Презентация Фразеологизмлер дерсине

Мевзу:

Ишни беджерген: Джанкой районы, Къызыл-Терчек (Яркое Поле)

умумтасиль мектебининъ алий категориялы оджа Белялова Ленура Руждиевна

Дерснинъ макъсады:

• 1. Талебелернинъ агъзавий ве язма нутукъларыны зенгинлештирмек, инкишаф этмек;
• 2. Фразеологизм сёз бирикмелеринен таныш этмек, джумлелерде догъру къулланмакъ;
• 3. Къырымтатар тилине севги ашламакъ, онынъ байлыгъыны косьтермек;
• 4. Эстетик тербие бермек.

Фронталь суаль-джевап

• Лексикология фени нени огрене?
• Лексикология фени нени огрене?

2. Насыл сёзлерге эскирген сёзлер дейлер?

3. Насыл сёзлерге неологизмлер дейлер?

4. Насыл сёзлерге умумхалкъ сёзлери дейлер?

5. Шиве сёзлери бу насыл сёзлер? Къырымтатар тилинде сёзлер насыл шивелерге болюнелер?

• 2. Насыл сёзлерге эскирген сёзлер дейлер? 3. Насыл сёзлерге неологизмлер дейлер? 4. Насыл сёзлерге умумхалкъ сёзлери дейлер? 5. Шиве сёзлери бу насыл сёзлер? Къырымтатар тилинде сёзлер насыл шивелерге болюнелер?

Берильген фразеологизмлерге рус тилинден татар тилинде антонимлерни тапмакъ.

Жить душа в душу. Шакъ-шакъ кульмек.

Держать язык за зубами. Тили бир къарыш чыкъа.

Глядеть в оба. Къурсакъ багъыра.

Кричать во всё горло. Агъызына сув алмай.

Сыт по горло. Копек ве мышыкътай

яшайлар.

Лить крокодиловы слёзы. Пармакъ арасындан

бакъмакъ.

Берильген фразеологизмлерге рус тилинден татар тилинде синонимлерни тапмакъ

• Ждёт не дождётся. Яткъан таш тюбюне сув
• акъмай.
• Перевернуть вверх дном. Тили бир къарыш.
• У него длинный язык. Авдар-тентер этмек.
• Смотреть сквозь пальцы. Баш айландырмакъ.
• Морочить голову. Дёрт козьнен беклемек.
• Под лежачий камень Пармакъ арасындан
• вода не течёт. бакъмакъ.

Берильген сербест сёз бирикмелерден, сагъ тарафтан келишкен фразеологизмлерни тапмакъ.

• пек тез юрмек: ачтан ольмек;
• пек ач олмакъ; аякъларынъ ерге тиймемек;
• пек риджа этмек, ялвармакъ; бир дирем;
• пек аз олувы; аякъларына сарылмакъ;
• пек къоркъмакъ; аштан сувдан кесильмек;
• пек чокъ чалышмакъ; афатын учмакъ;
• пек къызышмакъ; аякъ тиремек;
• пек асабийлешмек; алевленип кетмек;
• къайгъырмакъ; таптамакъ;
• инатланмакъ; баш котермеге вакъыт;

1 вазифе

• Иши ёкъ-иш чыкъарыр
• Къаш якъам деп, козь чыкъарыр.
• Биз ташлы ерлерден кечкенде, чокъ замет чектик.
• Асаннынъ къувангъанындан башы кокке тийди.
• Азманлар коюнде онынъ агъыз ачып бойле сёйленгенини кимсе эшитмеген эди.

2 вазифе

• «Бир татлы сёз адамгъа –джан азыгъы», - дегенлер
• «Бир аджджы сёз адамгъа
• Баш къазыгъы», - дегенлер.
• Татлы сёзнен хастаны да
• Тедавий этмек мумкюн.
• Аджджы сёзнен сагъ адамнынъ
• Башына етмек мумкюн.

Ресимлерге бакъып, маналары иза этильген фразеологизмлерни тапып айтынъыз.

.

Эвге вазифе:

Къаидени эзберлемек. 34 саифе. 85 иш

• Эвге вазифе: Къаидени эзберлемек. 34 саифе. 85 иш
• Эвге вазифе: Къаидени эзберлемек. 34 саифе. 85 иш
• Эвге вазифе: Къаидени эзберлемек. 34 саифе. 85 иш