Урок по рассказу А.Николаева "Юрик асламăше"

Антип Николаевăн «Юрик асламăшĕ» калавĕ

Автор ĕ :Ш ă м ă рш ă р-чи Ви ç п ÿ рт Ш ă м ă рш ă ри п ĕ т ĕ м ĕ шле п ĕ л ÿ паракан т ĕ п шкулта ч ă ваш ч ĕ лхипе литературине в ĕ рентекен

Семенова Людмила Алексеевна

• Урок теми: Антип Николаев «Юрик асламăшĕ» калав

• Урок эпиграфĕ: « Ватта сума сăвакан, хăй те сумлă пулакан»

Ваттисен с ă мах ĕ .

• Урок т ĕ ллев ĕ сем:

• 1. К алава вуласа тишкересси.
• 2.Ачасене ватă çынсене хисеплесе, ăнланса, вĕсем ăс панине итлесе ÿсме вĕрентесси.
• 3.Харпăр хăй йăнăшĕсене ăнланма, тÿрлетме кирлине ăнлантарасси.

Антип Николаев

Хайлава тишкерер-ха

• Юр ă сен кил ĕ нче аслам ă шне м ĕ нле «хисеплен ĕ »?
• Урокра учительница кам ç инчен каласа парать?
• Киле ç итсен Юра х ă йне м ĕ нле тытать?
• Юра х ă й ĕ н ай ă пне х ăç ан туйса илет?
• М ĕ нш ĕ н ш ă нк ă рав ян ă ран ă хы ççă н т ÿ рех килне чупать?

П ĕ рле шух ă шлар-ха

Калаври й ĕ ркесем

Эп ĕ ç апла шутлат ă п

В ĕ сен кил ĕ нче аслам ă шне к ă шк ă ркалама пурте х ă н ă хн ă : ам ă ш ĕ те, апп ă ш ĕ те, Юра та в ĕ сенчен юлмасть. Ашш ĕ ç е ç сас ă х ă партмасть, сив ĕ с ă мах каламасть.

Хал ĕ ç итм ĕ л урл ă ка ç н ă пулин те, ч ĕ ре ă шшине юратн ă м ă нук ĕ сене парать, в ĕ сенчен ч ă н-ч ă н ç ын ç ит ĕ нтерес тесе т ă р ă шать.

… аслам ă ш ĕ ç ине х ă юс ă рр ă н п ă хать. Унтан сасарт ă к «ватсупн ă » патне ытк ă нать те пу ç не ун ă н к ă к ă р ĕ ç ине хурса й ĕ рсе ярать

Пирĕн ума ĕçчен, ырă кăмăллă, таса та уçă чунлă, мăнукĕсене чунтан юратакан ватă хĕр арăм тухса тăрать.

ç итерет

ĕç терет

х ĕ рхенет

п ă ш ă рханать

сав ă нать

пул ă шать

хыпаланать

юратать

в ĕ рентет

ачашлать

л ă пкать

Асанне

Асанне ĕçĕ сем

ашш ĕ -ам ă ш ĕ сен пух ă вне çÿ рет

ир т ă рать

выль ă х п ă хать

урай с ĕ рет

Асанне

к ĕ пе çă вать

лавккана каять

апат п ĕç ерет

• Эпир ç ак ĕç сенчен х ă шне тума пултаратп ă р?

С ă нарл ă с ă маха туйма в ĕ рен ĕ р

• П ĕ т ĕ м ç урт-й ĕ р ун ç инче т ă рать –
• Х ă лхисене т ă ратр ĕ –
• Икс ĕ лсе ш ă ранми х ă вач ĕ –
• Синоним ĕ сене туп ă р: сив ĕ с ă мах, ĕç тухмасть, ч ĕ ре ă шши, у çă чунл ă

П ĕ т ĕ млет ÿ

• Ĕ лĕкхи чăваш çынни хăйĕн ачине мĕн пĕчĕкрен: «Ватта хисепле, хăв та ватă пулăн; ватта хурлăх тăвакан, хăй хурлăх курать; ватăран кулакан ват хыпнă,»-тесе вĕрентнĕ. Хăйсем те ватта хирĕç сасă хăпартман. Çемьери виçĕ ăру çынни пĕр-пĕрне хисеплесе, ăнланса, пулăшса пурăнни кăна çемьене çирĕплетет.Çирĕп, ырă йăлаллă çемьере кăна ача ырă ăс пухса çитĕнет.