11 сынып
Саба? та?ырыбы:§4.9-10. Жары?ты? ша?ылу ??былысы. Жазы? ж?не сфералы? айналар. Жары?ты? сыну ??былысы.
Саба? ма?саты:
1. Жары?ты? ша?ылу ??былысы. Жазы? ж?не сфералы? айналар. Жары?ты? сыну ??былысы туралы т?сінікті ?алыптастыру.
2. О?ушыларды? ?з бетімен ?ылыми ой ?орытындыларын жасай білуге жетелеу.
3. ?ылыми д?нитанымын ?алыптастырі, жауапкершілігін арттыру.
Саба? ?дісі: баяндау
Саба? т?рі:аралас
??рал жабды?тар:
Саба? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і.
ІІ. О?ушыларды? ?й тапсырмасын ?алай ме?гергендерін тексеру.
1. Жары?ты? т?зусызы?ты таралу за?ын пайдаланып, к?ле?ке мен ала к?ле?келерді ?алай т?сіндіруге болады?
2. Айда?ы к?ле?келер аны?, ай?ын да, ал Жердегі к?ле?келер к??гірт сол?ын болатыны неліктен?
3. Са?ым дегеніміз не? Олар ?алай аны?талады?
ІІІ. Жа?а саба?.
Жары?ты? ша?ылу ??былысы
Жары?ты? ша?ылуы деп екі ортаны? шекарасына ба?ыттал?ан жары? с?улесіні? ж?ру ба?ытыны? ?згеру ??былысын айтады. Б?л жа?дайда жары? с?улесі шы??ан ортасына ?айта оралады.
Жазы? айна деп тегіс ??делген ж?не ша?ылдыратын ?абатпен жабыл?ан, ?исы?ты? радиусы шексіздікке ?мтылатын жазы? бетті айтады.
Ø Жары? шы?арып т?р?ан S н?ктесінен Z айна?а дейінгі ?ашы?ты?ты? Z айнадан S1 н?ктесіне (жары?ты? кескініне) дейінгі ?ашы?ты?ына те? екенін, я?ни d= - f болатыны? д?лелдендер.
d= - f
жазы? айнаны? формуласы деп аталады.
Сфералы? айналар. Ша?ылдыратын беттері ?исы? болып келетін айналарды ?исы? айналар деп аталады.
Егер айна?а т?сетін параллель с?улелер бас оптикалы? оське параллель болмаса, онда олар ша?ыл?аннан кейін фокусте жиналмайды, фокусты? жазы?ты?та жиналады. Айнаны? фокусты? жазы?ты?ы деп айнаны? оптикалы? бас осьіне перпендикуляр болып, оны? фокусы ар?ылы ?тетін жазы?ты?ты айтады.
Жары?ты? сыну ??былысы
Жары?ты? сыну ??былысы деп бірінші ортадан екінші орта?а ?ткенде жары? с?улелеріні? таралу ба?ытыны? ?згеруін айтады.
· Т?су б?рышы синусыны? сыну б?рышыны? синусына ?атынасы берілегн екі орта ?шін т?ра?ты шама ж?не ол бірінші ортаны? екінші орта?а ?атысты салыстырмалы сыну к?рсеткіші деп аталады:
Бірінші ортада таралатын жары? жылдамды?ыны? екінші ортада таралатын жары? жылдамды?ынан неше есе ?лкен екенін к?рсететін физикалы? шаманы салыстырмалы сыну к?рсеткіші деп аталады:
Жары?ты? вакуумде таралу жылдамды?ыны? жары?ты? берілген ортада таралу жылдамды?ынан неше есе арты? екенін к?рсететін физикалы? шаманы берілген ортаны? абсолют сыну к?рсеткіші деп аталады:
Призма дегеніміз – ?иылысатын жазы?ты?тармен шектелген м?лдір дене. Ауыт?у б?рышы деп призма?а кергеен с?уле мен призмадан шы??ан с?уле ба?ыттарыны? арасында?ы б?рышты айтады. Ж??а призманы? формуласы: жары?ты? призмадан ?ткеннен кейінгі максимум ауыт?у шарты мынадай: Б?л кезде шы??ан с?уле сындыратын жа?ты? бойымен сыр?анап келеді.
VI. Пысы?тау.
V. ?йге тапсырма. §4.9-10
VI. Ба?алау
