Та?ырыбы: Антонимдер
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік - Шы?армашылы? ж?мыстар орындату ар?ылы ма?ыналары бір – біріне ?арама ?арсы с?здерді? антоним болатынды?тарын ??ындыру, антоним с?здерді бір - біріне салыстыра отырып, аны?тамасын о?ушыларды? ?здері ойланып шы?ару?а ба?ыт беру,
Дамытушылы? – о?ушыны? білім мен танымын ке?ейту ж?не тез ?абылдауына жол ашу, ?з пікірін толы? жеткізе алуына баулу, ойлау ?абілетін арттыру;
Т?рбиелік – Сыныпта ынтыма?тасты? орната отырып, ауызбіршілікке, бір – біріні? пікірін ты?дау?а, сыйлау?а, о?ушыларды адамгершілік асыл ?асиеттерге жетелей отырып, с?з ?нерін ?адірлей білуге т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: аралас саба?.
Саба?ты? ?діс - т?сілдері: с?ра? - жауап, топпен ж?мыс
К?рнекілігі: интербелсенді та?тада слайдтар, кеспе ?а?аздар.
П?наралы? байланыс: ?дебиет, бейнелеу ?нері, ?зін – ?зі тану
Саба? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і:
– О?ушылармен амандасу;
– Сыныпты т?гелдеу;
– О?ушыларды? саба??а зейіндерін аудару.
- О?ушыларды ая? киімдеріні? ?лшемі бойынша (28 – 30 - І топ?а, 30 – 32 - ІІ топ?а, 32 – 34 - ІІІ топ?а) топ?а б?лу, топ ережесін ??ру (?р топ ?здеріне ереже ??рып, А3 ?а?азына жазып ?ояды). Олай болса, о?ушылар ?здері?із ??ра?ан ережені са?тай отырып, біз ?зін – ?зі тану саба?ында «5Т» ережесін са?таймыз сол ережені де б?гінгі саба?ымыз?а енгізсек.
«5»Т ережесі:
Т?ртіп
Талап
Тынышты?
Тазалы?
Татулы?
ІІ. Жа?а саба?.
Интербелсенді та?тадан суреттер к?рсету ар?ылы, б?гінгі та?ырыпты ашу.
– Суреттен не к?ріп т?рсы?дар?
– Олар ?андай с?здер?
– Антоним дегеніміз не?
Балалар, антоним грек тілінде anti – ?арсы, onota - атау дегенді білдіреді. Ендеше сіздер мысалдар?а с?йене отырып ?андай ?орытынды?а келді?дер?
- Ма?ыналары бір - біріне ?арама - ?арсы болып келетін с?здерді антонимдер деп атаймыз.
- ?аза? тілінен бас?а та?ы ?андай п?ндерде антоним с?здер кездеседі? Мысалы:
• Математика саба?ында:
?осу – алу, к?бейту – б?лу, ?лкен – кіші
• Биология саба?ында:
?лі ж?не тірі таби?ат
• ?дебиет саба?ында:
Ма?ал – м?телдерде:
?депті бала – арлы бала,
?депсіз бала – сорлы бала.
Ж?мба?тарда:
Асты тас, ?сті тас,
Ортасында піскен ас (таба нан) т. б
- Балалар, антоним мен ж?рна? ар?ылы жасалатын болымды, болымсызды? ма?ыналар бірдей емес. Оларды былайша салыстырып к?руге болады.
Интербелсенді та?тадан к?рсету:
Антонимдер
Жа?сы - жаман
Ал - бер
Сулы - ??р?а?
К??ілді - ?апалы
Болымды – болымсызды? ма?ыналары
Жа?сы – жа?сы емес
Ал - алма
Сулы – сусыз
К??ілді - к??ілсіз
Антонимдер ойды ?серлі, бейнелі т?рде жеткізуді? е? о?тайлы ??ралы. М?селен, ?асырлар бойы атадан бала?а мирас болып келе жат?ан ма?ал - м?телдерді?, ж?мба?тарды? ??рамында антонимдер жарыса ?олданылады.
ІІІ. Тапсырмалар топтамасы.
І топ: ??рамында ма?ал – м?телдер кездесетін антонимдер
- К?штімен алыс?ан ?лсіз ?з ?олын сындырады. (С?йф Сарайи)
- Д?шпан?а тастай ?атты бол,
Досы?а балдай т?тті бол,
ІІ топ: ??рамында ж?мба?тар кездесетін антонимдер
- Т?нде бармын,
К?ндіз жо?пын. /ж?лдыз/
ІІІ топ: ??рамында жа?ылтпаштар кездесетін антонимдер
- А? тайла? а? па?
?ара тайла? а? па?
К?н бе, т?н бе,
Пілге мінбе.
- Екеуіні? жасы шамалас,
Біріні? шашы – ?ара шаш,
Екіншісіні? шашы а? шаш аралас.
IY. Сергіту с?ті
«?ріптер та?дау» ойыны. О?ушылар кеспе ?а?аздар?а жазыл?ан ?ріптерді алып, келесі с?йлемді жал?астырады.
- ?айдан келді?із?
- Неге келді?із?
- ?айдан келді?із?
- Немен келді?із?
- Кіммен?
- Немен б?лісесіз?
Y. О?улы?пен ж?мыс:
І топ:
96 – жатты?у
Биік, ашы?, жа?а, с?лу, жас с?здеріне ?рт?рлі ?олданыста бірнеше антоним сы?ар тауып жазы?дар.
?лгі: биік тау – аласа тау,.
ІІ топ:
97 – жатты?у
??рамында антоним с?здер кездесетін ма?ал – м?телдер мен ж?мба?тар тауып жазы?дар ж?не оларды? ?атар ?олданылуыны? себебін біліп алы?дар.
ІІІ топ:
100 – жатты?у
Синонимдік ?атарларды? бірін к?шіріп жазы?дар. Онда?ы ?р с?зді? антонимін табы?дар. Антонимдері неге ?рт?рлі болып шы?ты деп ойлайсы?дар.
1. Батыр, батыл, ?а?арман, ерж?рек
2. ?ор?а?, ?ау?арсыз, суж?рек.
VІ. Бекіту кезе?і:
«Даналы? а?ашы» б?гінгі саба?тан т?йген ойын айтып, стикерлермен а?аш?а жапсырады.
VІІ. Ба?алау
«Ж?лдызды с?т» ?р топ ?здеріні? тобында?ы о?ушыларды ж?лдыз та?у ар?ылы ба?алайды.
VІІІ. ?йге тапсырма беру:
98 – жатты?у
А?ын ?адыр Мырза ?лиді? ?ле? кітаптарын о?ы?дар. Антоним с?здер кездескен бір – екі шума? ?ле?ін д?птерлері?е жазы?дар.