"Ежелгі халы?ты? ?лгідегі билер соты" та?ырыбында?ы саба? жоспары

Пән: Қазақ тілі

Мектеп: " №26 мектеп-балабақша" КММ

Өткізілген күні :

21.05. 2015

Мұғалім: Таттыбаева А.Б.

Сынып: 10 "Б"

–

Сабақтың тақырыбы:

Шоқан Уәлиханов. "Ежелгі халықтық үлгідегі билер соты".

Келмегендер:

Ортақ мақсаты

Халықтық үлгідегі би сайлаудың ерекшеліктерін біледі;

Ғылыми-публицистикалық стильдегі мәтінді түсініп оқып, қажетті ақпараттық алып шығуға үйренеді.

Күтілетін нәтиже:

Қазақтардағы би сайлаудың ерекшеліктері туралы монологтық сөйлеу түрінде айтып бере алады.

Модульдер

Әдіс –тәсілдер

1.Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.

- Оқушылармен бірлесе сабақтың мақсатын анықтау.

- Диалогтік оқыту (Топтық әңгіме).

2. СТО

3. Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

- Бағалау парағы бойынша бағалау .

- Кері байланыс

4. Жас ерекшеліктеріне сай оқыту.

Жас ерекшеліктеріне сай құрастырылған тапсырмалар

5. Дарынды балалармен жұмыс

Дарынды балаға бағытталған тапсырма

7. Оқытуды басқару және көшбасшылық

(Сыныптағы жұмысты ұйымдастыру).

Дереккөздер

10-сынып оқулығы

Ресурстар, таныстырылым, ватман, стикерлер.

Негізгі идеялар

Мәтінді негізгі мағынасын түсініп, ой жалғастыру, ой қорыту

Бағалау

Өзін-өзі бағалау парағы

Сабақ барысы

Уақытты жоспарлау

Сабақтың кезеңдері

2 минут

І. Психологиялық ахуал тудыру

1. Оқушылармен амандасу

2 минут

1 минут

8 минут

1 минут

7 минут

5 минут

5 минут

10 минут

ІІІ. Жаңа сабаққа кіріспе

1.Сабақтың тақырыбын жариялау,

Қазақстан тарихында өзінің ерекше болмысымен биік, ұлы тұлға - Шоқан Уәлиханов. Ш.Ш.Уалихановтың (1835–1865) еңбектері аса құнды.

- Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: Шоқан Уәлиханов. "Ежелгі халықтық үлгідегі билер соты".(Тақырыпты аудару)

Мәтін не туралы болмақ?

2. Сабақтың мақсатын анықтау.

Мақсатын әр топ жеке анықтап, кейіннен ортақ мақсат айтылады.

ІҮ Жаңа сабақ.

1. ББҮ әдісі (не білемін, не білгім келеді, не үйрендім)

2. Сөздік жұмысы:

Кітаптан сөздерді оқып танысады

Би -бий, судья

Шешендік өнерді меңгерген -владеющие ораторским искусством

Құрметті би атағы-почетное звание бия

Сайлау жолымен- путем выбора

Үкіметтің бекітуімен-утверждением правительства

Сот рәсімін терең меңгерген- глубоко знающий судебные правила

3. Мәтінді оқып танысады, мәтін бойынша тапсырма орындайды

- 1 топ – Сұрақтарға жауап іздейді

-Би атағы қандай қазаққа берілген?

-Би атану үшін ол қазақ не істеген?

-Би атағы мұрагерлік жолмен берілген бе?

-Билік, мұрагерлік туралы қандай мысалды білесің?

-Би атағы Шорман биге мұрагерлік жолмен берілген бе?

2 топ – Сөйлемдерге сұрақ құрастырады

1. Қазақтарда құрметті би атағы халық тарапынан, сайлау жолымен немесе үкіметтің бекітуімен берілмейді.

2. Би атағы сот рәсімін терең білетін, шешендік өнерін меңгерген қазаққа ғана берілген.

3. Би атану үшін қазақ халық алдында әлденеше шешендік сайысқа түсіп, өзінің заң-жораны білетінін, шешендігін танытатын болған.

4. Қазақ халқындағы мұндай мұрагерлік жайында көптеген мысал келтіруге болады. Орта жүздің қаракесекруында ХҮІІ ғасырдың ақырында Қазыбек деген атақты би болды. Олардың тұқымы осы күнге дейін билікке ие болып отыр: Қазыбек, Бекболат, Тіленші, Алшынбай.

5. Қаржас руынан шыққан Шорман би атақты әрі бай қазақтың баласы, бидің баласы емес. Шорман он үш жасында топ жарып, дау шешеді. Ол өле-өлгенше "бала би" атанып кетеді.

3 топ

2. «Бес ұйғарым».

Топпен бірігіп істейді

Тақырып бойынша 5 ұйғарым жазыңыздар, оның екеуі “жалған” болсын.

Ү Ой қорыту

Әр топ өз жұмысын орындап болғаннан кейін орын алмастырады.

Мысалы 1 топтың басшысы орнында қалады, қалған оқушылар 1 топқа барып отырады. 2 топтың да басшысы орнында қалады да, қалған оқушылар 3 топқа барып отырады, 3 топтың да басшысы орнында қалады, қалған оқушылар 1 топқа барып отырады. Ендігі топтардағы жұмыс: 1 топ өздеріндегі сұрақтарды 2 топқа қояды, 2 топ жауап береді (оқулықты пайдалануға болады). 2 топ өздері құрастырған сұрақтарды 3 топқа қояды, 3 топ жауап береді. 3 топ ұйғарымдарын оқып, басқа топтармен талқылайды

ҮІ.Бекіту

1. Не үйрендім?

Әр оқушы ББҮ кестесінің 3 бағанын толтырады. Содан кейін топта бір-біріне айтып, өз кестелерін одан әрі толықтырып алады.

2. Венн диаграммасы

Қазіргі кезде сот сайлау мен ерте кездегі қазақтардың би сайлау тәртібін салыстырыңдар.

2 минут

2 минут

ҮІІ Сабақты қорытындылау.

Бағалау

Өзін -өзі бағалайды

Рефлексия

Ойлау пирамидасы

_________

НЕГІЗГІ СӨЗ

_____ _____

БҮГІНГІ САБАҚТЫ СУРЕТТЕЙТІН ЕКІ СӨЗ

_____ _____ _____

БҮГІНГІ САБАҚТЫҢ АХУАЛДЫ СУРЕТТЕЙТІН ҮШ СӨЗ

_____ _____ _____ _____

БҮГІНГІ САБАҚТЫҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫН СУРЕТТЕЙТІН ТӨРТ СӨЗ

___ _____ _____ _____ _____

БҮГІНГІ САБАҚТЫҢ НЕГІЗГІ ИДЕЯСЫН СУРЕТТЕЙТІН БЕС СӨЗ