Статья на тему "?аза? тілін о?ытуды? психологиялы? негіздері"
Статья на тему "?аза? тілін о?ытуды? психологиялы? негіздері"
?аза? тілін о?ытуды? психологиялы? негіздері
Біз о?ытып ж?рген ?аза? тілі п?ніні? ма?ыздылы?ы ?аза? тіліні? мемлекеттік тіл м?ртебесімен д?йектеледі. Сонды?тан ?аза? тілін о?ыту барысында ?зге тілде білім алатын о?ушыларды? ?аза? тіліндегі с?йлесім ?рекетін м?дениетаралы? ?атысым ??ралы ретінде ме?герту к?зделеді. Тіл ?йрету ж?мысы- ?те к?рделі процесс, сонды?тан мен ?з м?селемні? та?ырыбында ?аза? тілі п?ніні? тілдік –?атысымды? ?ызметін ж?зеге асыруда психологиялы? негіздерге с?йену керектігін айт?ым келеді.Психологияны? жеке п?ндер методикасын на?тылап т?сіндіруде алатын орны ерекше. О?у жоспарын жаса?анда да, ?аза? тілі ба?дарламасы мен о?улы?тарында?ы о?у материалдарын іріктеуде де о?ушыларды? жас ерекшеліктері мен психологиялы? ерекшеліктері ескеріліп отырады.Тіл мен ойлау ?з ара байланысты. Тіл білімі о?ушы бойында ой, сезім, т?йсік, ?абылдау, есте са?тау ?абілетін, икемділік, мінез –??лы?ты ?алыптастыру?а ы?пал етеді.Неміс хал?ыны? « ?анша тіл білсе?, сонша адам?а те?сі?» деген ма?алы тегін емес.
О?у материалын, білімді есте са?тау – же?іл ж?мыс емес. Сонды?тан м??алім о?ушылар?а тиісті о?у материалдарын, оны? ішінде жатты?уларды, с?йлеу жа?даяттарын, с?хбат тапсырмаларын есте са?тауды? ерекшеліктерін ескере отырып ?сынуы керек.Сонымен бірге м??алім ?зге тілді о?ушыны? ?аза? тілін о?ып ?йренуге жеке ?ызы?ушылы?ын , тіл ?йренуге деген ?абілетін, бейімділігін, психологиясын білгені ж?н.С?йтіп, м??алім балалар?а о?у материалдарын, біріншіден,?абілетіне, екіншіден, есте са?тау ерекшелігіне, ?шіншіден, оны? «мен» деген сезіміне тікелей негіздеп ?сынуы ?ажет болады.Осы жерде айта кететін н?рсе, о?ушыны? тіл ?йренуге ?ажеттілігін ?леуметтік ?ажеттілікпен бірт?тас ?йлестіріп о?ыту н?тижелі болма?. ?зге тілді ме?геру тіл ж?йесіні? ??рылымы мен дыбыстарын ?ана ме?геру емес, сонымен бірге ол ?орша?ан ортада, ?р т?рлі ?леуметтік жа?дайда с?йлеуге ?йрену, ?з ойын , пікірін жеткізуге т?селу болып табылады. Жасыратын ешн?рсеміз жо?, б?дан он –он бес жыл б?рын ?зге тілді мектептерде ?аза? тіліні? ахуалы нашар жа?дайда болды. ?зге ?лт ?кілдеріні? т?сініспеушілігімен де, ?арама –?арсылы?ымен де ж?мыс істеген к?ндеріміз болды десек, ?тірік айтпа?ан болармыз. ?азір мемлекеттік тілді ?йренуге деген к?з –?арас
ед?уір ?згерді.Кейінгі бес жыл ішіндегі ?аза? тіліні? ?БТ- ге ?осылуы,
ОЖСБ талаптарыны? к?шеюі, о?улы?тарды? жа?саруы,?дістемелік ??ралдарды? к?беюі, материалды? базаны? жа?а талаптар?а сай болуы ар?асында ?аза? тілін о?ытуды? де?гейін жо?арылатты? деп айту?а болады. Біра? ,осы жерде айта кететін н?рсе, ?лі де болса, ауыл мектептері мен ?ала мектептері арасында?ы айырмашылы? ?те
