"Ода?ай" открытый урок по казахскому языку

Солтүстік Қазақстан облысы

Тимирязев ауданы

Мичурин орта мектебі

11сынып

Қазақ тілі

Ашық сабақ

Тақырыбы:

«Одағай»

Қазақ тілі мен әдебиет мұғалімі:

Азирбаева Л.С.

Сабақтың тақырыбы: Одағай

Сабақтың мақсаты:Оқушылардың жаңа тақырыпты түсінуі, және жоғары білім сапасын арттыру.

Сабақтың дамытушылығы:Оқушылардың ой-өрісін арттыру және білім деңгейін жоғарлату.

Тәрбиелік мәні:Оқушыларды мәдениетті сөйлеуге өзін-өзі ұстауға,отан сүйгіштікке үйрету.

Сабақтың түрі:Ашық сабақ

Сабақтың көрнекілігі: Кітап,интерактивті тақта,сөздік кітап.

Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ.Үй тапсырмасы

1.морфология нені зерттейді?

2.сөз құрамы

3.қосымша

4.сөз таптары

ІІІ.Жаңа сабақ

1.Одағай

2.Одағайдың ерекшеліктері

3.Одағайдың мағынасы (таблица)

4.Одағайға қатысты мысылдар

5.Жаттығулар.

6.Ойын «кім күшті»

7.Одағай тақырыбына байланысты 5сұрақтан құралған тест

8.Үйге тапсырма

9.Бекіту (оқушылардың білімін бағалау)

І. Ұйымдастыру кезеңі

1.Сәлеметсіңдер ме оқушылар!

2.Сыныпта кім кезекші

3.Сыныпта кім жоқ

4.Бүгін ауа-райы қандай?

5.Бүгін аптаның қай күні?

6.Бүгін қай күн?

7.Үйге қандай тапсырма берілді?

ІІ.Үй тапсырмасы

Балалар біз өткен сабақта үстеу мен еліктеу сөз өткен болатынбыз.

Балалар естеріңде болса, тақтадағы таблицаға қарап өткен сабақтың ережелерін қайталайық.

ІІІ.Жаңа сабақ

Кітап дәптерлеріңді ашыңдар,бүгінгі күнді жазыңдар, желтоқсанның сегізі,сынып жұмысы бүгінгі өтетін жаңа тақырыбымыз одағай.Жазып болсақ қаламымызды қойып барлығымыз интерективті тақтадағы таблицаға қарайық.

1.Одағай

2.Одағайдың ерекшеліктері

3.Одағайдың мағынасы (таблица)

4.Одағайға қатысты мысылдар

5.Жаттығулар.

6.Ойын «кім күшті»

7.Одағай тақырыбына байланысты 5сұрақтан құралған тест

Тест «Одағай тақырыбына байланысты»

1. Одағай сөзге байланысты қойылып тұрған тыныс белгіні табыңыз.

А) Желтоқсанда екінші тоқсан аяқталады

В) Арман, сен үйіңе бара ғой.

С) Амал қанша, ақырын күту керек.

Д) Әттең, қазір жанымда ағам болғанда ғой.

Е) Балам, арынды жасыңнан сақта.

2. Көңіл-күй одағайын табыңыз

А) Тек

В) Аухау-аухау

С) Рахмет

Д) Тәйт

Е) Ойпырмай

3. Көңіл-күй одағайын табыңыз

А) Кә-кә, келе ғой

В) Құрау-құрау, тұлпарым

С) Паһ, неткен дауыс!

Д) Аухау-ахау!

Е) Моһ-моһ, жаңуар!

4. Үтір мен леп белгісінің қойылу себебін белгілеңіз.

Ойпырмай, күннің суығын-ай!

А) Одағай сөз

В) Оқшау сөз

С) Қаратпа сөз

Д) Еліктеуіш сөз

Е) Қыстырма сөз

5. Одағайды табыңыз.

А) Жорта

В) Дүрс-дүрс

С) Мырс

Д) Ғой

Е) Пәлі

8.Үйге тапсырма (25 сұраққа жауап беру тест)

9.Бекіту (оқушылардың білімін бағалау)

Одағай

Қазақ тілі

11 сынып

МОРФОЛОГИЯ

Сөз құрамы

оның 2 түрі бар:

Қосымша

оның 2 түрі бар:

1. Дара сөз:

а) түбір сөз

ә) туынды сөз

2. Күрделі сөз

а) қос сөз

ә) біріккен сөз

б) қысқарған сөз

в) тіркескен сөз

Сөз табы

оның 9 түрі бар:

1. Жалғау:

а) көптік

ә) септік

б) жіктік

в) тәуелдік

2. Жұрнақ:

а) сөз тудырушы

ә) сөз түрлендіруші

1. Зат есім

2. Сын есім

3. Сан есім

4. Есімдік

5. Етістік

6. Үстеу

7. Шылау

8. Еліктеу сөз

9. Одағай

Одағай – дербес мағынасы жоқ, адамның көңіл-күйін білдіретін

немесе жануарларға қаратылып айтылатын сөз.

Одағайдың ерекшеліктері

• Одағай дербес лексикалық мағына болмайды.

2. Одағай басқа сөздермен граматикалық байланысқа түспейді.

3. Одағай сөйлем мүшесі бола алмайды.

Тұлғасына қарай

Негізгі

Ой,ей,е,әй

Туынды

Әттеген-ай, апырай

Одағай мағынасына қарай

3) Шақыру

одағайы

2) Жекіру, бұыру

одағайы

1) Көңіл-күй

одағаны

4) Таңдану

Ах, алақай,

апырай

Әттеген-ай

Әттең

Шіркін

Қап

Тәйт, жә, тек,

кәні

Моһ-моһ

Кә-кә

Шөре-шөре

Құрау-құрау

Пұшайт-пұшайт

Мысалы:

• Әттең, қазір жанымда әкем болғанда ғой.

2) Пай-пай, шіркін мынау қызық қой.

3) Алақай, далада қар жауып тұр.

Жаттығу .

№

Мағынасына қарай

Мысалы

1

Көңіл-күй

Алақай

2

Жекіру

+

Ой

3

Таңдану

Тәйт

4

Шақыру

5

Кәні

Әй

6

Пұшайт-пұшайт

7

Ойпырмай

8

Аухау-аухау

9

Моһ-моһ

10

Жә

“ Кім күшті?” (ойын)

Зат есім

Үстеу

Сын есім

Одағай

Есімдік

Еліктеу

Шылау

Етістік

Сан есім