Саба?та тиімді ?діс-т?сілдерді ?олдана отырып, білім сапасын арттыру
Саба?та тиімді ?діс-т?сілдерді ?олдана отырып, білім сапасын арттыру
Біз даналы?ты ?ш жолмен ?йренеміз:
Ойлану – е? ізгі жол;
Еліктеу – е? же?іл жол;
Т?жірибе жолы – е? ауыр жол.
Бенедикт Спиноза
Саба?та тиімді ?діс-т?сілдерді ?олдана отырып,
білім сапасын арттыру
Б?гінгі та?да ?аза?станды? білім беру ж?йесіні? алдында білім сапасыны? б?секелестігін арттыру, шынайы ?мірлік кезе?дерге бейімдендіру м?селелері т?р, ?йткені адам ?о?амда т?рлі ?мірлік м?селелерге байланысты д?рыс шешімдер ?абылдау ?шін жо?ары к?сіптілік пен интеллектуалды? ?рекеттерді ?ажет ететін жа?дайларда заман талабына сай ?мір с?ріп, ?ызмет етуде. Осы?ан байланысты елімізді? о?ушыларына сапалы білім мен саналы т?рбие беру, т?л?аны? заман талабы мен а?ымына сай ?алыптасуына ы?пал ету екендігін б?ріміз білеміз. Сол ма?сат?а жету ?шін не істеу керек?
«Саба? беру – ?йреншікті жай шеберлік емес, ол – ?немі жа?адан жа?аны табатын ?нер» деген, Ж?сіпбек Аймауытов айт?андай ?стаздан жа?ашылды?ты ?ажет етеді.
Орыс мектептерінде ?аза? тілін ?йрету, лексикалы?, грамматикалы? тапсырмаларды ме?герту ?азіргі та?ны? м?селесі сонымен ?атар б?л ?те к?рделі ж?мыс.
Саба?ты д?рыс ?йымдастыру жолыны? шешімі – о?ытуда ?діс–т?сілдерді ке?інен пайдалану. Білім беруде ?олданылатын т?сілдерді? т?рлері к?п.
Т?сіндіру ?дісі жа?а та?ырыпты баяндау кезінде ?олданады. О?ушыларды? кейбіреуі та?ырыпты т?сінбей ?алса, о?ушыны? м??ият ты?дама?аны, егер сынып толы? т?сінбей ?алса, м??алімні? т?сіндіруіні? жеткіліксіздігі. М?ндай жа?дайда м??алім т?сіндіру т?сіліні? е? ?олайлысын іздеуге тиісті. Т?сіндіру т?сілі деп атал?анымен, м?нда т?рлі т?сілдер, ?атыса береді. Сонды?тан т?сіндіру кезінде ?ажетіне ?арай баяндау, салыстыру, ойландыру, к?рнекі ??рал, техникалы? ??ралдар, суреттер т.б. ?олданыла береді.
Т?сіндіру т?сілін ?олдануды? да ?зіндік ерекшелігі бар: м??алімні? т?сіндіру кезінде с?зі аны?, на?тылы болуы керек, т?сіндіру т?сілі к?п с?зді, ?за??а созылуды ?аламайды. М??алім о?ушыны? жасына, біліміне ?арай ?ажетті бас?а да т?сілдерді та?дай білуі керек. Т?сіндіру кезінде м?селені бас?а мысалдармен салыстыру к?п жа?дайда жа?сы н?тиже береді.
О?ушыны ойландыру ?дісі Проблемалы? ?діс деп те аталады. Ойландыру ?дісі о?ушы?а с?ра? ?ойып, жауап алудан басталып, жатты?у ж?мысын орындату, т?рлі тілдік тапсырмаларды орындату, ??гімелесу, ма?ал-м?телдерді? ма?ынасын т?сіну сия?ты, о?ушымен жасалатын т?рлі ж?мыстарды? б?ріне де ?атысады. Тек ол ?р ж?мысты? т?ріне, о?ушыны? жас ерекшелігіне ?арай, білім де?гейіне ?арай т?рлі д?режеде ?атысады.
