Конспект открытого урока по кабардинскому языку в 6 классе на тему: "Унафэ наклоненэ"

Темэр:

Нарткъалэ, 2014гъ.

Адыгэбзэмк1э урок зэ1уха 6-нэ «Б» класс

Темэр: Унафэ наклоненэ.

Мурадыр :

1. Глаголым теухуауэ яджар къэпщытэн.

2. Бзэм зезыгъэужь лэжьыгъэ егъэк1уэк1ын;

3. Глаголым теухуауэ еджак1уэхэм я1э щ1эныгъэм зегъэужьын.

Къехьэл1апхъэхэр: компьютер, псалъэжьхэр, тхылъыр, слайдхэр, тетрадыр, ручкэр, псалъэрыджэгур, усэр.

Урокым и ек1уэк1ык1эр.

I. Урокым хуэгъэхьэзырын.

1.Зыхуеину хьэпшыпхэркъытрегъэлъхьэн.

2.Темэмрэ мурадымрэщыгъэгъуэзэн.

II. Блэк1а темэркъэпщытэн.

1.Сытыт глаголк1э дызэджэр?

2.Дауэ ар зэрыщ1эттхъэр?

3.Глаголыр сытк1э зэхъуэк1а хъурэ.

4.Глаголыр псалъэухам и сыт хуэдэ пкъыгъуэу зэрыхэувэр?

5.Глаголыр сыт хуэдэ л1эужьыгъуэхэу игуэшрэ?

а) Доскам ит псалъэухахэм хэт глагол лъэ1эсымрэ лъэмы1эсымрэ гъэбелджылын :

-Бзэмехъумэ къызэ1ухын хуей щэхухэр.

-Щ1алэр адэм йочэнджэщ.

б)Глагол зылэжьымрэ зэлэжьымрэ гъэбелджылын:

-куэбжэр 1ухащ (зэл.)

-Динэ куэбжэр 1уихащ.(зыл.)

в) Наклоненэ дапщэ и1э глаголым?

6.Глаголым теухуа усэр(Азнаур)

7.Инфинитивк1э дызэджэр сытыт?

а) Сыт хуэдэ суффиксхэмк1э къэхъурэ ар?

б) Щы1эц1эхэмрэ плъыфэц1эхэмрэ инфинитив къытегъэхъук1ын:

Плъыжь – плъыжьын, жыджэр , дахэ, зэныбжьэгъу, узыншэ, гушы1эрей, сабий, щхьэхынэ, сымаджэ.

8.Глаголхэр зэрызэхэт 1ыхьэк1э зэпкърыхын:

къэк1уэжахэщ дыфхуэзэнукъым

9.Доскам ит псалъэухар и пкъыгъуэк1э зэпкърыхын:

Сентябрым и 20-м Софьерэ Ф1ыц1эрэ т1асхъэщ1эх Зеикъуэ къуажэм зэдэк1уащ.(хар.-кэетын)

Сыт хуэдэ тхыгъэм щыщ мыр?

10.Глаголхэр зэрытщхьэр, бжыгъэр, зэманыр гъэбелджылын:

зигъэпсэхуащ, щывот1агъэ, зэдэ1эпыкъунухэщ, сыблэк1ащ, дыпоплъэ.

III. Бзэм зезыгъэужь лэжьыгъэ.

1.Псалъэрыджэгур.

2.Псалъэжьыр.

Уи адэ и щ1ап1э гъэдахэ,

Уи анэ дахэу епсалъэ.

IV.Темэщ1эм щыгъэгъуэзэн.

1) Псалъэжьым и глаголхэр зэрытщхьэм, бжыгъэмгу лъегъэтэн, абык1э темэщ1эм хэшэн.

Гъэдахэ, епсалъэ

1)къеджэ – укъемыджэ,фыкъеджэ – фыкъемыджэ

жы1э– жумы1э жыф1э – жывмы1э

2)Ды – дыи

Тхы – тхыи

3)тэдж – тэджыттэдж - тэджыт

4)Префикс-ре – к1э – и - ре-гуф1э,и-ре– к1уэж.

5) Префикс- у – к1э – И- у- гъуэтфашизмэмажал!

6) Д(ы)- гъэ– ды –гъэ – псалъэ,ды-гъэ-гуэш.

7) Правилэм еджак1уит1 – щыкъегъэджэн.

8) Пл1имэм итпсалъэхэм я тхык1эм гулъегъэтэн,тетр.- м ирегъэтхэн.

V.Темэр егъэбыдыл1эн.

1.Лэжьыгъэ 187 – р тхыгъэк1э гъэзэщ1эн

2. Лэжьыгъэ 188 – р тхыгъэк1э гъэзэщ1эн

3.Глаголым и сыт хуэдэнаклоненэнобэдджар?

а)Сыт хуэдэщхьэм,бжыгъэмиту къак1уэрэ ахэр?

б)Сыт хуэдэ префиксхэмк1э къэхъурэахэр?(-мы,-ре,-у,-гъэ)

в)Сыт хуэдэ суффиксхэмк1э къэхъурэ? (Союз – суф. и,суф. –т.)

г)Магнитнэ доскам к1эрылъ глаголхэм я наклоненэргъэб. – н (едж.4 – 5)

д)Мы псалъэжьхэмхэтглаголхэрзэрытнаклоненэргъэбелджылын:

- Уи 1эм и пэ уищхьэр……

- Уипсалъэ гъэ1эси уинэмыс ……

VI. Унэлэжьыгъэ

п.51( прав. ),лэжь. 190.

VII. Урокым к1эетын.

1)Ф1ыуэ лэжьахэм я ц1э къи1уэн.

2)Оценкэхэр яхуэгъэувын.