Конспект урока по теме "Билгесез ?тк?н заман хик?я фигыль"

Сингапур методикасы бел?н ?тк?рел? торган татар теле д?ресе

(5а  сыйныф, рус т?ркеме.)

ТЕМА: Билгесез ?тк?н заман хик?я фигыль.

МАКСАТЛАР:

1. Белем бир? максаты - Билгесез ?тк?н заман хик?я фигыльл?рне? м?гън?сен, кушымчаларын, соравын, зат-сан бел?н т?рл?нешен гам?ли ?зл?штер?.
2. Фикер с?л?тен ?стер? максаты – С?зне? тамырына карап д?рес заман кушымчасын сайлый бел? к?некм?сен камилл?штер?.
3. Т?рбияви максат - Укуда тырышлык к?рс?т?не? ???миятен? басым ясау.

?и?азлау: проектор, ноутбук, презентация, таратма карточкалар, татар халык биюл?ре язылган музыка,  татарча-русча с?злекл?р.

Д?рес тибы: я?а белемн?рне формалаштыру.

Кулланылган структуралар:

КОНЕРС, МИКС-ФРИЗ-ГРУП, СИМАЛТИНИУС РАУНД ТЭЙБЛ, ТИМ ЧИР

I. Оештыру ?леше.

1. Укучыларны? укытучы бел?н ис?нл?ш?л?ре;
2. Укучыларны? битк?-бит партнерлар бел?н ис?нл?ш?л?ре:
3. С?лам, дустым! (кулларны кысышу)
4. Х?лл?р ничек? (?и?елч? ?илк? кырыена кагу)
5. Кайда булды?? (кул уйнату)
6. Мин сагындым! (кулны к?кр?кк? кую)
7. Син килде?! (кулларны ??ю)
8. Мин бик шат (кочаклашу, кул кысышу)
9. Бер-берсен? комплимент ?йт?. Си?а Павел нинди комплимент ?йтте?
10. Дежур укучы бел?н ??г?м?.

II. Актуальл?штер?.

1. – Нинди ?й эше бирдем?

(Д?фт?рл?рд?ге ?й эшен ?ыеп алу.)

1. Грамматик материалны кабатлау.

КОНЕРС (Corners) структурасы.

С?з т?ркемн?рен карточкалар ярд?менд? кабатлау.

а) ??р укучыга с?зл?р язылган карточкалар таратыла.

Бел?, укый, барырга, суыртырга себерде, юды, сора, булыш, укучы, д?фт?р, ихтирамлы, ярд?мчел, биш, икенче. Х?зер мин сезг? с?зл?р язылган карточка таратам. Бу с?зл?р ярд?менд? ?зегезг? кир?кле почмакны сыйлыйсыз. (Почмак исемн?ре: боерык фигыль, инфинитив, х?зерге заман, билгеле ?тк?н заман, исем, сыйфат, сан) Фикерегезне партнерыгызга 5 секунд а?латасыз.  (Вакыт башланды.  Вакыт бетте.) Молодцы, укучылар. Булдырдыгыз!

(А?лату: н?рс?не белдер?, соравы, кушымчасы)

III. Я?а материалны ?зл?штер?.

1. Кагыйд? чыгару. Укучылар, б?генге числоны, теманы д?фт?регезг? языгыз ??м бу ??мл?не д?рес х?рефл?р бел?н матур итеп язып куегыз.

Бу укучы к?п бел?, ч?нки ул к?п укыган.

• Укучылар экрандагы ??мл?не т?р?ем? итик. (татарча-русча с?злек бел?н эш).

"Этот ученик много знает, потому что много читал". 

1. -К?п белер ?чен нишл?рг? кир?к?

2) -Нинди китаплар укырга кир?к?

3) -Сез китаплар укырга яратасызмы?

4) -Кая монда фигыльл?р?

5)-Бел? нинди заман?                                                       

6) -Ничек уйлыйсыз, укыган с?зе нинди сорауга ?авап бир?? Нинди заман?

-Как вы думаете, какое действие может обозначать этот глагол?

-Действие, которое произошло.

-А мы видели, как этот ученик читал?

-Значит, этот глагол какого времени?

-Укыды- это тоже прошедшее время?

-Укыган –тоже. В чем разница?

-Укыды –мы видели это действие, укыган –не видели.

укыган

Этот глагол обозначает действие, которое совершился в прошлом, но говорящий об этом либо забыл, либо не помнит, либо не видел, а услышал с чьих-то слов.  Эта форма образуется с помощью окончаний –ган, -г?н, -кан, -к?н, отвечает на вопрос нишл?г?н? Что делал? Что сделал?

Ул кызыклы китап укыган. Он читал интересную книгу.

Алар тагын  уйлаганнар ??м ?авап бирг?нн?р. Они еще

подумали и дали ответ.

Т?рл?нешне ?йр?н? (23 бит). Таблица экранда яктыртыла.

Прошедщее неопределенное время меняется по лицам и числам.

Мин яз-ган-мын.- Я написал.

