?аза? ?дебиеті п?нінен Сапар?али Бегалинні? "Бала Шо?ан" ??гімесі та?ырыбында?ы ашы? саба?

Саба?ты? ма?саты:

Білімділік-шы?армада?ы бала Шо?ан ар?ылы ?лы  ?алымны? бейнесін таныту;

Дамытушылы?-шы?арманы  композициялы?  ??рылысына ?арай талдау да?дыларын, кейіпкерлерге мінездеме беру да?дыларын, шы?арманы? тілі,?з ойларын еркін жеткізе білуге, ?з бетімен ізденіп, ой ?орытындысын жасауды дамыту;

Т?рбиелік-о?ушыларды?  адамгершілік ?асиеттерін  ?алыптастырып, адалды??а, бауырмалды??а, кішіпейілдікке, б?кіл  адамзатты  с?йе  білуге,  досты??а  адал,  у?деге  берік  болуды ?лгі етіп т?рбиелеу.

Саба?ты? типі: Іздендіру, сюжеттік талдау саба?ы.

О?ыту формалары: топты?,?жымды?.

П?наралы? байланыс: тарих, этнография,бейнелеу ?нері, ?аза? тілі.

К?рнекіліктер: флипчарт,кестелер,маркерлер.

Саба?ты? барысы.

I.?йымдастыру кезе?і: С?лемдесу, кезекшімен с?хбат,саба??а  к??іл  аударту.

ІІ.?й тапсырмасын с?рау.

Топтар?а берілген тапсырма ар?ылы ?й ж?мысы тексеріледі.

I топ - топтастыру стратегиясы.  ?абит М?сіреповты топтастыру.

                                сыншы             жазушы                    драматург

Социалистік Е?бек Ері

?абит здесь ваш текст

                                                                                                             Жазушылар ода?ыны? т?ра?асы

?аза?КСР Жо?ары

Ке?ес депутаты                                                                                

                                                                                                           ?о?ам ?айраткері

II топ – Компазициялы? талдау.

1. Шы?арманы? басталуы – ?айрошты? ?ала?а ?ашуы
2. Шы?арманы? байланысы – ?айрошты? Шегенмен, Борашпен танысуы, достасуы
3. Шы?арманы? дамуы – Тама? табу ?шін базар хал?ына ?нер к?рсетуі
4. Шы?арманы? шиеленісуі – Милиционерді? балаларды ?ууы.
5. Шы?арманы? шары?тау шегі - ?айрошты балалар ?йіне тапсыруы.
6. Шы?арманы? ая?талуы – ?айыр?алиді? балалар ?йінде ?алуы, о?у?а ниет білдіруі.

III топ – «Жа?а достар» ??гімесін ?аншалы?ты ме?гергендігі туралы білімдерін (доп ар?ылы) тексеру.

1. ?айрош ауылынан неге ?ашты?

2. ?ала?а келуіне не себеп болды?

3. Шеген ?айрош?а ?андай ?ам?орлы? жасады?

4. Балалар к?нк?ріс жолында не істеді?

5. ?айрош балалар ?йіне ?алай ?келінді?

IV топ- «Дос» та?ырыбында эссе.

ІІІ. Ой ?оз?ау

1. Сапар?али Бегалин кім?
2. Сапар?али Бегалин жайлы не білеміз?
3. Сапар?али Бегалинні? ?андай шы?армасын білесі?дер?
4. Бала Шо?ан ??гімесіні? жазылуына не себеп болды?

(Сапар?али Бегалин бейнеролик)

I. Сапар?али Бегалин ?міріне  ?ыс?аша то?талу. (Слайд ар?ылы ?мірінен ?ыс?аша м?лімет беру)

 

Саба?ты? та?ырыбын жазу. Сапар?али Бегалин «Бала Шо?ан»

С.Бегалин 1895 жылы 24 ?арашада Шы?ыс ?аза?стан облысыны? Абай ауданында д?ниеге келген. ?мір жолын ?ара ж?мысшы болудан баста?ан. Кейін халы? соты, саяси ?ызметкер бол?ан. Біра? на?ыз ма?сатты жолын жазушылы?тан тап?ан.  

25 дастан, 12 повесть, он ша?ты драмалы? ша?ын туынды, 50-ге тарта м?тіндерін жаз?ан Сапар?али Бегалин хал?ына белгілі,білікті жазушы ретінде танылды. 20-дан астам балалар?а арнал?ан кітап жаз?ан ?аламгер ?аза? балалар ?дебиетіні? негізін жасаушыларды? бірі болды. Осындай ??гімелеріні? бірі – "Бала Шо?ан" ??гімесі.

II. Топты? ж?мыс.

I топ-«Бала Шо?ан» ??гімесі бойынша к?рініс келтіру.

(Шо?ан, Мысы?, Жа?ып, Шо?анны? анасы, Шо?анны? ?кесі)

II топ- шы?армада?ы кейіпкерлерді атау,кейіпкерлерге  мінездеме беру.

Кейіпкер

Мінездеме

Шы?армада

Шо?ан

?айырымды, ?діл,адал, у?деге берік, ?нерді ??рметтейді.

Мысы?ты ?йіне ?келіп тама? береді. Киім береді. Інісіні? ?ділетсіз ?рекетіне то?там салады.?кесінен с?ранып Мысы??а жолы?ады. Мысы?ты? жаса?ан м?сінін ?кесіне к?рсетіп, ?ызы?ушылы? танытады.

Мысы?

?нерлі,зерек

М?сін жасайды. К?ргенін пайымдай алады.

