Татар әдәбияты (рус төркеме), 7 класс
Тема: Р.Вәлиев «Ике»ле» шигыре
МАГББУ “Аерым предметлар
тирәнтен өйрәнелә торган
34 нче урта гомуми белем бирү мәктәбе”нең
укытучысы
Миңнуллина Рима Гафурҗан кызы
УМК: Р. З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. Татар теле.
Дәрес тибы: лексик-грамматик күнекмәләр камилләштерү
Максат: 1.а)Р.Вәлиевның «Ике»ле» шигыре белән таныштыру;
б)зат алмашлыкларының килеш белән төрләнешен сөйләмдә
камилләштерү.
2.Чагыштыру, анализлау, нәтиҗә чыгару аша фикерләү сәләтләрен
үстерү.
3.Яхшы уку өчен кирәкле сыйфатларны ачыклау, укуга, дәрес
әзерләүгә җаваплы караш булдыру.
Материал: дәреслек “Р. З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. Татар теле. 7 кл.”
35-36 нчы бит.
Җиһазлау: Р.Вәлиев портреты, Решетниковның «Опять двойка» картинасы,
мәкаль язылган ребус, таблица «Зат алмашлыкларының килеш
белән төрләнеше».
Дәрес планы:
I.Оештыру.
II.Аудирование:
-нечкә әйтелешле сүзләрне табыгыз:
иртә, ачулы, һаман, гаепле, берүзем, карт, кызганыч, тырыша, елый.
-тәрҗемә итегез:
иртә таңнан бирле моңа кадәр
ачулы эштә иде
һаман булыша иде
елый язып үзем чиштем
гаепле әнидән сорап чиштем
-җөмләдә нинди сүз төшеп калган?
Р.Вәлиев Түбән Кама районы Ташлык авылында туган.
Ул Татарстан Республикасының Милли китапханәсе директоры булып эшли.
Р.Вәлиев- шагыйрь, җәмәгать эшлеклесе һәм публицист.
Аның тәрҗемә эшләре дә күп.
-җөмләләрне тәмамлагыз:
Әнием иртә таңнан бирле … .
Дустым елый язып … .
Мин өй эшен үзем эшлим, ә … .
Бүген Ләйсән сиңа … .
-скажи что:
а)твоя мама была на работе,
б)ты решил задачу, спросив у папы,
в)ему помогала мама,
г)твоя бабушка уже старая.
III.Өй эшен тикшерү:
1. 33 бит 5 күнегүне тикшерү.
2. Сорауларга җавап бирү:
Кем ул Р.Вәлиев?
Ул кайда туган?
Кайчан туган?
Р.Вәлиев кайларда укый?
I китабы кайчан басыла?
Аның нинди мактаулы исемнәре бар?
Ул хәзер кайда яши?
IV.Тема белән таныштыру.
Сез нинди билгеләр аласыз?
Нинди билге алгач, сезгә рәхәт?
Нинди билге алгач, сезгә начар була?
V.Шигырь өстендә эш: дәреслек 35 бит «Ике»ле» шигыре
1) укытучының укуы;
2)укучыларның пышылдап укуы;
3)кычкырып укулары;
4)найдите в стихотворении следующие строки, где говорится о том, что:
-отец Рамазана с самого раннего утра сердитый;
-Рамазан говорит, что виноваты родители, потому что он один ничего не может
сделать;
-Рамазан говорит о том, что сегодня уроки готовить должен отец;
-Рамазан говорит о том, что вчера бабушка, сколько бы не старалась, получила
«2».
5)дәреслек 35 бит 6нчы күнегү;
6)шигырьдән инверсия күренешләрен табу, үзгәртү;
7)дәреслек 35 бит 7нче күнегү (язмача);
8)»Опять двойка» картинасы белән эш:
-Малайның кәефе нинди?
-Ни өчен начар?
-Ул ни өчен «2»ле алган?
-Ул кемгә охшаган?
-Нәрсә белән охшаган?
-Рамазан кемне гаепли?
-Ә бу малай кемне гаепли?
9)ситуатив күнегүләр:
Посоветуй этим мальчикам:
-старательно учиться в школе;
-быстрее думать на уроке;
-быть внимательным на уроке;
-не писать с ошибками;
-аккуратно заполнять дневник;
-самому выполнять домашнее задание.
10)сорауларга җавап бирү:
Өй эшен син үзең әзерлисеңме?
Сиңа әти-әниең булышамы?
Мондый хәлнең синең белән булганы бармы?
VI.Ныгыту.
1)дәреслек 36 бит 8нче күнегү;
2) сорауларга җавап бирү:
Гаиләдә һәркемнең үз вазыйфасы булырга тиеш. Әти-әниләрнең вазыйфасы нинди?
Әбинең вазыйфасы нинди?
Ә укучы баланың вазыйфасы нинди?
3)ребус чишү:
«Көн дә укып тормасаң - белем көн саен кими» мәкале.
Димәк ни өчен өй эшен көн саен әзерләргә кирәк?
VII.Йомгаклау
-өй эше: 1)35 бит шигырьнең ошаган өлешен ятларга;
2)белем алу, уку турында мәкальләр табып язарга.
-билге кую.