3. Махамбет т?л?асын сомдай отырып ?лтжандылы??а т?рбиелеу.
Саба?ты? ?дісі: СТО ба?дарламалары элементтері, зерттеу, іздендіру, талдау, с?ра?-жауап
Саба?ты? типі: аралас
Саба?ты? т?рі: іздендіру саба?ы
Саба? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і. С?лемдесу, т?гендеу, назарларын саба??а аударту.
ІІ. ?й ж?мысын тексеру.
ІІІ. Жа?а саба?ты ме?герту.
1.Саба? та?ырыбы мен ма?сатын хабарлау; Жа?а саба?ты ?ткенмен байланыстыру;
2. ?ткен саба?пен байланыстыру ?рі Махамбет туралы т?менгі сыныптарда о?ы?ан білімдерін еске т?сіру.
1-тапсырма: Ойлан, есі?е т?сір: «Махамбет» дегенде есі?е кімдер ж?не не т?седі? (1836-1838 ж.ж. Б?кей ордасында?ы Исатай мен Махамбет к?терілісі «Исатай- басшы, мен –?осшы» к?теріліс басшыларыны? бірі батыр Исатай Тайман?лы туралы ?ыс?аша т?сінік беру)
2-тапсырма. Махамбет а?ын туралы таныс болды?.,олай болса жа?а саба?ты ?тпес б?рын орта?а «Махамбет кім?» топтастыруы ар?ылы еске т?сіріп к?рейік. \класстер жасау\ топты? ж?мыс
3-тапсырма. Ерлік жыры — «Мен - мен , мен едім!», «Ар?аны? ?ызыл изені-ай» атты ?ле?дерін м?нерлеп о?у, кезекпен о?ыту (толы? талдау жасау) к?ркемдік ерекшелігі, жалпы поэзиясы туралы т?сінік беру.
М??алім: «Ар?аны? ?ызыл изені-ай» атты ?ле?індегі ?ызыл изен («жа?сы», «жа?а к?ктеп келе жат?ан», «жас»). Изен (Kochia, кохия) – алаб?талар т??ымдасына жататын бір немесе к?п жылды? б?ташы? ?сімдіктер туысы (род однолетних или многолетних полукустарников семейства Маревые)
Не туралы? Адамны? мінезі, адамды ?сімдікке тенеу \ жер бетінде кішкене ?сімдік, ал тамыры шимай шата? \адамны? да мінезі сан алуан ?згереді, тамыры сия?ты жайыл?ан.
К?рісі кімні? жо? болса,
Жасы болар дуана.\ а?ыл айтатын адам болмаса, жастар жа?сылы?ты ?айдан ?йренеді дегені
Бір сына?ан жаманды
Екіншілей сынама \жаманды? жаса?ан адам?а сеніге болмайды, ?йткені бір рет жасаса, екінші рет жаманды? жасауы м?мкін\
Тіріде сыйласпа?ан а?айын,
??м ??йылсын к?зі?е,
?лгенде бекер жылама!\ ?лгеннен кейін ?кініп кешірім с?ра?аннан не пайда дегені\
Жа?а саба?ты о?ушыларды? ?аншалы?ты т?сінгендері ж?нінде біршама тапсырмалар беремін.
4-тапсырма С?ра?тар:
Махамбетті неге жауынгер а?ын дейміз?
«Ар?аны? ?ызыл изені-ай» атты ?ле?іні? негізгі идеясы ?андай?
Просмотр содержимого документа
«М.?теміс?лы «Мен - мен едім, мен едім», «Ар?аны? ?ызыл изені-ай» атты ?ле?дері »
Сабақтың тақырыбы: «Мен - мен едім, мен едім», «Арқаның қызыл изені-ай» атты өлеңдері
Сабақтың мақсаты: Өр ақын М.Өтемісұлының өмірі мен шығармашылығын таныстыра отырып, ақындық ерекшелігіне тоқталу.
Сабақтың міндеттері:
1. ХІХ ғасырдағы саяси –әлеуметтік жағдай, тарихи тұлғалар туралы деректер беру, өлеңге толық талдау жасау;
2. Өз бетінше ізденуге, өз ойын айтуға, жазуға дағдыландыру, шығармашылық қабілетін дамыту;
3. Махамбет тұлғасын сомдай отырып ұлтжандылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: СТО бағдарламалары элементтері, зерттеу, іздендіру, талдау, сұрақ-жауап
Сабақтың типі: аралас
Сабақтың түрі: іздендіру сабағы
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу, түгендеу, назарларын сабаққа аударту.
ІІ. Үй жұмысын тексеру.
ІІІ. Жаңа сабақты меңгерту.
1.Сабақ тақырыбы мен мақсатын хабарлау; Жаңа сабақты өткенмен байланыстыру;
2. Өткен сабақпен байланыстыру әрі Махамбет туралы төменгі сыныптарда оқыған білімдерін еске түсіру.
1-тапсырма: Ойлан, есіңе түсір: «Махамбет» дегенде есіңе кімдер және не түседі? (1836-1838 ж.ж. Бөкей ордасындағы Исатай мен Махамбет көтерілісі «Исатай- басшы, мен –қосшы» көтеріліс басшыларының бірі батыр Исатай Тайманұлы туралы қысқаша түсінік беру)
2-тапсырма. Махамбет ақын туралы таныс болдық.,олай болса жаңа сабақты өтпес бұрын ортаға «Махамбет кім?» топтастыруы арқылы еске түсіріп көрейік. \класстер жасау\ топтық жұмыс
3-тапсырма. Ерлік жыры — «Мен - мен , мен едім!», «Арқаның қызыл изені-ай» атты өлеңдерінмәнерлеп оқу, кезекпен оқыту (толық талдау жасау) көркемдік ерекшелігі, жалпы поэзиясы туралы түсінік беру.
Мұғалім: «Арқаның қызыл изені-ай» атты өлеңіндегі қызыл изен («жақсы», «жаңа көктеп келе жатқан», «жас»).Изен (Kochia, кохия) – алабұталар тұқымдасына жататын бір немесе көп жылдық бұташық өсімдіктер туысы (род однолетних или многолетних полукустарников семейства Маревые)
Не туралы? Адамның мінезі, адамды өсімдікке тенеу \ жер бетінде кішкене өсімдік, ал тамыры шимай шатақ \адамның да мінезі сан алуан өзгереді, тамыры сияқты жайылған.
Кәрісі кімнің жоқ болса,
Жасы болар дуана.\ ақыл айтатын адам болмаса, жастар жақсылықты қайдан үйренеді дегені
Бір сынаған жаманды
Екіншілей сынама \жамандық жасаған адамға сеніге болмайды, өйткені бір рет жасаса, екінші рет жамандық жасауы мүмкін\
Тіріде сыйласпаған ағайын,
Құм құйылсын көзіңе,
Өлгенде бекер жылама!\ өлгеннен кейін өкініп кешірім сұрағаннан не пайда дегені\
Жаңа сабақты оқушылардың қаншалықты түсінгендері жөнінде біршама тапсырмалар беремін.
4-тапсырма Сұрақтар:
Махамбетті неге жауынгер ақын дейміз?
«Арқаның қызыл изені-ай» атты өлеңінің негізгі идеясы қандай?
Ақынның алғаш өлеңдер жинағы қашан шықты?
Ақынның ерлікке, Отансүйгіштікке, батырлыққа шақыратын қандай өлеңдерін білесіңдер?
ІY. Жаңа сабақты пысықтау
Махамбеттің ақындығы, поэзиясындағы ерлік тақырыбы, ереуіл жырлары туралы жалпы түсінік беру арқылы қорытындыланады,
Азаттық үшін күрескен ерлер қандай болу керек?
Ерлер қандай қиындықтарға шыдауы керек?
М – менің мақсат – мұратым
А – асқақ арманым
Х – халқыма
А – аңсаған азаттығын
М – мәңгілік
Б – бостандығын
Е – ел
Т – тәуелсіздігін тарту ету.
Бүгінгі сабақты «…Махамбет — «ерлердің ісі бітетін» азаттық заманының кезегін жақындату үшін күрескен, елінің азаттығы үшін жанын берген жалғыз ақын», — деген тарихшы Қойшығұл Жылқышиевтің сөзімен қорытындылаймын.
Y. Бағалау.
YІ. Үйге тапсырма беру. Махамбет пен Исатай бойындағы қасиеттерді салыстырыңдар. Қалаған өлеңнен үзінді жаттау.
