Саба?тын та?ырыбы: "С?з ?олдану м?дениеті "

К?ні:                                   П?ні: ?аза? тілі                           Сыныбы:  10

Саба?ты?  та?ырыбы :  С?з ?олдану м?дениеті   

Саба?ты? ма?саты :  1)  С?з ?олдану м?дениеті туралы т?сінік беру;

                                           2) ?зіндік практикалы? ?рекет ортасын ?алыптастыру,сауатты,?демі жазу?а бейімдеу,ойлау,есте са?тау ?абілеттерін ажырату;            

                                          3) о?ушыларды  патриотты??а,жігерлікке,жа?ашылды??а, ізденімпазды??а т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі:               білім,іскерлік да?дыны жетілдіру саба?ы                    

Саба?ты? ?дісі:                                  с?ра?-жауап,  іздендіру, дамыта о?ыту

Саба?ты? к?рнекілігі:                     плакат, семантикалы? карта, ?осымша материалдар.

П?наралы? байланыс:                     ?дебиет, орыс тілі

Саба?ты? барысы:                        

                                                    а)  ?йымдастыру кезе?і :

                О?ушылармен амандасу,т?гелдеу,о?у ??ралдарын тексеру.Сыныпты? тазалы?ына к??іл б?лу.О?ушыларды? зейінін саба??а аудару.

                                    ?)  ?й тапсырмасын пысы?тау :

                   ?йге берілген тапсырманы с?раймын. О?ушылар?а ?ткен тапсырма бойынша бірнеше с?ра?тар ?оямын.

                                б)  Жа?а саба?ты т?сіндіру.

              Б??ан дейін біз ауызекі тілде с?йлеуді? т?рлері, ерекшеліктері туралы айтты?. Ауызша с?йлеуді? ?ажеттілігі ?олданылатын орындарына ?арай ма?ызды екені белгілі.

          Б?гінгі ?ылым ?ар?ын ал?ан ?о?амда сонау ?ткен-?ткен ?асырлардан бері ?арай ауызша с?йлеуді? шаруашылы?, т?рмыс пен м?дениет, жалпы адамзат дамуы ?шін жеткіліксіз екені бай?алды.

           ?аза? ?о?амында жазу м?дениетін болмады деген пікір д?рыс емес екенін б?ріміз де білеміз. Біра? к?шпелі м?дениетті даму негізі сана?ан ?аза? ?лты ?шін ауызша с?йлеу, ?деби, рухани м?раны жат?а білу есте са?тау ?абілетін к?шейтті. С?з ??діретін тану?а ?сер етіп, с?з киесіні? с?йлеуші мен ты?даушы?а не??рлым тегеурінді жетуіне ы?палын жасады. Ауызекі тілде с?йлесу ?арым-?атынасты жасаушы, ?лтты ?йытушы, бірлік, ынтыма?ын жарастырушы болды, ?лі де сол ?ызметін жо??а шы?ара алмаймыз.

           Жазу адам ойын ж?йелі, тияна?ты, толы? жеткізуге м?мкіндікті молыра? береді.

Жазбаша с?зді?, ?арым-?атынасты? ерекшеліктері:

-  с?йлем  ??рылымы  ?алыптас?ан  ?лгіден  к?п  ауыт?и бермейді (стильдік ?згешеліктері болмаса);

-  емле ережесі орта?, оны ?згертуге болмайды;

-  с?здерді?  жазылуыны?  орфографиялы?  ?станымдары са?талуы тиіс;

-  ?аратпа, ?ыстырма, ода?ай с?здер ретсіз к?п ?олданылмайды (стиль ?згешелігіне ?арай ?ана).

           ?аза? хал?ы ?ш т?рлі жазу ж?йесін ?олдан?ан. 1929 жыл?а дейін м?сылман дініні?, ислам м?дениетіні? таралуына байланысты араб ?ліпбиін пайдаланады. Ке?ес ?кіметі кезінде 1929 жылдан латын жазуына к?шсе, 1940 жылдан бері орыс жазуын ?олдануда.

            ?аза? тіліні? емле ережесі 1957 жылы, 1983 жылы (2003 жылы) жа?а толы?тырулар мен ?згертулер негізінде т?зетіліп отырды.

          С?здерді? д?рыс жазылуы «?аза? тіліні? орфографиялы? с?здігіне» с?йене отырып ?ада?аланады.

  Жатты?умен ж?мыс:  34-жатты?у.   ?р ?атарды тапсырма бойынша с?здермен толы?тыры?дар.

 Білімді бекіту:  ?тілген та?ырып?а байланысты бірнеше с?ра?тар ?оямын. Т?сінбеген с?ра?тарына жауап беремін.

Ба?алау:  ?й тапсырмасын орындап келгеніне ж?не жа?а саба??а ынталы ?атысып отыр?андарын ба?алаймын.

?йге тапсырма:       35-жатты?у.