Мин эшл?-г?н-мен.- Я сделал.

Син яз-ган -сы?. -Ты написал

Син эшл?-г?н-се?.-Ты сделал.

Ул яз-ган. -Он написал

Ул эшл?-г?н. -Он сделал.

Без яз-ган-быз.-Мы написали.

Без эшл?-г?н-без.-Мы сделали.

Сез яз-ган-сыз. -Вы написали.

Сез эшл?-г?н-сез.- Вы сделали.

Алар яз-ган-нар. -Они написали.

Алар эшл?-г?н-н?р.- Они сделали.

Билгеле, билгесез ?тк?н заман фигыльл?рене? зат-сан бел?н т?рл?нешен чагыштырып карау.

Билгеле ?тк?н заман

Билгесез ?тк?н заман

бар-ды-м

бар-ды-?

бар-ды

бар-ды-к

бар-ды-гыз

бар-ды-лар

1. Боерык фигыльл?рд?н билгесез ?тк?н заман фигыльл?рен ясап язабыз: бел!, укы!, бар!, себер!, сора!, чык!, с?йл?!, ю!, суырт!, ?ыештыр!, булыш!, яз!, макта!. (язмача)

Физминутка:

• Укучылар, урыннардан тордык.Урындыкларны этеп куегыз. Встали из-за парт. Стулья задвинули.

МИКС – ФРИЗ – ГРУП (Mix-Freeze-Group) структурасы

• Укучылар, без х?зер барыбыз да бер ?йл?н? ясап басабыз. Музыка кушыла, сез шул музыкага бии-бии ?йл?н?сез. Музыка туктагач, сез бер урында басып каласыз. Шуннан со? мин сезг? сорау бир?м, сез 10 секунт уйлыйсыз, шул сорауны? ?авабын ми?а укучылар саны ярд?менд? к?рс?терг? тиеш буласыз.

Татар халык бию к?ен? й?рил?р. Музыка туктый. Сорау бирел?. Уйлау ?чен 10 секунд вакыт бирел?. Сораудагы ?авап санына карап берл?ш?л?р:

• ?тк?н заман хик?я фигыльне? нич? т?ре бар? (2)
• Билгесез ?тк?н заманны? нич? соравы бар? (1)
• Сыйныфта нич? укучы бар? (15)

IV. Белем-к?некм?л?рне ныгыту

1.  “Хаталарны т?з?т!” уены (язмача)
2. Экранда ?тк?н заман хик?я фигыльл?рне? зат-сан бел?н т?рл?нешенд? хаталар ?иб?релг?н ??мл?л?р. Сез хаталарны т?з?т?сез ??м д?ресл?п д?фт?рг? язасыз.

1 ??мл?. Яз к?не без бакчада эшл?г?нсе?.

2 ??мл?. Алар б?ген кунакка баргансы?.

3 ??мл?. Син ми?а туп бирг?нбез.

4 ??мл?. Сез ми?а хат язганбыз.

Эшл?рне тикшер?, б?ял??. Билгесез ?тк?н заман хик?я фигыльл?рне ?йт?.

2. ??мл?л?рне д?вам ит?. СИМАЛТИНИУС РАУНД ТЭЙБЛ (Simultaneous Round Table) структурасы.

Т?ркемн?рд? берг? эшлил?р. Мин ??р ?ст?лг? бер ??мл? бир?м. ??р укучы 10 секунд эченд? ??мл?не ?зенч? д?вам ит?, нокта урынына билгесез ?тк?н заман хик?я фигыль яза, партнерына бир?. Эшл?п бетерг?ч, фейерверк ясыйсыз. Со?ыннан д?рес вариантларны бер укучы сайлап укый. А?а да сайлау ?чен 10 секунд вакыт бирел?.

Карточкалар:

Без кич?..

Син былтыр  ..

Сине? ?ние?..

Укытучы ирт?н..

-Укучылар бер-берсен к?теп торалар ??м эшл?п бетерг?ч ТИМ ЧИР кулланалар (феерверк ясап, пш-ш-ш тавышы чыгаралар).

V. Йомгаклау.

• Укучылар, сезг? д?рес ошадымы? Без б?ген н?рс?л?р белдек, н?рс?л?р эшл?дек? Б?генге д?ресне “5” лег? кемн?р ?зл?штерде? Кемн?р ?з эшч?нлеген? “4” ле куя, кемн?р “3”ле куя? ?ст?легезд? билгел?р язылган т?г?р?кл?р бар. ??мл?л?рне укып, т?г?р?кл?рне к?т?регез.

• Д?рес материалын бик ?йб?т ?зл?штердем, х?тта ипт?шл?рем? д? булыша алам.
• ?йб?т эшлим, материалны а?ладым.
• ?йб?т эшлим, л?кин ипт?шемне? ярд?мен? каршы килмим.

VI. ?й эше.

Билгесез ?тк?н заман хик?я фигыльл?р бел?н 5 ??мл? языгыз.

• Тырышлык булса, у?ышлар да булыр! Сау булыгыз, укучылар!