М??а?али?а арнал?ан ?деби кеш
1-Ж?ргізуші:
Армысыздар, ??рметті ?стаздар мен о?ушылар!
« М??а?али ?ле?і, ж?рекке с?уле т?геді» атты ?деби кешімізге ?ош келді?іздер!
1-ж?ргіуші:
«Арыз жазып кетейін»
Б?гін мені? ту?ан к?нім,
Ой, б?ле ай!
Мына адамдар неге жатыр тойламай?!
Банкет жасап берер едім ?зім - а?,
Т??ірді? бір жарытпай - а? ?ой?аны - ай
Мына д?ние неге жатыр ?ндемей,
Алаулатып тойды? шо?ын ?рлемей.
??ша? – ??ша? г?л шо?тарын ла?тырып,
«Мынау – шапан,
Мынау – аты?, мін демей»?!
?ле?: «Ту?ан жер»
2ж?ргізуші: ?н: «Ба?ыт деген»
1ж?ргізуші:
?уат алып Абайды? тіл - к?шінен,
Жыр жазамын Абайды? ?лгісімен.
Абай болып табынсам бір кісіге,
Абай болып т??ілем бір кісіден,- деп жырла?ан М??а?али Ма?атаев биыл 83 жас?а толып отыр. Жыл керуені ал?а жылжы?ан сайын М. Ма?атаевті? артына ?алдыр?ан ?шпес м?расы жары? ж?лдызды? ?ара??ы т?н ?ойнауынан ??пия с?улесін шаш?андай жар?ырай, ?ркендей ?сіп, айшы?тала т?суде. Абай ?ндесМ??а?алидай перзенті бар халы? – шынымен ба?ытты халы?.
М. Ма?атаев 9. 02. 1931 жылы Алматы облысы, Райымбек ауданы, ?арасаз ауылында д?ниеге келген.
5. 03. 1976 жылы Алматыда д?ниеден ?теді.
Артынан мол м?ра ?алдырады.
2 ж?ргізуші:
«Махаббат диалогы»
- ??с боп ?шып жо?алсам, не етер еді??
- Сені іздеумен м??гілік ?тер едім.
- От?а т?сіп ?ртенсем, не етер еді??
- К?л боп бірге со?ынан кетер едім.
- Б?лдырасам са?ымдай, не етер еді??
- Жел боп ?уып, а?ыры жетер едім.
- ?ай?ы ?келсем басы?а, не етер еді??
- ?ойшы, с?улем, б?рін де к?теремін.
1-ж?ргізуші:
Поэзия!
Менімен егіз бе еді??
Сен мені сезесі?бе, неге іздедім,
Алауырт?ан та?дардан сені іздедім,
?арауыт?ан таулардан сені іздедім.
Сені іздедім кездескен адамдардан,
Б?ла?тардан, ба?тардан, ала?дардан,
Шыра?тардан, оттардан, жалаулардан.
Сені іздедім жо?ал?ан адамдардан,- дейтін М??а?али – бізді? заманда?ы ?ажайып а?ындарды? бірі. ?йткені ол шынында да алауырт?ан таулардан т?йсік алатын, бізге к?рінбейтін си?ыр бояулардан, бізге естілмейтін ??пия дыбыстардан тоят алатын. Ол ас?ар Алатау?а ке? сарыар?аны ?оса ??ша?тау?а ??лаш аш?ан еді.
?ле?: «?ш ба?ытым»
Е? бірінші ба?ытым - Хал?ым мені?,
Со?ан берем ойымны? алтын кенін.
Ол бар болса мен бармын, ?ор болмаймын,
?ымбатыра? алтыннан нар?ым мені?.
Ал екінші ба?ытым - Тілім мені?,
Тас ж?ректі тіліммен тілімдедім.
Кей - кейде д?ниеден т??ілсем де,
?асиетті тілімнен т??ілмедім.
Ба?ытым бар ?шінші – Отан деген,
??дай деген кім десе, Отан дер ем!
. Оты с?нген жал?анда жан барсы? ба?
Ойланбай - а? кел да?ы, от ал менен.
?ш бірдей ба?ытым бар ала?анда,
Мені м?ндай ба?ытты жаратар ма!
?ш К?н н?рын т?геді аспанынан
Атырау, Алтай, Ар?а, Алатау?а!
?ле?: «Автограф»
2ж?ргізуші: ?н: «Саржайлау»
К?рініс: «А??улар ?й?та?анда» ( поэмадан)
Автор:
?зен де жо? сыйма?ан арнасына,
Жыл?а да жо? даламен жал?асу?а.
