Ш.У?лиханов

Ш.У?лиханов

Шо?ан 1935 жылы ?араша айында К?кшетау облысы, Сырымбет тауына жа?ын ??см?рын деген жерде д?ниеге келген. Шо?ан - Абылайды? ш?бересі. ?з ?кесі - Шы??ыс, ?арт ?кесі - У?лихан. "Жеті ж?ртты? тілін білуге" тиісті хан т??ымынан бол?анды?тан, ауыл мектебінде о?ып, арабша хат таны?ан Шо?ан араб, ша?атай тілдерін ме?гереді.Б?дан кейін оны ?кесі сол кездегі Сібірдегі е? та?даулы о?у орны деп есептелінетін Омбы кадет корпусына о?у?а береді. ?мірбаяны, шы??ан жері, туып - ?скен жері мен ?айтыс бол?ан жері. Ш.У?лихановты? е?бектері мен жазбалары туралы. Орыс достары мен Ш.У?лиханов туралы айтыл?ан ой - пікірлер. Ш.У?лихановты? ?мір жолы, аз да болса артынан ?алдыр?ан к?птеген е?бектері туралы о?ушылар?а арнал?ан слайд.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Ш.У?лиханов»

А қ қ а н ж ұ л д ы з

Шоқан Уәлиханов (1835-1865)

Қазақтың ұлы ғалымы, ориенталист, тарихшы, фольклоршы, этнограф, географ, ағартушы, демократ.

Шын аты — Мұхаммедханафия, әжесінің бала күнінде "Шоқаным" деп еркелетіп айтуымен, "Шоқан" аталып кеткен

Шоқанның өмірі…

Шоқан Уәлиханов 1835 жылы қараша айында, Көкшетау облысы, Сырымбет тауына жақын Құсмұрын деген жерде туған.

Шоқан - Абылайдың шөбересі.

Өз әкесі - Шыңғыс, қарт әкесі - Уәлихан .

"Жеті жұрттың тілін білуге тиісті" хан тұқымы болғандықтан, ауыл мектебінде оқып, арабша хат таныған Шоқан араб, шағатай тілдерін меңгереді.

Бұдан кейін оны әкесі сол кезде Сібірдегі ең таңдаулы оқу орны деп есептелінетін Омбы кадет корпусына береді.

Омбы кадет корпусы

Кадет корпусын бітіргеннен кейін Шоқан Батыс Сібір генерал-губернаторының кеңсесінде қалдырылады. Ол 1855 жылы Ұлы жүзді Қоқан хандығының ықпалынан шығарып, Ресейге қосу бағытында жұмыс істеу үшін ұйымдастырылған экспедицияға катысып, Семей, Аягөз, Қапал арқылы Іле Алатауына дейін келеді, Жоңғар қақпасына, Алакөл, Тарбағатайға саяхат жасайды.

1854—1857 жылдары ¥лы жүз қазақтары мен кейбір қырғыз руларын Қоқан хандығының ықпалынан шығарып, Россияға бейбіт Ш. Ш. Уәлиханов оны жан-жақты зерттеуі, географиялық сипаты,саяси құрылысы, мәдениеті мен тұрмыс-салт ерешеліктері туралы мағлұмат-деректерді әлемге, ғылымға ашып беруге тиіс болды.

Осы сапарында қазақ,қырғыз ауыз әдебиетінің үлгілерін, тарихы мен этнографиясының материалдарын жинап алады. Бұл еңбегін жоғары бағалаған генерал Г.Х.Гасфорт оны наградаға ұсынады, әскери лауазымы бір сатыға жоғарылап, поручик атағын алады.

Шоқанның достары

Г. Потанин

П.П. Семенов-Тяншанский

Е ң б е к т е р і

«Қазақ халық поэзиясының түрлері жөнінде»

«Алтышаһар немесе Қашқария туралы»

«Қазақ шежіресі»

«Сот реформасы жайында хат»

«Қырғыздар туралы жазбалар»

«Іле өлкесінің географиялық очерктері»

«Ұлы жүз туралы»

ҚозыКөрпеш - Баян Сұлу кесенесі

1861 жылдың көктемінде денсаулығы тым нашарлап кетуіне байланысты Шоқан Уәлиханов Петербургтен туған жеріне оралды.

Ш. Ш. Уәлиханов — қазақ және қырғыз халықтарының бай әдебиет қорын тұңғыш зерттеуші екендігі де ерекше. Қазақ көркем сөз өнерінің кейбір үлгілерін ол жас кезінде-ақ білген, оған деген ықылас-қызығуы кадет корпусында оқыған жылдары мен қызметтері кезінде арта түскен де, 1850 жылдардың орта шенінен өмірінің соңғы сәттеріне дейін зерттеумен шұғылданған.

Шоқан өмірімен ғылыми творчестволық қызметінің аса елеулі кезеңі – оның 1859 жылдың аяғында Петербургте болуы еді. Петербургте ол идеялық жағынан көп өсіп, әлеуметтік жағынан толысып қайтты.