






Разиев Б.З.













2011-2012- оқуш жили



Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Прочее

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 5 класс

Скачать
С?з яси?учи ?ошумчилар

Автор: Разиев Бахитжан Закирович

Дата: 13.03.2015

Номер свидетельства: 186051


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

Курсы ПК и ППК для учителей!
800 руб.
4000 руб.
800 руб.
4000 руб.
ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства