8- сынып ?аза? ?дебиетінен ж?мыс д?птері

?сынылып отыр?ан ж?мыс д?птері о?ушыларды? п?н бойынша дайынды? де?гейлерін жетілдіру ж?не аны?тау ма?сатында ??растырыл?ан. О?ушылар?а о?улы?та берілген тапсырмаларды? т?рлендірген т?рі берілген.

Ж?мыс д?птерінде іріктеліп алын?ан тапсырмалар о?улы? ж?йесіне негізделеді ж?не о?ушыларды? ?з бетінше шы?армашылы?пен ж?мыс жасауын ?йымдастыру?а к?мектеседі.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«8- сынып ?аза? ?дебиетінен ж?мыс д?птері»

Солтүстік Қазақстан облысы

Қызылжар ауданы

«Пеньково орта мектебі» КММ

ҚАЗАҚ ӘДЕБИЕТІНЕН

8-СЫНЫПҚА АРНАЛҒАН ЖҰМЫС ДӘПТЕРІ

Қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі: Шаймердинова Гүлдер Елтайқызы

2015

Алғы сөз

Ұсынылып отырған жұмыс дәптері оқушылардың пән бойынша дайындық деңгейлерін жетілдіру және анықтау мақсатында құрастырылған. Оқушыларға оқулықта берілген тапсырмалардың түрлендірген түрі берілген.

Жұмыс дәптерінде іріктеліп алынған тапсырмалар оқулық жүйесіне негізделеді және оқушылардың өз бетінше шығармашылықпен жұмыс жасауын ұйымдастыруға көмектеседі.

Ежелгі дәуір әдебиеті
Ежелгі дәуір әдебиеті туралы не білесің? .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
«Алып-Ер Тұңға» кім? ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

«Батыр елі үшін туады,елі үшін өледі» деген мақалды негізге ала отырып, Алып-Ер Тұңғаның бейнесін жаса, сызбаны толтыр:

«Алып-Ер Тұңғаны жоқтау» өлеңі мен қазақтың дәстүрлі жоқтауларының
ұқсастықтары мен айырмашылықтары

Ұқсастықтары

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Айырмашылықтары

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Рефлексия................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Орхон ескерткіштері.Күлтегін жазуы
.
«Түрік», «түркі» деген сөздердің мағынасы бірдей ме? .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Күлтегін туралы мәтінді оқып, тірек конспект жазыңдар. ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

«Күлтегін жырын» қазақтың «Алпамыс» және «Қобыланды» батыр жырларымен салыстырып, ұқсастығы мен айырмашылығын айту.

Ұқсастықтары

Айырмашылықтары

«Екі жақты күнделік» кестесін толтыр

Әңгімеде саған не әсер етті?

Несімен әсер етті?

Қорқыт ата кітабы

Берілген тірек сызбаны толтыр.

Кім?

Қандай адам?

Шығармалары

Тақырыбы

Қорқыт ата кім болған?...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Ол қандай қасиеттерімен ел есінде қалған?...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Қорқыт ата өлімне қашып құтыла алды ма?.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Өмірде өлмейтін не нәрсе?..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Берілген кестені толтыр

Қорқыт ата нақылдары

Қазіргі кезде қолданылатын баламасы

«Оғыз Қаған» дастаны

Үзіндіден қандай діни-мифологиялық көріністер байқадыңдар?.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Шығарманың басталуы: .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Шығарманың дамуы: ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Шығарманың шарықтау шегі: ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Шығарманың шешімі:

Өз ойыңды жаз.

Жырдағы түркілердің Тәңірге табынуының белгілері қандай? Көкжал бөрі, Оғыздың өңі, қыздың көзі көктен де көгірек болуы т.б. туралы ойың ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Анықтамасын жаз.

Тақырып дегеніміз-................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Идея дегеніміз-................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Рефлексия ................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Нәтиже сабақ

Тест сұрақтарына жауап бер.

«Әдебиет» сөзі қай тілден енген?