Жа?ып

Тентек, ?нерге деген ?ызы?ушылы?ты танытпайды

?йіне келген бала?а сот?ар мінезін к?рсетеді. ?нерді тани алмайды.

III топ- «Ой т?ю» стратегиясы. " Бала Шо?ан" ??гімесі ?алай жазылды?  (Слайд ар?ылы

С.Бегалинні? пікірін о?у.)

??гімедегі ?зінділер бойынша семантикалы? картамен ж?мыс.

Те?еу- ??былысты бас?а н?рсемен салыстыру ар?ылы сипаттау т?сілі.

Эпитет-белгілі бір ??былысты к?з алдына елестету ?шін бейнелеп айтылатын с?здер.

Кейіпкерлер

Шы?армадан ?зінді.

Шы??ыс

Шо?ан

Жа?ып

Мысы?

Анасы

Те?еу

Эпитет

1-.Сен істей ?ой, шебер болса?!

*

2.-?, жарайды, бара ?ой, екі айтпа?ан жа?сы,-деді.

*

3.Кездемеден к?йлектік шыт жыртып берші.

*

4. ??йры?ын ?ара, тап итті? ??йры?ы,-деп сы?ылы?тады.

*

5.Бауырса? бересі? бе, ?ант бересі? бе?

*

6.Жолбарыстай, балалардай

*

7. Кесек денелі

  *

8. К?міс ?ар?ылы тайдай тазы;

*

IV топ- м?тінен диалог о?у.

Шо?ан: - Ей,Мысы?,аман ба?Мына ойыншы?тарды кім істеді?

Мысы?: - ?зімдікі,?зім істедім.

Шо?ан: - Бермейсі? бе?

Мысы?: - И?,бермеймін!

Шо?ан:-  Ей,Мысы? немене,?зі? сонша ?ор?а?асы??Алмаймын,к?рейін!

Мысы?: - Жо?,сені? ??наны? бар,алып ?ашып кетесі?.Мен жаяумын.Кеше ?лгі бір тентек бала ?зімді сабап кетті.Сен тимейсі? бе?

Шо?ан:-  Жо?,мен алып ?ашпаймын.Тек к?ремін.

Мысы?: - Рас айтасы? ба?

Шо?ан: - Сен,немене мені жатыр?ап ?ал?ансы? ба?Сен мына ойыншы?тары?ды ма?ан бересі? бе?

Мысы?: - Жо?,бермеймін,кешегі балалардай сен алып ?ашасы?!

Шо?ан: - ?оры?па, мен тимеймін.?ане, к?рсетші, ?зі? ?стасы? ?ой!А?ысына не аласы?,ма?ан ана балшы? аты?ды берші.

Мысы?: - Не бересі?,бауырса? бересі? бе,?ант бересі? бе?

Шо?ан: - Беремін,сен ма?ан ойыншы?ы?ды бер.Бізді? ?йге ж?р,апамнан к?п ?ант,бауырса?  ?перемін.

Мысы?: - Жо?,мен ?ор?амын,мені ?рсады.

Шо?ан: - Жо?,мен тигізбеймін,?зім ертіп барамын.

Мысы?:-  И?,апа? ?рсады,?ор?амын.

Шо?ан: - Ей,к?дуілгі т?йе? ?й,?зі? шеберсі? ?ой!Ж?р менімен.Апама ?рыстырмаймын

Жа?ып: - Ей,мынау кім,?айдан ерітті?,т?у ?зі сап  -  сары.

Шо?ан: - ?й,жынды,?рі кет,м?нда не?  бар?

Шо?ан: - Мысы?, неге жылайсы??Ж?р,бері ж?р менімен.

III. Композициялы? талдау. (Д?птермен ж?мыс)

1.??гімені? басталуы

Сары бала ?уанышы.

2.  Дамуы

Мысы?ты?  жаса?ан ойыншы?тары.

3.  Байланысуы

Бала Шо?анны? ?йіне ертіп ?келуі.

4.  Шиеленісуі

Ерке, тентек Жа?ыпты? мінезі.

5. Шары?тау шегі

Мысы?ты?  Шо?анды мазасыздана к?туі.

6.  Шешімі

Шо?анны? ?айырымдылы?ы.

IV. Бекіту.

С?здікпен  ж?мыс:

К?зек -  к?згі  жайылым;

Т??ыр -  ?ол?а ?йретілген саят ??сты? ?она?тайтын орны;

П?уеске - т?бесін,сыртын был?арымен жап?ан к?ймелі арба;

?отан - мал ?амайтын ?ора;

?ыстау - ?ыс?ы мекен.

V. "Зерделі с?ра?, ?тымды жауап". С?ра?тар?а жауап беру.

1.Шо?ан мен Мысы? ?ай жерде кездесті?

2.Шо?ан Мысы?ты ?айда ертіп келді?

3.Шо?анны? ?й-іші Мысы?ты ?алай ?арсы алды?

4.Мысы? нені ермек ететін еді?

5.Шо?ан Мысы?ты? ?нерін ?алай ба?алады?

6.Шо?анны? бойынан ?андай ?асиеттерді бай?ады?дар?

7.Шо?ан ?андай бала?

V. Шы?армашылы? ж?мыс. (Балалар ермексаздан м?сін жасайды).

VI. «Ой тол?аныс» топты? ж?мыс. (Рефлексия)

Шы?армадан ма?ан ?сер еткен жа?дай

Мені? ?з ой- пікірім

VII. Ба?алау.

VIII. ?й тапсырмасы: «Мен таны?ан Шо?ан» та?ырыбында ойтол?ау жазу.