Таста т?н?ан жа?бырды? тамшысындай,
?алай біткен мына к?л тау басына?!
М?лдірейді, ?арайды ?ар?а шы??а.
Жал?ызды?тан жаманды? бар ма, сір?.
?анша ?асыр ?тті екен, ?анша заман?
?анша ?рпа? кетті екен, ?аншама адам?
?анша шырша ?сті екен, ??лады екен,
«Жетім к?лге» ?араудан шаршама?ан?
«Жетім к?лден» су ішкен ?анша марал,
?анша киік ?алды екен сай - салада?
?анатынан ?зіліп ?н самалы,
?аншама а??у кетті екен – а?са?ан ?н?
Бала жатыр т?секте, албыра?ан,
?ке жатыр еденде, ?алжыра?ан.
Т?н к?зетіп ана отыр, ?ос жанары
Шарасыздан, шарша?ан, жаудыра?ан.
Т?ні мынау тамызды? маужыра?ан,
Тауы анау шымылды? салбыра?ан.
Бала жатыр т?секте к?йіп - жанып,
Баласыны? ана отыр к?йін ба?ып.
?айда?ы бір ?атыгез, с?р?ай ойлар,
Миын ?арып барады, миын ?арып
Ана:
«Мана, к?ндіз, т?уіп шал не деп кетті?!
?лде ?тірік, ?лде шын демеп кетті..
- А??умен баланы аласта?дар,-
Деді да?ы ж?йімен ж?неп кетті.»
- Т?рсайшы, тауя ?алды та? ату?а,
Неткен жансы? санасыз жаратыл?ан?!
Мана?ы т?уіп шалды? айт?ан с?зі
?мытылып кетті ме санаты?нан,
.. Айналайын а??уды? ?анатынан,
?айтеміз, ол да адам?а бола ту?ан.
?ке:
- Апыр - ай ?алай барам, ?алай барам?
Атармын а??у ??сты ?алай ?ана?
Айдынны? а??улары ?йы?та?анда,
?рген мал, ?скен шырша абайла?ан,
Барлы?ы ?асиетке ?арайла?ан,
О? атам ?асиетке ?алай ?ана?
Бармаймын, бара алмаймын, ?алай барам?
Автор:
Адуынды жан екен ал?ан жары:
Ана:
- Жал?ыз ?лдан арты? па, жал?ан б?рі!
Балам ?лсе, ба?ытты? керегі не?
Топан су басып кетсін ?ал?андарын,
Перзент с?рап несіне армандады??!
??рысын онсыз сені? жан?ан ба?ы?!
Мылты?ты ?кел!
Атты ерте!
Жал?ан б?рі!
Автор:
?ас?а та?.
Б?лб?л ?ні.
К?л бетінде
А??улар ?йы?тап жатыр тербетіле,
Бас ба?ып жа?ада отыр жал?ыз ана,
Та?данып, т?каппар ??с келбетіне.
Шошымай шолжа? ?скен батырлары?,
Ана отыр?ан шырша?а жа?ындады.
К?зі т?н?ан бейба?ы?, топ а??у?а,
Білмей ?алды мылты?ты? атыл?анын
К?зді? алды к?к т?тін, а?ыл - жарм
Білмей отыр жа?а?ы тынышты?ты?,
С?т ?йы?ан тегешін сапыр?анын!..
Автор:
«Жетім к?лді?» басында жыл?ы жат?ан,
Д??ге шы?ып, ?арт т?р?ан жыл?ы ба??ан:
Шал:
«. Апыр - ай, б?л кім болды та?с?ріде,
К?ргенсіз к?л басында мылты? ат?ан?!
??старды? з?ре - ??тын шыр?ырат?ан,
Не?ыл?ан ?аныпезер ??л?ы ?ат?ан?!
Мылты?ты атарлы?тай к?лге келіп,
Апры - ай, жо? еді ?ой елде желік.»
Автор:
Алыс т?рып, а?ырды ?ыр басынан:
Шал:
«Берекесін б?л жерді? кім ?ашыр?ан?»
- Ей!
Кімсі??
Тірісі? бе?
Жаны? бар ма?
А??уды неге атасы?, ары? барма?!
Таста?ын ?аруы?ды келгін бері,
Келгін бері, кеуде?де жаны? барда!
Автор:
. Бай??с ?йел ?н - т?нсіз жылап т?рды,
?артты? ?ні ме? - зе? ?ып ??ла??а ?рды.
?олында?ы мылты?ын ??лаштап кеп,
Б?гелмей «Жетім к?лге» ла?тырды.