А. Араб тілі В. Қырғыз тілі. С. Башқұрт тілі

VI-IX ғғ көне түркі әдеби ескерткіштері қайсы?

А. «Түркіше Гүлстан» В. «Диуани хикмет» С. «Қорқыт ата кітабы»

3. Қарахан мемлекеті қай ғасырда пайда болды?

А. Х ғасырдың орта кезінде В. ХІ ғасырдың басында С. ІХ ғасырдың аяғында

4. «Түркі сөздерінің жинағы» кітабының араб тіліндегі атауы

А. «Диуани хикмет» В. «Қисса-сул-әнбия» С. «Диуани лұғат-ат –түрік

5. Тұран мен Иран елдері арасында болған шайқастарда жеңістерге жеткен батыр

А. Исатай батыр В. Алып Ер Тоңа С. Сұраншы батыр

6. Адам қайтыс болғанда айтылатын жыр

А. Сыңсу В. Бесік жыры С.Жоқтау

7. Орхон жәдігерліктері қай ғасырда табылған ?

А. ХVIII ғ В. ХІІ ғ С. Х ғ

8. Түркі халқын кім басқарған?

А. Патша В. Бай С. Қаған

9. VI- ІХ ғасыр әдебиетінің аңыз – әңгіме кейіпкері

А. Махмұд Қашқари В.Қорқыт Ата С. Махамбет Өтемісұлы

10. «Оғыз» сөзінің мағынасы

А. Бір анадан сүт емген В. Бір анадан туған С. Бір атаның ұрпақтары

11. «Шығыстың Аристотелі» атанған есімі әлемге әйгілі философ

А. Сайф Сараий В. Әбілхасым Рудаки С.Әбу Насыр әл-фараби

12. Арыстан бабты рухани ұстазы еткен Ислам дінін уағыздаушы

А. Қожа Ахмет Йасауи В. Махмұд Қашқари С.Жүсіп Баласағұн

13. Қазақ жерінің дөңгелек картасын сызған кім?

А. Сүлеймен Бақырғани В. В.Радлов С. Махмұд Қашқари

14. Табиғаттың,жаратылыстың пайда болуы,әулие-әнбиелер,пайғамбарлар туралы, діни қайраткерлер жайында қай кітапта жазылды?

А. «Махаббатнаме» В. «Жаратылыстану» С. «Қисса-сул-әнбия»

15. Бір сұлтанның үш ұлы бар еді. Екеуі ұзын бойлы,ал бірі аласа бойлы болыпты. Сұлтан аласа бойлы баласын жақтырмайды екен. Оны байқап қалған баласы: «Ата,ұзын бойлы ақымақтан,аласа бойлы ақылды артық»,-деген екен.

қай шығармадан үзінді ?

А. «Түркіше Гүлстан» В. «Лұқман хакім» С. «Құтты білік» дастаны

16. « Суһайл мен Гүлдерсін» кімнің шығармасы?

А. Фирдоуси В. Сайф Сараий С. Әбу Насыр әл-Фараби

Ежелгі дәуір әдебиеті туралы түсінігіңді тірек сызба арқылы көрсет.

Ислам дәуіріндегі әдебиет

Әбу Насыр Әл-Фараби (870-950)

Тәрбиесіз берілген білім - адамзаттың қас жауы.

Әл – Фараби

Әл-фарабидің “ Қашықтасың туған жер” өлеңін сатылай кешенді талдау.

Тақырыбы

Идеясы

Шумақ

әр шумақ

бунақ саны

Буын саны

Ұйқас түрі

Метафора

Қожа Ахмет Йасауи

(туылған жылы белгісіз, 1166 жылы қайтыс болған)

Ахмет Йасауи кесенесі қай қалада? .........................................................................................................

Йасауидің өмірлік мақсат-мұраты қандай? ...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Йасауи кесенесін кім тұрғызған? .........................................................................................................