?зге ?лтты? ?кілдері ?здерін т?уелсіз дербес т?л?а ретінде ?стау?а, к?рсетуге тырысады. Осы себептерден кейбір кездерде м??аліммен ?айшылы?тар?а барады, іштей ?ашы?ты?та болады, берілген о?у материалдарына /?иын, ауыр/, о?ыту жолдарына / ?ызы?тырмайтын, зеріктіретін / , ?стазды? жеке ?арым –?атынасына /д?рекі, бір жа?ты, талапшыл, сауаттылы?ы шектелу т. б. / ?ана?аттанбаушылы?ын ашы? білдіріп отырады, немесе о?у?а ??лы?сыз ?арайды.М?ндай кездерде м??алім о?ушыны? психикасын, ?асиеттерін, ерекшеліктерін ескере отырып, ?сынылатын білімді ерекше м??ият екшеп, та?дап, с?раптап, о?у процесінде жайлы, ?з ара ??рметтестік ахуал орнату?а ?мтылу керек. Мысалы, о?ыту процесінде е? к?п тара?ан д?ст?рлі ?діс – с?здік немесе м??алімні? ауызша баяндау ?дісі.Б?л ?діс о?ыту процесінде бас?а ?дістерге ?ара?анда жетекші роль ат?арады.В.А. Сухомлинский :
« С?з –е? ма?ызды педагогикалы? ??рал, оны ешн?рсемен ауыстыра алмайсы? ...» - деп оны? ма?ызына ерекше назар аударады.М??алімні? с?зі ?серлі, тартымды, сенімді, сондай –а? дауыс ыр?а?ы мен мимикасы м?нерлі ж?не бай бол?аны ?ажет. Б?л ойымыз д?лелді болу ?шін Ы. Алтынсаринні? пікірін келтірейік:»М??алім балалармен істес болады: егер олар бір н?рсені т?сінбесе, онда м??алім ш?кірттерді кін?ламай , олар?а д?рыс т?сіндіре алма?аны ?шін ?зін –?зі кін?лауы керек. М??алім балалармен с?йлескенде ашуланбай, к?йгелектенбей, сабырлылы?пен с?йлеп,ш?бала??ы с?здер мен керексіз терминдерді ?олданбастан ?рбір затты ы?ыласпен, ?арапайым тілмен т?сіндіру керек.»
Сонымен , м??алім ?зге тілді сыныптарда ?аза? тілі п?нін о?ытуда оны тек ойды білдіру ісі ?ана емес, ?зге адамдармен, ?орша?ан ортамен, ?леуметтік жа?даяттармен ?арым –?атынаста жеке басыны? жан тол?ынысын,сезімін білдіруді? ??ралын ме?герту деп те ?арау?а міндетті, сонда ?ана ол п?нді о?ыту ма?сатын орындай алатын болады.
М??алім белгілі бір психологиялы? ?станымдарды д?рыс ескеріп отырса ?ана , оларды сауатты т?рде басшылы??а алса ?ана тіл ?йренуде осындай сезім туып, о?уды? пайдалы, тиімді, н?тижелі болуына ы?пал етеді. Ол ?станымдар:
Б?л ?станым о?ушыны? берілген та?ырып бойынша б?рын?ы білімін есте са?тауын ?ажет етеді. Берілген та?ырыпты? негізін т?сіну ?абілеті б?рын?ымен байланыстырылып отырып, т?рлі ?діс –т?сілдер ар?ылы
ж?йелі т?ртіпте ?сыныл?ан жа?дайда ?ана ж?зеге асады.Жа?а білім б?рын?ы білімді ке?ейту ?ажеттілігін туындатады.Бір н?рсеге ?йрету ?шін ?йренушіні? білімін д?рыс ?олдануына м?мкіндік берілуі шарт.Егер б?лай болма?ан жа?дайда ,о?ушыны? ынтасы т?мендейді.Бас?а тілді ме?геру ал?ан білімін ?айталауды талап етеді.
Сезімталды? ?станымы м??алімнен о?ушыны? тіл ?йрену жолында?ы ?иынды?тары мен табыстарын, сенімі мен к?дігін, ?уанышы мен ренішін дер кезде д?л сезініп, о?ан сол кезде адамгершілікпен,жанашырлы? сезіммен к?мек к?рсетуін талап етеді.Білім беру о?ушыны? ?зіне ?зі сенуіне, жо?ары тал?амына ж?не ?абілетінеж?рдемші болуы керек.О?ан еш?ашан «сен білмейсі?» деген с?з айтылмауы керек.М??алімні? ,м?мкіндігінше, о?ушыны? тапсырманы орындауына, табыс?а жетуіне сезімталды?пен ж?рдем к?рсеткені ж?н.