Ойландыру ?дісін ?олдан?анда, м??алім о?ушыны? м?мкіндігін, ?олынан келетін, келмейтінін есепке алу керек. М??алім ?з жетелеуімен о?ушыны д?рыс шешімге келтіре алатынын а??арса, ол жа?дайда б?л ?дісті ?олдану?а болады. Керісінше жа?дайда ойландыру ?дісін ?олданба?ан ж?н. М??алім баяндау барысында сынып?а жалпы с?ра? ?ойып, жауап алудан г?рі о?ушы назарын ?зіне тарту ?шін де, ойландыру ?дісін ?олдан?ан ж?н. Ойландыру т?сілі о?ушы?а с?ра? ?ойып, жауап алудан бастап, жатты?у ж?мысын, т?рлі тілдік тапсырмаларды орындату, мазм?ндама, шы?арма жаздырту, ??гімелесу сия?ты о?ушымен жасалатын т?рлі ж?мыстарды? б?ріне де ?атысады.
Жал?ылау, жалпылау ?дістері Жал?ылау, жалпылау ?дістері индукция,дедукция деген атпен белгілі. ?аза? тілі ?дістемесінде жал?ылау, жалпылау ?діс деген терминді т???ыш рет ?ылыми негізінде к?терген А.Байт?рсынов болып саналады. Жал?ылау ?дісі - жалпылау ?діске ?арсы ?діс. Жалпылауды? асылы ?са?тан ірілеу болса, жал?ылауды? асылы – іріден ?са?тату. О?ушы?а бір м?селені м??алім т?рліше т?сіндіреді. Кейде жалпы ережені айтып алып, оны? ішкі тарма?тары мен т?рлерін т?сіндіреді. Мысалы: жіктік жал?ауды? не екенін айтып, оны? ?р жа?ыны? ?осымшасын т?сіндіруге болады. М?ны бас?аша айт?анда жалпыдан жал?ы?а к?шу дейміз. Осы жіктік жал?ауыны? ?р жа?ын т?сіндіруден бастап, со?ында оларды? б?рі де жіктік жал?ау деп ?орытатын болса, ол-жалпылау ?дісіне жатады.
??гімелесу ?дісі кейде с?ра?-жауап ?дісі деп те атайды. Саба?ты? барлы? т?рінде ?олданылады. Жа?а саба?, ?айталау, о?ушыны? білімін тексеру, аны?тау, ?аза?ша с?йлесуге ?йрету, с?йлеу да?дысын ?алыптастыру ма?сатында ?андай жа?дайда болсын, ол белгілі та?ырып т??ірегінде болуы тиіс.
Еліктеу ?дісі Екінші тілді о?ытуда еліктеу ?дісіні? ?зіндік белгілі орны бар. Ол о?ушыны? естігенін д?л ?айталай білуін ?алыптастыру?а ба?ыттал?ан. О?ытуды? ал?аш?ы сатысында к?п ?олданылады. Айталы? ?аза? тіліне т?н дыбыстарды д?рыс айт?ызып жатты?тыру ?шін, о?ушы м??алімнен естіп, со?ан еліктеп ?йрену керек. М?тінді о?ушы?а о?ытуда еліктеу ?дісін ?олданады. Алдымен тексті? д?рыс о?ыту ?лгісін, ?зі о?ып к?рсетеді. ?осымшаларды? ?олданылуына байланысты, с?йлемні? белгілі ?лгісі бойынша с?йлем ??рау т.с.с.
Жатты?тыру ?дісі Жаты?тыру ?дісінсіз екінші тілді ?йрету м?мкін емес. Жатты?тыру – тілді ?йренуді? барлы? сатысында, ?р саба?та, ж?мысты? барлы? т?рлерімен байланысты ?те ке? д?режеде ?олданылатын белсенді т?сіл. Жатты?тыру т?сілі о?ушыны? тілдік материалды ?олдануын ?детке айналдыруды к?здейді. Ол ?шін о?ушы ?йренген с?здік ?орын ?тымды пайдаланып, оны с?йлеуде ?олдануды? амал-т?сілдерін берік ме?геруі керек. Ал с?йлеуге о?ушыны? ?за?, жиі жатты?тыру ар?ылы ?ана іске асады.
«О?у мен жазуды сын т?р?ысынан ойлауды дамыту» ба?дарламасыны? стратегияларын саба?та ?олдану барысында к?рсеткен н?тиже: о?ушыны? о?у?а ?ызы?ушылы?ы артады, іскерлік да?дысы, ойлау белсенділігі, тап?ырлы?ы, ?зіне деген сенімі ?алыптасады, пікір таластыра білуді, ойын ж?йелі т?рде жеткізуді ?йренеді. Баланы? жеке ?асиеттерін ашу ар?ылы т?рбиелей отырып, танымды? к?шін ?алыптастыру ж?не о?ушыны? шы?армашылы? ?абілетін дамытуда:
Венн диаграммасы. Бір-бірімен ай?ас?ан екі ше?берді? екі жа?ына салыстыру?а берілетін объектілерді? сипаттамалары жазылады. Ал ай?ас?ан жерге екеуіне орта? сипаттар тізіледі. Салыстыру?а арнал?ан тапсырмаларды осы диаграмма?а салып, о?ушылар ?ызы?а толтырады, я?ни салыстыру сия?ты к?рделі ойлау операциясын ме?гереді.
