бұрыштықтар, өшіргіш, шеңберсызар және тағы басқа.
Сабақтың өту барысы:
Ұйымдастыру кезеңі.
Жаңа тақырыпты түсіндіру.
Тапсырмаларды орындау.
Сабақты бекіту.
Үйге тапсырма.
Сабақтың барысы:
Біріктірулердің қандай болатынын, олардың негізі сызбада қалай кескінделетінін қарастырайық.
Барлық біріктірулер ажырайтын және ажырамайтын болып екі түрге бѳлінеді.
Ажырайтын біріктірулерге құрылымындағы тетікбѳлшектерді бүлдірмей ажыратуға болатын біріктірулер жатады. Олар бұрандалы (болттық, шпильдік және т.с.с), шпондық, шлицтік, штифтік және т.б. біріктірулер.
Ажырамайтын біріктірулерде тетікбѳлшектердің біріктіру элементтерің бүлдірмей ажыратуға болмайды. Мұндай біріктірулер пісіру, дәнекерлеу, желімдеу және т.б. жатады.
Ажырайтын біріктірулерді қарастырайық.
Шпондық біріктіру біліктен, шпонкадан және білікке қондырылатын тетікбѳлшектен (дѳңгелек, тѳлке және т.б.) тұрады. Шпонка деп бір мезетте біліктегі және түйіндесетін тетікбѳлшектегі ойықтарға кіріп, олардың ѳздік бұрылмауын қозғалмауын қамтамасыз ететін тетікбѳлшекті атайды(5.1 -сур.).
Шпонкалардың пішіндері мен ѳлшемдері стандартталған, олар біліктің диаметрі мен біріктірудің жұмыс атқару шартына байланысты анықталады. Құрылымына байланысты шпонкалар призма, сына және сегмент тәріздес болып бѳлінеді. Сызбада шпондық біріктіруді кѳрсету үшін біліктің берілген dдиаметріне байланысты сәйкес келетін стандарттан шпонканың b.h және l ѳлшемдерін таңдап алуға болады. Біліктегі ойықтық ұзындығын шпонканың ұзындығына тең, ал шпонка ұзындығын тѳлкенің ұзындығынан 5...6 мм кем алады.
Тапсырмаларды орындау: Целиндр және конус тәріздес штивтер а және ә-суретте көрсетілген. Штифтер өлшемдері стандартқа сай таңдалып алынады. Штифтерді Штифт 10х60 түрлі белгілейді. Бұл жазу диаметрі d=10мм, ал ұзындығы l=60мм дегенді білдіреді
Сабақты қорытындылау: Оқушылар жұмыстары тексеріліп бағаланады. Үйден А4 пішіміне жиек сызықтарын сызу және негізгі жазуды толтыру тапсырылады.