Ж?йкеге к?ш т?сіру ?станымы о?ушы миына толы? к?ш т?сіре о?ытуды ?ажет етеді.Ми ?зіні? таби?атында жеке б?лшектерді де ж?не
т?тас б?тінді де бір кезде ?абылдай алады. М?нда ?стаз ш?кірттерінде
пайда болуы м?мкін ж?йкені? шаршауы, ?арсыласуы, зерігуі, нашарлауы,?озуы, сия?ты к?йді назардан тыс ?алдырмай, оны? сезімдеріне ?сер етерлік ?рекеттер ?йымдастырады.
?арым –?атынас ?станымы – о?ушыны? тілді ?з ?рекеті ар?ылы ?йренуін к?здейді. О?ушы ?йреніп отыр?ан тілде не??рлым к?п ?арым –?атынас жасамаса, ол тілді жеткілікті ?йрене алмайды.?арым –?атынасты? белсенділігін арттыруда с?ра? беруді? м?мкіндіктері зор.
С?ра? беру ойды ?оз?айтын белсенді ?рекет. Мен ?з т?жірибемнен с?ра?тар ар?ылы о?ушыларды? а?ыл –ойын , тілін ?аза? тілінде ж?мыс істеуге,?р та?ырыпта?ы с?здік ?орын байыту?а м?мкін дей аламын.
Мысалы, к?нде саба?та ?ойылатын с?ра?тар ар?ылы»Уа?ыт» та?ырыбына байланысты ай, апта, жыл мезгілдерінін атауын,сандарды жаттат?ызу?а болады. Сонымен ?атар, та?та?а шы??ан о?ушы?а отыр?ан сынып о?ушыларыны? ?р та?ырып?а с?ра? ?оюы ар?ылы , карточкада?ы с?ра?тар?а жауап беру ар?ылы, тест с?ра?тары ар?ылы,?р т?рлі жа?даяттар?а диалог ??растыру ар?ылы, м?тінге с?ра? ?ою ар?ылы с?здік ?орын байыту?а, карым –катынас ту?ан кезде дайын формаларды ?олдану?а м?мкіндігі бар болуына ?йретуге болады.
С?йтіп, тіл ?йрену а?ыл –ойда пайда бол?ан с?ра?тар?а жауап табу?а ба?ыттал?анды?тан, ол осы жол ар?ылы ?лкен м?нге, зор ма?ына?а , ?ткір ?зектілікке, ?ажетті з?рулікке айналады.
Ж?йелілік пен жал?асты? ?станымы м??алімді ж?йесіздік, шашыра??ылы?, бір –бірімен байланыспайтын ж?мыстар ж?ргізу сия?ты ?ателіктерден са?тандырады.Ол тілдік бірліктерді, м?тіндерді, пікірлесуді ,т?сілдерді ?олданумен шектелмей, ?з бетінше тілдік ?атынас?а саналы т?рде т?суін ?амтамасыз етуді к?здейді.Тілді саналы ме?геру о?ушыны? о?у мотивіне ?ана?аттануына, о?ан сеніміне, ?абылдауына, ?ызы?ушылы?ына, осыдан туатын тілді ?йренудегі белсенділігіне байланысты. «Языку нельзя научить, языку можно научиться» деген орыс лингвисттеріні? с?зі де осы туралы. Осындай саналы жа?дайлар ту?анда ?ана тілді ?йретуде м??алім тиімді н?тижелерге жетеді.Саналылы? – жа?аша о?у технологиясыны? негізгі бір тірегі.