Ассоцациямен ж?мыс. О?ушыларды? сыни т?р?ыдан ойлауын ?алыптастыру?а ба?ыттал?ан о?ыту – ол ?з бетінше шы?армашылы? т?р?ыдан ойлай алатын жеке т?л?аны ?алыптастыру?а ба?ыттал?ан о?ыту. Б?л тіл ?йренушіні? шы?армашылы? ?абілетін дамытып, ал?ан білімін шынайы ?мірде ?олдана алу?а м?мкіндік ту?ызады.
«Mind Map» т?сіліне ?ыс?аша то?тала кетер болсам, атал?ан т?сілді шетелдік ?алым Т.Бузан ?сынады. Т?сілді бас?аша ойды, ??гімені жазып алу техникасы деп атау?а болады. Жазу ?те жылдам ?теді ж?не оны? ?зінше ??ндылы?тары бар. Алдымен с?з, ой, м?селе туындайды. Одан кейін ?а?азда к?рсетілуге тиісті ойлар туындайды ж?не олар шектелмейді. Ж?мысты жеке ж?не топта жасау?а болады. К?п ойды бір уа?ытта мида са?тау психофизиологиялы? т?р?ыдан м?мкін емес. Сол себептен ойды к?рініс ретінде к?рсету келесі ерекшеліктерімен ай?ындалады:
негізгі ой аны? к?рініске ие бола алады;
к?птеген ??ым, элементтер же?іл танылып, оларды? ?зара байланыстары к?рінеді;
ассоциациятивтік ойлау дамытылып, ?айталау тез ж?не тиімді т?рде ?теді
«Автор?а с?ра? ?ою» стратегиясы. Осы ?алыпта автор?а, топта?ы жолдасына, о?ытушы?а хат жазу тиімді болар. Сол сия?ты таныс стратегияларды т?рлендіріп жіберуге болады мысалы, Елес ??ша?ында т?сілінде о?ушыларды? фантазиясын с?ра?тар ар?ылы бір проблема?а ба?ыттау?а болады: «Парта?а жатып, барлы? проблемалардан арылып, тек б?гінгі саба??а ниеттелі?іздер. Та?ырып бойынша Сізді ерекше тол?андыр?ан бір с?ра?ты та?дап алы?ыз. Ол туралы не жазасыз? Жазуды? формасы ?андай болма?? Проблеманы ?алайша ай?ындайсыз? Оны шешуді? жоларын ?арастыры?ыз. Шешім Сізді? ?мірі?ізде ?олданыс табады деп ойлайсыз ба?
Ми?а шабуыл стратегиясы – б?л ?жымды? тал?ылау, м?селені? шешімін іздеуде ?олданылатын тиімді ?діс. ?андайда бір проблеманы ?р м?шені? пікірін еркін ты?дау ар?ылы шешу. Б?л ?діс жеке т?л?аны ?алыптастыруда?ы ма?ызды ?дістерді? бірі. Ми?а шабуыл стратегиясыны? ?зіндік ережесін са?тап, д?рыс пайдаланса о?ушыны? стандартты емес шы?армашыл ойлауын жа?сы дамытады. Ми?а шабуыл стратегиясыны? ?а?идасы ?иын емес. М??алім топ ??рады да, ?андай да бір проблеманы? шешімін табуды ?тінесіз (айтасыз). Барлы? о?ушылар ?з пікірлерін айта баста?анда, ешкім оны? ойын б?ліп, ?з пікірін айта алмайды ж?не ба?аланбайды. Іс –т?жірибеден бай?а?анда бірнеше минут ішінде к?птеген пікірлер я?ни шешімдер табу?а болады. Б?л жерде пікірді? к?птігі ма?сат емес, ол тек на?ты саналы шешім ?абылдау?а негіз болады. ?а?идасы: - ?сыныл?ан пікір ба?аланбайды, сыналмайды. - Ж?мыс пікірді? сапасына емес санына ба?ыттал?ан (не??рлым пікір к?п болса, со??рлым на?ты шешім ?абылдау?а та?дау болады). – Барлы? пікірлер «бір ауыз с?збен» жазылып отыр?аны жа?сы. – Белгіленген уа?ыт са?талуы тиіс.