Ақынның имандалық туралы ойлары қазіргі заманғы тәрбиеге сай келе ме? ...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Өз ойыңды жаз.Әдебиеттегі сопылық поэзия туралы мен не білемін? ...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Қорытынды – рефлексия

Жүсіп Баласағұни

(1020 жылы туған)

Жүсіп Баласағұнидің «Құтты білік» кітабы не туралы? ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Кітаптың кейіпкерлері кімдер? ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Баласағұнидың ойынша шын дос кім?.....................................

Тілдің пайдасы мен зияны туралы не айтылған?....................

Жүсіп Баласағұнидің өлеңін Абай өлеңдерімен салыстырыңдар

Жүсіп Баласағұнидің өлеңі Абай өлеңі

Дастан мазмұны бойынша оның кейіпкерлері туралы не айтуға болады?

Күнтуды патша

Айтолды уәзір

Ұғдүлміш

Одгүрміш

Мысалдар

Аталған кейіпкерлерге қандай қасиеттер тән?

Қорытынды-рефлексия

Тапсырманы орындау.................................................................

.............................................................................................болды.

Себебі.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Махмұд Қашқари

(1029-1039 жылдар аралығында туған, өлген жылы белгісіз)

Махмұд Қашқари туралы не білесің?

Махмұд Қашқари жинаған түркі мақал-мәтелдері	Қазіргі мақал-мәтелдер

Рабғузи (XIV )

Рабғузи кітабы не жайында?

Неге ол «Қисас-ул әнбиа» деп аталады?

Рабғузи әңгімелерінде адамгершілік идеясы қалай көрінеді?

Рабғузи әңгімелерінің қайсысы қазіргі ертегілерде кездеседі?

Миф дегеніміз- ..........................................................................

Қорытынды-рефлексия

Тапсырманы орындау................................................................

..........................................................................................болды.

Себебі..........................................................................................

Сайф Сарайи (1321-1396)

Сұрақтарға жауап бер.

«Түркіше Гүлстан кітабының мазмұны қандай?..................

2) Сәйф Сараи өз шығармасын неге «Түркіше Гүлстан» деп атаған?

3) Әңгімелердің айтар ойын қалай түсінесіңдер? Шын өмірде осындай жағдайлар кездесе ме?

....................................................................................................

Сайф Сарайи әңгімелерінің тақырыбын анықтаңдар.

Әңгімелері

Тақырыбы

Қорытынды-рефлексия

Тапсырманы орындау................................................................

..........................................................................................болды.

Себебі..........................................................................................

Нәтиже сабақ

Тест сұрақтарына жауап бер.

1. Жүсіп Баласағұн қай ғасырда өмір сүргенін белгілеңіз.

A) X ғ. B) VІІІ ғ. C) ІX ғ. D) XІІ ғ. E) XІ ғ.

2. Әбу Насыр Әл-Фараби туындылары ежелгі дәуір әдебиетінің қай кезеңіне жататынын белгілеңіз.

A) Ислам дәуіріндегі әдебиет.

B) Хандық дәуіріндегі әдебиет.

C) Оғыз дәуіріндегі әдебиет.

D) Түркі қағанаты дәуіріндегі әдебиет.

E) Алтын Орда дәуіріндегі әдебиет.

3. ’’Құдатғу білігте’’ әділдіктің бейнесі ретінде кім алынғанын анықтаңыз.

A) Қорқыт.B) Одгүрміш.C) Айтолды.D) Күнтуды.

E) Ұғділміш.

4. ’’Диуани лұғат-ат түрік’’ атты жинақ қай ғасырда жарық көргенін белгілеңіз.

A) XVІ ғ.B) XX ғ.C) XVІІІ ғ.D) XІ ғ.E) XІV ғ.

5. ’’Құтты білік’’ дастанында ақыл-парасат бейнесінде кім жырланғанын белгілеңіз.

A) Күнтолды.B) Ұғділміш.C) Огдүрміш.D) Айтолды.

E) Айтуды.

6. Рабғузи әңгімелерінің жанры қандай?

1. ертегі 2. Миф 3. Қисса 4. Дастан 5. Әңгіме

7. Сайф Сарайидың «ТүркішеГүлстан » неше тараудан тұратынын белгілеңіз.