?арт?а ?арай а?ырын ая?дады,
?арусыз?а ?арт келді аянбады
.. К?зінен жас, к??ілінен зар т?гіліп,
Бол?ан жайтты келіні баяндады.
Шал:
__ ?й, балам!.
Болмады ?ой, болмады ?ой.
?асиет кетті к?лден, сорлады ?ой.
Т?уіпті? айт?аныны? б?рі ?тірік,
Ат?а мін, ауыл?а ?айт, олжаны ?ой!.
Мін ат?а, ?айт ауыл?а та?ат ?ыл да,
. Білмеймін, сор атты? ба, ба? атты? ба?!
А??у?а кезенерде, ырым жасап,
Тым ??рыса сауса?ы?ды ?анатты? ба?
Ана:
__ ?лек боп, арпалысып сор - ?ай?ымен,
Жо?, ата жасамадым ондайды мен.
Жасымнан естігенім бар - тын еді,
?йтеуір а??у ат?ан о?байды деп.
Шал:
__ Солай, солай.
Аманат бір ??дай?а.
?ай - ?айда?ы т?седі ??р?ыр ой?а.
Автор:
. Ат басын ш??ыл б?рып, тайып т?рды,
?арт тастап нелер с?мды? сырды бой?а.
. Абыр - сабыр, ?й ма?ы д?рбеле? - ді
Ат ?стінен т?се алмай ?атып ?алды
Мелшиіп, білмей тіл мен ?н дегенді,
Білмейді, ?айда келді, кімге келді.
А? т?сек - аппа? айдын, а??у - бала,
Жаралы а??у секілді жатты? ба, ана?
Ана:
«Мына жат?ан «Жетім к?л», мына а??уды
?з ?олыммен ?лтірдім, аттым жа?а.
Жо?!
Мен емес.
Мен атпадым.
Кеше г?р, кешіре г?р. Жарат?аным!»
Автор:
К?леді, бірде жылап зарланады,
К?кке ?арап бекерге ?арманады,
Бірде ?нсіз мелшиіп ты? ты?дайды,
??ла?ында а??уды? арман ?ні
Алдымен ж?рт ?н - т?нсіз та?данады,
?ыбыр - сыбыр артынан жал?анады.
Бірде ана к?кке жайды ала?аын:
Ана:
- ?азір, ботам.
Мінеки, та? атады.
?азір, ботам, а??умен ?шы?ттаймын.
Жазыласы?, ??лыным, балапаным!
Автор:
. Сол кеткеннен мол кеттім, оралмадым,
Жерді а?саймын.
Жал?ыз - а? сол – арманым.
?иын екен ?имасы? екі бірдей
К?з алды?да ?айып боп жо?ал?аны.
Орнында екен «Жетім к?л», жо?алмапты,
Ортаймапты, немесе тола алмапты.
Жа?алауын жауыпты жасыл жалбыз
?асиетті а??улар оралмапты.
1-ж?ргізуші: ?н к??ілді? ажары демекші,- ендігі кезекті ?нге береміз. ?н: «Н?р жауып т?р?ан к?ктемде» Орындайтын 7 «?»класс о?ушысы
1-ж?ргізуші: Жазылар естеліктер мен туралы,
Біреулер жан еді дер ?р т?л?алы.
Біреулер т?лпар еді дер де м?мкін
Б?тінделмей кеткен бір ер - т?рманы -
дей келе к?птеген а?ындар М??а?али жайында естеліктер жазды. Фариза О??арсынова ?зіні? бір естелігінде былай деген: «М??а?али бізді? заманымызды? поэзия д?ниесіндегі ??былыс. Егер ол ??былысты біз бірден баыюына барып, д?п басып, тани алмаса?, б?л ?нердегі за?дылы?. Ол - ?сіресе ?ызыл бояуды? жылт етпе ??былуы емес, жа?ында?ан сайын алыстап, жа?ында?ан бояуымен ??пиялана т?седі. Поэзияны? ?рі таймас с?лулы?ы да, бар?ан сайын ынтызары?ды ??рта ??діреті де осы болуы керек».
?ле?: «Фариза?а»
2-ж?ргізуші: Фариза О??арсынованы? М??а?али Ма?атаев?а арнауы:
?ле?: «Мені? планетам»
?ле?: «Оюлар»
1-ж?ргізуші: ?н: «К?ре? к?з»
1-ж?ргізуші: Осымен бізді? ?деби сазды кешіміз ая?талды. Келіп к??іл ?ойып ты?да?андары?ыз?а
к?птен - к?п рахмет.
