М. Ма?атаев «А??улар ?йы?та?анда»

Сабақтың тақырыбы: М. Мақатаев «Аққулар ұйықтағанда»

Сабақтың мақсаты: М.Мақатаевтың өмірі мен шығармашылығымен таныстыру. Мұқағали поэзиясына талдау жасау, ақын өлеңінің идеясын, мақсатын ұғындыру. «Аққулар ұйықтағанда» поэмасымен таныстырып, идеясын ашу. Оқушылардың пікірталасын ұйымдастыру, өз ойын дұрыс тұжырымдап, дәлелмен жеткізе білуге, еркін сөйлеуіне дағдыландыру, талдаулар жасай білу, сын тұрғысынан ойлау қабілетін дамыту. Оқушыларды ізгілікке, адамгершілікке, қоршаған ортаны қорғай білуге тәрбиелеу.

Сабақ түрі : аралас сабақ

Сабақ типі : дәстүрлі емес

Сабақтың көрнекілігі: ақын суреті, интерактивті тақта, компьютер, кітаптар көрмесі, презентация, сызба – кестелер.

Әдісі: сұрақ-жауап,түсіндіру,талдау, ой жинақтау, шығармашылық жұмыс, шағын жоба қорғату.

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, тарих.

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдасыру кезеңі. Оқушылармен жүздесіп амандасу, түгелдеу, сабақтың тақырыбымен, жоспарымен, мақсатымен таныстыру.

ІІ.Үй тапсырын тексеру: алдын ала 3 топқа тапсырма берілді - «Мұқағали әлеміне саяхат» атты тақырыбына шағын жоба құрастыру. (тақырып бойынша кластер құрастыру, берілген тақырып бойынша өлеңдерді теріп жазу, өлеңдерінің тақырыптарын анықтау, жоба-ассоциация құру). Жобаларын қорғағаннан кейін әр топқа 15 сұрақтан құрастырылған электрондық тест тапсырмаларын орындату.

Кіріспе: Оқытушының сөзі:

М.Мақатаев өзі айтқан екен: «Менің қымбатты достарым! Егер сіздер шынымен менің өмірбаянымды, шығармаларымды зерттемек болсаңдар, онда мен не жазсам, соның бәрін түгел оқып шығуды ұмытпағайсыздар. Мені өз өлеңдерімнен қарамауларыңызды өтінем. Естеріңізде болсын, менің өлеңім жеке тұрғанда түк те емес. Біріктіріп қарағанда ол поэма іспетті. Басы және аяғы бар. Ол кейде күлімдеген, кейде түңілген жанымның құдды даусындай...»

• Мұқағали ағамыздың өлеңдерін тыңдау (электрондық нұсқа)

Оқытушының сөзі: Біз Мұқағали ақынды – поэзия патшасы десек, ендеше, поэзия патшалығына сапар шегіп көрейік. Міне, патшалықтың алтын қақпасы ашылды. «Аққулар ұйықтағанда» сарайының кілті өз қолдарыңда. Қазіргі сәттен бастап осы сарайдың сырына үңіліп көрейікші.

Жаңа тақырып: Оқушыларды сабақтың тақырыбымен және мақсатымен таныстыру.

М. Мақатаев «Аққулар ұйықтағанда».

Оқытушының сөзі: жаңа сабақты бастамай мен әр топқа проблемалық сұрақтар қоямын:

№1 топқа: Ақынның поэмасындағы негізгі арқау болған тақырып не?

№2 топқа: Автор өзі көтерген мәселені қаншалықты аша білген?

№3 топқа: Ана неге аққуды атпақ болды? Бұл шешімге келу анаға оңайға түсті ме?

Тапсырма:

- бейне фильмге түсірілген сахналық көрінісі арқылы «Аққулар ұйықтағанда» поэмасының мазмұнымен таныстыру.

- поэма бойынша басты кейіпкерлерді анықтау;

Поэмадағы сюжеттік оқиғаларға композициялық құрылым құрайык.

Оқиғаның басталуы.

Жетімкөл туралы аңыздар.

Көл еркесі – сұлу аққулар

Оқиғаның дамуы.

Ауру бала, тәуіп айтқан ем.

Оқиғаның шиеленісуі.

Аққуды атқан ана. Астан – кестен көл беті.

Оқиғаның шарықтау шегі.

Аққудың киесі. Жалғыз ұлдың өлімі.

Ана қасіреті.

Оқиғаның аяқталуы. Аққуынан айырылған Жетімкөл.

Шығарма кейіпкерлеріне мінездеме беру. (интерактивті тақтада орындалады).

Әр топқа берілген проблемалық сұрақтартың жауаптарын тыңдау.

Қорытындылау: «Аққулар ұйықтағанда» поэмасы бізге қандай тәрбие берді? Кластер жасау

Оқытушының сөзі: Балалар, адам – табиғат перзенті. Дүниеде екі ана бар: бірі – тіршіліктің анасы табиғат анасы, екіншісі адам анасы. Екеуіде мейірімді. Осы екі анаға да қаталдық көрсетуге, жанын жаралауға болмайды.