?орыта айт?анда , жа?а мектептегі жа?а ?стаздарды? алдына ?оятын ма?саты – о?ыту технологиясыны? /ма?саттарын, міндеттерін аны?тау,о?у материалдарын с?рыптау, к?тілетін н?тижені жобалау, о?ытуды? ?діс –т?сілдерін, формаларын, ??ралдарын та?дау компоненттеріні? т?тасты?ы/ е? лайы? деген, ?олайлы т?рлерін та?дау ж?не ?з ж?мысында ?олдана білу.Тіл ?йретуде тиімділік пен н?тижеге жету к?рсеткіші болып табылатын о?ушыны? коммуникативтік тілін дамыту ж?не ?алыптастыруда о?ытуды? бас?а да т?рлерін ?олдана отырып, жа?аша о?ыту жа?дайларын ?йымдастыру табыс?а жа?ындата т?сетініне к?м?нім жо?.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Статья на тему "?аза? тілін о?ытуды? психологиялы? негіздері" »
Касенова Куляим Кутукеевна
учитель казахского языка и литературы
Северо-Казахстанская область
Мамлютский район
Беловская СШ
Қазақ тілін оқытудың психологиялық негіздері
Біз оқытып жүрген қазақ тілі пәнінің маңыздылығы қазақ тілінің мемлекеттік тіл мәртебесімен дәйектеледі. Сондықтан қазақ тілін оқыту барысында өзге тілде білім алатын оқушылардың қазақ тіліндегі сөйлесім әрекетін мәдениетаралық қатысым құралы ретінде меңгерту көзделеді. Тіл үйрету жұмысы- өте күрделі процесс, сондықтан мен өз мәселемнің тақырыбында қазақ тілі пәнінің тілдік –қатысымдық қызметін жүзеге асыруда психологиялық негіздерге сүйену керектігін айтқым келеді.Психологияның жеке пәндер методикасын нақтылап түсіндіруде алатын орны ерекше. Оқу жоспарын жасағанда да, қазақ тілі бағдарламасы мен оқулықтарындағы оқу материалдарын іріктеуде де оқушылардың жас ерекшеліктері мен психологиялық ерекшеліктері ескеріліп отырады.Тіл мен ойлау өз ара байланысты. Тіл білімі оқушы бойында ой, сезім, түйсік, қабылдау, есте сақтау қабілетін, икемділік, мінез –құлықты қалыптастыруға ықпал етеді.Неміс халқының « Қанша тіл білсең, сонша адамға теңсің» деген мақалы тегін емес.
Оқу материалын, білімді есте сақтау – жеңіл жұмыс емес. Сондықтан мұғалім оқушыларға тиісті оқу материалдарын, оның ішінде жаттығуларды, сөйлеу жағдаяттарын, сұхбат тапсырмаларын есте сақтаудың ерекшеліктерін ескере отырып ұсынуы керек.Сонымен бірге мұғалім өзге тілді оқушының қазақ тілін оқып үйренуге жеке қызығушылығын , тіл үйренуге деген қабілетін, бейімділігін, психологиясын білгені жөн.Сөйтіп, мұғалім балаларға оқу материалдарын, біріншіден,қабілетіне, екіншіден, есте сақтау ерекшелігіне, үшіншіден, оның «мен» деген сезіміне тікелей негіздеп ұсынуы қажет болады.Осы жерде айта кететін нәрсе, оқушының тіл үйренуге қажеттілігін әлеуметтік қажеттілікпен біртұтас үйлестіріп оқыту нәтижелі болмақ. Өзге тілді меңгеру тіл жүйесінің құрылымы мен дыбыстарын ғана меңгеру емес, сонымен бірге ол қоршаған ортада, әр түрлі әлеуметтік жағдайда сөйлеуге үйрену, өз ойын , пікірін жеткізуге төселу болып табылады. Жасыратын ешнәрсеміз жоқ, бұдан он –он бес жыл бұрын өзге тілді мектептерде қазақ тілінің ахуалы нашар жағдайда болды. Өзге ұлт өкілдерінің түсініспеушілігімен де, қарама –қарсылығымен де жұмыс істеген күндеріміз болды десек, өтірік айтпаған болармыз. Қазір мемлекеттік тілді үйренуге деген көз –қарас
едәуір өзгерді.Кейінгі бес жыл ішіндегі қазақ тілінің ҰБТ- ге қосылуы,
ОЖСБ талаптарының күшеюі, оқулықтардың жақсаруы,әдістемелік құралдардың көбеюі, материалдық базаның жаңа талаптарға сай болуы арқасында қазақ тілін оқытудың деңгейін жоғарылаттық деп айтуға болады. Бірақ ,осы жерде айта кететін нәрсе, әлі де болса, ауыл мектептері мен қала мектептері арасындағы айырмашылық өте
үлкен. Осы және көптеген басқа жағдайларға қарамастан біз,ауыл мектебінің мұғалімдері, өз жұмысымызда озық педагогикалық технологияларды қолданып,оқыту процесінің нәтижелілігі үшін үлес қосудамыз.