?орыта келгенде осы т?сілдерді ?олдану н?тижесі:
О?ушы т?л?асыны? танымды? ?абілеттерін дамыту?а;
О?у?а жа?ымды ?ызы?ушылы? ?алыптастыру?а;
Белсенді с?здік ?орын, ауызша ж?не жазбаша тілін ?старту?а;
Просмотр содержимого документа
«Саба?та тиімді ?діс-т?сілдерді ?олдана отырып, білім сапасын арттыру»
«Академик Е.А.Букетов атындағы
№52 жалпы білім беретін орта мектебі» КММ
Орыс тілді мектептердегі
қазақ тілі мен әдебиет пәні мұғалімдеріне
арналған қалалық семинар
БАЯНДАМА:
«Сабақта тиімді әдіс-тәсілдерді
қолдана отырып,
білім сапасын арттыру»
қазақ тілі мұғалімі :
М.Байжанова
Қарағанды 2014ж.
Біз даналықты үш жолмен үйренеміз:
Ойлану – ең ізгі жол;
Еліктеу – ең жеңіл жол;
Тәжірибе жолы – ең ауыр жол.
Бенедикт Спиноза
Сабақта тиімді әдіс-тәсілдерді қолдана отырып,
білім сапасын арттыру
Бүгінгі таңда қазақстандық білім беру жүйесінің алдында білім сапасының бәсекелестігін арттыру, шынайы өмірлік кезеңдерге бейімдендіру мәселелері тұр, өйткені адам қоғамда түрлі өмірлік мәселелерге байланысты дұрыс шешімдер қабылдау үшін жоғары кәсіптілік пен интеллектуалдық әрекеттерді қажет ететін жағдайларда заман талабына сай өмір сүріп, қызмет етуде. Осыған байланысты еліміздің оқушыларына сапалы білім мен саналы тәрбие беру, тұлғаның заман талабы мен ағымына сай қалыптасуына ықпал ету екендігін бәріміз білеміз. Сол мақсатқа жету үшін не істеу керек?
«Сабақ беру – үйреншікті жай шеберлік емес, ол – үнемі жаңадан жаңаны табатын өнер» деген, Жүсіпбек Аймауытов айтқандай ұстаздан жаңашылдықты қажет етеді.
Орыс мектептерінде қазақ тілін үйрету, лексикалық, грамматикалық тапсырмаларды меңгерту қазіргі таңның мәселесі сонымен қатар бұл өте күрделі жұмыс.
Сабақты дұрыс ұйымдастыру жолының шешімі – оқытуда әдіс–тәсілдерді кеңінен пайдалану. Білім беруде қолданылатын тәсілдердің түрлері көп.
Түсіндіру әдісі жаңа тақырыпты баяндау кезінде қолданады. Оқушылардың кейбіреуі тақырыпты түсінбей қалса, оқушының мұқият тыңдамағаны, егер сынып толық түсінбей қалса, мұғалімнің түсіндіруінің жеткіліксіздігі. Мұндай жағдайда мұғалім түсіндіру тәсілінің ең қолайлысын іздеуге тиісті. Түсіндіру тәсілі деп аталғанымен, мұнда түрлі тәсілдер, қатыса береді. Сондықтан түсіндіру кезінде қажетіне қарай баяндау, салыстыру, ойландыру, көрнекі құрал, техникалық құралдар, суреттер т.б. қолданыла береді.
Түсіндіру тәсілін қолданудың да өзіндік ерекшелігі бар: мұғалімнің түсіндіру кезінде сөзі анық, нақтылы болуы керек, түсіндіру тәсілі көп сөзді, ұзаққа созылуды қаламайды. Мұғалім оқушының жасына, біліміне қарай қажетті басқа да тәсілдерді таңдай білуі керек. Түсіндіру кезінде мәселені басқа мысалдармен салыстыру көп жағдайда жақсы нәтиже береді.
Оқушыны ойландыру әдісі Проблемалық әдіс деп те аталады. Ойландыру әдісі оқушыға сұрақ қойып, жауап алудан басталып, жаттығу жұмысын орындату, түрлі тілдік тапсырмаларды орындату, әңгімелесу, мақал-мәтелдердің мағынасын түсіну сияқты, оқушымен жасалатын түрлі жұмыстардың бәріне де қатысады. Тек ол әр жұмыстың түріне, оқушының жас ерекшелігіне қарай, білім деңгейіне қарай түрлі дәрежеде қатысады.
