Ілініс муфтасының әрекет ету принципі және атаулары.

Алматы облысы

Райымбек ауданы

Нарынқол оқу-өндірістік комбинаты

Тақырыбы: Ілініс муфтасының әрекет ету принципі және атаулары.

Сыныбы: 10

Пәні: Автомобиль құрылысы. теория

Оқу мақсаттары:

Білімділік: Оқушыларды тақырыппен таныстыру, жалпы мағлұмат беру

Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін дамыту.

Тәрбиелік: Сабақ бойынша қосымша материал іздеуге дағдыландыру .

Ілініс  қозғалтқыштан трансмиссияны аз уақытқа ажыратып, автомобильдің жүру алдында оларды өзара бірқалыпты қосуға және жүргеннен кейін беріліс қорабын берілістерге өзгерту үшін қызмет атқарады.Сонымен бірге ілініс қозғалтқыш пен трансмиссия бөлшектерін автомобильді шұғыл тежеген кезде, күш түсу әсерінен ақау пайда болудан сақтайды.Құндақ сермерге қаттылап бекітілген, жетекші дискімен шарнирлі жалғанады. Шарнирлер, жетекші дискіні ось бағытында жылжуына және құндақтан берілген бұрылу моментін қабылдауға мүкіндік береді. Сермер мен жетекші диск араларына жетектегі диск қойылған.Жетекші мен жетектегі дискілер серіппелер арқылы сермерге сығылып, бұралу моментінің үйкеліс күшінің әсерін, беріліс қорабының жетекші білігінің шлицасына орнатылған жетектегі дискіге береді. Бұл кезде ілініс қосылып, бұралу моменті жетекші білік арқылы трансмиссия агрегаттарына беріледі

Егер педальді жіберетін болса, онда сығымдағыш ішпек қайтарғыш серіппенің көмегімен бастапқы орнына қайтарылып, жетекші диск мен құндақтың арасындағы серіппе, жетекші дискіні сермерге сығып қысады, ілініс қайтадан қосылады.

Сермерден бұралу моментін алатын бөлшектер іліністің -  жетекші бөлігіне , бұралу моментін беріліс қорабының жетекші білігіне беретін бөлшектер-  жетектегі бөлігіне  жатады.

Жетектегі дискілердің санына байланысты фрикционды ілініс  бір дискілі  және  екі дискілі  болып бөлінеді.

Бір дискілі ілініс –  сығылмалы серіппелі, сығылмалы мембраналы  болып екіге бөлінеді.

Зил, ГАЗ, ГАЗ «Волга», ПАЗ, бір дискілі сығылмалы серіппелі ілініс орнатылған. Мұдай іліністің құрылымына жетекші дискі мен құндақтың айналасының арасына бірнеше цилиндрлі серіппелер орнатылған. Мұндай муфталар серіппенің әсерінен өте жоғары іліністе болып, техникалық қызмет көрсету жеңілдеу болады.

ЗиЛ автомобильінің ілінісі цилиндрлер қаңқасына бекітілген шойын картердің ішіне бекітіледі. Жетекші бөлігі сермер және сермерге бұрандалармен бекітілген жетекші диск мен құндақтан тұрады.Жетекші дискіге ілініс құндағына ашалы тірекке инелі ішпектің көмегімен сомын арқылы рычагтар бекітілген. Құндақты айналдыра бірнеше сығылмалы серіппелер қойылған және жетекші диск жағынан серіппенің серпімділігі жойылмас үшін, жылу өткізбейтін шайба орнатылған.

Жетектегі бөлігіне  – жетектегі диск, күпшек, беріліс қорабының жетекші білігі жатады. Жетектегі дискінің екі шетіне фрикционды жапсырма бекітілген. Жапсырма мыс – асбесті немесе металл – асбесті материалдан жасалынған. Күпшек жетекші дискімен серіппе арқылы жалғастырылған, серіппе фрикционды – серіппелі бөліктің негізгі бөлігі болып,  бұратылу тербелісінің өшіргіші – демпферлі серіппелер  деп аталады.

Қорытындылау:

1) Іліністің құрылысын атаңдар?

2) Іліністің атқаратын қызметі?

3) Ілініс неше түрге бөлінеді және қандай ?

Үйге тапсырма: Конспект оқу.

Осы кері байланыс арқылы мұғалімге ватцап желісі арқылы кері байланысқа шығу, жауап жазу.