Өзге ұлттың өкілдері өздерін тәуелсіз дербес тұлға ретінде ұстауға, көрсетуге тырысады. Осы себептерден кейбір кездерде мұғаліммен қайшылықтарға барады, іштей қашықтықта болады, берілген оқу материалдарына /қиын, ауыр/, оқыту жолдарына / қызықтырмайтын, зеріктіретін / , ұстаздың жеке қарым –қатынасына /дөрекі, бір жақты, талапшыл, сауаттылығы шектелу т. б. / қанағаттанбаушылығын ашық білдіріп отырады, немесе оқуға құлықсыз қарайды.Мұндай кездерде мұғалім оқушының психикасын, қасиеттерін, ерекшеліктерін ескере отырып, ұсынылатын білімді ерекше мұқият екшеп, таңдап, сұраптап, оқу процесінде жайлы, өз ара құрметтестік ахуал орнатуға ұмтылу керек. Мысалы, оқыту процесінде ең көп тараған дәстүрлі әдіс – сөздік немесе мұғалімнің ауызша баяндау әдісі.Бұл әдіс оқыту процесінде басқа әдістерге қарағанда жетекші роль атқарады.В.А. Сухомлинский :
« Сөз –ең маңызды педагогикалық құрал, оны ешнәрсемен ауыстыра алмайсың ...» - деп оның маңызына ерекше назар аударады.Мұғалімнің сөзі әсерлі, тартымды, сенімді, сондай –ақ дауыс ырғағы мен мимикасы мәнерлі және бай болғаны қажет. Бұл ойымыз дәлелді болу үшін Ы. Алтынсариннің пікірін келтірейік:»Мұғалім балалармен істес болады: егер олар бір нәрсені түсінбесе, онда мұғалім шәкірттерді кінәламай , оларға дұрыс түсіндіре алмағаны үшін өзін –өзі кінәлауы керек. Мұғалім балалармен сөйлескенде ашуланбай, күйгелектенбей, сабырлылықпен сөйлеп,шұбалаңқы сөздер мен керексіз терминдерді қолданбастан әрбір затты ықыласпен, қарапайым тілмен түсіндіру керек.»
Сонымен , мұғалім өзге тілді сыныптарда қазақ тілі пәнін оқытуда оны тек ойды білдіру ісі ғана емес, өзге адамдармен, қоршаған ортамен, әлеуметтік жағдаяттармен қарым –қатынаста жеке басының жан толқынысын,сезімін білдірудің құралын меңгерту деп те қарауға міндетті, сонда ғана ол пәнді оқыту мақсатын орындай алатын болады.
Мұғалім белгілі бір психологиялық ұстанымдарды дұрыс ескеріп отырса ғана , оларды сауатты түрде басшылыққа алса ғана тіл үйренуде осындай сезім туып, оқудың пайдалы, тиімді, нәтижелі болуына ықпал етеді. Ол ұстанымдар:
- Оқушының бұрын меңгерген біліміне сүйеніп үйрету ұстанымы;
- Сезімталдық ұстанымы ;
- Жүйкеге күш түсіру ұстанымы;
- Қарым –қатынас ұстанымы;
- Жүйелілік пен жалғастық ұстанымы.
Осы ұстанымдарға тоқталайық.
Оқушының бұрын меңгерген біліміне сүйеніп үйрету ұстанымын ескеру –сабақты үш бөлімге бөлу:
1. Білемін
2. Білгім келеді
3. Білдім.
Бұл ұстаным оқушының берілген тақырып бойынша бұрынғы білімін есте сақтауын қажет етеді. Берілген тақырыптың негізін түсіну қабілеті бұрынғымен байланыстырылып отырып, түрлі әдіс –тәсілдер арқылы
жүйелі тәртіпте ұсынылған жағдайда ғана жүзеге асады.Жаңа білім бұрынғы білімді кеңейту қажеттілігін туындатады.Бір нәрсеге үйрету үшін үйренушінің білімін дұрыс қолдануына мүмкіндік берілуі шарт.Егер бұлай болмаған жағдайда ,оқушының ынтасы төмендейді.Басқа тілді меңгеру алған білімін қайталауды талап етеді.
