Нарты кадджытæ – нæ зонды суадон.

TЕМÆ: Нарты кадджытæ – нæ зонды суадон.

Эпиграф: Ирон адæм абон дæр Нарты кадджытæм хъусынц, европæйæгтæ Евангелимæ куыд хъусынц, афтæ зæрдиагæй Доктор Пфафф.

О

• Хъис – щетина, струна. Фæндыр – гармошка. Хъисфæндир – струнная гармошка.

1.Уæрхæг æмæ йæ фырттæ;

2.Уырызмæг æмæ Сатана; 3.Сослан; 4.Батрадз; 5.Сырдон; 6.Ацæмæз.

СОСЛАН

Ярость -

характерная черта грозовых божеств.

Батраз обладает чертами

не только молнии, но и бури.

БАТРАЗ

СЫРДОН

АЦАМАЗ

Черной горы, дверь там открылась узкая, как щель, выглянула Агунда-красавица из жилища отца своего, владетеля Черной горы. Дошла до сердца ее песня удальца Ацамаза, и, оставив свое рукоделие, захотела она взглянуть на него.

Любовь пронзила Ацамаза, и красавица Агунда, увидя его, тоже затрепетала от любви. Но скрыла она свою любовь. Высоко на выступе каменного утеса Черной горы стояла она, сверху вниз глядя на удалого Ацамаза.

О славный юноша, младший из нартов, сын Аца Ацамаз!— сказала она. — Живи на радость матери своей, а я только одного хочу от тебя: подари мне свою вечную золотую свирель.

Обидели эти слова маленького Ацамаза. Изо всей силы отбросил он золотую свирель, и на мелкие осколки разбилась она о выступ Черной горы. Отвернулся Ацамаз от красавицы Агунды и, опустив голову, пошел к себе домой.

• Нартæн басгуыхт кадджын хистæр, Нæ уагъта иу тох æмæ стæр. Нæ зыдта ´нцой сæрд уа,зымæг, Уый у Нарты ……………………..
• Уыд бæркадкъух æмæ зондджын, Уыимæ хæрзконд,уындджын, Скодта Нартæн уый бæгæны, Зонут æй,йæ ном ………………….
•  
• Хъоппæгцæст,фæлæ уындджын, Уыимæ ма уыд тыхджын. Знæгты кодта уый дæрæн Хонæм æй –Нарты ……………………

• Уыд æвзыгъд æмæ хъæбатыр, Тохы та уыди æгъатыр. Алцæмæ дæр уыди рæвдз, Хуынд Хæмыцы фырт …………….
•  
• Арвы хин æмæ кæлæн, Нарты сайынмæ сæрæн Кодта сын æдзух фыдбон, Номæй та хуынди ………….
•  
• Булæмæргъау аив зарыд, Зайæгхал дæр-иу скафыд. Маргъæй,сырдæй байдзаг фæз, Зары сын Нарты ……………………..

Уыци-уыцитæ

Фыдвæды бæсты æвæд хуыздæр. Æнусон цардæй æнусон кад хуыздæр.

Нарты Ныхасы сæйраг функцитæ: 1. Хъæубæсты æхсæны цардмæ хъус дарын æмæ йæ раст фæндагыл æвæрын; 2. Уæгъд рæстæг иумæ æрвитыны хуыз сбæрæг кæнын; 3. Фæсивæды хъомыл кæнын , ирон æгъдæуттæ сын амонын æмæ æмбарын кнын.

Именно у осетин и их далеких предков сформировалось ядро Нартовского эпоса и наметились его главные герои….И пусть на меня обидятся мои абхазские, кабардинские, карачаево – черкесские друзья, но Нартовский эпос был и остается осетинским. Жорж Дюмезиль.

Ирон адæм абон дæр Нарты кадджытæм хъусынц, европæйæгтæ Евангелимæ куыд хъусынц, афтæ зæрдиагæй Доктор Пфафф

И.А. Плиев

А.А. Бондарь