A) Жиырма.B) Он екі.C) Он.D) Алты.E) Сегіз.

Сайф Сарайи мен Рабғузи әңгімелерін салыстырып, ұқсастығы мен айырмашылығын жаз.

Ұқсастықтары

Айырмашылықтары

Махамбет Өтемісұлы (1803-1846)

Кестені толтыр

Білемін

Білдім

Білгім келеді

Семантикалық картаны толтыр.

Мақалдар	Көлінен безген қаз оңбас.	Ер үйірін сағынса, айыл-тұрман тағынар.	Өз жеріңдей қайда бар.	Сайының тасы болайын.
Пәлен жерде пайда бар,
Өз елімнің басы болмасам да,
Елінен безген ер оңбас,
Ат үйірін сағынса, Артқы аяғын қағынар.

Махамбеттің “ Ереуіл атқа ер салмай” өлеңін сатылай кешенді талдау.

Тақырыбы

Идеясы

Шумақ

әр шумақ

бунақ саны

Буын саны

Ұйқас түрі

Метафора

«Ұлы арман» тақырыбына ойтолғау жаз.

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ Қорытынды-рефлексия

Тапсырманы орындау................................................................

..........................................................................................болды.

Себебі..........................................................................................

Шортанбай Қанайұлы (1818-1881)

Кестені толтыр

Кім?

Қандай адам?

Нені армандады?

Берілген кестені толтыра отырып, өлең идеясын ашыңдар.

Тар заман белгілері

Зар заман белгілері

Бүгінгі заман белгілері

Майлықожа Сұлтанқожаұлы

(1835-1898)

Майлықожаның ақындық өнерге бет бұруына не себепші болды?

«Ілімге толса көкірек» толғауында ақын нені дәріптеп, нені сынаған?.............................................................................

Туындыдан толғау өлеңіне тән қандай ерекшеліктерді байқадыңдар?.............................................................................

Анықтамасын жаз.

Толғау дегеніміз.........................................................................

Кестені толтыр.

«Жақсы адам»

«Жаман адам»

Ақын қолданған көркем сөз айшықтары

Абайдың «бес асыл ісімен» салыстырыңдар:

«Бес асыл іс»

Майлықожа

Абай

Қорытынды-рефлексия

Тапсырманы орындау................................................................

..........................................................................................болды.

Себебі..........................................................................................

Абай Құнанбайұлы (1845-1904)

Кестені толтыр

Білемін

Білдім

Білгім келеді

Абай сынаған мақал-мәтелдерді теріп алып,салыстыру жұмыстарын жүргізіңдер.

Мақал-мәтелдер

Абайдың сыны

Өз пікірің

Сөзжұмбақты шешіңдер.

1		А
2			Б
	3	А
	4	Й

1) Құнанбайдың Абайға еркелетіп қойған аты?

2) Абайдың үлкен әкесі,атақты би

3) Абай қай айда туды?

4) Абайдың әйелі.

Абай өлеңдерінің жалғасын тап.

(Ойдан өзі шығару керек)

-------------------------- Пайда ойлама,ар ойла,

-------------------------- Талап қыл артық білуге.

Ұстаздық еткен жалықпас, --------------------------

Үйретуден балаға. --------------------------

Абайдың “ Адамның кейбір кездері” өлеңін сатылай кешенді талдау.

Тақырыбы

Идеясы

Шумақ

әр шумақ

бунақ саны

Буын саны

Ұйқас түрі

Метафора

Шәкәрім Құдайбердіұлы (1858-1931)

«Қалқаман-Мамыр» поэмасындағы оқиғалар тізбегін жаса.

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Шығарманың басталуы: .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Шығарманың шиеленісуі: ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Шығарманың шешімі:

Поэмадағы кейіпкерлерге мінездеме бер

Кейіпкерлер

Қандай адам ретінде суреттеледі?

