Ма?сатты келер ша?

7-сынып

Қазақ тілі

Саба қтың тақырыбы:

Мақсатты келер шақ

Сабақтың мақсаты:

• Білімділік: Оқушыларға жинақтық сан есім туралы мәлімет бере отырып, оның жасалу жолын, ерекшелігін меңгерту.

• Дамытушылық: Оқушылардың ауызша сөздік қорын, тіл байлығын молайту, жазбаша сауаттылығын арттыру, логикалық ойын дамту.

Тәрбиелік: Оқушыларды білімділік пен адамгершілікке, еңбексүйгіштікке тәрбиелей отырып, зеректікке баулу.

Сабақтың көрнекілігі: Таблица, сызба-нұсқалар, семантикалық карта.

Сабақтың әдісі: Баяндау, түсіндірмелі, сұрақ-жауап, топтастыру, іздендіру, практикалық, Венн-диаграмма.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Пәнаралық байланыс: Қазақ әдебиеті, математика

Графикалық диктант

белгісін, «жоқ» деген жауапқа _ белгісін қою керек.

«Иә» деген жауапқа

ІІ топ

• Сан есімнің екі құрамдық түрі бар.
• Есептік сан есім қанша? неше? деген сұраққа жауап береді.
• Жыл, ай аттары араб цифрымен белгіленсе, одан кейін дефис қойылады..
• Реттік сан есім анықтауыш қызметін атқарады.

І топ

• Сан есім заттың санын білдіреді.
• Сан есім қандай? деген сұраққа жауап береді.
• Сан есімнің 6 мағыналық түрі бар.
• Реттік сан есім –ншы, -нші, ыншы, -інші жұрнағы арқылы жасалады.

Жауабы:

Жауабы:

164-жаттығу

Математикалық жолмен шешу.

жетінші

+нші =

оныншы

+ыншы =

+інші =

бірінші

үшінші

+інші =

жүзінші

+інші =

екі

+інші =

он

мың

бірінші

5

-ау

-еу

Ж и н а қ т ы қ с а н е с і м

Сан есімнің түрі

Жинақтық

сан есім

1-7-ге дейінгі сандар жатады

-ау, -еу жұрнағы арқылы жасалынады

Нешеу? сұрағына жауап береді

Анықтамасы

Жұрнағы

Заттың санын жинақтап көрсетеді

Сұрағы

-ау

-еу

Сөйлемдегі қызметі

Нешеу?

Мысал

Бастауыш

Алтау ала болса, ауыздағы кетеді

Мәтінмен жұмыс

Сан есімді тауып, жинақтық сан есім жасау.

Екі соқа

Бір зауыттан екі соқа қатар істеліп шықты. Біреуі егіншінің қолына түсті. Егінші онымен жер жырта бастады. Екінші соқа еш қимылсыз аулада жатты. Арада бірнеше ай уақыт өткен соң, екі соқа кездесіп қалды. Жұмыс істеген соқа күмістей аппақ болып жалтырап тұр. Ал қимылсыз жатқан соқа тот басып, қарайып кеткен.

Тот басқан соқа жалтырап тұрған соқадан:

- Сен неге мұнша жалтырап, әдеміленіп кеткенсің?-деп сұрайды.

- Мен еңбек еттім. Еңбек кімнің де болса шырайын кіргізбей ме, - деп жауап береді.

(С.Көбеев)

Кім көп біледі?

Көп нүктенің орнына тиісті сан есімді қойыңдар.

Жеті

..... жұрттың тілін біл,

..... түрлі білім біл.

Қызға .... үйден тыю.

..... атасын білмеген жетесіз.

..... қырлы, ..... сырлы.

Ел құлағы ......

Жеті

қырық

Жеті

бір

Сегіз

елу

Ребус шешу

І топ

ІІ топ

,

,

к ,

,

,

,

,

,

,

дағы

са

б

,

д

д

,

,

,

,

,

,

,

,

,

,

-л б са

Ғ

дық

т

,

,

,

, қ

,

,

,

,

,

,

,

,

,

,

,

гі

,

л

Р

Алтау ала болса ауыздағы кетер,

Төртеу түгел болса төбедегі келер.

Атадан алтау,

Анадан төртеу,

Жалғыздық көрер жерім жоқ.

Семантикалық карта

Сан ес імдер

Мысалдар

Есептік

2011 жыл

Реттік

2010

Жинақтық

бесеу

16 желтоқсан

Бір мың тоғыз жүз тоқсан бір

үшеу

+

+

+

+

+

+

Эссе «Менің сыныбым»

Сан есім, әсіресе жинақтық сан есімді қатыстыра отырып «Менің сыныбым» тақырыбында эссе жазу.

Реттік сан есім

Жинақтық сан есім

Венн-диаграмма

Ортақ қасиеті

-ау, -еу жұрнақтары арқылы

жасалады.

Нешеу? деген сұраққа жауап

береді.

-ыншы, -інші, -ншы,

-нші жұрнақтары арқылы

жасалады.

Қаншасыншы? Нешінші?

деген сұрақтарға жауап

береді.

Екеуі де сан есімнің мағыналық түрі. Екеуі де жұрнақ арқылы жасалынады.

Үйге тапсырма

• Сан есімі бар мақал мәтелдер жазу, жаттау.
• Ережелерді жаттау.

Оқушыларды бағалау.

Сабақ аяқталды. Сау болыңыздар!