?йкеліс беттеріне майлайтын с?йы?ты жеткізуге байланысты, майлау ж?йесін ?ш т?рге б?луге болады.Бірінші ?йкеліс беттеріне ?лкен ?ысыммен беріледі де ?йкелетін екі б?лшек тіпті бірбірімен тек с?йы? ?абат ар?ылы жанасады десе де болады. Екіншісі ?йкеліс беттеріне майды ?ысымсыз а?ызып немесе шашып береді. Б?л кезде ?йкелетін екі б?лшек жартылай с?йы?пен, жартылай ?зара жанасады. ?шінші т?рі ?йкеліс беттеріне ?рі ?ысыммен, ?рі шашып береді. М?ны ??рама майлау ж?йесі деп атайды. ?азіргі ?оз?алт?ыш-дерді? барлы?ында ??рама майлау ж?йесі ?олданылады, я?ни кейбір б?лшектер ?ысыммен, кейбір б?лшектер шашып майланады.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
І. Ұйымдастыру бөлімі-оқушыларды журнал бойынша тексеріп, түгендеу, олардың сыртқы келбеті мен жұмыс киімдерін бақылау, сабаққа қажетті құрал-саймандарын тексеру.
ІІ. Кіріспе нұсқау сабақты түсіндіру-оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау:
Үйкеліс беттеріне майлайтын сүйықты жеткізуге байланысты, майлау жүйесін үш түрге бөлуге болады.Бірінші үйкеліс беттеріне үлкен қысыммен беріледі де үйкелетін екі бөлшек тіпті бірбірімен тек сүйық қабат арқылы жанасады десе де болады. Екіншісі үйкеліс беттеріне майды қысымсыз ағызып немесе шашып береді. Бүл кезде үйкелетін екі бөлшек жартылай сүйықпен, жартылай өзара жанасады. Үшінші түрі үйкеліс беттеріне әрі қысыммен, әрі шашып береді. Мүны қүрама майлау жүйесі деп атайды. Қазіргі қозғалтқыш-дердің барлығында қүрама майлау жүйесі қолданылады, яғни кейбір бөлшектер қысыммен, кейбір бөлшектер шашып майланады.
8-суретте осындай қүрама майлау жүйесінің принципиалдық схемасы көрсетілген. Оның жалпы қүрылысы мен жүмысы мына төмендегіше болады. Майлайтын сүйық (көбінесе қозғалтқышдік майлар) картер түбіне қүйылып қойылады. Оның деңгейі белгілі бір мөлшерде болуға тиіс және оны арнаулы көрсеткішпен (16) үнемі бақылап отырады. Енді осы картер түбіндегі май арнаулы сүзгімен жабдықталған қабылдағыш (6) арқылы май насосымен (7) сорылып алынады да қысыммен әрі қарай сүзгілерге (1,10) жіберіледі.
Сүзгілер екі түрлі болады: біреуі ірі тазартқыш (10), екіншісі майда тазартқыш (1). Сондықтанда олардың бүтті жүйеге қосылу тәсіліне қарай толық немесе жартылай ағынды сүзгілер деп түрлендіреді. Толық ағынды сүзгілер жүйедегі насос (7) айдап шығарғын майды түтас тазалайды, ал жартылай ағынды сүзгілер түгел емес, бір бөлігін ғана тазалап түрады.
Сүзгіден шыққан таза май бөлшектерді майлауға жіберіледі. Ол үшін қозғалтқыш блогында магистралдық тесік (12) жасалады. Сол магистралдық тесіктерден майланатын бөлшектерге де тесіктер жасалады. Сонда ондай бөлшектер қысыммен берілген май арқылы майланады. Көбінесе қысыммен майланатын бөлшектерге иінді біліктің тірек және шатун мойындары (13), жүдырықша біліктердің тірек мойындары (14), күйентелердің осьтері (15) жатады. Одан басқа поршень мен цилиңдр, клапандар, жүдырықшалар, поршень саусақтары сияқты бөлшектер шашыраған май тамшыларымен майланады. Иінді білік жөне тағы басқа айналатын бөлшектер майды шашып, картер ішінде үсақ май тамшыларынан түман түзеді де, олар барып шашылып майланатын бөлшек беттеріне қонады.
Осыларға қосымша жүйеге майды суытатын радиатор (3), май қысымын бақылайтын манометр (11) және температураны көрсететін термометр (2) қойылған.
ІІІ. Негізгі бөлім оқушылардың өзбетімен жұмысы __________________________
_Оқушыларды звеноларга бөліп,әр звеноға тапсырма беру. жұмыс процесін түсіндіру, жұмыс тәртібін айту, процестердің ретін көрсету.
-1 звено –
-2 звено –
IV. Ағымдағы нұсқау оқушылардың өз бетімен жұмысы кезінде жүргізіледі
__Әр звеноны ауыстыру, тапсырманы тексеру, қателерін түзеу, әрмен қарай_______ жұмыстануына мүмкіндік беру, қадағалау.________ ___________________________
V. Ақтық нұсқау сабақты қорытындылау ________________________________
___Звенолардың жұмыстарын бағалап ең жақсы звено оқушыларын атап кету, _____ кемшілік жібереген оқушыларды ескерту, әр звено оқушыларын бағалау.__________
Пайдаланылған әдебиеттер:
П.Ж.Жүнісбеков, М.Т.Жетпейісов «Автомобильдерді жөндеу және техникалық қызмет көрсету, Астана 2007ж
Өндірістік оқу шебері ___________________ _С.Оспанов_
Майлау жүйесі бөлшектерін қозғалтқыштан бөлшектеп алу.