Жамбыл Жабаев (1846-1945)

Жүз жыл жырлаған жүрек
Жүз жыл өмір кешкен ақында неше жүз жылдар өнері мен шеберлігі түйіскен. (М. Әуезов)

Сызбаны толтыр.

Хронологиялық кесте толтыру.

Жылдар	Негізгі оқиғалар
1846ж
1863-64ж
1881ж
1916ж
1936ж
1941-1945ж
1945ж

Сұраншы батырға мінездеме беріңдер

Шыққан тегі

Әлеуметтік жағдайы

Адамгершілік қасиеттері

Ерлік істері

Халықтың ықыласы

Мағжан Жұмабаев (1893-1938)

Алты алашқа құрбан болған ақ жаны,
Ақындықтың мұздай мөлдір маржаны.
Жұмабайдың Мағжаны деп таны да,
Ұлы Абайдың ұрпағы деп басыңды и!

Кестені толтыр

Кім?

Қандай адам?

Нені армандады?

«Түркістан» өлеңі бойынша тапсырманы орында.

Шаңырақ иесі	Дерек атауы	Дерек мазмұны
Түрік шаңырағы	Ибн Сина Әбуғали	Әбу Әли Ибн Сина (980-1037)-еуропалықтар «Авиценна» деп атаған.Ол-философ, математик, астроном, дәрігер.
	Әбу Насыр Әл-Фараби	?
	?	?
Тұран шаңырағы	Афрасияб	?
	Зұлқарнайын	?
	Ақсақ Темір	?
	Ұлықбек	?
	Абылай хан	?
	?	?
Түркістан шаңырағы	Түркістан	?

«Батыр Баян» поэмасы бойынша тапсырманы орында.

Абылай хан

Батыр Баян

Ноян

Қалмақ қызы

Қандай?

Қорытынды-рефлексия

Тапсырманы орындау................................................................

..........................................................................................болды.

Себебі..........................................................................................

Міржақып Дулатұлы (1885-1935)

Автор туралы берілген мәліметтер бойынша тест тапсырмаларын құрастыр.

Хронологиялық таблицамен жұмыс:

1904 жылы
1905 жылы
1905 жылы
1906 жылы
1907 жылы
1909жылы
жылы

“ Шешенің балаларын сүюі” өлеңін сатылай кешенді талдау.

Тақырыбы

Идеясы

Шумақ

әр шумақ

бунақ саны

Буын саны

Ұйқас түрі

Метафора

Мұхтар Әуезов

(1897-1961)

Берілген тірек сызбаны толтыр.

Кім?

Қандай адам?

Шығармалары

Тақырыбы

Мұхтар Әуезов өмірі және «Қараш-Қараш оқиғасы» хикаяты бойынша тапсырмалар

Кейіпкерлерге берілетін мінездемені мына модель бойынша толтыр, толтырғанда мәтін сөздерін пайдалан.

Бақтығұл

Сәлмен

Сұрақ-рефлексия

Хикаятты оқығанда мені қызықтырған:
Мен үшін ең аянышты жері:
Патша заманындағы ел тұрмысынан мынаны түсіндім:
Бақтығұлдың баласы Сейіт туралы былай деп ойлаймын:

Менің ойымша Жарасбайдың Бақтығұлды сырт айналу себебі

Мұқағали Мақатаев

(1931-1976)

Кестені толтыр

Білемін

Білдім

Білгім келеді

«Аққулар ұйықтағанда» поэмасын бөлімдерге бөліп, жоспар құрып бер

Бөлімдер	Тақырыбы	Басты оқиғалар



Эпилог

Ақынның поэмасындағы негізгі арқау болған тақырып не?

Тақырып

Қабдеш Жұмаділов

(1936 жылы туған)

Оқулық мәтініне сүйеніп, жазушы туралы тест тапсырмасын жаз

«Қаздар қайтып барады» әңгімесін талда

Тақырыбы: ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Идеясы:

Шығарманың шешімі:

Әңгіменің басты кейіпкері Байтас қарт арманына жетті деп ойлайсыңдар ма? Дәлелдеңдер.

Жетті

Жеткен жоқ