Ойландыру әдісін қолданғанда, мұғалім оқушының мүмкіндігін, қолынан келетін, келмейтінін есепке алу керек. Мұғалім өз жетелеуімен оқушыны дұрыс шешімге келтіре алатынын аңғарса, ол жағдайда бұл әдісті қолдануға болады. Керісінше жағдайда ойландыру әдісін қолданбаған жөн. Мұғалім баяндау барысында сыныпқа жалпы сұрақ қойып, жауап алудан гөрі оқушы назарын өзіне тарту үшін де, ойландыру әдісін қолданған жөн. Ойландыру тәсілі оқушыға сұрақ қойып, жауап алудан бастап, жаттығу жұмысын, түрлі тілдік тапсырмаларды орындату, мазмұндама, шығарма жаздырту, әңгімелесу сияқты оқушымен жасалатын түрлі жұмыстардың бәріне де қатысады.
Жалқылау, жалпылау әдістері Жалқылау, жалпылау әдістері индукция,дедукция деген атпен белгілі. Қазақ тілі әдістемесінде жалқылау, жалпылау әдіс деген терминді тұңғыш рет ғылыми негізінде көтерген А.Байтұрсынов болып саналады. Жалқылау әдісі - жалпылау әдіске қарсы әдіс. Жалпылаудың асылы ұсақтан ірілеу болса, жалқылаудың асылы – іріден ұсақтату. Оқушыға бір мәселені мұғалім түрліше түсіндіреді. Кейде жалпы ережені айтып алып, оның ішкі тармақтары мен түрлерін түсіндіреді. Мысалы: жіктік жалғаудың не екенін айтып, оның әр жағының қосымшасын түсіндіруге болады. Мұны басқаша айтқанда жалпыдан жалқыға көшу дейміз. Осы жіктік жалғауының әр жағын түсіндіруден бастап, соңында олардың бәрі де жіктік жалғау деп қорытатын болса, ол-жалпылау әдісіне жатады.
Әңгімелесу әдісі кейде сұрақ-жауап әдісі деп те атайды. Сабақтың барлық түрінде қолданылады. Жаңа сабақ, қайталау, оқушының білімін тексеру, анықтау, қазақша сөйлесуге үйрету, сөйлеу дағдысын қалыптастыру мақсатында қандай жағдайда болсын, ол белгілі тақырып төңірегінде болуы тиіс.
Еліктеу әдісі Екінші тілді оқытуда еліктеу әдісінің өзіндік белгілі орны бар. Ол оқушының естігенін дәл қайталай білуін қалыптастыруға бағытталған. Оқытудың алғашқы сатысында көп қолданылады. Айталық қазақ тіліне тән дыбыстарды дұрыс айтқызып жаттықтыру үшін, оқушы мұғалімнен естіп, соған еліктеп үйрену керек. Мәтінді оқушыға оқытуда еліктеу әдісін қолданады. Алдымен текстің дұрыс оқыту үлгісін, өзі оқып көрсетеді. Қосымшалардың қолданылуына байланысты, сөйлемнің белгілі үлгісі бойынша сөйлем құрау т.с.с.
Жаттықтыру әдісі Жатықтыру әдісінсіз екінші тілді үйрету мүмкін емес. Жаттықтыру – тілді үйренудің барлық сатысында, әр сабақта, жұмыстың барлық түрлерімен байланысты өте кең дәрежеде қолданылатын белсенді тәсіл. Жаттықтыру тәсілі оқушының тілдік материалды қолдануын әдетке айналдыруды көздейді. Ол үшін оқушы үйренген сөздік қорын ұтымды пайдаланып, оны сөйлеуде қолданудың амал-тәсілдерін берік меңгеруі керек. Ал сөйлеуге оқушының ұзақ, жиі жаттықтыру арқылы ғана іске асады.
«Оқу мен жазуды сын тұрғысынан ойлауды дамыту» бағдарламасының стратегияларын сабақта қолдану барысында көрсеткен нәтиже: оқушының оқуға қызығушылығы артады, іскерлік дағдысы, ойлау белсенділігі, тапқырлығы, өзіне деген сенімі қалыптасады, пікір таластыра білуді, ойын жүйелі түрде жеткізуді үйренеді. Баланың жеке қасиеттерін ашу арқылы тәрбиелей отырып, танымдық күшін қалыптастыру және оқушының шығармашылық қабілетін дамытуда:
Венн диаграммасы. Бір-бірімен айқасқан екі шеңбердің екі жағына салыстыруға берілетін объектілердің сипаттамалары жазылады. Ал айқасқан жерге екеуіне ортақ сипаттар тізіледі. Салыстыруға арналған тапсырмаларды осы диаграммаға салып, оқушылар қызыға толтырады, яғни салыстыру сияқты күрделі ойлау операциясын меңгереді.