Сезімталдық ұстанымы мұғалімнен оқушының тіл үйрену жолындағы қиындықтары мен табыстарын, сенімі мен күдігін, қуанышы мен ренішін дер кезде дәл сезініп, оған сол кезде адамгершілікпен,жанашырлық сезіммен көмек көрсетуін талап етеді.Білім беру оқушының өзіне өзі сенуіне, жоғары талғамына және қабілетінежәрдемші болуы керек.Оған ешқашан «сен білмейсің» деген сөз айтылмауы керек.Мұғалімнің ,мүмкіндігінше, оқушының тапсырманы орындауына, табысқа жетуіне сезімталдықпен жәрдем көрсеткені жөн.
Жүйкеге күш түсіру ұстанымы оқушы миына толық күш түсіре оқытуды қажет етеді.Ми өзінің табиғатында жеке бөлшектерді де және
тұтас бүтінді де бір кезде қабылдай алады. Мұнда ұстаз шәкірттерінде
пайда болуы мүмкін жүйкенің шаршауы, қарсыласуы, зерігуі, нашарлауы,қозуы, сияқты күйді назардан тыс қалдырмай, оның сезімдеріне әсер етерлік әрекеттер ұйымдастырады.
Қарым –қатынас ұстанымы – оқушының тілді өз әрекеті арқылы үйренуін көздейді. Оқушы үйреніп отырған тілде неғұрлым көп қарым –қатынас жасамаса, ол тілді жеткілікті үйрене алмайды.Қарым –қатынастың белсенділігін арттыруда сұрақ берудің мүмкіндіктері зор.
Сұрақ беру ойды қозғайтын белсенді әрекет. Мен өз тәжірибемнен сұрақтар арқылы оқушылардың ақыл –ойын , тілін қазақ тілінде жұмыс істеуге,әр тақырыптағы сөздік қорын байытуға мүмкін дей аламын.
Мысалы, күнде сабақта қойылатын сұрақтар арқылы»Уақыт» тақырыбына байланысты ай, апта, жыл мезгілдерінін атауын,сандарды жаттатқызуға болады. Сонымен қатар, тақтаға шыққан оқушыға отырған сынып оқушыларының әр тақырыпқа сұрақ қоюы арқылы , карточкадағы сұрақтарға жауап беру арқылы, тест сұрақтары арқылы,әр түрлі жағдаяттарға диалог құрастыру арқылы, мәтінге сұрақ қою арқылы сөздік қорын байытуға, карым –катынас туған кезде дайын формаларды қолдануға мүмкіндігі бар болуына үйретуге болады.
Сөйтіп, тіл үйрену ақыл –ойда пайда болған сұрақтарға жауап табуға бағытталғандықтан, ол осы жол арқылы үлкен мәнге, зор мағынаға , өткір өзектілікке, қажетті зәрулікке айналады.
Жүйелілік пен жалғастық ұстанымы мұғалімді жүйесіздік, шашыраңқылық, бір –бірімен байланыспайтын жұмыстар жүргізу сияқты қателіктерден сақтандырады.Ол тілдік бірліктерді, мәтіндерді, пікірлесуді ,тәсілдерді қолданумен шектелмей, өз бетінше тілдік қатынасқа саналы түрде түсуін қамтамасыз етуді көздейді.Тілді саналы меңгеру оқушының оқу мотивіне қанағаттануына, оған сеніміне, қабылдауына, қызығушылығына, осыдан туатын тілді үйренудегі белсенділігіне байланысты. «Языку нельзя научить, языку можно научиться» деген орыс лингвисттерінің сөзі де осы туралы. Осындай саналы жағдайлар туғанда ғана тілді үйретуде мұғалім тиімді нәтижелерге жетеді.Саналылық – жаңаша оқу технологиясының негізгі бір тірегі.
Қорыта айтқанда , жаңа мектептегі жаңа ұстаздардың алдына қоятын мақсаты – оқыту технологиясының /мақсаттарын, міндеттерін анықтау,оқу материалдарын сұрыптау, күтілетін нәтижені жобалау, оқытудың әдіс –тәсілдерін, формаларын, құралдарын таңдау компоненттерінің тұтастығы/ ең лайық деген, қолайлы түрлерін таңдау және өз жұмысында қолдана білу.Тіл үйретуде тиімділік пен нәтижеге жету көрсеткіші болып табылатын оқушының коммуникативтік тілін дамыту және қалыптастыруда оқытудың басқа да түрлерін қолдана отырып, жаңаша оқыту жаңдайларын ұйымдастыру табысқа жақындата түсетініне күмәнім жоқ.