Ассоцациямен жұмыс.Оқушылардың сыни тұрғыдан ойлауын қалыптастыруға бағытталған оқыту – ол өз бетінше шығармашылық тұрғыдан ойлай алатын жеке тұлғаны қалыптастыруға бағытталған оқыту. Бұл тіл үйренушінің шығармашылық қабілетін дамытып, алған білімін шынайы өмірде қолдана алуға мүмкіндік туғызады.
«Mind Map» тәсіліне қысқаша тоқтала кетер болсам, аталған тәсілді шетелдік ғалым Т.Бузан ұсынады. Тәсілді басқаша ойды, әңгімені жазып алу техникасы деп атауға болады. Жазу өте жылдам өтеді және оның өзінше құндылықтары бар. Алдымен сөз, ой, мәселе туындайды. Одан кейін қағазда көрсетілуге тиісті ойлар туындайды және олар шектелмейді. Жұмысты жеке және топта жасауға болады. Көп ойды бір уақытта мида сақтау психофизиологиялық тұрғыдан мүмкін емес. Сол себептен ойды көрініс ретінде көрсету келесі ерекшеліктерімен айқындалады:
негізгі ой анық көрініске ие бола алады;
көптеген ұғым, элементтер жеңіл танылып, олардың өзара байланыстары көрінеді;
ассоциациятивтік ойлау дамытылып, қайталау тез және тиімді түрде өтеді
«Авторға сұрақ қою» стратегиясы. Осы қалыпта авторға, топтағы жолдасына, оқытушыға хат жазу тиімді болар. Сол сияқты таныс стратегияларды түрлендіріп жіберуге болады мысалы, Елес құшағында тәсілінде оқушылардың фантазиясын сұрақтар арқылы бір проблемаға бағыттауға болады: «Партаға жатып, барлық проблемалардан арылып, тек бүгінгі сабаққа ниеттеліңіздер. Тақырып бойынша Сізді ерекше толғандырған бір сұрақты таңдап алыңыз. Ол туралы не жазасыз? Жазудың формасы қандай болмақ? Проблеманы қалайша айқындайсыз? Оны шешудің жоларын қарастырыңыз. Шешім Сіздің өміріңізде қолданыс табады деп ойлайсыз ба?
Миға шабуыл стратегиясы – бұл ұжымдық талқылау, мәселенің шешімін іздеуде қолданылатын тиімді әдіс. Қандайда бір проблеманы әр мүшенің пікірін еркін тыңдау арқылы шешу. Бұл әдіс жеке тұлғаны қалыптастырудағы маңызды әдістердің бірі. Миға шабуыл стратегиясының өзіндік ережесін сақтап, дұрыс пайдаланса оқушының стандартты емес шығармашыл ойлауын жақсы дамытады. Миға шабуыл стратегиясының қағидасы қиын емес. Мұғалім топ құрады да, қандай да бір проблеманың шешімін табуды өтінесіз (айтасыз). Барлық оқушылар өз пікірлерін айта бастағанда, ешкім оның ойын бөліп, өз пікірін айта алмайды және бағаланбайды. Іс –тәжірибеден байқағанда бірнеше минут ішінде көптеген пікірлер яғни шешімдер табуға болады. Бұл жерде пікірдің көптігі мақсат емес, ол тек нақты саналы шешім қабылдауға негіз болады. Қағидасы: - Ұсынылған пікір бағаланбайды, сыналмайды. - Жұмыс пікірдің сапасына емес санына бағытталған (неғұрлым пікір көп болса, соғұрлым нақты шешім қабылдауға таңдау болады). – Барлық пікірлер «бір ауыз сөзбен» жазылып отырғаны жақсы. – Белгіленген уақыт сақталуы тиіс.
Қорыта келгенде осы тәсілдерді қолдану нәтижесі:
Оқушы тұлғасының танымдық қабілеттерін дамытуға;
Оқуға жағымды қызығушылық қалыптастыруға;
Белсенді сөздік қорын, ауызша және жазбаша тілін ұстартуға;
Оқушылардың интеллектуалды және шығармашылық потенциалын дамытуға бағытталады.
